Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

โรคความวิตกกังวล (Anxiety Disorder) - Coggle Diagram

- - - - ทำงาน ⬆️ เมื่อเจอสิ่งเร้าหรือหายไป
    - - Norepinephrine ⬆️
      - Serotonin ⬇️
      - GABA ⬇️
    - - Limbic system frontal lobe
      - Temporal cortex
  - - - ใจสั่น แรง เร็ว
      - เหงื่อออก
      - สั่น
      - หายใจไม่อิ่ม
      - อึดอัดข้างใน
      - เจ็บแน่นหน้าอก
      - คลื่นไส้ วิงเวียน เดินเซ หมดสติ
      - รู้สึกตนเปลี่ยนไปจากเดิม (Depersonalization) หรือ สวล.เปลี่ยน (Derealization)
      - ควบคุมตนเองไม่ได้ บ้าหรือเสียสติ
      - กลัวตาย
      - ชาหรือซู่ซ่า (Paresthesia)
      - หนาวสั่นหรือร้อนวูบวาบ
    - - กลัวเป็นซ้ำอีกและผลที่ตามมา
      - พฤติกรรมเปลี่ยนชัดเจน
- - - - กังวลมากในสถานการณ์ อย่างน้อย 2 ใน 5
        
        ก.ใช้ระบบขนส่ง
        ex. กลัวเครื่องบิน กลัวรถสาธารณะคนเยอะ
        
        ก.อยู่ในที่เปิดโล่ง
        
        ก.อยู่ในที่ปิด
        
        ก.ยืนต่อแถวหรือท่ามกลางผู้คน
        
        ก.ยืนอยู่นอกบ้านคนเดียว
      - คิดว่าหนีจากสถานการณ์ดังกล่าวลำบากหรือไม่ได้รับการช่วยเหลือ
      - พยายามหลีกเลี่ยงสถานการณ์หรือหาเพื่ออยู่ด้วย
      - รบกวนชีวิตประจำวัน
  - - - Aquaphobia กลัวน้ำ
      - Ailurrophobia กลัวแมว
      - Clautraphobia กลัวที่แคบ
      - Thanatophobia กลัวตาย
      - Acrophobia กลัวที่สูง
      - Brontophobia กลัวฟ้าร้อง
      - Mikrophobia กลัวเชื้อโรค
- - - - ถ้ามีแผล ให้ทำแผลก่อน
      - ไม่ควรยับยั้งหรือห้ามผู้ป่วยทำพฤติกรรมซ้ำๆ
      - ไม่ตำหนิหรือหาสาเหตุ
      - จัดตารางกิจกรรม เพื่อเบี่ยงเบนความสนใจ
  - - - เผชิญเหตุการณ์โดยตรง
      - เป็นผู้พบเห็น/พยาน
      - เหตุรุนแรงที่เกิดขึ้นกับคนรัก ครอบครัว เพื่อนสนิท
      - รับรู้รายละเอียดแย่ๆซ้ำๆ
        
        ex. ตำรวจ หน่วยกู้ภัย
    - - Intrusion
        
        ค.ทรงจำร้ายๆ
        
        ฝันร้าย
        
        มีก.กระทำ/รส.เหมือนเหตุการณ์เกิดขึ้นมาอีก
        
        ทุกข์ใจ เมื่อเจอเหตุการณ์คล้าย
      - Avoidance Symptom
        
        หลีกเลี่ยงความทรงจำเหตุการณ์นั้น
        
        หลีกเลี่ยงสิ่งภายนอกที่ทำให้นึกถึงเหตุการณ์นั้น
        ex. คน สถานที่ บทสนทนา
      - Negative Mood
        
        มีอารมณ์เปลี่ยนไปทางลบ
      - Dissociative Symptoms
        
        มีการ ปป. การรับรู้ค.จริงใน สวล.หรือก.รับรู้ตนเอง
        
        ไม่สามารถจำส่วนสำคัญของเหตุการณ์นั้น
      - Arousal Symptom
        
        ปัญหาก.นอนหลับ
        
        หงุดหงิดและโกรธง่าย
        
        ระแวงระวังมากไป
        
        ปัญหาด้านสมาธิ
        
        14.ตกใจมากกว่าปกติ
  - - - Acute/ASD
        
        < 1 เดือน
      - Chronic/PTSD
        
        มีอาการอย่างน้อย 6 เดือน > เครียด
    - - ยาต้านค.วิตกกังวล
      - จิตบำบัดและพฤติกรรมบำบัด โดยวิธี Relaxation และ Desensitization
      - วิธีทางเลือกอื่นตามค.เหมาะสมปัญหาแต่ละบุคคล
        
        ex. สร้างจินตนาการ ออกกำลังกาย นวดคลายเครียด ทำสมาธิ
  - - - เพื่อลดอาการ ปรับตัวและเผชิญปัญหาได้เหมาะสม
      - ใช้จิตบำบัดแบบประคับประคอง
      - หาสาเหตุ ให้ระบายปัญหา
      - ประเมินระดับค.รุนแรง
      - ส่งเสริมให้มีก.แก้ปัญหาที่ดีขึ้นและให้แรงเสริม
  - - - กระวนกระวาย หรือตื่นเต้นจนทนไม่ได้
      - เหนื่อย อ่อนเพลียง่าย
      - ขาดสมาธิ มีปัญหาค.จำ
      - หงุดหงิด
      - กล้ามเนื้อตึงเครียด ปวดตึง
      - มีปัญหาการนอน
- - - - คิดอย่างต่อเนื่อง ไม่สมเหตุสมผลกับค.รุนแรง
      - วิตกกังวลสูงต่อเนื่อง
      - ทุ่มเทเวลาละกำลังมากไปกับอาการทางกาย
    - - แพทย์ประจำตัวเพียงคนเดียว นัดพบสม่ำเสมอ
      - ตรวจรักษาเท่าที่จำเป็น
      - ให้ระบายค.รู้สึก พูดถึงปัญหาในชีวิต
      - ค.ต้องการทางจิตใจ > ทางกาย
  - - - นัดพบสม่ำเสมอ
      - หลีกเลี่ยงก.ตรวจพิเศษที่ไม่จำเป็น
      - ให้ระบายค.รู้สึกและพูดถึงปัญหา
  - - - ป้องกัน secondary gain
        
        ถ้าเกิดใช้ พฤติกรรมบำบัด
      - ไม่ควรบอกตรงๆว่าไม่พยอาการผิดปกติ
      - แสดท่าทางอ่อนโยน เข้าใจ ชักจูงผู้ป่วยว่าอาการดีขึ้นเรื่อยๆ
  - - - เข้าใจพฤติกรรมผู้ป่วย
      - ไม่ส่งตรวจพิเศษหรือรักษาเกินค.จำเป็น
      - แจ้งผลตรวจแบบตรงไปรวมา ไม่ใช่อารมณ์
      - เสริมแรงเมื่อหายจากแสร้ง ให้กำลังใจ
  - - - อาการผิดปกติทางกาย เพื่อค.วิตกกังวลหายไป
    - - ค.ผิดปกติทางกายทำให้ผู้ป่วยได้ผลประโยชน์
    - - Pt แสดงค.เฉยเมยเหมือนไม่กังวล
    - - อาการเสมือนคนเองเป็นบุคคลสำคัญในชีวิต
    - - ให้รางวัลถ้าอาการดีขึ้น
    - - ลดค.วิตกกังวลอย่างเป็นระบบ ใช้หลัก classical conditioning จัดค.กังวลน้อยไปมาก
    - - ก.ให้แรงเสริม ใช้หลัก operant conditioning