Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

CƠ CHẾ ĐIỀU CHỈNH CỦA LUẬT HÀNH CHÍNH (QUY PHẠM PHÁP LUẬT HÀNH CHÍNH VÀ…

- - - - Đặc điểm chung
        
        tính bắt buộc chung
        
        áp dụng nhiều lần (thể hiện ý chí của nhà nước)
        
        hiệu lực không chấm dứt khi đã dc áp dụng
      - Đặc điểm riêng
        
        điều chỉnh quan hệ hành chính
        
        đa phần có tính mệnh lệnh: phương pháp điều chỉnh chủ yếu là mệnh lệnh quyền uy
        
        tính mệnh lệnh
        
        quy phạm bắt buộc trực tiếp: phải hành động hoặc cấm hành động theo một cách thức nhất định trong một điều kiện nhất định
        
        quy phạm cho phép: muốn thực hiện một hoạt động, hành vi nhất định phải xin phép cơ quan có thẩm quyền
        
        quy phạm lựa chọn: được lựa chọn một trong những phương án hành vi nhất định do quy phạm đã quy định trước
        
        quy phạm trao quyền: trao khả năng hành động theo xét đoán của mình, tức là thực hiện hoặc không thực hiện các hành động do quy phạm đó xác định. Loại quy định này phổ biến trong các quy định về thẩm quyền của các cơ quan hành chính hoặc trong trường hợp sử dụng các quyền chủ thể
        
        quy phạm khuyến khích: đặt ra các biện pháp khuyến khích như khen thưởng, đòn bẩy khuyến khích các chủ thể hăng hái thực hiện nhiệm vụ mà cơ quan hành chính mong muốn
        
        quy phạm khuyến nghị: là định ra các hình thức, biện pháp mang tính hướng dẫn, là quy phạm này hầu như không có tính mệnh lệnh
        
        chủ thể ban hành QPPLHC rất đa dạng, trong đó vai trò quan trọng thuộc về các cơ quan hành chính nhà nước
        
        số lượng lớn nhưng tính ổn định k cao: vì hoạt động hành chính đa dạng, bao quát toàn bộ mọi lĩnh vực, quan hệ xã hội dc điều chỉnh luôn vận động, biến đổi không ngừng
    - - điều chỉnh hoạt động hành chính nhà nước hay một tổng thể quan hệ xã hội rộng rãi, phát sinh, phát triển trong tổ chức, thực hiện quản lý nhà nước đối với mọi lĩnh vực của nền kinh tế quốc dân: kinh tế, hành chính - chính trị, văn hóa - xã hội, an ninh quốc phòng
      - đa phần các quy phạm pháp luật chỉ có thể đi vào cuộc sống khi được quy phạm thủ tục hành chính quy định
  - - - cấm
      - bắt buộc
      - cho phép
      - lựa chọn
      - trao quyền
      - khuyến khích
      - khuyến nghị
    - - quy phạm vật chất: cần làm gì, tuân thủ quy tắc hành vi nào
      - quy phạm thủ tục: cần làm như thế nào, theo trình tự và cách thức ra sao
    - - các chủ thể của LHC
      - đơn vị sự nghiệp công lập và tổ chức cơ sở khác
      - hình thức và phương pháp hoạt động hành chính
      - quản lý nhà nước đối với từng ngành, lĩnh vực của nền kinh tế quốc dân
  - - - phạm vi toàn quốc
      - phạm vi từng địa phương
      - trong nội bộ các cơ quan, đơn vị trong cơ quan
    - - quy phạm chung: có hiệu lực đối với tất cả mọi công dân, cơ quan, tổ chức trên cùng 1 lãnh thổ.VD: an toàn giao thông, bảo vệ môi trường
      - quy phạm riêng: có hiệu lực đối với từng nhóm đối tượng nhất định. VD: cán bộ, công chức, viên chức
  - - - sử dụng
      - thi hành
      - tuân thủ
    - - khái niệm: biến những quy phạm pháp luật hành chính thành hành động thực tế của cá nhân, tổ chức - chủ thể của LHC
      - đặc điểm:
        
        mang tính tổ chức - quyền lực nhà nước; theo ý chí đơn phương của cơ quan nhà nước; có tính bắt buộc; nếu cần thiết thì thực hiện bởi cưỡng chế nhà nước
        
        tuân theo thủ tục hành chính chặt chẽ
        
        là hoạt động cá biệt - cụ thể
        
        mang tính chủ động, sáng tạo
      - yêu cầu
        
        dc áp dụng đối với hành vi xảy ra tại thời điểm văn bản đó có hiệu lực
        
        nếu quy định có hiệu lực trở về thì áp dụng theo quy định đó
        
        các văn bản quy phạm pháp luật có quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng văn bản có hiệu lực pháp lý cao hơn
        
        các VBQPPL do cùng 1 cơ quan ban hành quy định khác nhau về cùng một vấn đề thì áp dụng văn bản sau
        
