Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Institusi penghulu memainkan peranan penting di TM antara tahun 1800-1896…
Institusi penghulu memainkan peranan penting di TM antara tahun 1800-1896.Bincangkan
Pendahuluan
Penghulu atau penggawa ialah ketua pentadbir peringkat kampung yang merupakan unit politik terkecil dalam hieraki pemerintahan negeri-negeri Melayu.
Mereka dipilih daripada kalangan rakyat biasa, yang dihormati dan berpengaruh.
Mereka turut menjadi orang tengah antara rakyat dengan pembesar daerah.
Seseorang yang dilantik menjadi penghulu antara tahun 1800 hingga 1896 mempunyai peranan yang sangat penting dalam membantu melicinkan sistem pentadbiran,
Namun, selepas 1874, institusi penghulu ini telah mengalami perubahan setelah campur tangan British di Tanah Melayu
Memastikan rakyat taat setia kepada sultan
• Peranan penghulu sebelum campur tangan British, memastikan rakyat taat setia kepada sultan.
• Penghulu memainkan peranan yang penting dalam menjaga keamanan kampung dengan menyelesaikan sebarang masalah secara perbincangan.
• Mereka yang melanggar undang-undang dan dianggap sebagai penjenayah akan ditangkap serta dibicarakan.
• Sebagai tanda taat setia, penghulu akan membekalkan tenaga tentera semasa perang dan menyediakan tenaga buruh di bawah sistem kerah.
• Penghulu juga memungut cukai dan hasil-hasil lain akan dilaksanakan oleh penghulu terhadap rakyat sebagai tanda taat setia mereka kepada Sultan
• Penghulu turut melaksanaan tugas yang dikehendaki oleh pembesar atasan.
• Tegasnya, tugas-tugas penghulu adalah sangat luas dalam kalangan penduduk kampung.
Berkuasa penuh terhadap orang bawahan
• Penghulu turut berkuasa penuh terhadap orang bawahan atau anak buahnya.
• Penghulu amat dihormati dan disegani oleh penduduk kampung.
• Hal ini kerana pengaruh dan keturunannya dari kalangan orang baik-baik.
• Kadang kala sebahagian penduduk kampung adalah terdiri darpada saudara maranya dan beliau merupakan ahli keluarga tertua dalam kampung tersebut.
• Arahan daripada penghulu, akan dipatuhi oleh anak buah sebagai tanda menghormati ketua mereka.
• Jelaslah bahawa hubungan erat terjalin antara penghulu dengan rakyat bawahan.
Menjadi orang perantaraan
• Sebelum campur tangan British, penghulu juga berperanan mejadi orang perantaraan pembesar daerah dengan penduduk kawasannya.
• Semua arahan dan perintah sultan kepada penduduk kampung akan disampaikan melalui pembesar daerah.
• Penghulu akan menghebahkannya pula kepada rakyat bawahan di bawah pemerintahannya.
• Pengulu perlu mengetuai penduduk kampung bagi menjunjung Duli.
• Jika tidak, jawatannya sebagai penghulu boleh dilucutkan.
• Sekurang-kurangnya setahun sekali, penghulu perlu menghadap Sultan di istana.
• Jelaslah penghulu merupakan pemimpin yang menjadi orang tengah kepada pemimpin atasan dengan rakyat jelata.
Perubahan peranan penghulu selepas campur tangan British
• Peranan penghulu selepas campur tangan British mengalami sedikit perubahan.
• British mengekalkan fungsi penghulu kerana pengaruhnya dalam kalangan rakyat bawahan.
• Penghulu bertindak sebagai wakil kerajaan di kampung.
• Penghulu tidak lagi dibawah kawalan pembesar daerah tetapi kini dikawal oleh Pegawai daerah British.
• Ketika ini, pencalonan, pelantikan, penetapan tugas, tanggungjawab dan pemecatan penghulu diuruskan oleh Residen dalam Majlis Mesyuarat Negeri.
• Penghulu yang dilantik menerima gaji, diberi pencen dan berpendidikan Inggeris.
• Pada 1882 di negeri Perak, Hugh Low sebagai Residen telah menetapkan tugas-tugas penghulu iaitu
Melaksanakan semua Undang-undang kerajaan di kawasan jagaannya
Mengutip cukai bagi pihak kerajaan dan dibenarkan menyimpan 10% daripada hasil cukai untuk kegunaan sendiri
Menjaga keamanan dan menyelesaikan pertikaian anak buah
Kesimpulan
• Kesimpulannya, institusi penghulu dikekalkan dan mengalami perubahan yang besar selepas campur tangan British.
• Sumber kuasa beliau datangnya daripada pegawai British.
• Penghulu adalah kakitangan kerajaan yang bergaji tetap dan tertakluk di bawah undang-undang negeri.