Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

TIẾN TRÌNH VĂN HÓA VIỆT NAM - Coggle Diagram

- - - - Lịch sửxã hội : xây dựng hình thái nhà nước đầu tiênnhànước Văn Lang.
      - Nông nghiệp : nghề nông nghiệp lúa nước phát triển, kéo theo sự phát triển về nông cụ và chế biến nông sản.
      - Chế tác công cụ : kỹ thuật đúc đồng thau đạt tới trình độ điêu luyện.
      - Nghi lễ và tín ngưỡng : thờ mặt trời, thờ Thần nông, tín ngưỡng phồn thực...
    - - Không gian : nằm ở miền Trung (từ Đèo Ngang đến Bình Thuận).
      - Đặc trưng văn hóa
        
        Hình thức mai táng bằng mộ chum.
        
        Kỹ thuật chế tạo đồ sắt đạt đến trình độ cao
        
        Cư dân Sa Huỳnh góc thẩm mỹ phong phú ( đồ trang sức đa dạng, có nét thẩm mỹ cao)
        
        Giai đoạn cuối : nghề buôn bán bằng đường biển khá phát triển
    - - Thời gian : từ thế kỷ II đến thế kỷ I TCN
      - Không gian : nằm ở miền châu thổ sông Cửu Long, tập trung ở vùng Đông Nam bộ.
      - Đặc trưng văn hóa
        
        Kỹ thuật chế tác đồ đá khá phổ biến, với chế phẩm đặc thù là đàn đá.
        
        Ngành nghề phổ biến : trồng lúa cạn, làm nương rẫy, săn bắn...
- - - - Nhà Hán, sau khi thôn tính Âu Lạc, thực hiện hàng loạt chính sách cai trị, áp đặt thể chế chính trị, văn hoá:
        
        Áp đặt thể chế chính trị Trung Hoa: xoá tên nước, biến nước ta thành các quận (đứng đầu là các thái thú), châu, phủ...; người Việt mất quyền hành, đứng đầu các cơ cơ quan chủ chốt là người Hán.
        
        Ra sức tuyên truyền, quảng bá những học thuyết chính trị, tiêu biểu là Nho giáo và Đạo giáo.
        
        Cho du nhập các phong tục tập quán từ phương Bắc: trang phục, đầu tóc, tang ma, cưới xin... dần dần bị Hán hoá.
        
        Thủ tiêu những thành quả văn hoá của người Việt đạt được trước đó: chữ viết, nhiều phong tục.
      - Sự cưỡng bức giao lưu văn hoá ít nhiều làm cho văn hoá: Sự cưỡng bức giao lưu văn hoá ít nhiều làm cho văn hoá nhập vào đời sống văn hoá tinh thần của người Việt Nam.
- - - - Sản xuất nông nghiệp được chú trọng, gắn bới nền kinh tế điền trang thái ấp
      - Nhiều chính sách khuyến nông
      - Đi vào ổn định, nhân dân có nguồn sống no đủ
    - - Hoàng thành Thăng Long (3 vòng thành Đại La, Hoàng thành, Cấm thành)
      - Các công trình gắn với Nho giáo (Văn Miếu, Quốc Tử Giám)
      - Công trình gắn liền với Phật giáo (năm 1931 nhà nước cho xây đến 950 ngôi chùa, các ngôi chùa nổi tiếng: Chùa Một cột, chùa Keo, chùa Tháp Bút,…)
    - - Là giai đoạn phục hưng văn hóa lần thứ nhất của dân tộc – thời kì khôi phục, khẳng định nền văn hóa của dân tộc.
      - Ảnh hưởng văn hóa Phật giáo bao trùm trong đời sống xã hội
      - Thời kì bắt đầu xây dựng nền văn hóa bác học
    - - Hình tượng con rồng là một thành tựu lớn – thể hiện tài năng, quan niệm thẩm mĩ của thời Lý Trần
      - Rồng thời Lý: Thanh thoát, mềm mại, tinh xảo, có nhiều biểu tượng về nước, mưa, gió; mang nhiều đặc điểm văn hóa Phật giáo
      - Rồng thời Trần: Dữ dội, mang dáng dấp con rồng ở Tử Cấm Thành; tượng trưng cho uy quyền nhà vua
    - - Bắt đầu khởi sắc
      - Dưới triều Trần có nhiều phố buôn bán như Vân Đồn, An Bang (Quảng Ninh), Nghi Hoà Đình (Cao Bằng)...
      - Kinh thành Thăng Long mở rộng chia thành 61 phường.
  - - - Nông nghiệp
        
        Sản xuất nông nghiệp đặc biệt chú trọng
        
        Có nhiều chiếu dụ, chỉ dụ khuyến khích thúc đẩy sản xuất.
        
