Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การประเมินภาวะสุขภาพมารดา-ทารกและการคัดกรอง - Coggle Diagram
การประเมินภาวะสุขภาพมารดา-ทารกและการคัดกรอง
การประเมินภาวะสุขภาพมารดา
การซักประวัติ
1) การซักประวัติข้อมูลทั่วไป
2) การซักประวัติข้อมูลเกี่ยวกับการตั้งครรภ์และการคลอด
3) การคาดคะเนกําหนดวันคลอดและการคํานวณอายุครรภ์
โดยใช้ Naegele’ s Rule คือ EDC = LMP+ 9 เดือนไปข้างหน้า + 7 วัน
การตรวจร่างกายตามระบบ
1) การตรวจร่างกายทั่วไปโดยการดูคลํา เคาะ ฟังตรวจอย่างละเอียดตั้งแต่ศีรษะจรดเท้าทั้งด้านหน้าและ ด้านหลัง
2) การตรวจร่างกายตามระบบ
เยื่อบุตา ปาก เหงือก ฟันถ้ามีฟันผุควรส่งพบทันตแพทย์เพื่อรักษา
ลำคอ ตรวจต่อมไทรอยด์
ทรวงอก ควรตรวจหัวใจและปอด เต้านม หัวนม
การตรวจหัวนมหัวนมสั้นหรือหัวนมบอด แบน(flat)
บุ๋ม(inverted nipple)
3) วิธีตรวจอาการบวม
+1บวมเล็กน้อยไม่เกินข้อเท้า โดยกดบุ๋มลงไป 2 มม. มองไม่เห็นชัดเจน รอยบุ๋มหายไปเร็ว
+2บวมมากขึ้นถึงบริเวณขา โดยกดบุ๋มลงไป 4 มม. สังเกตได้ยาก หายไปใน 15 วินาที
+3บวมถึงมือ ใบหน้า หน้าท้องและก้นกบโดย กดบุ๋มลงไป 6 มม. สังเกตได้ชัด คงอยู่นานกว่า 1 นาที มองดูพบว่าขาบวม ชัดเจน
+4บวมทั้งตัวละมีท้องมานโดย กดบุ๋มลงไป 8 มม. รอยบุ๋มลึกชัดเจน อยู่นานประมาณ 2-5 นาที
การตรวจครรภ์และการฟังเสียงหัวใจทารกในครรภ์
1) คําศัพท์เกี่ยวกับสภาพของทารกในครรภ์
Fetal parts and skull
Attitude
Presentation
Dominator
Engagement
Lie
Position
2) การตรวจครรภ์วิธี Leopold Handgrip
ท่าที่ 1.First Leopold Handgrip, First maneuver, Fundal grip
คือ การคลําบริเวณยอดมดลูก
ท่าที่ 2 Second Leopold Handgrip, Second maneuver or Umbilical grip เป็นการคลําหลังของทารก ว่าอยู่ทางด้านใดของลําตัวมารดา
ท่าที่ 3. Third Leopold Handgrip (maneuver) (Pawlik’s grip) เปน็ การตรวจเพื่อหาส่วนนํา และระดับส่วนนํา ของทารก
ท่าที่ 4. Fourth Leopold Handgrip (Bilateral Inguinal grip) คือการตรวจเพื่อหาระดับส่วนนํา และตรวจหา ส่วนนําว่าเปน็ หัว หรือ ก้น
3) การฟังเสียงหัวใจทารกในครรภ์
Stethoscope
Doptone หรือ Sonic aid สามารถฟังเสียงหัวใจทารกในครรภ์ได้
ตั้งแต่อายุครรภ์ประมาณ 10-12 สัปดาห์
Fetal monitoring จะสามารถบอกอัตราการเต้น
ของหัวใจได้ต่อเนื่องทุกนาที
การตรวจทางห้องปฏิบัติการและการแปลผล
การตรวจเลือด
ความเข้มขน้ ของเลือด
การตรวจหาหมู่เลือด
การตรวจน้ําเหลืองสําหรับโรคซิฟิลิส
การตรวจหาเชื้อไวรัสเอดส์ (ANTI – HIV, ELISA)
การตรวจหาเชื้อไวรัสตับอักเสบบี
การตรวจปัสสาวะ
การตรวจน้ําตาลในปัสสาวะ
การตรวจไข่ขาวในปัสสาวะ
การคัดกรองภาวะเสี่ยง
1.อายุน้อยกว่า 17 ปี หรือมากกว่า 35 ปี
2.ติดเหล้า บุหรี่ หรือยาเสพติด
3.มีฐานะทางเศรษฐกิจต่ำ
4.ประวัติโรคทางกรรมพันธุ์ในครอบครัว
การนัดตรวจติดตาม
อายุครรภ์ <28 สัปดาห์ นัดทุก 4 สัปดาห์ อายุครรภ์ 28-36 สัปดาห์ นัดทุก 2-3สัปดาห์ อายุครรภ์ >= 36 สัปดาห์ นัดทุก 1 สัปดาห์
การให้ภูมิคุ้มกันโรค
ควรได้รับการฉีด Tetanus toxoid หากยังไม่เคยได้รับวัคซีนป้องกัน บาดทะยักมาก่อนตั้งครรภ์ เพื่อป้องกันบาดทะยักในทารกแรกเกิดและในมารดาหลังคลอด
การประเมินภาวะสุขภาพทารกในครรภ์
โดยการนับลูกดิ้น
1.การนับอย่างง่ายเรียกว่าkick count เป็นการตรวจสอบโดยให้สตรีตั้งครรภ์เองว่ามีการเคลื่อนไหวหรือไม่
วิธีนับครบสิบ (count to ten)
วิธี count-to-ten (วิธีของ Moore) นับจํานวนเด็กดิ้นจนครบ 10 ครั้ง ในเวลา 4 ชั่วโมง
วิธีของ Pearson เรียก The Cardiff “count-to-ten Chart” นับจํานวนเด็กดิ้นตั้งแต่09.00น.จนครบ 10 ครั้ง ในเวลาไม่เกิน 12 ชั่วโมง
วิธีของ Liston นับเหมือนPearson แต่เริ่มอายุครรภ์ 28 สัปดาห์ นับจํานวนเด็กดิ้นตั้งแต่09.00น.จนครบ 10 ครั้ง ในเวลาไม่เกิน 12 ชั่วโมง
วิธีของ Sadovsky, Yaffe, Wood และคณะ
การนับและบันทึกการเคลื่อนไหวของทารกใน 1 วัน
โดยนับหลังรับประทาน เช้า – เที่ยง – เย็น
ครบ 1 ชม. รวมกันให้ได้ไม่น้อยกว่า 10 ครั้ง/วัน