Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่7 การพยาบาลผู้ใหญ่ที่มีความผิดปกติ ในระบบต่อมไร้ท่อ - Coggle Diagram
บทที่7
การพยาบาลผู้ใหญ่ที่มีความผิดปกติ
ในระบบต่อมไร้ท่อ
ต่อมไทรอยด์ (thyroid gland)
เป็นต่อมที่มีลักษณะเป็นพู 2 พูเชื่อมต่อกัน
เป็นต่อมที่่อยู่ติดกับกล่องเสียงและหลอดลม
่ต่อมนี้จะมีขนาดโตขึ้นตามอายุ เพศ
และภาวะโภชนาการ
ทำหน้าที่หลั่งฮอร์โมนที่เรียกว่า ไทรอกชน
(thyroxin )
มีความสำคัญต่อการควบคุมการเจริญเดิบโตของ
ร่างกายให้ดำเนินไปได้อยางเหมะสม
ต่อมพาราไทรอยด์ (parathyroid gland)
เป็นต่อมขนาดเล็กมี 2 คู่อยู่ติดกับต่อมไทรอยด์
ทำหน้าที่สร้าง
ฮอร์โมนพาราฮอร์โมนที่ควบคุมปริมาณของแคลเซียมในเลือด
ความเป็นกรดเป็นด่างในร่างกายให้อยู่ในระดับที่เหมาะสม
ต่อมไทมัส (thymus gland)
เป็นต่อมที่มีรูปร่างคล้ายพีระมิดแบนทางข้าง มี 2 กลีบ
จะค่อยๆเล็กลงเมื่อเริ่มเข้าสู่วัยผู้ใหญ่
ทำหน้าที่
ควบคุมการทำงานของระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย
ควบคุมกลไกตางๆ ของร่างกายให้เป็นปกติ
ต่อมที่อยู่ในตับอ่อน (islets of langerhans)
เป็นต่อมที่สร้างฮอร์โมนอินซูลิน
ทำหน้าที่
ควบคุมปริมาณน้ำตาลในกระแสเลือด ถ้าขาดฮอร์โมนชนิดนี้
ทำให้เป็นโรคเบาหวาน เพราะไม่สามารถเปลี่ยนน้ำตาลใน
เลือดให้เป็นไกลโคเจนเก็บไว้ในกล้ามเนื้อหรือในตับได้
ต่อมใต้สมอง (pituitary gland)
เป็นต่อมที่มีขนาดเล็กรูปร่างกลม อยู่ใต้สมองแบ่งเป็น 2 ส่วน
ต่อมใต้สมองส่วนหน้า (anterior pituitary หรือ adenohypophysis)
ต่อมใต้สมองส่วนหลัง (posterior pituitary หรือ neurohypophysis)
ทำหน้าที่
เป็นศูนย์ควบคุมใหญ่ของร่างกาย
ต่อมหมวกไต (adrenal gland)
เป็นต่อมที่มีรูปร่างค่อนข้างแบนคล้ายหมวกครอบอยู่
ส่วนบนของไตแบ่งออกเป็น 2 ชั้น
ชั้นใน มีคุณสมบัติเหมือนสารที่หลั่งจากปลายประสาทอัตโนมัติ
ชั้นนอกสร้างฮอร์โมนควบคุมการเผาผลาญ (Cortisol)
ตลอดจนฮอร์โมนควบคุมกาดูดซึมเหลือที่ไต (Aldosterone)
หน้าที่ของต่อมไร้ท่อ
1.การสืบพันธุ์ โดยฮอร์โมนจากระบบสืบพันธุ์จะช่วยควบคุมการเจริญเติบโต การเปลี่ยนแปลงตามวัยของอวัยวะสืบพันธุ์
2.การเจริญเติบโตและพัฒนาการของร่างกายที่ใหม่การเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อร่างกาย การเจริญเติบโตตามวัย การแกชรา
3.การสร้างและการใช้พลังงานคือ ควบคุมกระบวนการMetabolism ภายในรางกายใหม่การใช้พลังงานของเซลล์ของอวัยวะตางๆ
4.การรักษาสภาวะภายในรางกายให้คงที่ เช่น การควบคุมเกลือแร่และน้ำ
ต่อมเพศ (Gonads)
รังไข่ (ovary) ในเพศหญิง
ทำหน้าที่
ผลิตไข่และสร้างฮอร์โมนเพศ
ฮอร์โมนเอสโทรเจนกับฮอร์โมนโพรเจสเทอโรน
ควบคุมเกี่ยวกับลักษณะต่างๆ ของเพศหญิง
เสียงเล็กแหลม สะโพกผาย การขยายใหญ่ของอวัยวะเพศ และเต้านม
อัณฑะ (testis) ในเพศชาย
ทำหน้าที่
สร้างตัวอสุจและสร้างฮอร์โมนเพศชาย
เทสโทสเตอโรน เพื่อควบคุมลักษณะต่างๆ ของเพศชาย
เสียงแตกห้าว ลูกกระเดือกแหลม
มีขนขึ้นบริเวณหน้า แข้ง รักแร้ และอวัยวะ
การบำรุงรักษาระบบต่อมไร้ท่อ
1.เลือกรับประทานอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการครบทั้ง 5 หมู่ในปริมาณที่เหมาะสม
2.ดื่มน้ำในปริมาณที่เพียงพอประมาณ 6-8 แก้วต่อวัน เพราะน้ำช่วยในการผลิตฮอร์โมน
3.ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เพราะการออกกลงกายทำให้ระบบต่อมไร้ท่อและระบบประสาทอัตโนมัติทงำานได้อย่างสมดุล
4.ลดปริมาณเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอลเพราะแอลกอฮอลมีผลต่อการทำงานของระบบต่อมไร้ท่อ
5.หลีกเลี่ยงสภาพแวดล้อมที่ส่งผลต่อระบบต่อมไร้ท่อ เช่น โรงงานอุตสาหกรรมยาอุตสาหกรรมหลอมโลหะ โรงงานถลุงแร่
6.พักผ่อนให้เพียงพอ