Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Ekosistemak eta haien Dinamikak II - Coggle Diagram
Ekosistemak eta haien Dinamikak II
Erlazio trofikoak
1.1. Kate trofikoak
Ekosistema bateko izaki bizidunak jateko aukera dute. Ze izakik ze izaki jaten duen esaten dute
Adb:
Landarea - Oreina - Gizakia
1.2. Maila trofikoak
Kate trofikoetan dauden maila desberdinak, esaten dutenak izaki desberdinen elikadura motak
Landarea (ekoizlea), oreina (1. mailako kontsumitzalea), gizakia (2. mailako kontsumitzailea, kasu honetan)
Mailak:
Ekoizleak
Elikadura autotrofoa
Materia inorganikoa --> materia organikoa
Landareak, algak eta bakterio fotosintetikoak
Kontsumitzaileak
Elikadura heterotrofoa
Materia organikoak besteengatik hartzen dute
a. Lehenengo mailakoak
Belarjaleak
b. Bigarren mailakoak
Harrapakariak (belarjalejaleak)
c. Azkenengo mailakoak
Belarjale eta harrapakari jaleak
Kontsumitzaile orojaleak
Denetarik
Deskonposatzaileak
Elikadura heterotrofoa
Beste materia organikotik elikatzen dira
Izaki bizidunen hondakinen bidez elikatzen dira
Materia organikoa --> materia inorganikoa
Materiaren zikloa
Inorganikoa --> Organikoa (Ekoizleak)
Organikoa --> Organikoa (kontsumitzaileak)
Organikoa --> Inorganikoa (Deskonposatzaileak)
1.3. Sare trofikoak
Organismo batek kate trofiko desberdinetan egon ahal da, beraz maila trofiko desberdinetan ere
Beraien artean lotuta dauden kate trofikoen multzoa ekosistema baten da sare trofikoa
Definizioa
Izakiak beren inguruarekin dituzten erlazioak janaria lortzeko dira
Honek dira: elikadura harremanak edo harreman trofikoak
Bi mota:
Kate trofikoak
Sare trofikoak
Materiaren zikloa eta energiaren fluxua
2.1. Materiaren zikloa
Materia modu ziklikoan mugitzen da ekosisteman
Materia inorganikoa --> materia organikoa (fotosintesiaren bidez)
Materia organikoa organismo batetik bestera
Materia organikoa --> materia inorganikoa (deskonposatzaileen bidez)
2.2. Energiaren fluxua
Parametro trofikoak
Biomasa
Organismo batean, maila trofiko batean, populazio batean edo ekosistema batean metatutako materia kantitatea
kg/m3
kg/m2
kcal/m2
Ekoizpena
Denbora unitateko organismo batek, maila trofiko batek, populazio batek edo ekosistema batek jasaten duten biomasa handitzea
Hurrengo maila trofikoak denbora-unitatean erabil dezakeen biomasaren berri emoten dute
kg/m2/egun
KJ/egun
Bi ekoizpen mota:
Gordina (EG)
Maila trofiko bakoitzak aurreko maila trofikotik guztira jasotzen duen materia organikoan gordeta dagoen biomasa
g/m2/urte
kcal/m2/urte
Ekoizleen kasuan --> fotosintesiaren ondorioz sortutako materia organikoa
Garbia (EN)
Ekoizpen gordinari bizi funtzioak egiteko behar den energia kenduz gero lortzen da
Arnasketa gastu handia, hurrengo maila trofikorako biomasa gutxiago
EN = EG - Arnasketa
Primarioa
Ekoizleen ekoizpena
Beste mailentzako biomasa iturria
Produktibitatea / Ekoizkortasuna
Organismo, maila trofiko, populazio edo ekosistema baten ekoizpen garbiaren eta biomasaren arteko harremana
P = EN / B
Definizioa
Aldagai matematikoak, ekosistemetako materia eta energia tranferentzia zenbatzeko balio dutenak
Piramide trofikoak
Definizioa
Maila trofiko baten metatzen den energia kantitatea, biomasa kantitatea eta banakoen kopurua grafikoki adierazten du
Maila trofiko asko, kate trofiko bat egiten
Maila trofiko bakoitza lauki zuzen bat
Bata bestearen gainean:
Ekoizleak, 1. mailako kontsumitzaileak, 2. mailakoak, deskonposatzaileak
Piramide forma inbertidoa?
Energia
Ezin da izan, energiaren %10 pasatzen delako maila batetik bestera
Biomasa
Izan ahal da inbertidoa denbora gutxiz, ekoizleak asko jaten badira
Adb: fitoplakton dagoen ekosistemetan, fitoplaktona arin ugaltzen delako
Kopuru kantitatea
Inbertidoa izan ahal da
Gutxien balioagarria
Banakoena, banako asko egon ahal direlako biomasa gutxi dutenak
Ziklo biogeokimikoak
Nitrogenoaren zikloa
foto
Karbonoaren zikloa
foto
Lo otro:
Naturako beste prozezu batzuek hidrosferako karbono dioxidoa kentzen dabe
Bi modu:
Zenbait itsas organismok kaltzio karbonatozko oskolak eratzen dituzte disolbatutako karbono dioxidotik abiatuta. Urperatuta geratu daitezke hil ostean
Kantitate nahikoa pilatzen bada kareharria bihurtzen da
Sakontasun txikiko eta karbono dioxido ugariko itsasoetan kaltzio karbonatoa sortzen da eta horren eraginez karearria sortzen da