        VBQPPL k quy định trách nhiệm pháp lý hoặc nhẹ hơn đối với hành vi xảy ra, trc ngày văn bản có hiệu lực thì áp dụng văn bản mới
        
        không dc cản trở việc thực hiện điều ước quốc tế mà VN là thành viên
        
        VBQPPL trong nước và điều ước quốc tế khác nhau về cùng 1 vấn đề, áp dụng điều ước quốc tế, trừ HP
- - - - là quan hệ pháp luật: QHPLHC = QHXH - QHPHC (quan hệ phi hành chính tức lập pháp, tư pháp, phi nhà nước, phi pháp luật)
      - bản chất là quan hệ bất bình đẳng, nên mới cần quy tắc mọi chủ thể đều bình đẳng trc pháp luật để cân bằng, tạo ra sự bình đẳng
    - - chủ yếu là tính bất bình đẳng giữa các chủ thể trong quan hệ đó: chủ thể bắt buộc - CÁ NHÂN, CƠ QUAN CÓ THẨM QUYỀN; chủ thể tham gia - MỌI CÁ NHÂN, TỔ CHỨC KHÁC ==> phương pháp điều chỉnh: quyền uy - mệnh lệnh
      - phải có sự xuất hiện của chủ thể bắt buộc - CÁ NHÂN, CƠ QUAN CÓ THẨM QUYỀN, khi khiếu nại, chính những cơ quan này là chủ thể xem xét, rất khó giữ dc sự vô tư ==> tạo nên sự bất bình đẳng/có thể tố tụng, các chủ thể tham gia đều bình đẳng trc pháp luật, cũng rất khó để độc lập vì ngay cả tòa án cũng chưa độc lập
      - xuất hiện theo sáng kiến của bất kỳ bên nào mà k nhất thiết có sự đồng ý của bên kia, trừ trường hợp ngoại lệ
      - đa phần các tranh chấp giữa các bên tham gia QHPLHC dc giải quyết theo thủ tục hành chính, nhưng có những trường hợp dc giải quyết bởi tòa án
      - nếu bất kỳ bên nào vi phạm yêu cầu của LHC thì phải chịu trách nhiệm trc Nhà nước, trc cơ quan hoặc ng có thẩm quyền đại diện cho Nhà nước
  - - - phải có năng lực hành vi hành chính và năng lực pháp luật hành chính
      - năng lực pháp luật hành chính và năng lực pháp luật hành chính của pháp nhân là đồng nhất, cá nhân thì k
      - gồm 2 loại
        
        chủ thể bắt buộc: chủ thể đại diện cho Nhà nước, bắt buộc phải có trong quan hệ pháp luật hành chính
        
        chủ thể tham gia: chủ thể chỉ đại diện cho chính mình
      - phân biệt chủ thể pháp luật hành chính với chủ thể quan hệ pháp luật hành chính
        chủ thể pháp luật hành chính là tất cả các cơ quan, tổ chức, cá nhân dc QPPLHC xác định 1 cách chung luôn có quyền và nghĩa vụ, nhưng có thể không thực hiện vì 1 tg dài k tham gia quan hệ pháp luật hành chính
        chủ thể của quan hệ pháp luật hành chính: luôn cụ thể vì quan hệ pháp luật hành chính chỉ phát sinh khi có chủ thể cụ thể có năng lực hành vi hành chính cùng sự kiện pháp lý hành chính tương ứng
    - - lý do, nguyên cớ làm phát sinh quan hệ pháp luật hành chính
      - nội dung: quyền và nghĩa vụ mà QPPLHC quy định cho các chủ thể. Có đặc trưng sau:
        
        bên chủ thể bắt buộc trong quan hệ pháp luật hành chính có quyền ra mệnh lệnh buộc các chủ thẻ tham gia quan hệ PLHC phải tuân theo
        
        chủ thể khác cũng có quyền nhưnng chỉ là quyền yêu cầu, kiến nghị, dc thông tin, dc bảo vệ
        
        chủ thể bắt buộc có quyền đồng thời có nghĩa vụ pháp lý k thể trốn tránh, nhưng cx có nghĩa vụ khác
  - - - tiêu biểu và đặc thù nhất, 2 loại: dọc và ngang
      - dọc: quan hệ bất bình đẳng như quan hệ giữa 2 bên là quan hệ trực thuộc nhau về tổ chức
      - ngang: quan hệ bình đẳng, giữa các bên k trực thuộc nhau về tổ chức, ý chí các bên dc biểu hiện theo phương pháp thỏa thuận, mang tính chất thủ tục, chuyển dần sang dọc, là tiền đề của dọc
        
        VD: quyết định liên tịch, nhưng đã lm phát sinh quan hệ dọc trong nội bộ mỗi cơ quan tham gia ban hành quyết định liên tịch
    - - 2 loại: quan hệ vật chất và quan hệ thủ tục
        thủ tục là phương tiện thực hiện vật chất
    - - 2 loại: tích cực và tiêu cực
        
        tích cực: phát sinh trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ tích cực của quản lý nhà nước
        
        tiêu cực: bảo vệ pháp luật, chống vi phạm trong hoạt động hành chính
    - - 2 loại: tài sản và phi tài sản nhưng chủ yếu là phi tài sản
  - - - có quy phạm, quy định
      - có chủ thể đủ năng lực
      - có sự kiện pháp lý hành chính: là hành vi/sự biến, hiện tượng xã hội xảy ra không báo trc