Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

หน่วย6 การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหาของตา หู และจมูก(ต่อ), นางสาวชมพูนุท…

- - - - มักเป็นเนื้องอกชนิดไม่ร้ายแรง (benign type) แต่ก็มีบางรายพบเป็นชนิดร้ายแรงได้ (malignant cell) โดยมากพบบริเวณใบหู โดยเฉพาะในผู้ชายสูงอายุ
    - - ซักประวัติ
        
        การได้ยินลดลง มีเสียงดังในหู (Tinnitus)
        
        ชาบริเวณใบหน้า
        
        เวียนหัว คลื่นไส้ อาเจียน
      - ตรวจร่างกาย
        
        ผู้ป่วยบางรายทรงตัวไม่ได้ ปากเบี้ยว หน้าเบี้ยว corneal reflex ลดลง มีภาวะสูญเสียการได้ยินชนิดประสาทนำเสียงบกพร่อง (Sensorineural hearing loss)
    - - การผ่าตัด แต่การผ่าตัดจะไปมีผลกระทบต่อแขนงของเส้นประสาทคู่ที่ 8 (Cochlear branch) ทำให้อาจมีการสูญเสียการได้ยินถาวรได้ รวมทั้งทำให้เกิด cerebrospinal fluid leak, meningitis และ cerebral edema ซึ่งเป็นอันตรายถึงตายได้
      - การฉายรังสี
      - Follow up อย่างเดียวในผู้สูงอายุ
  - - - การอุดตันของ Eustachian tube
      - ติดเชื้อที่ระบบทางเดินหายใจส่วนต้น ทำให้เยื่อบุของEustachian tube บวม
    - - ซักประวัติ
        
        มีการติดเชื้อทางเดินหายใจส่วนบนบ่อยๆ
        
        เป็นหวัด คออักเสบ ปวดหู หูอื้อ มีไข้
      - ตรวจร่างกาย
        
        เยื่อแก้วหูบวม แดง กดเจ็บริเวณรอบหู มีหนองขังในหูชั้นกลาง
      - Lab
        
        X-Ray พบเงาทึบของน้ำในช่องหู การได้ยินจะเสียไปแบบ Conductive hearing loss
    - - ผ่าตัดเยื่อแก้วหู (Myringotomy)
        
        ระบายสิ่งคัดหลั่งเพื่อปรับความดันในช่องหูชั้นกลาง
    - - ปวดหูจากการที่มีของเหลวค้างอยู่ในหูชั้นกลาง
        
        ให้ยาระงับการปวด
      - อาจเกิดการติดเชื้อของหูชั้นกลางซ้ำ
        
        ระวังไม่ให้น้ำเข้าหู ห้ามแคะหู
        
        เมื่อน้ำหรือหนองไหลออกให้ล้างมือแล้วใช้สำลีเช็ดหู
      - วิตกกังวลเนื่องจากขาดความรู้ในการปฏิบัติตัวก่อนและหลังผ่าตัด
        
        แนะนำการเตรียมตัวเพื่อผ่าตัดครั้งนี้
      - เสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อนจากการปฏิบัติตัวหลังผ่าตัดไม่ถูกต้อง
        
        แนะนำให้รับประทานอาหารอ่อน เคี้ยงข้างที่ไม่ผ่าตัด
      - เสี่ยงต่อการได้รับอุบัติเหตุจากการทรงตัวไม่ดี
        
        แนะนำให้นอนพักและระวังอุบัติเหตุเมื่อลุก นั่ง เดิน
  - - - เกิดจากการติดเชื้อในหูชั้นกลางและกระดูก mastoid หรือได้รับความกระทบกระเทือนทำให้มีการแตกของกระดูก temporal เสียงดังมากๆ ใช้ของมีคมแคะหู ถ้าเยื่อแก้วหูที่ขาดมีขนาดไม่ใหญ่มากก็จะติดกันได้เองใน 24-48 ชั่วโมง
    - - ซักประวัติ
        
        ประวัติแคะหู สิ่งแปลกปลอมเข้าหู ถูกตบหู หรือมีการกระทบกระเทือนอย่างรุนแรงที่บริเวณหู ปวดในช่องหู มีเสียงดังในหู อาจมีเลือดออกจากหู เคยเป็นหวัดบ่อย มีหูอื้อ ฟังเสียงไม่ชัด เคยมีน้ำไหลออกจากช่องหู เป็นๆ หายๆ
      - ตรวจร่างกาย
        
        ใช้เครื่องส่องหู (Otoscope) พบมีการฉีกขาดของเยื่อแก้วหู มีก้อนเลือดหรือตำแหน่งที่มีเลือดออก
    - - ถ้าขนาดของเยื่อแก้วหูที่ฉีกขาดมีขนาดเล็กกว่า 3 มิลลิเมตร จะปิดได้เองโดยไม่จำเป็นต้องใช้ยาหยอดหู ในรายที่มีการทะลุของเยื่อแก้วหูขนาดใหญ่จะผ่าตัดปะเยื่อแก้วหู (Myringoplasty)
    - - มีความพร่องของการได้ยิน
        
