Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
6.gaia, image, image, image, image, image - Coggle Diagram
6.gaia
ukipen indarrak
Gertatzen diren luzapenak eta malgukitik zintzilik dauden masek eragiten dituzten indarrak proportzionalak dira. Malgukien propietate horrek indarrak neurtzeko tresna bat diseinatzeko balio du: dinamometroa. Indarraren unitatea newtona (N) da
Malguki batetik pisu bat zintzilikatzen dugunean, malgukia jatorrizko posiziora itzultzen saiatzen dela egiaztatu dugu. Erreakzio horri indar elastiko deritzo.
-
indar elektrikoa
Karga elektrikoa materiaren propietate bat da. Bi karga-mota daude: karga positiboak eta karga negatiboak. Erakarpen- eta aldarapen-indarrak sortzen dira haien artean.
kargak
desberdinak
Zeinu desberdineko bi karga hurbiltzen baditugu, kargek elkar erakartzea eragingo du indar elektrikoak.
berdinak
zeinu bereko bi karga gerturatzen ditugunean, izan positiboak izan negatiboak, bata bestetik urrunduko dira, haien artean sortzen den aldarapen-indar elektrikoaren ondorioz.
Zeinu berekoak edo desberdinekoak izanik ere, bi kargaren artean eratzen den indar elektrikoa zenbait faktoreren araberakoa da; adibidez, distantziaren, karga-kopuruaren eta ingurunearen araberakoa.
magnetismoa
Magnetismo deritzo gorputz batzuek zenbait metal (burdina, adibidez) erakartzeko duten ahalmenari. Magnetismoa duten gorputzei iman esaten zaie.
Indar magnetikoa bi gorputzen arteko elkarrekintza dela egiaztatu dugu.
Hala, imanak bola erakartzen duela eta bolak imana erakartzen duela ondoriozta dezakegu.
polo diferente daude
-
berdinak erakatzen
Bi iman gerturatzen baditugu izen bereko bi polo aurrez aurre jarrita, elkar aldaratzen dute
bereizieniak
Iman bat erdibitzen badugu, erdi bakoitzak ipar poloa eta hego poloa izaten jarraituko du
indarra
Indar deritzo gorputz bat deforma dezakeen edo, gorputza geldi dagoela, haren pausagunea alda dezakeen edozein kausari.
-
elektromagnetismoa
Korronte elektrikoak edo, bestela esanda, higitzen ari diren kargek eremu magnetiko bat eratzen dute.
Hala, fenomeno horiei buruz batera mintzo garenean, elektromagnetismo esaten zaio.
2 mota
muntaketa rgitea
Zirkuitu elektriko bat egin eta iparrorratza kablearen azpian jartzen da. Era horretan, badakigu korronte elektrikoa iparrorratzaren gainetik pasatuko dela.
korronte aktibatzea
Zirkuitua ixten denean, iparrorratzaren orratza desbideratu egiten dela ikusten da. Zirkuitua berriz zabaltzen bada, orratza hasierako posiziora itzultzen da.
-
-
-
-
-
