Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Dolaşım Sistemi - Coggle Diagram
Dolaşım Sistemi
KALP
Kalp Nedir
Göğüs boşluğunda iki akciğer arasında bulunan, göğüs kafesi tarafından korunan, görevi kanı pompalamak olan bir organdır.
Yapısı
Üstte iki kulakçık, altta iki karıncıktan yani toplam 4 odacıktan oluşur. Ortasından tam bir perdeyle sağ ve sol olarak ikiye ayrılır
Kulakçıklara kanı getiren damarlar toplardamarlar, odacıklardan kanı alan damar atardamarlardır
Sol bölümde akciğerden gelen temiz (O2'ce zengin) kan, sağ bölümde vücuttan gelen kirli(CO2'ce zengin) kan bulunur
Sağ kulakçık üst ana toplardamar ve alt ana toplardamar, sağ karıncık ise akciğer atardamarına bağlanır
-
Kalpte Bulunan Kapakçıklar
-
Sağ kulakçıkla karıncık arasında üçlü kapakçık(triküspit) bulunur. Kanın sadece kulakçıktan karıncığa geçmesini sağlarlar
Sol kulakçıkla karıncık arasında ikili kapakçık(biküspüt) bulunur. Kanın sadece kulakçıktan karıncığa geçmesini sağlar
Karıncıkları atardamarlara bağlayan yarım ay şeklinde üçlü kapakçıklar bulunur. Kanın sadece karıncıktan atardamarlara ilerlemesini sağlarlar.
Kalbin Tabakaları
Kalp dıştan içe doğru perikart, miyokart ve endokart olmak üzere 3 tabakadan oluşur.
Miyokart
Kalp kasıdır. Kasılıp gevşeyerek kalbin çalışmasını sağlar. Aortun çıkışından ayrılan koroner damarlar bu tabakada bulunur.
-
Perikart
Bağ dokudan yapılmış 2 katlı bir zardır. İki zarı arasında perikart sıvısı bulunur. Kalbi dış etkenlere karşı korur
Kalbin Çalışması
Kalp kasılıp gevşeyerek çalışır. Kasılmasına sistol, gevşemesine diastol denir. Önce kulakçıklar sonra karıncıklar kasılır.
Kulakçıklar kasılırken karıncıklar, karıncıklar kasılırken kulakçıklar gevşer. Birlikte kasılmazlar ama birlikte gevşerler.
Kalbin ilgili odacıkları, gevşeme sırasında kan ile dolar, kasılma sırasında ise içindeki kanı pompalar. Kalbin bir kasılma bir gevşeme olayına kalp atışı denir.
Kulakçıkların kasılması 0,15, karıncıkların kasılması 0,30, kalbin dinlenmesi ise 0,40 saniyedir. Bir dakikada yaklaşık 70 atm'dir.
Kalp Atışının Düzenlenmesi
Sağ kulakçık duvarında bulunan sinoatrial düğüm(S.A) kalbin atışını başlatır ve kasılma ritmini düzenler
Kulakçıklarla karıncıklar arasında antrioventriküler düğüm(A.V) bulunur. Bu düğümden çıkan his demetleri tüm karıncığa yayılır. His demetleri miyokartta pürkinje lifleri ile sonlanır
S.A ve S.A sinir hücresi, his demetleri ve pürkinje lifleri özelleşmiş kas lifleridir
-
Atım Hızının Ayarlanması
Uyarılar kulakçıklara yayılır ve kasılırlar, A.V düğüm uyarılır
A.V uyarıyı his demetlerine iletir, his demetleri pürkinje liflerini uyarıyı karıncıkların duvarlarına yayar
-
-
DAMARLAR
Atardamar
Yapısı
3 tabakadan oluşurlar: bunlar içten dışa doğru endotel, düz kas ve bağ dokudur.
-
Toplardamar
Yapısı
3 tabakadan oluşurlar: bunlar içten dışa doğru endotel, düz kas ve bağ dokudur. Aynı zamanda içinde kanın tek yönlü hareket etmesini sağlayan yarım ay kapakçığı vardır.
Nasıl çalışır
Kan basıncı tek başına yeterli değildir, kulakçıkların gevşemesiyle iskelet kaslarının kasılması gibi faktörlerin yardımıyla hareket ederler
-
KAN
Kan Doku
Alyuvar ,akyuvar ve kan pulcukları denen hücrelerden ve kan plazması denen bir ara maddeden oluşur.
Besin, metabolizma atıkları, hormon ve oksijen taşır.
Alyuvar
Embriyo döneminde karaciğer, dalak ve kırmızı kemik iliği, doğumdan sonra sadece kemik iliği tarafından üretilir
-
O2 ve CO2 taşırlar. Bunu demirli organik bir madde olan hemoglobin sayesinde yaparlar. Hemoglobin aynı zamanda kana rengini verir
-
-
Kan Pulcukları
Kırmızı kemik iliğindeki dev hücrelerin parçalanmasıyla olur. Kanın pıhtılaşmasını sağlar. Kanın pıhtılaşmasında K vitamini, kalsiyum ve enzimler rol alır.
-
DOLAŞIM
Küçük Kan Dolaşımı
CO2 zengini kan akciğer atardamarından çıkıp alveol kılcallarında temizlenip akciğer toplardamarıyla sol kulakçığa geri dönmesidir.
-
Büyük kan dolaşımı
O2 zengini kanın sol karıncıktan çıkıp tüm vücuda yayılır, doku hücrelerine O2 ve besin gibi maddeleri verip CO2 gibi gibi maddeleri alır
İzlediği yol
-
-
Aort, alt ve üst atardamar
-
-
HASTALIKLAR
Varis
Varis özellikle bacaklarda deri yüzeyine yakın toplardamarların genişleyip gri-mor çizgi halinde görülmesine denir. Varisli damarlarda düzensiz kan akışı olur
-
Lösemi
Lösemi kandaki akyuvar hücrelerinin kontrolsüz şekilde artmasıdır. Oluşan hücreler normalleri gibi görev yapmazlar. Kontrol altına alınmazsa diğer dokulara yayılıp hayati tehlikeye oluşturabilir.
-
Madde alış-verişi
Madde alış-veriş kılcallardaki kan plazmasının doku hücrelerine sızmasıyla oluşan doku sıvısı ile kılcal damarlar arasında olur. Kan basıncı ve kan protein ozmotik basıncı sayesinde olur
Kan basıncı
Karıncıkların kasılması sonucu oluşur. Kanın doku sıvısına doğru itmeye çalışır. Kılcallarda atardamar ucundan toplardamar ucuna gittikçe azalır.
-
Kan basıncı atardamar ucunda ozmotikten fazladır, kan plazması kılcallardan doku sıvısına itilir. Buna süzülme denir.
Kan basıncı atardamar ucunda ozmotikten azdır, kan plazması doku sıvısından kılcallara çekilir. Buna emilim denir.
-
-