Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
P1 Çalışması Sınav Önceliği - Coggle Diagram
P1 Çalışması Sınav Önceliği
Uyulması gerekenler
Gelişme Paragrafı
saptamalar ayrıntılı bir şekilde açıklanmalıdır.
dil ögeleri (ekler, sözcükler, söz öbekleri, deyimler gibi.) ile alıntılanmalı; desteklenmeli,
temellendirilmeli, kanıtlanmalıdır.
Üzerine derin açıklamalar yapılmalıdır.
Açıklamalar, doğrudan ya da dolaylı alıntılarla, esere göndermeler
Alıntı ve göndermelerin yargıları, saptamaları ne yönde, hangi
açıdan desteklediği belirtilmeli, neden-sonuç yargılarıyla güçlendirilmelidir.
Tezinizin “yan tez” cümleleri ile başlar.
Paragrafın son cümlesinde
paragraf boyunca
tartışılan/savunulan/açıklanan düşünceye göre varılan yargı belirtilerek
paragraf sonuca bağlanmalıdır.
Bu bölümler ayrı birer paragraf halinde şekillendirilir.
SONUÇ
paragrafı
Giriş ve gelişme paragraflarında anlatılanlar tekrara düşmeden, alıntı ve örnekleme yapmadan yeni /yakın anlamlı/anlamdaş sözcüklerle özetlenmeli.
Ele alınan özelliklerin metnin bütününde nasıl ve neden önemli bir yer edindiği ifade edilmeli.
Tez, yeniden tekrarlanmalı.
Tezde yer alan düşüncenin bireyle, toplumla, çağdaş dünyayla bağlantısı ortaya konmalı.
GİRİŞ
paragrafı:
Ele alınan edebi metinde
“ne”yin “ne üzerinden” ve “nasıl/hangi
edebi araçlarla” anlatıldığını saptayan TEZ CÜMLESİNİ METİN ALTINDAKİ SORUYA CEVAP OLACAK BİÇİMDE mutlaka yazın.
Soru
Metinde gerilim unsurlarının nasıl kurgulandığını ve atmosferin nasıl oluşturulduğunu
analiz ediniz.
Bu paragrafta yazarın
amacının ne olduğu da tavrı ifade edilerek eklenirse tadından yenmez.
Deavımında
Hakkında yazı yazılacak
metnin künyesi, aşırıya ve özete kaçmayan bilgilendirme ( yazar adı, eser adı,
eserin türü, metnin konusu, metinde ele alınan olay ya da durum, çatışma.) cümlesi ya da
cümleleri ekleyin. Yani ele alacağınız eseri kısaca tanıtın.
Genel bir giriş cümlesi
ile başlayın.
DİKKAT EDİLECEK
NOKTALAR
Yazıda, edebî ve akademik (nesnel) bir dil (edilgen çatılı
cümleler) kullanılmalı. Yazar, okur, okuyucu anılmamalı.
Öyküleme, özetleme ile eserin yeniden anlatımı (Buna betimleyici aktarım deriz.) kesinlikle
yapılmamalı. Ansiklopedik bilgi verilmemeli. (Yorulmayın yani :D)
Alıntılar, iddia edilen tez ile uyumlu olmalı. Çıplak bir şekilde
bırakılmadan “…” alıntısında/cümlesinde/kesitinde ………..… biçiminde açıklanmalı.
Edebiyat terimlerinin -ele alınan metin türüne özgü terimlerin- kullanılmasına özellikle özen gösterilmeli. (Çok zengin duruyor.)
Düşünceler nitelikli ve tutarlı (çelişkisiz) olmalı.
Yazım kuralları ve noktalama işaretlerine, kurulan cümlelerdeki
anlatıma özen gösterilmeli.
“Ben, biz” gibi öznellik içeren ifadeler, "karakterimiz" gibi aşırı sahiplenici iyelik ekleri kullanılmamalı.
