Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

5.1การเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยา ของมารดาหลังคลอด, Vocab Review - Coggle…

- - - - 5.1การเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยา ของมารดาหลังคลอด
  - - - ทันทีหลังคลอด puerperium immediate) ระยะ 24ชั่วโมงหลังคลอด
    - - หลังคลอดระยะต้น puerperium early) วันที่ 2-7วัน
    - - หลังคลอดระยะปลาย puerperium late) ระยะ 2-6สัปดาห์ หลังคลอด
- - - - not preg = 50-100 g
      - หลังคลอดทันที มดลูกอยู่ระดับสะดือ avg. 1000 g
      - ถ้าสูงกว่า สะดือ : bladder full, blood clot ในโพรงมดลูก
    - - 2 วันหลังคลอดมดลูก
  - - - 1-3 days Rubra
      - เลือด เยื่อเมือก เยื่อบุมดลูก (blood, fragments of decidua, and mucus
      - 80 c.c.
      - อาจมีเลือดก้อนเล็ก ๆ ปนออกมามีกลิ่นคาวเลือด
    - - 4-10 days Serosa
      - สีน้าตาลอ่อน หรือสีชมพู มีจานวนน้อยลง
      - Blood, mucus, and invading leukocytes
    - - 11-15 days Alba
      - สีขาว (Cream) หรือ เหลืองจางๆ
      - จานวนน้อยมาก จนค่อยๆหมดไป
  - - - จะมีผลเสียถ้าไม่มีการ
        เคลื่อนไหว และร่วมกับสภาวะการติดเชอื้ หรือได้รับ
        ความชอกชา้ จากการคลอด
        
        กระตนุ้ ให้เกิดหลอด
        เลือดอุดตัน (Thromboembolism) ได้ง่าย เช่น
        บริเวณขา ป้ องกันโดยการเดิน หรือ การบริหาร
    - - การคลอดทางช่องคลอดส่วนใหญ่จะเสียเลือดประมาณ
        300-400 มิลลิลิตร
    - - การคลอดโดยการผ่าตัดหนา้ ท้องจะเสีย
        เลือดประมาณ 500-1,000 มิลลิลิตร
    - - สิ้นสุดของการไหลเวียนเลือดระหว่างมดลูกกับรก
      - สิ้นสุดของการผลิตฮอร์โมนจากรก -> ซึ่งเป็ นการหยุดการ
        กระตนุ้ ให้หลอดเลือดขยาย
      - การเคลื่อนย้ายของนา้ นอกเส้นเลือดที่สะสมระหว่างการ
        ตงั้ ครรภ์กลับเขา้ เส้นเลือด
    - - ขณะตงั้ ครรภ์มีค่าความเขม้ ขน้ ขององค์ประกอบในการแข็งตัวของ
        เลือด เพิ่มมากขนึ้ -> จะช่วย
        ควบคุมการเสียเลือดบริเวณแผลที่รกเกาะในโพรงมดลูก
        
        ไม่มีการ
        เคลื่อนไหว จะเป็ นปัจจัยส่งเสริมให้เกิดภาวะหลอดเลือดดา อุดตัน
        (Thromboembolism) ได้ง่าย
  - - - ความไม่สุขสบายที่เกิดขนึ้ เช่น อาการปวด
        หลัง จะลดลงในช่วงหลังคลอด
  - - - ทา ให้เกิด
        เม็ดเลือดแดงแตกในระดับเล็กนอ้ ยจนถึงปานกลาง
        
        ทารก
        จะแสดงอาการตัวเหลืองภายใน 24 ชัว่ โมงหลังคลอด
- - - - 12 นาฬิกา
        
        Symphysis pubis หัวหน่าว
      - 6 นาฬิกา
        
        median incision
      - 3
        
        4-5 Left medio lateral
      - 9
        
        7-8 Right medio lateral
    - - ลดการเกิด Third/Fourth degree tears
        •
        ง่ายต่อการซ่อมแซมแผลฝีเย็บและการหายของบาดแผลดีขึ้น
        •
        ป้องกันความเสียหายต่อกล้ามเนื้อที่ Pelvic floor
    - - มีการฉีกขาดเพิ่มหลังจากตัดแผลฝีเย็บ ทาให้เกิด Third/Fourth
        degree tears ตามมา
      - รอยฉีกขาดของฝีเย็บ- Degree
        
