Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ยาเม็ดคุมกำเนิด - Coggle Diagram
ยาเม็ดคุมกำเนิด
-
-
หลักการกิน
- กินวันละ 1 เม็ด เวลาใกล้เคียงกันในแต่ละวัน (ก่อนนอน)
-เริ่มกินวันที่ 1-5 ของรอบเดือน
- แท้งหรือคลอด รอให้มีประจำเดือนมาก่อนโดยงดมีเพศสัมพันธ์/ใช้ถุงยางอนามัยเมื่อเริ่มกินยา
*แท้งเมื่ออายุครรภ์ < 12 wks. สามารถเริ่มกิน 2-3 wks.หลังคลอด/แท้ง
- ลุกกินนมแม่อย่างเดียว เริ่มกินยาที่ 3 เดือนหลังคลอด
ถ้าลืมกินยา
ถ้าลืม 1 เม็ด กินทันทีที่นึกได้ +ทานยาเม็ดต่อไปเวลาปกติ
ถ้าลืม 2 เม็ด ภายใน 2 wks. กินเช้า 1 เม็ด+เย็น 1 เม็ด * 2 วัน
-กินหลังอาหาร/ก่อนนอนปกติ +ใช้ถุงยางร่วมด้วย 1 wks. ถ้าลืม 7 เม็ดแรก
ถ้าลืม 2 เม็ด ภายใน 3 wks./มากกว่า 3 เม็ด หยุดยารอประจำเดือนมาแล้วค่อยเริ่มกินแผงใหม่+คุมด้วยถุงยางอนามัย ถ้าลืมช่วง 7 เม็ดแรก
ถ้าลืม 7 เม็ดหลัง อาจหยุดยาแล้วให้ประจำเดือนมาแล้วเริ่มแผงใหม่
กลไกลป้องกัน
ป้องกันยับยั้งการตกไข่เปลี่ยนแปลงเยื่อเมือกปากมดลูก เชื้ออสุจิผ่านยาก เพิ่มการบีบตัวของท่อนำไข่เพิ่มการบีบตัวของมดลุกซึงทำให้ไข่ที่ปฏิสนธิแล้วมาถึงที่โพรงมดลูกในเวลาที่ไม่เหมาะสมในการฝังตัวตลอดจนทำให้เยื่อบุโพรงมดลุกไม่พร้อมที่จะรับการฝังตัวอ่อน
ผลข้างเคียง
คลื่นไส้อาเจียน (1-2 เดือนแรก ) คัดตึงเต้านม เลือดออกกระปริดกระปรอย ลดปริมาณน้ำนม ปจด.ไม่มา ปวดศีรษะ (นน. ตัวเพิ่ม ถ้าเกิน 5 kg. ให้ใช้วิธีคุมกำเนิดวิธีอื่นแทน) ฮอร์โมนรวม เกิดฝ้า ฮอร์โมนเดี่ยว เกิดสิว
ข้อห้าม
- มีประวัติเป็นมะเร็งเต้านม + อวัยวะสืบพันธุ์ , ปวดศีรษะมาก,สตรีให้นมบุตร
- มีเลือดออกทางช่องคลอดผิดปกติ,ตั้งครรภ์, อายุมาก, อ้วน , สูบบุหรี่
-โรค ตับ ไต หัวใจ ลมบ้าหมู โรคหลอดเลือดดำอุดตัน ไขมันอุดตันในเส้นเลือด
- การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ อายุมากกว่า 40 ปี/35 ปี
- BP > 140/90 mmhg.
ข้อดี
- ประสิทธิภาพสูง ประจำเดือนมาสม่ำเสมอ
- ลดอาการปวดเกร็งของมดลูก
ซึ่งเป็นแบบที่นิยมใช้กันมากที่สุด ยากินคุมกำเนิดอาจไม่เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการคุมกำเนิดในระยะยาวเพราะต้องกินยาทุกวันจึงมีโอกาสที่อาจลืมกินยาได้สำหรับผู้ที่ต้องเลี่ยงบุตรด้วยนมแม่ยาคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวมอาจไม่เหมาะเพราะจะทำให้น้ำนมออกน้อยลงอาจจะใช้ยาคุมกำเนิดเนิดแบบชนิดฮอร์โมนเดี่ยวแทน
