Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Efrasiyab'ın Hikayeleri (Bir Haç Ziyareti) - Coggle Diagram

- - - - İlimdar'ı imam hatip okuluna göndermeleri
        
        İlimdar'ın köye geri gelip imam olması ancak, din hayatından çok dünya hayatını önemsemesi
        
        Karşı köy imamının hacca gitmesi
        
        İlimdar, Zekeriya ve çocuğun hac yolculuğuna başlaması
        
        Çocuğun kurtlarla anlaşması
        
        İlimdar'ın Zekeriya ve çocuğu Hindistan'a, Budist yapınağına götürmesi
        
        2 more items...
        
        İlimdar'ın Buda'yı görüp büyülenmesi
  - - - Din algısı bizim bildiğimizden farklı olan çocukluk ve gençlik dönemlerinde pek çok evreden geçmiş, karşı köyün imamı ile sürekli olarak karşılaştırılan, imamdır.
    - - 18 yaşında kara sevdaya düşmüş biridir. 11 yaşlarındayken dolunayın olduğu gecelerde zapt edilememiş bu yüzden de bir barakaya hapsedilmiştir. İlimdar ve Zekeriya ile hacca gidip düzelmesi beklenen çocuktur.
    - - Yetmiş yaşlarında, hacı olmayı çok isteyen ve bu konuda zengin olan oğlunun başını yiyen ve sonunda haç yolculuğuna çıkmış olan karakterdir.
  - - - “Bir bir saymakla ciltlerin defterlerin yetmeyeceği meziyetleri arasında tutumluluk da vardı: israfın her türlüsüne karşı olan imam, üçünü, kırkını, elli ikisini okuduğu ölüler ve çağrıldığı mevlütlerden kazandığı ücretleri savurmamış, Hacca gitmek için gerekli parayı sonunda biriktirmişti.” Artık bu da gerçekleşirse, bayramlarda ona buna eli yerine, Kâbe’nin mukaddes zeminine değmiş avucunu öptüren bir hacı, yani dünyada son merhaleye varmış ve gökte de en yüksek mertebeye çıkmış bir kişi olacaktı.” (s.60)
        
        Aslında burada yazar dinin toplumun "yumuşak karnı" olmasını eleştirmiştir.
  - - - Köyden "sözde Hacca" kadar giden yoldan İlimdar, Zekeriya ve çocuğu götüren araçtır. Olaylar otobüste gelişirken, oğlan kurtlarla arkadaş olmuştur.
    - - İlimdar'ın, Zekeriya ve çocuğu "Hacca" götürüyorum diye götürdüğü Hindistan'daki tapınaktır.
    - - İlimdar'ın imamı olan köydür. Karşı köy ile sürekli olarak bir rekabet içindedir.
  - - - Bir Hac Ziyareti'nde:
        
        Divana Köyü'nün imamı olan ilimdar'ın; dini görevden çok, eğlence ve dünyevi işlerle uğraşması ile ilgili söylenen “anlaşılan ölümü de hayat kadar hoş karşılıyordu” sözleri ile de eserde bu açıkca belirtilmiştir.
        
        İlimdar'ın imam olmasına karşın, gülümseyen bir Budist gördüğünde iyimselleşmesi.
        
        Hac yolu diye inandırarak önce Hindistan'a oradan da Zekeriya ve çocuğu Budist tapınağına götürmesi.
        
        İlimdar'ın çocuğun yanında bir ilahi dinlemesi sonucu çocuğun "Nur Ana"ya erişmesi.
        de tezatı belirgin olarak gösteren durumlardır.
- - - - Yine eser içerisinde köyün imamı Zekeriya'nın hacca gidiyorum diyerek para toplaması da hac ibadetine olan bir eleştiridir.
      - “Kâbe’yi tavaf edip adını hacıya çıkaran bir tüccarın artık cennetlik olduğu, yanı sıra kefilliği de kabul edilir, imzası ve mührü rağbet görürdü.”(s.86)
      - Bu durumu gösteren bir başka bölüm ise Zekeriya Dede'nin hacca gidememesine rağmen köy halkına "Ben hacca gittim." şeklinde konuşur.
  - - - Efransyab'ın Hikayeleri ise zaten hikayenin yazılış biçiminden dolayı tek ve bütün bir fikri değil, birçok farklı görüşü okuyucuya aktaran bir eserdir.
        
        Bu çoğulculuğun yelpazesi o kadar geniştir ki, geleneksel anlayışın hiçbir önkoşulunu tanımadan yazılan ve sanatsal ile sanatsal olmayan arasındaki sınırları bile ortadan kaldırabilen bir kuvvettedir. Çoğu post modern yazar çoğulculuğu, metinlerarasılık ile okuyucuya sunar.
  - - - Efransyab'ın Hikayeleri'ne baktığımızda, zaten eserin çok büyük bir bölümünün toplum içerisinde popüler olan ve hem sözlü hem de yazılı olarak bir dahaki nesillere aktarılmış hikayeler olduğunu görebilmekteyiz.
        
