Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

อนามัยโรงเรียน …

- - - - เพื่อส่งเสริมสุขภาพด้านจิตใจและอารมณ์ให้แก่นักเรียน
      - เพื่อช่วยให้นักเรียนปลอดภัยจากโรคภัยไข้เจ็บและอุบัติเหตุต่างๆ
      - เพื่อส่งเสริมสุขภาพด้านร่างกายให้แก่นักเรียน
      - เพื่อให้นักเรียนมีการปฏิบัติด้านสุขลักษณะได้ถูกต้อง เป็นตัวอย่างที่ดีต่อครอบครัวและชุมชน
    - - การกำจัดขยะ
      - ห้องครัว
        
        ผนังห้องครัว ต้องสร้างด้วยวัสดุที่ไม่ดูดน้าและทาความสะอาดง่าย
        
        มีแสงสว่างเพียงพอ อย่างน้อย 30 ฟุตแรงเทียน
        
        พื้นห้องต้องทึบเรียบและสร้างด้วยวัสดุที่ความสะอาดง่าย แข็งแรงคงทน
        
        ควรจัดให้มีอ่างล้างมือ และสบู่
        
        สถานที่ ไม่ควรอยู่ใกล้กับสิ่งโสโครกหรือสิ่งปฏิกูลต่าง ๆ มีระบบการถ่ายเทอากาศที่ดี
        
        ประตูหน้าต่างใส่ลวดตาข่ายเพื่อป้องกันแมลงวันและสัตว์นำโรค
        
        มีภาชนะใส่เศษอาหารถังขยะมีฝาปิดและควรนาไปกาจัดทุกวัน ถังขยะสาหรับห้องครัวควรมีจำนวนเพียงพอ อย่างน้อยควรแยกประเภทขยะ เพื่อเก็บขยะที่เกิดขึ้นได้ 2 ชนิด คือ ขยะเปียก และขยะแห้ง ขยะทั้งสองชนิดไม่ควรทิ้งรวมกัน
      - การกำจัดน้ำโสโครกในโรงเรียน
      - ห้องพยาบาล
        
        เป็นที่สาหรับให้บริการด้านอนามัย เช่น การตรวจสุขภาพ การปฐมพยาบาล ฯลฯ
        
        เป็นที่สาหรับตั้งตู้เวชภัณฑ์และอุปกรณ์การพยาบาล ตลอดจนเอกสารด้านอนามัย
        
        ป็นที่สาหรับแยกนักเรียนป่วยออกจากนักเรียนดีชั่วคราว เพื่อป้องกันมิให้โรคที่เป็นอยู่แพร่กระจาย
        
        เป็นสถานที่สาหรับสาธิตและฝึกปฏิบัติด้านอนามัยแก่นักเรียน
        
        เป็นสถานที่สาหรับให้นักเรียนป่วยพักผ่อน
      - ส้วมและที่ปัสสาวะ
        
        ประถมศึกษา
        
        ชาย
        
        1 ส้วม/60 คน
        
        1 ปัสสาวะ/30 คน
        
        หญิง
        
        1 ส้วม/30 คน
        
        มัธยมศึกษา
        
        ชาย
        
        1ส้วม/90 คน
        
        1 ปัสสาวะ/30คน
        
        หญิง
        
        1 ส้วม/50 คน
        
        อ่างล้างมือ
        
        ชาย-หญิง 1 อ่าง/30 คน
      - โรงอาหาร
        
        จัดให้มีอ่างล้างมือเพียงพอกับจานวนนักเรียน เพื่อให้นักเรียนล้างมือก่อนก่อนรับประทาน อาหารและใช้ล้างภาชนะได้
        
        มีที่รองรับเศษอาหารที่ถูกสุขลักษณะ เช่น มีฝาปิดมิดชิด จัดให้เพียงพอ
        
        จัดให้มีน้าสะอาดดื่มและใช้อย่างเพียงพอ มีอ่างน้าพุหรือก๊อก
        
        อาหารที่พ่อค้าแม่ค้านามาขายในโรงเรียนต้องเป็นอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการ ถูกหลักอนามัยปลอดภัยจากสารพิษ เช่น อาหารใส่สีย้อมผ้า น้าส้มสายชูปลอม
        