Örnek paragrafı
Giriş paragrafı
Nazım Hikmet'in 19. yüzyıl başlarında fütürist anlayışıyla kaleme aldığı "Hiç
Bir Ağaç Böyle Harikulade Bir Yemiş Vermemiştir" şiirinde şiir kişisi başlıkta
yazıldığı gibi hiç bir ağacın böyle harikulade bir yemişin vermediğini anlatılır. Şiir
kişisi bu ağaç üzerinden halkını yüceltir, taze meyvelerine odak çeker ve daha iyi bir
geleceğin vaatlerini halkına verir. Böylelikle öven bir ton oluşmuş olur. Aslında Şiir
kişisi vaatleriyle seslendiği kişilerden yani halktan çıkacak komünist bir ütopya
portresi çizer. Bu portre ile Nazım Hikmet, şiir kişisi tarafından temsil edilerek
komünizmin seslenilen kişilere yani Türk halkına ve geleceğine ütopik bir gelecek
yaratacağına atmosferdeki değişimlerden, imgelerden, sinematografik anlatımdan,
noktalama işaretleri, alışılmış ve alışılmamış bağdaştırmalardan destek alarak yazıya
döker.
Paragraflar
Giriş Paragrafı
Onur Caymaz’ın yazdığı “yaz için gece müziklerinde” lirik şiirinde şiir kişisinin Llorona adlı sevgilisinden ayrılmasını anlatır.
Şiir biçimsel olarak düzenli olsada başlangıç bir mektup şeklindedir ve her dize ikişer olarak romen rakamlarıyla yazılmıştır.
Şiir kişisin ayrılığı ve sonrasındaki duyguları tezatlarla ve alışılmamış bağdaştırmalarla anlatılır.
Bu biçime rağmen şiir ayrılığın evreleri göze alınıldığında anlamsal olarak beş kesite ayrılır.
Gelişme Kısmı
İlk Paragraf
Mektup tekniği ile seslenilen kişinin kim olduğu ve şiir kişisi ile aralarındaki aşk ilişkisi öğrenilir.
satırdaki "sana" hitapından sonra üç nokta ile devam etmesi ile mektubun asıl yazılma amacı belli olmaz.
ve 3. satır açık uçlu bir soru olduğundan ancak Llorona'dan gelecek olan mektupta cevaplanabilir.
Bu soruyu açık uçlu kılan diğer bir etken ise şiir kişisinin soru ile Llorona'nın aşkının bir koşula bağlanmasını sorgular.
Bu aşk koşulu 2. satırda şiir kişisinin Llorona'yı sevdiği "için seviyorsan" diyerek bu ilişkiye bir belirsizlik katılır.
ikinci Paragraf
satır da kırmızı sıfatı ile üretilen alışmış bağdaştırma şarabı vurgular.
Bu vurgulanan şarap akşama "çöküyor" eyleminde bulunmasıyla yıkıcı bir etki olur ve "akşam" , "çöküş" kelimeleriyle alışılmamış bir bağdaştırma ortaya çıkar.
Bu yıkıcılık 6. satıra da "önce" ve "sonra" zaman belirleyici kelimelerden anlaşılır.
Şiir kişisinin yaşadığı kişilik karşılığın "kısık ışıkta" (satır 6) yaşaması yıkıcı etmenden zayıflamasını gösterir.
satırda melankolik atmosfer "solgun yaz günleri" alışılmamış bağdaştırmasından hüzün duygusu eklenerek daha da ön plana çıkar.
satır mektubun geç gelip iletişimi engelliyeceğinden bir tezat anlamı taşırken bu iletişimin kurulmayacak olması bir ironi oluşturur.
Üçüncü Paragraf
satırda ayrılık fiziksel olarak uzaklaşan "tekne" ile gerçekleşir.
"ayrılık" (satır 11) kelimesi ile "kahve kokusu" nun hüzün çağrışımıyla bu uzaklaşma tekrar edilir.
satır kahveden gelen hayali geleceğin okunmasını sağlayan şiir kişisinin falından "sevinç kuşu" çıkması ayrılığı kapatabilen mutluluk imgesi olarak gözükür.
