Po upadku powstania Styczniowego pisanie o tych tragicznych wydarzeniach było niemożliwe z powodu bardzo zaostrzonej cenzury . Okoliczności zmieniły się jednak po rewolucji rosyjskiej 1905 r . Powodzenie tego wymierzonego przeciwko caratowi zrywu w istotny sposób poprawiło sytuację na ziemiach polskich . Złagodzenie cenzury , będące jednym z pozytywnych skutków wydarzeń w Rosji , pozwoliło autorce Nad Niemnem nieco śmielej i bardziej wprost opowiedzieć o losach powstańców . Nie trzeba było już tak dalece jak wcześniej korzystać z mowy ezopowej . Nowela Gloria victis został wydana w 1910 r . w zbiorze o takim samym tytule . W skład tomu weszły także utwory : Oni , Oficer , Hekuba , Bóg wie kto . Wszystkie zamieszczone nowele dotyczyły wydarzeń z lat 1863 i 1864. Zbiór ma charakter wspomnieniowy - Orzeszkowa czuła się w obowiązku przywołać minione wydarzenia , które stopniowo , z powodu upływu lat , zacierały się w pamięci Polaków . W późniejszych wydaniach doszły jeszcze nowele Dziwna historia , Śmierć domu i Panna Róża . Utwory zamieszczone w zbiorze Gloria victis nie opowiadają o powstaniu w suchy , beznamiętny sposób , ale przekazują subiektywny , emocjonalny obraz dramatycznych wypadków . Ożywiają pamięć , pobudzają uczucia patriotyczne , dodają nadziei .