        ควรจัดให้มีที่นั่งเพียงพอกับจานวนนักเรียน ถ้าสามารถทาได้ควรมีพื้นที่เฉลี่ย 1 ตารางเมตรต่อนักเรียน 1 คน
      - น้ำดื่ม
  - - - เจตคติทางด้านสุขภาพ (Health Attitude)
      - การปฏิบัติและทักษะทางด้านสุขภาพ (Health Practice and skill)
      - ความรู้ทางด้านสุขภาพ (Health Knowledge
    - - ป.5-6 เน้นเจตคติ
      - ม.1-3 เน้นเจตคติ
      - ป.1-4 เน้นการปฏิบัติ
      - ม.4-6 เน้นความรู้
      - ตัวอย่าง การสอนสุขศึกษานักเรียนชั้นประถมปีที่ 1 เรื่องการแปรงฟันให้ถูกวิธี ควรเน้นการ เรียนรู้ด้านการปฏิบัติคือ ผู้สอนสาธิตการแปรงฟัน ให้นักเรียนดูเป็นตัวอย่างก่อน ต่อมาจึงสอดแทรกเจตคติในการแปรงฟัน ว่าถ้าแปรงฟันถูกวิธี แล้วจะเกิดผลดีอย่างไร ให้ผู้เรียนมีเจตคติที่ดีต่อการแปรงฟัน จากนั้นจึง สอนความรู้เรื่องการแปรงฟัน การดูแลรักษาตามสุขภาพช่องปาก และฟัน ตามลำดับ
  - - - นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่1 (7 ปี)
        
        วัคซีนป้องกันคางทูม หัด และหัดเยอรมัน (MMR)
        
        BCG (วัคซีนป้องกันวัณโรค)
        
        วัคซีนรวมป้องกันคอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน (DPT)
        และโปลิโอ (OPV)
        
        LAJE (วัคซีนป้องกันโรคไข้สมองอักเสบเจอี)
      - นักเรียนชั้นอนุบาล (4-6 ปี)
        
        วัคซีนรวมป้องกันคอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรน (DPT)
        และโปลิโอ (OPV)
      - นักเรียนหญิงประถมศึกษาปีที่5 (11 ปี)
        
        HPV1 และ HPV2 (วัคซีนป้องกันมะเร็งปาก มดลูกจากเชื้อเอชพีวี)
      - นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่6 (12 ปี)
        
        วัคซีนรวม คอตีบ-บาดทะยัก (dT)
        
        วัคซีนป้องกันโรคหัดและหัดเยอรมัน (MR)
        เฉพาะนักเรียนหญิง
    - - ให้นักเรียนยืนหันหลังให้ผู้ตรวจ ให้ห่างประมาณ 3 ก้าว ให้ผู้ตรวจเรียกชื่อนักเรียน หรือ ให้ทาตามคาสั่งด้วยเสียง ปกติ ถ้าได้ยินหรือทาตามคาสั่งได้แสดงว่าการได้ยินปกติ แต่ ต้องทดสอบในห้องเงียบ ให้นักเรียนเข้ามาทีละคน
      - ใช้เครื่องมือง่ายๆเช่นกระดิ่งเล็กๆสั่นห่างจากหูเด็กประมาณ1ฟุตทาทีละข้างถ้า ข้างใดไม่ได้ยิน ให้สงสัยว่าเป็นความผิดปกติของการได้ยินในหูข้างนั้น นักเรียนที่ตรวจ แล้วสงสัยว่ามีความผิดปกติ ควรส่งพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุต่อไป
      - ทดสอบโดยใช้นิ้วหัวแม่มือถูกับนิ้วชี้ห่างจากหู 1 นิ้ว ถ้าไม่ได้ยินเสียงนิ้วถูกันหรือได้ยินไม่ ชัด อาจมีความผิดปกติ
    - - การตรวจสุขภาพร่างกาย 10 ท่า
        
        การเตรียมนักเรียนก่อน
        ตรวจร่างกายนักเรียน
        
        ให้นักเรียนถอดถุงเท้า รองเท้า
        
        ให้นักเรียนชายดึงเสื้ออกจากกางเกง ปลดกระดุมเสื้อทุกเม็ดส่วนนักเรียน
        หญิงปลดกระดุมเสื้อเม็ดบน 1 เม็ด เพื่อสะดวกในการฟังปอดและหัวใจ
        
