Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
6. GAIA: MUSIKA ETA MUSIKAREN ADIERAZPEN GRAFIKOA - Coggle Diagram
6. GAIA: MUSIKA ETA MUSIKAREN ADIERAZPEN GRAFIKOA
1- NOTEN AURRETIK
Musika Sumerian eta Egipton
frogarik zaharrena Sumeriarrena izatea
duela 3.500 idatzitako taulatxoa
poema erlijiosoa
Mesopotamian garatu
antzinako Egipton musika adierazteko eraren bat erabili
kironomia erabili
eskuekin eta besoekin egindako keinuen bidez musika-notak adierazteko balio zuen sistema
Grezia klasikoko soinuak
antzinako greziarrek hitzak erabiliz idazten zuten musika
notazio alfabetikoa
soinuak adierazteko alfabeto zahar bateko hitzak erabili
hitzak musikatu nahi zuten testuaren gainean jarri
Pneumak
notek pneumetan jatorria
musika-idazkera hau Erdi-Aroan erabili
puntuak, makilatxoak eta lerro makotuak jarri musika-piezaren testuaren gainean
honi esker, abeslariek melodia bakoitza gogoratu
2- NOTAK ETA HAIEN HISTORIA
Antzara lumarekin idatzita
XV. mendean inprenta asmatzera arte musika eskuz idatzi
fraide espezializatu batzuek egin
kopiatzaileek
kopiatzaileek batzuetan hilabeteak eta urteak behar eskuizkribu bat egiteko
kolore biziko marrazkiekin apaindu liburuak
oinarrizko lanabesak
antzara-luma
kodez zaharretako notak karratuak izatea eragin
notazio karratua (gregorianoa)
tintontzia
Tetragramatik pentagramara
soinuaren altuera zehaztasun handiagoarekin adierazteko:
lerro horizontalak erabili
notazio gregorianoan 4 lerro erabili
tetragrama
XVIII. mendean musika-notazioa gaur egungoaren antzekoa
Johann Sebastian Bach-ek pentagrama batean nota biribilak jartzen zituen
Kantu misteriotsu eta sakona
Gregorianoa Eliza Katoliko kantu ofiziala
izena hartu VI. mendeko Gregorio I. a aita santuaren oroipenetan
musikaren gaineko ezagutza handia
ahalegin handia musika erlijiosoaren alde
Entzunaldiaren gida
Testua latinez
hots bakarrez entonatu
fraide guztiek melodia berdina abestu
melodia silabikoa
silaba bakoitzari nota bat dagokio
Gregorianoa ahots-musika sakratua
musika-tresnarik gabe abesten da
Notazio alfabetikoa
gizakia soinen altuera eta iraupena zeinuen bidez islatzen saiatu
batzuetan alfabetoko hitzak erabili noten ordez
Antzinako Greziako notazio alfabetikoa
antzinako greziarrek hizkiak erabili musika idazteko
Hizki bat akorde bakoitzarentzat
jazzeko eta rockeko partituretan akordeak hizki batez adierazi
hizkien eta akordeen baliokideak
D= re
E= mi
C= do
F= fa
B= si
G= sol
A= La
MARMOLEZKO PARTITURA
Grezia klasikoko musika nolakoa zen imajinatu ongi gordetako musika-zatiei esker
gutxi gora-behera 40 musika-testu
papiroetan idatzitakoak
harrietan eta marmolean zizelkatutakoak
arkeomusikologoek deskodetu dituzte guztiak
Seikilosen epitafioa horietako bat
hileta-kantu bat da
Euterpe emakume baten hilobiaren gaineko marmolezko zutabean zizelkatua
3- MUSIKA-KALIGRAFIA
Nota-irudi baten zatiak
plika
kortxetea
burua
beltzak kortxeterik ez
biribilak burua bakarrik
Plikak: gora edo behera begira
Si notak (sol giltzan) gora edo behera begiratu dezake
nota baxuenekin behera begira
nota altuenek gora begira
Burua eta kortxetea jartzeko modua
plika gora begira
eskuinean
plika behera begira
ezkerrean
kortxetea beti plikaren eskuinean
Plikaren luzera eta noten banaketa
plikaren luzerak pentagramaren baino txikiagoa
konpaseko noten banaketa horizontalak proportzionala
