Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย Immune system, 64108301133สุภาภรณ์ ทิพระษาหาร -…
ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย Immune system
Nonspecific defense mechanisms
First line of defense
ป้องกันสิ่งแปลกปลอมภายนอกร่างกายโดยผิวหนังและ mucous membrane และยังมีการหลั่งสารออกมาช่วยทำหน้าที่
-Lysozyme -Gastric mucous
Second line of defense
Phagocytosis by white blood cell
Neutrophils (60-70%ของเม็ดเลือดขาวทั้งหมด)มักสลายไปเมื่อทำลายสิ่งแปลกปลอม
Monocyte (5%ของเม็ดเลือดขาวทั้งหมด)พัฒนาเป็นเซลล์macrphage (“big-eater”)มีช่วยชีวิตค่อนข้างยาว
Eosinophil (1.5%ของเม็ดเลือดขาวทั้งหมด)ทำลายพยาธิขนาดใหญ่
Natural killer (NK) cellลำลาย virus-infected body cell
Antimicrobial protein
ป้องกันและทำลายสิ่งแปลกปลอมโดยตรงหรือยับยั้งการสืบพันธุ์ ได้แก่ Lysozyme, Complement system, interferons
Complement system ทำหน้าที่ย่อย microbes และเป็น chemokines
ต่อ phagocytic cells
The Inflammatory Response
บริเวณแผลที่มีการขยายตัวของเส้นเลือด มีเลือดมาเลี้ยงมาก เกิดอาการบวมแดง
มีการหลั่ง histamine จากเนื้อเยื่อทำให้permeability ของ capillary เพิ่ม
The Third Line of Defense
Lymphocytes เป็นตัวการสำคัญในการทำลายสิ่งแปลกปลอมแบบจำเพาะมี 2 ชนิดคือ B lymphocyte (B cell; bursa of Fabricius or bone marrow) และT lymphocyte (T cell; thymus)
Immunological Memory
ในการเพิ่มจำนวนของ Lymphocytes หลังจากเจอกับ Ag เป็นครั้งแรก ใช้เวลานานประมาน 10-17วัน เรียกการตอบสนองในระยะแรกนี้ว่า primary immune response
Lymphocytes แบ่งออกเป็ น 2 ชนิด คือ B lymphocyte
และ T lymphocyte
หลังจากได้เป็น lymphocyte stem cellเจริญต่อในbone marrow สุดท้ายจะได้ B lymphocyte แต่ถ้าเคลื่อไปแล้ะเกิดที่maturation ที่ต่อมไทมัส (thymus gland) สุดท้ายจะได้ T cell
Major Histocompatibility Complex(MHC) and T Cell
MHC เป็นสาร glycoprotein
แบ่งเป็น class I MHC molecules
และ class II MHC molecule
ในคนเรียก Human Leukocyte
Antigens (HLA)
The Classical Complement Pathway
Classical pathway (ดังรูป) มีAbไปจับกับpathogen’s membrane เกิดการเปลี่ยนแปลงเป็นลำดับมีการเคลื่อนของอิออนและน้ำเข้าสู่เซลล์ เซลล์เกิดการบวมแตก
Alternative pathway เกิดโดย complementไปจับกับ substrate ที่อยู่บนแบคทีเรีย ยีสต์ ไวรัส
Active and Passive Immunity
Active immunity: การที่เราได้รับเชื้อเข้าไป แล้วร่างกายสร้าง Ab มาลำลาย
Passive immunity: ร่างกายได้รับ Ab ของเชื้อนั้นโดยตรง ซึ่ง Ab จะอยู่ในร่างกายในระยะสั้น
โครงสร้างและหน้าที่ของAb
Epitope or antigenic determinant เป็นส่วนของ Ag ที่ Ab เข้าไปจับ (Ab จะใช้ส่วน antigen binding site ในการจับ)
