Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MUSIKA ETA MUSIKAREN ADIERAZPEN GRAFIKOA - Coggle Diagram
MUSIKA ETA MUSIKAREN ADIERAZPEN GRAFIKOA
Noten Aurretik
Musika Sumerian eta Egipton
Eskuekin eta besoekin egindako keinuek bidez musika-notak adierazteko balio zuen sistema horrek
Frogarik zaharrena sumerriarenna izatea
Duela 3.500 urte idatzitako taulatxo bat da
Poema erlijioso bat
Mesopotamian garatu zen
Antzinako Egipton ere musika adierazteko eraren bat erabiltzea
Kirinomia erabiltzen zuten
Grecia klasikoko soinuak
Antzinako Greciarek hitzak erabiliz idatzi zuten musika
Notazo alfabetikoa
Soiunuak adierazteko alfabeto zahar bateko hitzak erabili zituzten
Hitz horiek musikatu nahi zuten testuaren gainean jartzen zituzten
Pneumak
Notek pneumetan dute jatorria.
Musika-idazkera hori Erdi Aroan erabiltzen zen.
Puntuak makiltxoak eta lerro makotuak jartzen dira musika-piezaren testuaren gainean.
Zeinu horien esker, abeslariek melodia bakoitza gogora zezaketen.
Notak eta haien hiistorioa
Antzara-lumarekin idatzita
XV. mendean inprenta asmatu zutenera arte, musika eskuz idazten zuten.
Lan hori fraide espezializatu v¡batzuek egiten zuten, kopiatzaileek, alegia.
Kopiatzaileek hilabeteak eta batzuetan urteak ere behar izan zituzten eskuizkribu bat egiteko
Kolore biziko marrazkiekin apaintzen zituzten liburu horiek
Kopiatzaileen oinarrizko lanabesak antzara-luma eta tintontzia ziren.
Luma mota hori erabiltzeak kodex zaharretako notak karratuak izatea ergain zuen.
Horrexek ekarri zuen, beraz, notazio karratua, gregorianoa ere deitua.
Tetragramatik pentagramara
Soinuaren altuera zehaztazun handiagoarekin adierazteko, haimbat lerro horizontal erabiltzen hasi ziren
Notazio gregorianoan lau lerro erabiltzen dira, hau da, tetragrama bat.
Kantu misteriotsu eta sakona
Gregorianoa Eliza kantu katolikoko kantu ofiziala da.
Izen hori hartzen du VI. mendeko Gregorio I.a aita santuaren oroipenetan.
Musikaren gaienko ezagutza handia zuen
Sekulako ahalegina egin zuen musika erlijiosoaren alde.
Entzunaldiaren gida
Gregorianoa ahots-musika erlijiosoa da, musika-tresnarik gabe abestutakoa
Testua latinez dago eta hots bakarrez entonatzen da, hau da, fraide guztiek melodia bera kantazten dute.
Txostena: Notazio alfabetikoa
Antzinako Greziako notazio alfabetikoa
Antzinako Greziarrek hizkiak erabiltzen zituzten musika idazteko
Hizki bat akorde bakoitzarentzat
Jazzeko eta rockecko partituretan, melodiari laguntzen dIoten akordeak hizki bidez adierazten
Hizkien eta akordeen baliokideak
C=do
D=do
B=si
E=mi
A=la
F=fa
FG=sol
Marmolezko partitura
Grezia klasikoko msika nolakoa zen imajina dezakegu orain arte ongi gordetako musika-zatiei esker.
Berrogei bat musika-testu dira, papiroetan isatzitakoak edota harri marmol gainean zizelkatutakoak.
Arkeomusikologoek deskodetu dituzte horiek guztiak.
Seikilosen epitafioa horietakoa da.
Hileta-kantu bat da, Euterpe izeneko emakume baten hilobiaren gaineko marmolezko zutabe batean zizelkatua
Musika kaligrafia
Burua edo kortzetea jartzeko modua
Plika gora dagoenean, buruaren eskuinaldean jartzen da.
Behera begira dagoenean, berriz, ezkerraldean.
Kortzetea, plikaren eskuinaldean jartzen da beti.
Plikaren luzera eta noten banaketa
Plikaren luzerak pentagramaren altuera baino zertxobait txikiagoaizan behar du, ez luzeagoa, ez laburragoa.
Era berean, konpaseko noten banaketa horizontalak proportzionatua izan behar du.
Plikak: gora edo behera begira
Si (sol giltzan) nnotak gora edo behera begira izan dezake plika pentagramaren erdian dagoelako.
Nota baxuenek gora begira izan behar dute plika, eta altuenek, berriz, behera begira.
Nota irudi baten zatia
Dakigun bezala, beltzak eta biribilak ez dute kortzeterik.
Biribilak, baina, burua soilik
Nota-irudi hiru zati ditu: Burua, plika eta kortetzea