        แยกตรวจนักเรียนชาย-หญิง
        
        บอกวัตถุประสงค์การตรวจสุขภาพ และ สิ่งที่ต้องปฏิบัติ
        
        เตรียมบัตรบันทึกสุขภาพ (สศ.3) ของ นักเรียนทุกค
        
        การเตรียมสถานที่สำหรับ
        ตรวจร่างกาย
        
        ควรมีแสงสว่างเพียงพอ ให้แสงเข้า
        ด้านหลังผู้ตรวจ
        
        ควรมีอ่างล้างมือในห้องตรวจ
        
        ควรเลือกสถานที่ค่อนข้างมิดชิด
        
        ห้องตรวจควรเงียบ ไม่พลุกพล่าน
        
        วัตถุประสงค์
        
        เพื่อค้นหาปัญหาด้านสุขภาพของ
        นักเรียนให้ทราบตั้งแต่แรกเริ่ม
        
        ท่าตรวจร่างกาย 10 ท่า
        
        ท่าที่1และ2
        สังเกตเล็บยาวสกปรก ผิวหนังบวม เป็นแผล ผื่น มีขี้ไคล มีตุ่มเล็ก ๆ มีน้าใส ๆ ตามง่ามมือ
        
        ท่าที่3
        สังเกตตุ่มสากบริเวณด้านนอกของแขนดวงตาแดง มีขี้ตา คันตา เปลือกตาบวมเจ็บ ขอบตาล่างแดงมากอักเสบเป็นเม็ดหรือเม็ดอักเสบ
        
        ท่าที่4
        สังเกตเม็ดผื่นคันบริเวณผวิหนังใต้คอบริเวณ ทรวงอก ผิวหนังเป็นวงๆ สีขาวๆ ลักษณะเรียบ โดยเฉพาะบริเวณคอ ผิวหนังเป็นวงสีแดงๆเห็นขอบชัด ผิวหนัง สกปรกมีขี้ไคล บริเวณคอด้านหน้าบวมโตผิดปกติ
        
        ท่าที่5และ6
        สังเกตมีไข่เหา บริเวณโคนเส้นผมน้ำหรือน้ำหนองไหลออกมาจากหูข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้งสองข้างแผล หรือต่อมน้าเหลืองหลังหูโต
        
        ท่าที่7
        สังเกตมฝีปากซีดมาก เป็นแผลที่มุมปาก มุมปากเปื่อย
        เหงือกบวมเป็นหนอง หรือมีฟันผุผิวหนังบริเวณใบหน้า หน้าผาก แก้ม คา
        เป็นวงขาวๆเรียบ หรือเป็นวงแดงมีขอบชัด
        
        ท่าที่8
        สังเกตลิ้นแตก แดง เจ็บ หรือเป็นฝ้าขาวๆ ฟันผุ แผลแดงอักเสบบริเวณเยื่อบจมูก มีน้ำมูกไหลบริเวณจมูก ไอ ต่อมทอนซิลโต
        
        ท่าที่9และ10
        
        สังเกตแผลบริเวณเข่า หน้าแข้ง และน่องเป็นตุ่ม พุพอง บริเวณหน้าแข้ง น่องความผิดปกติของฝ่าเท้าความพิการของขา ทรวดทรง รูปร่าง
    - - วัตถุประสงค์
        
        เพื่อให้ผู้ปฏิบัติงานสามารถตรวจวัด คัดกรองความผิดปกติด้านการมองเห็น ของเด็กนักเรียน เพื่อที่จะได้แก้ไขและป้องกันภาวะผิดปกติของสายตาได้ทันท่วงที และ มีประโยชน์ต่อ การจัดที่นั่งในห้องเรียน
      - การเตรียมอุปกรณ์
        
        ปากกาเมจิกเขียนระยะทาง
        
        กระดาษแข็งหรืออุปกรณ์อื่นที่ตัดเป็นรูปตัว E
        
        กระดาษกาวสำหรับติดระยะทาง
        
        ไฟฉาย
        
        ไม้ปลายแหลมสีทึบสาหรับชี้บรรทัดของแผ่นวัดสายตา
        
        แผ่นรูเข็ม (Pin hole)
        
        ที่ปิดตา (occluder)
        
        แผ่นวัดสายตาแบบตัวเลข ( Snellen’s Chart)
        
        เทปวัดระยะทาง
      - การเตรียมสถานที่
        
        สถานที่ควรมีความยาวมากกว่า 6 เมตร หรือ 20 ฟุต
        
        มีพื้นที่หรือแผ่นฝาที่เรียบทึบ
        
        แยกเด็กที่รอตรวจให้ห่างจากบริเวณที่ตรวจ
        
        เลือกสถานที่ ที่มีแสงสว่างเข้าถึง ไม่มีแสงจ้าเกินไป ต้องเป็นผนังทึบ ไม่มีแสงลอดจากด้านหลังแผ่นวัดสายตา เพื่อป้องกันให้นักเรียนตาพร่ามัว
      - การติดแผ่นสายตา
        
