Higidurak eta iIndarra
Indarren eragin deformatzailea
• Elastikoak: indar baten eraginez deformatu egiten dira, baina beren jatorrizko forma berreskuratzen dute indarra
desagertzean; adibidez, malgukia.
• Plastikoak: deformatu egiten dira, eta indarra desagertzean
ez dute beren forma berreskuratzen; adibidez, erretxina.
• Zurrunak: ez dira deformatzen; adibidez, harria.
zer da indar bat?
click to edit
•Efektu dinamikoa: gorputzaren egoera aldatzen du;
azeleratu edo geldiarazi egiten du, edo norabidea aldatzen dio.
• Efektu estatikoa: gorputza deformatzen du.
Hookeren legea
F=K.Al
Mugitzen da ala ez da mugitzen
Higidura erlatiboa da; erreferentzia-sistemaren araberakoa.
Finkotzat jotzen dugun puntu batek edo gehiagok osatzen dute erreferentzia-sistema.
Posizioa eta desplazamendua
Desplazamendua: hasierako posizioaren eta amaierakoaren arteko distantzia laburrena da (goiko irudian gorriz).
Ibilbidearen luzera: higikariak ibilbidean egiten duen distantzia (goiko irudian urdinez).
Posizioa: higikariak une batean duen kokalekua da. Erreferentzia-sistemaren arabera zehazten da. x edo s letrak erabiliz adierazten da.
Abiadura
Vbatez beste =egindako ibilbidea/ behar izandako denbora
Higidura zuzen eta uniformea (HZU)
Ibilbidea lerro zuzen bat bada.
Abiadura konstante mantentzen bada.
Higidura zirkular eta uniformea (HZRU)
• Periodo (T) deritzo higidura horrek errepikatzeko behar duen denborari, hots, bira bat egiteko behar denari.
• Maiztasun (f) deritzo denbora-unitate batean gertatzen diren errepikapenen kopuruari.