Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ฮอร์โมนและยาต้านฮอร์โมน, 64108301133สุภาภรณ์ ทิพระษาหาร - Coggle Diagram

- - - - -Fasting Blood Sugar (FPG)เจาะหลังอดอาหารอย่างน้อย 8 ชั่วโมง
      - Oral glucose tolerance test (OGTT)งดอาหารอย่างน้อย 8 ช่วโมง และเจาะเลือดที่ 2 ชั่วโมงถัดไป หลังรับประทานกลูโคส 75 กรัม
    - - แบบเฉียบพลัน Acute Complication
        
        ภาวะ Diabetes ketoacidosis (DKA)เกิดจากสาร ketonebodies ที่เป็นกรดสะสมในร่างเกิยมากเกินไป
        
        ภาวะ Hyperosmolar coma เกิดจากมีระดับบกลูโคสในเลือดสูง
      - แบบระยะยาว
        
        เกิดกับหลอดเลือดขนาดเล็ก Ex.retinopathy
        
        เกิดกับหลอดเลือดขนาดขนาดใหญ่ Ex.coronary artery disease
    - - ควบคุมอาหาร สัดส่วน C:H:O =55:15:30 ออกกำลังกาย ใช้ยาลดระดับน้ำตาล ใช้อินซูลิน
      - รักษาเบาหวานชนิด I มีปัญหาเกี่ยวกับตับอ่อน ต้องใช้ ยาฉีด insulin + ควบคุมอาหาร +ออกกำลังกาย
      - รักษาเบาหวานชนิด II ลดน้ำหนัก +ออกกำลังกาย +ควบคุมอาหาร หากคุมไม่ไดให้ Oral hypoglycemic agents and insulin
  - - - กลุ่มที่เพิ่มอินชูลินจากตับอ่อน
        
        –Sulfonylureas, Non Sulfonylureas (Meglitinide),
        Dipeptidylpeptidase-4 (DPP-4) inhibitors
        
        I. Sulfonylureas
        
        กลไกการออกฤทธิ์ : เสริมฤทธิ์ insulin ต่อ target tissue โดยลด hepatic glucose production และเพิ่มการใช้ glucose
        
        อาการไม่พึงประสงค์ : ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ (hypoglycemia) ข้อห้ามใช้ ห้ามใช้ในนผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 1 ที่ตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร มีประวัติเเพ้ยา ติดเชื้อรุนแรงจากการผ่าตัด ภาวะตับไตรุนแรง
      - กลุ่มที่ลดการดื้อต่อต้านอินซูลิน
        
        –Biguanides, Thiazolidinediones
      - กลุ่มที่ยับยั้งเอนไซม์ alpha-glucosidase
    - - กลไกลการออกฤทธิ์ : กระตุ้นกระบวนการ glycolysis โดยตรง ยับยั้งกระบวนการhepatic gluconeogenesis
      - อาการไม่พึงประสงค์ : อาจเสี่ยงต่อการเกิด lactic acidosis ในผู้ป่วยสูงอายุ หรือมีภาวะ renal dysfunction anorexia,N/V ,discomfort ข้อห้ามใช้ ผู้ป่วยโรคไต พิษสุราเรื้อรัง ตั้งครรภ์ ติดเชื้อระหว่างผ่าตัด
    - - ปิดกั้นการทำงานของ Alpha -glucosidase มีโครงสร้างคล้ายน้ำตาลโมเลกุลเล็ก Ex.ยา Acarbose, Voglibose ไม่แนะนำให้ใช้ยากลุ่มนี้ร่วมกับmetformin
      - ผลข้างเคียง : ท้องอืดท้องเฟ้อจากน้ำตาลไม่๔ูกดูดซึมเข้าสู่ร่างกาย
    - - ได้แก่ troglitazone, englitazone, pioglitazone, rosiglitazone เป็นพิษต่อตับต้องวัดระดับ enzyme ตับสม่ำเสมอ
    - - ตัวอย่างยา repaglinide, netriglinide
      - ออกฤทธิ์เพิ่มการหลั่ง อินซูลิน จาก beta-cell โดยยับยั้ง ATK channel
      - –hypoglycemia
      - ถ้าไม่กินข้าวห้ามกินยานี้
    - - มีผลต่ออินซูลินลดการหลั่งของกลูคาร์กอน
      - ไม่ทำให้น้ำหนักตัวเพิ่ม
      - ตัวอย่างยาSitagliptin, Alogliptin, Saxagliptin, Vildagliptin
      - ผลข้างเคียงอาการน้ำตาลต่ำ ตับอ่อนอักเสพ
- - - - Triiodothyronine (T3)
      - Tetraiodothyronine หรือ thyroxine (T4)
  - - - Hyperthyroidism
      - Hypothyroidism
      - Euthyroid
  - - - รักษาด้วยยาต้านไทรอยด์(Antithyroid drugs)
      - (Radioactive
        iodine)
      - (subtotal thyroidectomy)
  - - - ยาที่มีใช้คือ propylthiouracil (PTU), carbimazole และ
        methimazole(MMI)
      - โดยยับยั้ง
        thyroid peroxidase
      - สามารถยับยั้งการ deiodination ของ
        thyroid hormone ในกระแสเลือดได้
      - ยากลุ่ม Thioamides ผ่านรกได้ ต้องระวังกับหญิงตั้งครรภ์
    - - ยับยั้งการหลั่งและสร้าง thyroid hormoneแบบ
        เฉียบพลัน และลดขนาดต่อม thyroid
      - Adjuvant therapy ในผู้ป่วยภาวะ Grave’s disease
    - - Propranolol, atenol, metoprolol และ nadolol
      - ลด thyrotoxic symptoms อาการใจสั่น
      - ห้ามใช้ในผู้ป่วยภาวะหายใจล้มเหลว หัวใจเต้นช้า
    - - ผู้ป่วยอาจมาด้วยต่อมไทรอยด์โต
      - ความผิดปกติของ thyroidที่มี thyroid hormone
      - ต่อม thyroid เสื่อมทำให้การสร้างและหลั่ง hormone
        ลดลง
      - ได้รับ goitrogen ในปริมาณมาก
      - การรักษา hypothyroidism
        
