Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบประสาท (Nervous System) - Coggle Diagram
ระบบประสาท
(Nervous System)
ความสำคัญของระบบประสาท
ระบบประสาท เป็นอวัยวะที่มีความสำคัญต่อร่างกาย เป็นระบบที่เป็นศูนย์กลางการควบคุมการทำงานของร่างกาย ทำให้ระบบต่างๆ ของร่างกายทำงานประสานกันได้ดี ระบบประสาททำหน้าที่รับความรู้สึก ควบคุมความคิดสติปัญญา ความฉลาด การพูด การเห็น การได้ยิน ความรู้สึกทางเพศ อารมณ์ ความทรงจำ และทำหน้าที่เกี่ยวกับการเรียนรู้ ทำให้คิดเป็น มีเหตุผล ใช้ความคิดต่างๆ แก้ปัญหา เป็นการรักษาความสมดุลของร่างกายให้สามารถดำรงชีวิตได้อย่างปกติ และถ้ามีความผิดปกติ หรืออันตรายใดๆ ที่เกิดขึ้นกับสมอง อาจทำให้ร่างกายเกิดความพิการหรือเสียชีวิตได้
การทำงานของระบบประสาท
การทำงานของระบบประสาท ประกอบด้วย สมองไขสันหลัง และเส้นประสาทในร่างกายและอวัยวะรับความรู้สึก ทำหน้าที่ร่วมกันในการรับความรู้สึกของอวัยวะต่างๆ และตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อม เช่น รู้สึกร้อน เย็น ควบคุมการทำงานของร่างกาย ความรู้สึกนึกคิด อารมณ์ ความทรงจำต่างๆ
ระบบประสาทส่วนกลาง
ไขสันหลัง
เป็นส่วนที่ต่อก้านสมองส่วนท้าย ลงไปตามแนวช่องกระดูกสันหลัง ทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อมในการรับประสาทจากส่วนต่างๆ ของร่างกายส่งต่อไปยังสมอง และรับจากสมองส่งไปยังอวัยวะต่างๆ ของร่างกาย ควบคุมปฏิกิริยาตอบสนองสิ่งเร้าอย่างกะทันหัน โดยไม่ต้องรอคำสั่งจากสมอง(ปฏิกิริยารีเฟล็กซ์) เช่น เมื่อมือไปถูกของร้อนคนเราจะกระตุกมือหนีทันที
สมอง
เป็นส่วนหนึ่งของระบบประสาทบรรจุอยู่ภายในกะโหลกศีรษะ สมองแบ่งเป็น 2 ชั้น คือ สมองชั้นนอก (เนื้อเทา Gray Matter) และสมองชั้นใน (เนื้อขาว White Matter)
สมองส่วนหน้า Forebrain
1.เซรีบรัม (Cerebrum) ทำหน้าที่ด้านความทรงจำ ความฉลาดไหวพริบ การได้ยิน การได้กลิ่น และการรับรส
2.ทาลามัส (Thalamus ) เป็นศูนย์รับรู้ความรู้สึกไปยังเซรีบรัม
3.ไฮโปทาลามัส (Hypothalamus) เป็นศูนย์ควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย การเต้นของหัวใจ ความดันเลือด การหลั่งฮอร์โมนของต่อมไร้ท่อ การหลั่งน้ำย่อยจากกระเพาะอาหาร ความสมดุลของน้ำในร่างกาย และการแสดงออกทางอารมณ์และความรู้สึกต่างๆ
สมองส่วนกลาง Midbrain ทำหน้าที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหวของลูกตาและม่านตา
สมองส่วนท้าย Hindbrain
1.เซรีเบลรัม (Cerebellum) ทำหน้าที่ในการดูการทำงานของส่วนต่างๆ ในร่างกายและระบบกล้ามเนื้อให้ประสานสัมพันธ์กัน ควบคุมการทรงตัวของร่างกาย
2.พอนส์ (Pons) ทำหน้าที่ควบคุมการเคี้ยวอาหาร การหลั่งน้ำลาย การเคลื่อนไหวกล้ามเนื้อบริเวณใบหน้าและเป็นสะพานเชื่อมระหว่างสมองกับไขสันหลัง
3.3.เมดัลลาออบลองกาตา (Medulla Oblongata) ทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางควบคุมการทำงานของระบบประสาทอัตโนมัติต่างๆ เช่น การหายใจ การไหลเวียนเลือด การเต้นของหัวใจ การไอ การจาม การกลืน
ระบบประสาทส่วนปลาย
เส้นประสาทสมอง( Cranial Nerves)
มี 12คู่ ทอดมาจากสมองผ่านรูต่างๆของกะโหลกศรีษะ เส้นประสาทสมองบางคู่จะทำหน้าที่รับความรู้สึก บางคู่จะทำหน้าที่เกี่ยวกับการเคลื่อนไหว บางคู่จะทำหน้าที่ทั้งรับความรู้สึกและเกี่ยวกับการเคลื่อนไหว