        ใช้เทปวัดระยะทางจากฝาผนังที่ติดแผ่นวัดสายตา โดยลากเส้นดิ่งถึงพื้น แล้ววัดพื้นที่ ต่อไปอีก 6 เมตร เขียนเลขกากับแต่ละเมตร ว่า 1, 2, 3, 4, 5, 6 ตามลำดับ
        
        ที่ระยะทางที่ยืน ณ จุด 6 เมตร อาจเขียนกรอบสี่เหลี่ยมไว้ให้นักเรียนยืน (ให้วางเท้า ในกรอบสี่เหลี่ยมที่วาดไว้)
        
        ความสูงของแผ่นวัดสายตาวัดจากพื้นในแนวดิ่งถึงแถวที่5ของแผ่นวัดสายตาเท่ากับ ความสูงเฉลี่ยของเด็กนักเรียนที่สูงที่สุดของห้องและนักเรียนที่เตี้ยที่สุดของห้อง เช่น ถ้า นักเรียนคนที่สูงที่สุด สูง 100 เซนติเมตร และนักเรียนคนที่เตี้ยที่สุด สูง 80 เซนติเมตร จะต้องติดแผ่นวัดสายตาสูงจากพื้น เท่ากับ 100 /80 เท่ากับ 125 เซนติเมตร หรือ 1.25 เมตร เป็นต้น
      - วิธีการวัดสายตา
        
        วัดสายตาทีละข้าง มือข้างหนึ่งปิดตาข้างที่ไม่ได้วัด มืออีกข้างถือรูปตัว E ขณะที่อ่านหมุนกระดาษรูปตัว E ไปในทิศทางเดียวกับตัว E บนแผ่น E Chart
        
        อ่านจากบรรทัดบนสุดลงมาจนถึงบรรทัดสุดท้ายที่สามารถอ่านได้เกินครึ่งของบรรทัดนั้น
        
        ยืนห่างจากแผ่นวัดสายตา 6 m.
        
        ถ้าสวมแว่นสายตา ให้ถอดแว่นวัดก่อน 1 ครั้ง แล้วบันทึกผล จากนั้นสวมแว่นแล้ววัดอีก 1 ครั้ง แล้วบันทึกผล
        
        สลับมาวัดสายตาที่ข้างหนึ่ง
        
        นักเรียนที่มองเห็นปกติ V.A. = 6/6
        
        นักเรียนที่มองเห็นผิดปกติ V.A. จะต่ำกว่า 6/6 เช่น 6/9 , 4/60
        
        ค่า V.A. ที่ผิดปกติต้องมองผ่านแว่นรูเข็ม ค่าที่ได้คือ V.A. with Pin Hole
      - การบันทึกผล
        
        กรณีที่นักเรียนยืนอยู่ระยะ 6 m. มองเห็นบรรทัดบนสุดได้บรรทัดเดียว บันทึกว่า 6/60
        
        กรณีที่นักเรียนยืนที่ระยะ 6 m. มองไม่เห็นบรรทัดบนสุด ให้นักเรียนเดินมายืนส้นเท้าชิดระยะที่ 5 แล้วให้อ่านเฉพาะบรรทัดบนสุดเท่านั้น ถ้ามองเห็นให้บันทึกว่า 5/60
        
        V.A. = ระยะทางที่นักเรียนยืน / ระยะตัวอักษรที่อ่านได้
      - การวินิจฉัยภาวะสายตาผิดปกติ
        
        ในกรณีที่พบว่าความสามารถในการมองเห็น V.A. น้อยกว่า 6/12 ต้องส่งจักษุ แพทย์
        
        ความสามารถในการมองเห็นของตา2ข้างต่างกันเกิน2แถวของแผ่นวัด สายตา เช่น ตาข้างขวา VA. = 6/6 ตาข้างซา้ ย VA. = 6/24 หรือ ตาข้างขวา VA. = 6/6 ตาข้างซ้าย VA. = 6/18 เป็นต้น ต้องรีบส่งต่อจักษุ แพทย์เพื่อวัดสายตาประกอบแว่น หรือวินิจฉัยต่อไป
        
        ในกรณีที่พบว่าความสามารถในการมองเห็นV.A.=6/9-6/12ต้องทาการเฝ้า ระวัง โดยการวัดสายตาปีละ 1 ครั้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในรายที่มีอาการปวด ศีรษะ ปวดกระบอกตา สายตามัวลงภายหลังการใช้สายตา ต้องส่งจักษุแพทย์