        Sodium Levothyroxine (synthetic T4)
        
        ใช้รักษา chronic lymphocytic thyroiditis,
        (Hashimoto’s disease), myxedema coma
        
        ขนาด levothyroxine เริ่มต้นอยู่กับอายุและภาวะความรุนแรงโรค
        
        Liothyronine (synthetic T3)
        
        เป็นเกลือโซเดียมสายสั้น
- - - - (Oral contraceptives)
      - (Injectable contraceptives)
      - (Norplant – implants)
      - (Intra – uterine devices)
    - - (Condom)
      - (Spermicides)ยาฆ่าเชื้ออสุจิ
      - (Valginal
        diaphragm)หมวกยางสอดช่องคลอด
      - (rhythm
        method, safe period)
    - - การทำหญิง ทำให้ปีกมดลูกทั้ง 2ตีบตัน การทำหมันชาย ทำให้ท่อนำอสุจิตีบตัน
    - - ยาฮอร์โมนชนิดรวม(Combination oral
        contraceptives)
        
        •Biphasic preparation ปัจจุบันไม่มีจำหน่ายแล้ว
        
        •Triphasic preparation
        
        •Triquilar
        
        Trinordiol
        
        Oilezz
      - ยาชนิด Minipil (Progestin- only
        contraceptives, microdose)
        
        Exluton®
        
        ประสิทธิภาพต่ำกว่าcombined pills ยับยั้งไข่ตกได้ไม่ดี
        
        ทำให้ประจำเดือนน้อยไม่มาเลย
      - ยาคุมกำเนิดหลังร่วมเพศ
        
        รับประทานเม็ดแรกให้เร็วที่สุดหลังมีเพศสัมพันธุ์ที่ไม่ได้ป้องกันเม็ดที่ 2 ควรกินไม่เกิน 72 ชั่วโมง
      - ยาคุมชนิดsequential preparation
        
        14เม็ดแรกจะเป็น estrogen 7 เม็ดหลังestrogen+progestin
    - - Medroxyprogesterone acetate 150 mg/3 ml
        (DMPA Depo provera) ออกฤทธิ์นาน 3 เดือน หลังจากฉีดนานๆจะไม่มีรอบเดือน
      - Norethindrone enanthate (NET-EN
        Noristerat) ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ อยู่ได้นาน 2 เดือน
    - - ชนิดไม่สลายตัว(non-biodegradable)
        
        Norplant-6
        
        Norplant-2
        
        Implanon
        
        Uniplant
      - ชนิดสลายตัว(biodegradable)
        
        Capronor
        
        Norethindrone pellets
    - - Multiload รูปร่างคล้ายร่มทำด้วยพลาสติก มีอายุใช้งาน 5 ปี
      - “Multiload 250 (MLCu 250)” คุมกำเนิดได้นาน 3 ปี