Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 8 - Coggle Diagram

- - - - ร่างกายได้รับ glucocorticoid มากเกินปกติจากการรับประทานยา corticosteroid
        ปริมาณมากและติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน
      - ร่างกายสร้าง glucocorticoid มากเกินปกติ เป็นสาเหตุที่พบได้น้อย
    - - ยา ได้แก่ ยา Mitotane 2-3 gm/d เพื่อยับยั้งการสร้าง corticosteroid และ adrenal steroid และป้องกันการแพร่กระจายของมะเร็ง S/E คือ อาเจียน เบื่ออาหาร ท้องเดิน วิงเวียน ง่วงซึม และยาอื่นที่ใช้ยับยั้งการสร้างสเตียรอยด์
      - การผ่าตัด ต่อม adrenal (adrenalectomy)
      - การรับประทานอาหาร ลดอาหารพลังงานสูงและคาร์โบไฮเดรตสูง ให้อาหารโซเดียมต่ำ
        โพแทสเซียมสูง
  - - - ภาวะวิกฤติที่เรียกว่า Addison’s crisis/Addisonian crisis
    - - ให้ Cortisol replacement
      - ให้อาหารโซเดียมสูง โพแทสเซียมต่ำ ดื่มน้ำมากขึ้น เลี่ยงภาวะเครียด
  - - - การให้ยาลดความดันโลหิตและอาการอื่นๆ
      - การผ่าตัด adrenalectomy
- - - - . การที่เนื้องอกกดเบียดอวัยวะข้างเคียง (Mass effect)
      - การพร่องฮอร์โมน (Hormonal insufficiency)
      - เนื้องอกสร้างฮอร์โมนมากเกินปกติ(Hormonal hypersecretion
    - - การผาตัด
        
        การผาตัดแบบเปดกะโหลก (transcranial approach)
        
        การผาตัดผานกระดูกสฟนอยด (transsphenoidal approach)
        
        ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญคือ
        
        การรั่วของน้ำในสมอง
        และไขสันหลัง (cerebrospinal fluid: CSF)
      - การรักษาทางยา
        
        hydrocortisone
        
        thyroid hormone
        
        growth hormon
      - รังสีรักษา (Radiation therapy)
  - - - อาการและอาการแสดง
        
        ปัสสาวะมาก ประมาณ 5-20 ลิตรต่อวัน หรือถ่ายปัสสาวะทุก ½ -1 ชั่วโมง
        
        กระหายน้ำมาก ดื่มน้ำมาก อ่อนเพลีย กล้ามเนื้ออ่อนแรง ฉุนเฉียวง่าย ปวดศีรษะ
        
        ขาดน้ำ: ผิวหนังแห้ง น้ำหนักลด เบื่ออาหาร ท้องผูก
        
        ปัสสาวะมีความถ่วงจำเพาะต่ำ (Sp.gr < 1.005)
        
        หัวใจเต้นเร็ว หรืออาจถึง shock ถ้าให้น้ำทดแทนไม่ทัน
      - การรักษา
        
        ให้ vasopressin และ vasopressin tannate ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ หรือให้ lypressin โดยพ่นทางจมูก
    - - การวินิจฉัย SIADH
        
        ค่า osmolality ในเลือด < 280 mOsm/kg และผู้ป่วยต้องไม่มีpseudohyponatremia
        
        lnappropriate concentrated urine (โซเดียมในปัสสาวะ > 20 มิลลิโมล/ลิตร และ
        osmolality ในปัสสาวะ > 100 mOsm/kg ในขณะที่มีosmolality ในปัสสาวะต่ำ)
        
        ปริมาณน้ำในร่างกายปกติหรือเกินเล็กน้อย
        
        ปริมาณโซเดียมในปัสสาวะสูง ขณะที่ผู้ป่วยได้รับเกลือและน้ำในปริมาณปกต
        
        ผู้ป่วยต้องไม่มีภาวะพร่องไทรอยด์ฮอร์โมน hypocortisolism ไม่มีการใช้ยาขับปัสสาวะ
        หรือความผิดปกติของตับและไต
      - การรักษา SIADH
        
        การจำกัดน้ำ (Fluid restriction) วันละ 500-800 มิลลิลิตร
        
        สารน้ำทางหลอดเลือดดำ ชนิด normal saline
        
        รักษาสาเหตุของ SIADH เช่น โรคมะเร็ง
        
        การให้ หากชักหรือหมดสติ ควรรักษาด้วย hypertonic (3%) saline หยดทางหลอด
        เลือดดำ 200-300 มล.ช้าๆตามแผนการรักษา
        