เส้นประสาทไขสันหลัง (Spinal Nerves)
มี 31คู่ เป็นเส้นประสาทที่แตกออกมาจากไขสันหลัง เส้นประสาททุกคู่เป็นเส้นประสาทรวม คือ ทำหน้าที่ทั้งรับความรู้สึกและเกี่ยวกับการเคลื่อนไหว เป็นระบบประสาทที่อยู่นอกอำนาจจิตใจ ทำหน้าที่ควบคุมอวัยวะต่างๆที่ทำงานได้ด้วยตนเอง เช่นการเต้นของหัวใจ การเคลื่อนไหวของอวัยวะภายใน
ระบบปรสาท
อัตโนมัติ
ระบบประสาทซิมพาเทติก (Sympathetic Nerve)
เป็นระบบที่ทำให้ร่างกายเตรียมพร้อมสำหรับเผชิญภาวะอันตรายหรือฉุกเฉิน
ระบบประสาทพาราซิมพาเทติก(Parasympathetic Nerve)
ทำหน้าที่ควบคุมการสะสมพลังงาน ควบคุมการทำงานของอวัยวะภายใน หลอดเลือดแเละต่อมต่างๆ
การเสริมสร้างและดำรงประสิทธิภาพการทำงานของระบบประสาท
ระมัดระวังและป้องกันการเกิดอุบัติเหตุ
ที่มีผลกระทบกระเทือนบริเวณศรีษะ ต้นคอ และไขสันหลังเพราะอาจทำให้เป็นอัมพฤกษ์หรืออัมพาตได้ เช่น สวมหมวกนิรภัยขณะขับขี่รถจักรยานยนต์
หลีกเลี่ยงการใช้สารเสพติดทุกชนิด
งดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ เพราะแอลกอฮอร์เป็นสารเสพติดที่มีฤทธิ์กดประสาท เมื่อดื่มในปริมาณมาก ในระยะเวลาต่อเนื่องกันจะทำให้ระบบประสาทถูกทำลาย
หลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่ทำลายการทำงานของสมอง
1.ไม่รับประทานอาหารเช้า
2.การรับประทานอาหารมากเกินไป
3.การรับประทานหวานมาก
4.การอยู่ในที่ที่มีมลพิษทางอากาศ
5.การนอนคุมโปง
6.การอดนอน
7.การไม่ใช้สมอง
พักผ่อนให้เพียงพอ
โดยมีการจัดการกับความเครียดและผ่อนคลายความเคลียด
ดูแลและถนอมการใช้สายตา
เช่น ไม่ควรใช้สายตากับเครื่องคอมพิวเตอร์เป็นเวลานาน ไม่ควรอ่านหนังสือในที่มืด
ออกกำลังกายเป็นประจำสม่ำเสมอ
โดยเลือกกิจกรรมการออกกำลังกายที่ตนเองชอบและไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสมองและไขสันหลัง โดยใช้อุปกรณ์ป้องกันอันตรายตามชนิดของกีฬานั้นๆ
ควรตรวจการได้การยิน
หรือการทำงานของระบบประสาทอื่นๆ ในร่างกายของตนเอง หรืออาจใช้การสังเกตว่าผิดปกติหรือไม่
รีบพบแพทย์ ถ้ามีความผิดปกติเกี่ยวกับระบบประสาท
เช่น ปวดศรีษะมาก อาเจียนโดยไม่ทราบสาเหตุ หรือชาตามแขนขา ควรรีบพบแพทย์เพื่อทำการตรวจรักษาทันที
รับประทานอาหารที่บำรุงสมอง
อาหารที่มีวิตามินบี 1 ไทอะมีน จะช่วยสร้างเซลล์ให้แข็งแรง
อาหารที่มีวิตามินบี 12 โคบาลามิน ช่วยในการสร้างเซลล์เม็ดเลือดแดง
อาหารที่มีโอเมกา 3 ช่วยให้เซลล์ประสาททำงานำด้ตามปกติ
อาหารที่มีสารทอรีน ช่วยบำรุงสมองและจำเป็นต่อการดำรงชีวิตอยู่ของเซลล์สมอง
ฝึกสมอง
นิวโรบิกส์ เอ็กเซอร์ไซส์ เป็นการกระตุ้นให้ประสาทสัมผัสทั้ง 5 การได้ยิน การมองเห็น การได้กลิ่น การลิ้มรส และการสัมผัส รวมไปถึงอารมณ์ทำงานเชื่อมโยงกัน โดยการทำกิจวัตรประจำวันต่างๆ การฝึกออกกำลังกายสมองบ่อยๆ สมองจะหลั่งสาร นิวโรโทรฟินส์ ทำให้เซลล์ที่เชื่อมระหว่างเซลล์ประสาททำงานดีขึ้น
การออกกำลังกายสมอง
ปิดตาทำกิจกรรม เพื่อเปลี่ยนความเคยชิน
ปิดไฟในห้องแล้วใช้มือคลำทางเพื่อกระตุ้นประสาทในส่วนสัมผัส
เปลี่ยนเส้นทางกลับบ้าน หรือการเดินทาง เพื่อเพิ่มการทำงานของสมองให้มากกว่าปกติ
หากิจกรรมสนุกๆ เพื่อพัฒนาสมอง