        Việc chăm sóc, đào đắp kênh đê rất được chú trọng
        
        Thi hành chính sách "ngụ binh ư nông", cho quân đội thay phiên về làm ruộng, theo tinh thần “tĩnh vi nông, động vi binh".
        
        Luật pháp nghiêm cấm việc giết trâu bò
      - Thủ công nghiệp
        
        Các nghề thủ công truyền thống được khôi phục
        
        Thăng Long đã hình thành 36 phố phường, nhiều phường trở thành phường nghề.
        
        Ở nông thôn, đã xuất hiện nhiều làng chuyên nghề như Bát Tràng (gốm sứ)…
      - Thương nghiệp
        
        Chủ yếu là buôn bán nhỏ thông qua mạng lưới chợ ở nông thôn và thành thị.
        
        Nhà Lê đã ban hành lệ lập chợ, quy định nguyên tắc họp chợ luân phiên.
        
        Riêng việc buôn bán với nước ngoài, Nhà nước kiểm soát nghiêm ngặt các cảng khẩu, thi hành chính sách “bế quan toả cảng".
    - - Từ bỏ chính sách khoan dung Tam giáo đồng nguyên của nhà nước thời Lý- Trần để chuyển sang độc tôn Nho giáo
      - Đề cao Nho giáo, các vua Lê sơ đã hạn chế, kiểm soát những tôn giáo phi chính thống như Phật và Đạo
      - Cấm quý tộc quan lại xây chùa mới, hạn chế việc đi lại của sư tăng, đạo sĩ (Điều 301 Luật Hồng Đức), cấm quan liêu trong triều kết giao với tăng, đạo
    - - Triều đình định ra những quy định về giáo dục rất chặt chẽ. Lớp học mở rộng từ trung ương đến địa phương.
      - Bên cạnh Quốc Tử Giám, Thái học viện- cơ quan giáo dục cao nhất của nhà nước phong kiến- các làng xã cũng có trường học tư.
      - Quốc Tử Giám đời Lê sơ đã mở rộng đối tượng tuyển sinh và học tập, nhiều con em học giỏi xuất thân từ các gia đình bình dân cũng được tham gia học tập.
      - Ở các địa phương, hệ thống trường học có đến cấp phủ huyện, các lớp học có đến cấp xã.
      - Khoa cử cũng rất phát triển dưới thời Lê sơ: Đặt ra lệ thi ba năm một lần, từ địa phương đến trung ương: hương- hội- đình. Bộ máy quan lại được lựa chọn qua thi cử, trừ rất ít con em quý tộc theo chế độ nhiệm cử, tiến cử.
    - - Các vua thời Hậu Lê quan tâm và thực hiện kiện toàn bộ máy nhà nước quân chủ tập trung, mang tính quan liêu chuyên chế. Đến thời Lê Thánh Tông (1460 - 1497), nó đạt tới đỉnh cao, trở thành một nhà nước toàn trị, cực quyền.
    - - Xuất hiện nhiều tác giả lớn như: Nguyễn Trãi, Nguyễn Mộng Tuân, Lý Tử Tấn, Lê Thánh Tông...
      - Sự xuất hiện của Hội Tao đàn có ý nghĩa hết sức quan trọng
      - Sáng tác văn học chữ Nôm cũng để lại những thành tựu lớn, trong đó có nhiều tác phẩm đỉnh cao
      - Các tác phẩm lịch sử, địa lý thời Lê sơ khá phong phú
    - - Hệ thống đình làng thời Lê trở thành biểu tượng của văn hoá làng xã
      - Hoàng thành Thăng Long được tu sửa, mở rộng vào cuối thế kỷ XV đầu thế kỷ XVI, với nhiều cung điện nguy nga
  - - - Đàng Trong là một vùng đất mới nên cư dân người Việt đã phải xử lý nhiều mối quan hệ và tạo nên những đặc điểm văn hoá từ sự xử lý đó.
- - - - Nho giáo: Phục hồi làm quốc giáo từ thời nhà Nguyễn nhưng đã đến hồi suy tàn, không còn đủ khả năng đáp ứng văn hóa trước ảnh hưởng của văn hóa phương Tây. => Không giúp được Nho sĩ tìm đường cứu nước. nói cách khác, các phong trào này bảo thủ nên đã thất bại
      - Ý thức hệ tư sản bắt đầu vào cuối TK XIX, đầu TK XX, cách sách của phái cải cách nhập vào Việt Nam đều đặn. Ngươi ta gọi đó là Tân thư, Tân văn.
      - Vào những năm 20 của TK XX, trào lưu tư tưởng dân chủ tư sản và tư tưởng Mác – Lênin. Các tư tưởng tự do, dân chủ, bình đẳng được tiếp thu và phổ biến rộng rãi. => Khẳng định sự hiện diện của một hệ tư tưởng mới ở Việt Nam – hệ tư tưởng vô sản.
    - - Đô thị phát triển, kéo theo sự phát triển của kiến trúc đô thị, giao thông vận tải, khoa học kĩ thật....
      - Về công nghiệp: Nhiều ngành công nghiệp khác nhau ra đời.=> làm cho kinh tế VN trước đây chủ yếu là nông nghiệp thì giờ có thêm các ngành khác.
      - Về giao thông: Xây dựng hệ thống đường bộ, đường sắt, sân bay, bến cảng,....
        