แบคทีเรียตัวหนึ่ง ๆ อาจมี epitope สำหรับจับกับ Ab ได้ถึง 4 ล้านโมเลกุล
Immunoglobulin (Ig) มี 5 ชนิด
Ig M (pentamer) เป็นIg ที่พบเป็นชนิดแรกเมื่อ expose กับ Ag
Ig G (monomer) พบมากในกระแสเลือดทำลายแบคทีเรีย
Ig A (dimer) พบใน mucousและ colostrum
Ig D (monomer) พบมากที่ผิวของ B cell
Ig E (monomer) จับอยู่ที่ mast cell&basophil
ระบบภูมิคุ้มกันและการเกิดโรค
Blood group and blood transfusion
ABO blood group จำแนกตาม Ag ที่อยู่บนผิวเม็ดเลือดแดง
เนื่องจาก blood group antigen เป็ น polysachharide ทำให้เกิดการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันแบบ T-independent response
แต่ละกรณีของหมู่เลือด Rh จะเป็นอันตรายต่อการตั้งครรภ์
ภูมิเเพ้(allergy)
เมื่อร่างกายเผชิญกับ allergen ในครั้งแรก
B cell เปลี่ยนเป็ น plasma cell และหลั่ง IgE
บางส่วนของ IgE เข้าจับกับ Mast cell
(โดยใช้ส่วนหางจับ)
เมื่อร่างกายได้รับ allergen อีกครั้ง
allergen จะจับกับ IgE ที่อยู่บน Mast cell จึงไปกระตุ้นให้หลั่งสาร
Acquired immunodeficiency syndrome (AIDS)
เกิดจากไวรัสhuman immunodeficiency
virus (HIV) เข้าไปทำลายระบบภูมิคุ้มกัน
ยาที่ออกฤทธื์ต่อระบบภูมิคุ้มกัน
ยาที่กดภูมิคุ้มกัน
เป็นยาที่ป้องกันการทำลายภูมิคุ้มกันที่ร่างกายไม่ต้องการให้เกิดขึ้น
ข้อบ่งใช่
ป้องกันและรักษาการเกิดไม่ยอมรับอวัยวะที่ปลูกถ่ายชนิด acute graft rejection
ป้องกันและรักษาการเกิดภูมิคุ้มกันจากเนื้อเยื่อที่เป็นอันตรายต่อร่างกายผู้ป่วย “graft versus host disease (GVHD)”
รักษาภูมิคุ้มกันด้านตัวเอง(autoimmune disease)ที่ร่างกายสร้างขึ้นมา
กลุ่มชนิดของยากดภูมิคุ้มกัน
กลุ่มยาปฏิชีวนะ
• cyctosporine
• Tacrolimus
• sirolimus
กลุ่มยาที่มีพิษต่อเซลล์
Cyclophospha mide
Azathioprine
กลุ่มยายัยยั้งเอนไซม์
• Myclophenolate mofetil (MMF)
• Leflunamide
• Hydroxychloroquine
Antibodies
daclizumab basiliximab
Alefacept
Abatacept
adalimumab,
etanercept
Cyclosporine A
ใช้ในการป้องกันการกฏิเสธเนื้อเยื่อที่ทำการปลูกถ่าย ผลข้างเคียงของยามีพิษต่อไต อาจทำให้ระดับน้ำตาล ความดัน ไขมันในเลือดเพิ่มสูงขึ้น การทำงานของตับผิดปกติ
Azathioprine (Imuran®)
กดการทำงานของไขกระดูกเกิดภาวะเม็ดเลือดขาวต่ำ คลื่นไส้อาเจียน
ข้อห้ามใช้
แพ้ยา azathioprine
ภาวะตั้งครรภ์ ตลอดระยะเวลาที่ตั้งครรภ์
อาการไม่พึงประสงค์
ผลต่อระบบเลือด
ผลต่อระบบทางเดินอาหาร ในผู้ที่ได้รับยาazathioprine
ผลต่อตับ
ผลต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด ต่อผิวหนัง
ผลต่อระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย
ผลต่อระบบกระดูก ผลต่อตา
Cortitosteroids
methylprednisolone และ prednisolone
มีผลข้างเคียงสูงหากใช้เป็นเวลานานเกิดภาวะติดเชื้อสูง
กดการทำงานของเม็ดเลือดขาว ลดการอักเสบ
64108301133สุภาภรณ์ ทิพระษาหาร