        1st
        
        ฉีกขาดของผิวหนังบริเวณฝีเย็บ และ
        เยื่อบุช่องคลอดแต่ไม่ถึงชั้น fascia
        
        2nd
        
        ฉีกขาดของ fascia
        และชั้นกล้ามเนื้อแต่ไม่ถึงรูหูรูดของทวารหนัก
        
        3rd
        
        ฉีก
        ขาดของรูหูรูดของทวารหนักร่วมด้วย (anal sphincter)
        
        4th
        
        ฉีกขาดถึงบริเวณทวารหนัก
        (rectum) หรือเยื่อบุลำไส้ใหญ่ส่วนล่าง หรือท่อปัสสาวะร่วม
- - - - Postpartum blue
        ช่วง 2 3 วัน จะวิตกกังวล สับสน เกี่ยวกับ ตนเอง ลูก การแสดงออก อาจมีอาการ นอนไม่หลับ เบื่ออาหาร ร้องไห้ง่าย
- - - - สนใจแต่ความต้องการและ ความสุขสบายของตนเองมากกว่าที่จะนึกถึงบุตร
  - - - หลังวันที่ 10 ของการคลอด มารดาจะเริ่มมี
        ปฏิสัมพันธ์กับสังคมโดยในส่วนลึกของจิตใจยังห่วงใยบุตร
        
        ประคับประคองความร้สูึกของมารดา
        ให้คา ปรึกษา ช่วยให้มารดาร้สูึกปลอดภัยและอบอุ่นในการ
        เขา้ สังคม และแสดงบทบาทมารดาอย่างเหมาะสม
        
        ปรับตัว 2 ประการ
        
        (1) ตระหนักและยอมรับ
        ความจริงว่าทารกไม่ได้เป็ นส่วนหนงึ่ ของร่างกายตนเองอีก
        ต่อไปแล้ว แต่แยกออกไปเป็ นอีกบุคคลหนงึ่
        
        (2) ต้องทิ้ง
        บทบาทเดิมที่เป็ นอิสระ ไม่มีบุตรต้องค่อยห่วง ระยะนมี้ ารดา
        อาจร้สู ึกเสียใจหรือเครียดเล็กนอ้ ยได้
        
        ทำได้แล้ว ไ่ม่พึ่งพา
    - - พบในระยะ 3-4 วันแรกหลังคลอด
      - ฮอร์โมนที่ลดตา่ ลงมากใน 3-5 วันแรกหลังคลอด
      - มีความไม่สุขสบาย เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทางด้านร่างกาย
        
        พักผ่อนไม่เพียงพอ
      - ร้สู ึกว่าตนเองสูญเสียความสา คัญโดยเฉพาะสามแี ละผู้เกี่ยวขอ้ ง
      - Postpartum blue
        
        เชื่อว่าเป็นภาวะ
        ปกติจึงไม่จา เป็ นต้องการรักษา สามารถหายเองได้
        แต่อย่างไรก็ตามต้องประคับประคองให้เกิดความสุขสบาย
        ทางด้านร่างกาย และจิตใจ
        