        Hệ thống đường sắt và đô thị phát triển tạo cho diện mạo văn hóa vật chất giai đoạn này có sự khác biệt so với các giai đoạn trước.
      - Ngoài ra, văn hóa xã hội tinh thần: Chuyển biến mạnh mẽ theo hướng u hóa trên nhiều lĩnh vực ( giáo dục, chữ viết, văn học, nghệ thuật....)
    - - Khởi điểm để báo chí ra đời ở Việt Nam là từ ý đồ của TD Pháp cần một thứ vũ khí nhằm tuyên truyền cho chính quyền thuộc địa.
      - Báo chí ra đời đầu tiên ở Sài Gòn tên là Gia Định báo. Ngoài ra, còn có rất nhiều báo như Nữ giới chung; Phụ nữ tân văn; Đuốc nhà Nam,...bằng tiếng Pháp, tiếng Hàn sau là chữ Quốc Ngữ.
      - Ở Hà Nội có các báo bằng chữ Quốc ngữ như Đăng cổ tùng báo; Hữu Thanh; Thực nghiệp dân báo;...
      - Phương diện ngôn ngữ: Những tờ báo bằng chữ Quốc ngữ góp phần phát triển văn học chữ Quốc ngữ.
      - Phương diện lịch sử báo chí: Là 1 bước đột biến. Sự xuất hiện của báo chí tác động đến nhiều mặt của văn hóa tinh thần dân tộc, bởi đó là nơi để diễn đàn tư
  - - - 1945-1954
        
        Hoạt động báo chí in ấn được chú trọng
        
        1947, Đảng xây dựng lại các nhà xuất bản sách và các báo
        
        Hoạt động văn học nghệ thuật phát triển mạnh mẽ trong thời kì kháng chiến chống Pháp
        
        Đã đạt được nhiều thành tựu : xuất bản được 8.579.415 bản sách, 35 bộ phim thời sự tài liệu.
      - 1954- nay
        
        Là thời kì đỉnh cao của văn hóa nghệ thuật chuyên nghiệp.
        
        Nghê thuật điện ảnh đã có bước phát triển đột biến
        
        Sự phát triển của văn học và các loại hình nghệ thuật
    - - Được chú trọng kế thừa, phát huy một cách sâu sắc
      - Các văn hóa dân gian cũng được khai thác, lĩnh vực nào cũng có những công trình đang kể
    - - Tiếp thu tinh hoa văn hóa nước ngoài để xây dựng nền văn hóa mới được phát triển ở tất cả các bộ môn văn hóa .
      - Nhiều hiệp định văn hóa được kí giữa nước ta và nước bạn.
      - Việt Nam là thành viên của phe xã hội chủ nghĩa đã dẩy mạnh giao lưu với các nước xã hội chủ nghĩa như Liên Xô, Trung quốc và các nước Đông u ( trước đây)
  - - - Nước ta đã có thể tham gia các thị trường thế giới.
      - Giao lưu văn hóa quốc tế được tặng cường mà nhân dân ta có thêm điều kiện thuận lợi để tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, đi tắt đón đầu để tạo sự phát triển mang ý nghĩa đổi mới
      - Nền kinh tế thị trường đã làm thay đổi căn bản bộ mặt đất nước, kích thích tiềm năng sáng tạo ở nhiều lĩnh vực làm con người trở nên năng động, sáng tạo, tự tin hơn...
    - - Khi mở cửa, văn hóa ngoại ùa tràn vào Việt Nam. Văn hóa Việt Nam phải đối diện với những hệ lụy khôn lường về văn hóa dưới góc độ xây dựng con người, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc tốt đẹp
      - Nhiều văn hoá độc hại, không phù hợp, thậm chí xa lạ được du nhập vào nước ta (phim chưởng, sách báo của các thế lực chống đối cách mạng…).
      - Nền kinh tế thị trường cũng đã làm biến dạng nhiều mối quan hệ tốt đẹp giữa con người với con người.
      - Lối sống, nếp sống nặng về vật chất, đồng tiền, tâm lý hưởng thụ tiêu dùng có cơ hội tán phát.
      - Tình nghĩa trong gia đình, làng xóm, tập thể cơ quan có phần bị phai nhạt.
      - Tâm lý sùng ngoại, coi rẻ các giá trị truyền thống có xu hướng lây lan.