        Eser içerisinde tam 8 tane popüler hikaye bulunmaktadır. Yani bu eserde metinlerarasılık kavramını yoğun olarak görebilmekteyiz. "Bir Hac Ziyareti" de bu 8 hikayeden birisi ve metinlerarasılık kavramını oluşturan hikayelerden birisi.
        
        Bu doğrultuda Efransyab'ın Hikayeleri'nin, "Binbir Gece Masalları"nın bir parodisi olduğu söylenebilmektedir.
        
        Bir Hac Hikayesi, "Kurt Adam Hikayesi"ne açık bir göndermedir.
        
        Onbir yaındayken geceleri, dolunay çıktığı vakit gecelerievden kaçarak sağa sola saldırmaya, koyunları ve tavukları parçalamaya baladığında, onun artık bir barakaya hapsedilip duvara zincirlenmesi gerektiğine inanmışlardı.
        
        Buradaki gönderme, 2 hikayede de kurt ile bir bağlantısı olan kişinin dolunayda daha aktif hale gelmesidir.
        
        “Elinde bir silah olduğu için kendinden emin bir şekilde koşar adım yürürken her dört adımda bir sopaya abanıyor, ucu yere vurduğunda çıkan “tak” sesinin koridorda çınlaması hoşuna gidiyordu. Fakat o, eline geçirdiği bu silahla kendini yatağa attıktan bir süre sonra, taş zeminde asanın değdiği yerlerden su kaynamaya baladı
        
        Buradaki gönderme, aslında dini bir yöndendir. Budist rahibin asasını yere vurmasıyla beraber yerden su çıkmaya başlaması Hz. Musa'nın efsanesine benzemektedir.
  - - - Bu sayede eser içerisinde fantastik, mistik ve masalsı unsurlar ile dolmuş bir atmosfer oluşmaktadır. Bu söz konusu atmosfer esere güzel bir biçimde aktarıldığında ise kişilerden, mekana kadar geniş bir yere yayılan bir oyun oluşur.
        
        Bu durum bir haç hikayesinde:
        
        Vahşi bakışlı çocuğun, savunmasız olan çocuğu yemeden arkadaş olmasıyla
        
        Vahşi bakışlı çocuğun Budist Tapınağı'nda kutsal çocuk olması ve bir anda huzur bularak meditasyon yapmaya başlamasıyla gösterilmiştir.
  - - - İhsan Oktay Anar'ın genel olarak eserlerine baktığımızda neredeyse bütün eserlerinde "İhsan" isimli birisine yer verdiğini görebilmekteyiz. İhsan Oktay Anar ise bu "İhsan" isimli karakter ile yazma sürecini okuyucuya aktarmaktadır.
        
        Eser içerisinde yine Uzun İhsan diye bir kişiyi görebilmekteyiz ancak bu kişi ile ilgili verilen tek bilgi her seferinde ölümden ucu ucuna kurtulmasıdır.
        
        Bundan dolayı buradaki Uzun İhsan'ın İhsan Oktay Anar olduğu düşünülmektedir. Çünkü ölümün gideceği yerleri sürekli bilmektedir. Bu konuyla ilgili bir diğer düşünce ise Uzun İhsan'ın eserin yazılma süresindeki zorlukları ve İhsan Oktay Anar'ın zorluklardan kurtulmasını temsil ettiğidir.
- - - - Bir Hac Ziyareti'nde özellikle Zekeriya dede dini sorumluluklarını yerine getirmek için değil, insanlar karşısında bir saygınlık ve şöhret kazanmak için hacca gitmek istemektedir. Bunun üstüne hacca gitmeden önce de Divana Köyü'ndeki dinine bağlı kişilerden para toplamıştır.
        
        Sonuç olarak İhsan Oktay Anar dinin toplumdaki "zayıf karın" olmasını eleştirmekle kalmamış, bu zayıf karnın dine göre ahlaksızlık ile kullanılmasını da eleştirimiştir.
  - - - Mesela eser içerisinde bu durumu, "kıskançlık" kavramı ile de görüyoruz. Hikayemizde Divana Köyü'nün karşı köyündeki imam hacca gitmektedir ve yıllardır imamlarını yarıştıran bu iki köyden Divana altta kalmamak için kendi imamlarını da "toplu bir düşünce" ile hacca göndermek ister.
        
        Bu durum da aslında İhsan Oktay Anar'ın toplum düzenini pek beğenmediğini göstermektedir.