        ให้ความมัน่ ใจกับมารดาหลังคลอดว่าอาการนเี้ ป็ นภาวะ
        ปกติ
        
        ให้ขอ้ มูลความร้เู กยี่ วกับการดแู ลทารก
        
        สามีและครอบครัวต้องให้กา ลังใจ
- - - - การเปลี่ยนแปลง - มารดาหลัง
        
        อยากรับประทานอาหารลดลง
        เนื่องจากความเหนื่อยอ่อนเพลียจากการ
        คลอด
        
        เมื่อได้
        พักผ่อนเต็มที่ แล้วจะมีความอยาก
        รับประทานอาหารมากขึ้น
        
        ทำให้ท้องผูก
        
        การสูญเสียนา้ และการ
        ถูกจา กัดอาหารในระหว่างการคลอด
        
        งเจ็บปวดบริเวณแผล
        ฝี เย็บและริดสีดวงทวาร ทา ให้ไม่กล้าเบ่งถ่ายอุจจาระ
        
        วันที่ 2-3 หลังคลอดจึงจะกลับสู่สภาวะปกติ
        
        Because เสียน้ำทางเหงื่อ ขณะคลอด
        ได้อาหารลดลง หรือ NPO, นอนพักบนเตียง
        
        ระยะแรกหลังคลอดการ
        เคลื่อนไหวของลา ไส้ลดลงจากผลของฮอร์โมน โป
        รเจสเตอโรนในขณะตงั้ ครรภ์
    - - หลังคลอดอาจเกิดภาวะอุณหภูมิร่างกายต่ำกว่าปกติ (Hypothermic reaction) ทำให้เกิด
        อาการหนาวสั่นหลังคลอด (Postpartum chill)
- - - - ประมาณปลายสัปดาห์แรกหลังคลอดระดับของ
        ฮอร์โมน Human Chorionic Gonadotropin : HCG จะ
        ลดลง ดังนนั้ ถ้าทดสอบปัสสาวะจึงได้ผลลบ
      - ภายใน 24 ชัว่ โมงหลังคลอดจะ
        ตรวจไม่พบ Human Placental Lactogen : HPL ,
        Human Chorionic Somatomammotropin: HCS
    - - Estrogen
        
        (Estrogen) จะลดลงรอ้ ยละ 10 ภายใน
        3 ชวั่ โมงหลังคลอด
        
        ระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนจะ
        กลับคืนส่รู ะดับปกติช้ากว่าหญิงที่ไม่ได้เลี้ยงบตุ รด้วยน้านม
        ตนเอง
      - Progesterone
        
        วันที่ 3 หลังคลอด และ1 สัปดาห์หลัง
        คลอดจะตรวจไม่พบในซีรมั่ และจะมีการผลิตใหม่
        อีกครงั้ เมื่อมีการตกไข่ครงั้ แรกหลังคลอด
        
        จะมีการผลิตใหม่
        อีกครงั้ เมื่อมีการตกไข่ครงั้ แรกหลังคลอด
    - - Prolactin
        
        ตลอดระยะการตงั้ ครรภ์ระดับฮอร์โมน prolactin ในเลือดจะ
        เพิ่มขนึ้
        
        ภายหลังคลอดมารดาที่ไม่เลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาระดับ
        prolactin จะลดลงเท่ากับระดับก่อนตงั้ ครรภ์ภายใน 2 สัปดาห์หลัง
        คลอด
        
        มารดาที่เลี้ยงบุตรด้วยนมมารดาการดดู นมของทารกจะทา
        ให้ระดับ prolactin เพิ่มขนึ้
        
        ขนึ้ อยู่กับการเลี้ยงดูบุตรด้วย
        นมมารดา ถ้ามารดาให้บุตรดดู นมวันละ 1-3 ครงั้ /วนั จะ
        ทา ให้ฮอร์โมน Prolactin จะคงอยู่ในกระแสเลือดระดับปกติ
    - - Insulin
        
        ลดลงของ insulinase ซึ่งเป็นปัจจัยต่อตา้ นอินสุลิน (Anti
        insulin factors)
        
        มารดาหลังคลอดจึงมีระดับนา้ ตาลในเลือดตา่
        ภายในสัปดาห์แรกหลังคลอด
        
        มารดาหลังคลอดที่เป็นเบาหวานก็
        ตอ้ งการ insulin ตา่ ลง
      - Thyroid
        
        ต่อมไทรอยด์จะกลับสู่ภาวะปกติเหมือนตอนไม่ตงั้ ครรภ์ภายใน 6
        สัปดาห์หลังคลอด
        
        Corticosteroid
        
        ระดับของฮอร์โมน Corticosteroid ในพลาสมาก็จะลดลงสู่ระดับปกติ
        ในช่วงปลายสัปดาห์แรกหลังคลอด