Ayrılıktan sonra "sevinç kuşu" imgesinin çıkmasıyla anlamsal bir tezat olur.
satır noktalama işaretleri ve renk sembolizasyonu ile tezat içerir.
İlk olarak virgül cümleyi devam ettirme göreviyle "kırgın" imgesiyle mavi ren sembolünün denize ima etmesi oluşur.
Kırgın imgesi "mavi" denizin aşk arasında ayrılağa neden olan etmen olmasına gönderme yapar.
Bu anlam "nokta" cümle bitirici olma anlamıyla koyu yeşilin varıl noktası olmasıyla tezat ortaya çıkar.
satır şiir kişisinin ruh halinin hüzünlü olduğunu tezatlarla belirtir.
Bu tezatlık mutluluğun devamlı zayıflığını "ipincedir" kelimesi ile gösterirken mutsuzluğun devamlı kalıcılığını "kalın" kelimesi ile gösterir.
Dördüncü Paragraf
satır seslenilen kişinin eskiden sıradan bir şekilde mutlu olduğunu "gece kalkıp su içmek gibi gülmüştün" alışılmış bağdaştırmanın gülümsemeye benzetilmesinden anlatılır.
satır şiir kişisi “suyun imzası” alışılmamış bağdaştırması ile denizin ayrılığa sebep olucak güç olmasına gönderme yapar.
Aynı satırda şiir kişisinin geçmişte denizin gücüne inanmadığını “naz demiştim” demesiyle anlaşılır.
Bu geçmişteki düşünce 24. satırda nasıl çeliştiği şiir kişisi Lorona’ya yanıldığını söyleyerek “suyunki yazmış” diyerek tezat yaşanır.
Bu tezat suyu diğer bir değişle denizi kişileştirerek kaderi bilen bir varlık olarak tanımladığı için gerçekleşir.
Bu dizeden sonra şiir kişisi Llorona ile olan geçmişisini hatırlamasıyla ayrılık sonrası yaşanan hüzün ve pişmanlık hissiyatı görünür.
Hüzün ve pişmanlık en ağırlıklı 23. ve 24. satırdaki tezatta ortaya çıkar.
Beşinci Paragraf
satırda belirtelen şarkının “asla ağlamıyacaksın” emri ile hüznü reddedilmesi gözükür.
satırdaki dize önceki dizedeki emire cevaben güzellik belirten “kış çiçeğim” sembolünün “saçak” altında saklanmasıyla güzel olmayan bir ortamda saklanış görünür.
Bu saklanış ölümü anlatan bir metafordur.
Bu ölüm metaforunun açıklaması 29. satırda “ölüm” kelimesinin sonu sembolize etmesiyle başlar.
Yaratılan ölüm algısı zamanın yazdan zorluğu ve sertliği sembolize eden “kış akşamında” çevrilmesiyle desteklenir.
ve 33. satırlardaki dizeler ölümün sembolize ettiği keskin sonu somutlaştırırlar.
Yarım ayın “portakal rengi” doğaya benzetilmesiyle kış akşamının getirdiği son tekrar vurgulanır.
Bu son içerisinde gerçekleşen yalnızlık “boş yataklar” alışılmış bağdaştırmasıyla belirtelerek sonun geldiği görülür.
Sonuç
Şiir kişisin ayrılığı ve sonrasındaki duyguları tezatlarla ve alışılmamış bağdaştırmalarla anlatılır.
İlk kesitin mektup hitabından başlayarak her anlamsal kesit ayrılığın gerçekleşme evrelerini anlatır.
Bu evreler kronolojik bir sırada gerçekleşirken deniz bu ayrılmaya sebep olan en büyük güç olarak gösterilir.
Şiirin sonuna gelindiğinde şiir kişisinin yaşadığı hüzün ve pişmanlığı saklamak zorunda olduğunu belirterek “ölüm” sembolüyle mektubu keskin bir şekilde bitirir.