        การให้ยาขับปัสสาวะ furosemide 1 mg/Kg
- - - - น้ำหนักตัวลดลง, เหงื่อออกมาก, ขี้ร้อน
      - เหนื่อยง่าย, ใจสั่น, ชีพจรเต้นเร็ว โดยเฉพาะขณะพัก
      - มีอาการมือสั่น โดยเฉพาะเวลาให้เหยียดแขนและมือออกไป
        ข้างหน้า
      - มีอาการหิวบ่อย กินจุ
    - - รับประทานยาระยะยาว: ในผู้ที่อายุน้อยอาการไม่มาก, ต่อมไม่โตมาก,เป็นมาไม่นาน
      - การรักษาโดยการผ่าตัด: ในที่อายุน้อย, ต่อมโตมาก, อาการอยู่ในขั้นปานกลางถึงรุนแรง
      - การรักษาโดยให้ radioactive iodine: ในวัยกลางคน, อาการขั้นปานกลางถึงรุนแรง,
        รักษาด้วยยาแล้วไม่หาย, มีโรคอื่นแทรกซ้อน, ต่อม thyroid โตปานกลาง
  - - - autoimmune thyroiditis หรือเรียก Hashimoto’s disease คือการที่ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ทำลายต่อมไทรอยด
      - จากสารหรือยาบางชนิด ได้แก่ lithium, iodine compound, amiodarone และกลุ่ม
        antithyroid drugs
      - ได้รับสาร iodine ไม่เพียงพอ
      - การรักษาด้วยการฉายแสงในผู้ป่วยมะเร็ง
      - เกิดภายหลังการรักษา hyperthyroidism
      - ผู้สูงอายุจากการมีatrophy of thyroid gland
      - สาเหตุจากโรคอื่นเช่น scleroderma
    - - ไม่ใช้ยา ลดภาวะเครียด เพิ่มอาหารไฟเบอร์สูง ดูแลการขับถ่าย ผิวหนัง การทำกิจกรรม
      - ใช้ยา ได้แก่ ยาไทรอยด์ฮอร์โมน levothyroxine (T4) ควรรับประทานตอนเช้าอย่าง
        ต่อเนื่อง อาการเริ่มดีขึ้น 2-3 สัปดาห
      - การผ่าตัด เมื่อก้อนไทรอยด์มีขนาดใหญ่ขึ้น
- - - - Hypercalcemic crisis เมื่อ serum calcium>15 mg/dl มีผลต่อระบบประสาทและไตได้ ซึ่งต้องได้รับสารน้ำและยาเพื่อลดระดับแคลเซียมในเลือด
    - - ให้อาหารแคลเซียมต่ำ วิตามมินดีต่ำ ดื่มน้ำ 2-3 ลิตร/วัน ให้ฟอสเฟตเพิ่ม เพื่อลดการสลาย
        กระดูก
      - ผ่าตัดเอาเนื้องอกออก (subtotal parpthyroidectomy )
  - - - ประวัติและตรวจร่างกาย
      - ผล lab มีแคลเซียมต่ำ และฟอสฟอรัสสูง ผล EKG เปลี่ยนแปลง เช่นมี QT prolong ,
        invert or peak T , heart block
    - - ไม่ใช้ยา ให้รับประทานอาหารที่แคลเซียมสูง ฟอสฟอรัสต่ำ ดื่มน้ำมากๆเลี่ยงอาหารที่มีออก
        ซาเลทสูง
      - ใช้ยาวิตามินดี ช่วยดูดซึมแคลเซียม ,ยาขับปัสสาวะ ถ้าแคลเซียมต่ำอย่างรุนแรงให้calcium gluconate ทาง IV ช้าๆ > 10 นาที ป้องกันหัวใจหยุดเต้นจาก Hypercalcemia และระวังในผู้ป่วยที่ได้รับยา digitalis
- - - - ถ่ายปัสสาวะจำนวนมาก (polyuria) มีระดับน้ำตาลสูงในเลือดเกินขีดจำกัดของไตที่จะ
        กรองได้ ไตดูดซึมกลับไม่หมด จึงพบน้ำตาลในปัสสาวะ
      - ดื่มน้ำมาก (polydipsia)
      - น้ำหนักลด (weight loss)
      - รับประทานอาหารมากขึ้น (polyphagia)