        แนะนำห้ามไอ สั่งน้ำมูกหรือจามแรงๆ
      - เสี่ยงต่อการติดเชื้อของหูชั้นกลาง
        
        แนะนำไม่ให้หยอดยาใดๆและน้ำเข้าหู ไม่ต้องล้างหู
  - - - เกิดจากการติดเชื้อรา แบคที่เรียชนิด staphylococcus,
        pseudomonas proteus, streptococcus ในช่องหู
      - เกิดจากการแคะหู ทำความสะอาดรูหู หรือมีน้ำและสิ่งสกปรกเข้าหู และมักจะเกิดเป็นซ้ำๆในคนเป็นเบาหวาน
    - - ซักประวัติ
        
        เจ็บหู หูอื้อ มีหนองไหลออกจากหู ปวดมากขึ้นเมื่อขยับขากรรไกร มีไข้
      - ตรวจร่างกาย
        
        พบช่องหูบวมแดง อาจบวมมากจนมองไม่เห็นเยื่อแก้วหู มีน้ำหรือหนองไหลออกจากหู ต่อมน้ำเหลืองบริเวณหลังหูโต
      - Lab
        
        ผล CBC มีภาวะติดเชื้อ ผล fasting blood sugar อาจพบน้ำตาลในเลือดสูง
    - - ผ่าระบายหนองออก
    - - ปวดหูเนื่องจากมีการอักเสบของหูชั้นนอก
        
        ใช้ยาแก้ปวดหากผู้ปวยมีอาการปวดหูมาก
      - มีความบกพร่องในการได้ยิน
        
        ทำความสะอาดช่องหูด้วยไม้พันสำลีเช็ดเอาหนองออก หยอดหูด้วยยาปฏิชีวนะตามแผน และแนำให้รับประทานยาให้ครบ
      - ขาดความรู้ที่ถูกต้องในการดูแลสุขภาพของหู
        
        แนะนำไม่ให้แคะหรือปั่นหู
  - - - ซักประวัติ
        
        หูอื้อ ปวดหู คันในช่องหู
      - ตรวจร่างกาย
        
        พบขี้หูอุดตัน
      - ตรวจพิเศษ
        
        ผล Audiogram พบการได้ยินลดลง
    - - นำขี้หูออกโดยการล้าง การใช้เครื่องดูด โดยการใส่น้ำยา glycerin หรือพวn mineral oil, hydrogen
        peroxide อุ่นๆ 2:3 หยดเข้าไปในช่องหูที่มีการอุดตันประมาณ 30 นาที ก่อนล้างหู ใช้เครื่องดูแรงดันต่ำ
    - - ความสามารถในการรับฟังเสียงบกพร่องไปเนื่องมาจากภาวะการอุดตันในช่องหูจากการมีขี้หูอยู่ภายใน
        
        ตรวจการได้ยิน (Audiometry) และการตรวจเยื่อแก้วหู (Tympanometry) เพื่อดูภาวะการฟังเสียงที่บกพร่องไป และใช้คำพูดที่ชัดเจน ไม่ตะโกน
      - เกิดภาวะเนื้อเยื่อบริเวณบาดแผลไม่ประสานกันเนื่องมาจากแรงกดจากเนื้อเยื่อที่ตายไป
        
        สอนผู้ป่วยถึงวิธีการล้างหูและหยอดยาหู ทำความสะอาดหู
    - - ไม่จำเป็นที่จะต้องเอาขี้หูออก แต่บางครั้งภาวะการอุดตันเป็นสาเหตุของอาการปวดหูได้ รู้สึกหูอื้อ และการรับฟังเสียงลดลง การอุดตันของขี้หูนี้พบมากในผู้สูงอายุ เป็นสาเหตุที่ทำให้การได้ยินบกพร่อง
  - - - มีการเปลี่ยนแปลงของกระดูกหูตั้งแต่วัยเด็ก อาจเด่นชัในวัยกลางคน พบในหญิงมากกว่าชาย
    - - ซักประวัติ
        
        การได้ยินลดลง ดีขึ้นเมื่อมีเสียงดังมากๆ
      - ตรวจร่างกาย
        
        ใช้ Turning fork ตรวจการได้ยินบบ Rinne test พบการนำเสียงทางกระดูกดีกว่าทางอากาศ
      - ตรวจพิเศษ
        
        ใช้ Audiometer
    - - Stapedectomy
      - เครื่องช่วยฟัง
    - - ขาดความรู้เกี่ยวกับการปฏิบัติตนขณะได้รับการรักษา
        
        อธิบายการดำเนินของโรค
        
        ก่อนผ่าตัด:โกนขนรอบใบหู ฟอกสบู่ ใช้ไม้พันสำลีจุ่มน้ำยาฆ่าเชื้อเช็ด
        
        หลังผ่าตัด:ควรนอนตะแคงทับแผลผ่าตัด
        
        สังเกตภาวะแทรกซ้อน = Brain abscess, meningitis หรือ Facial paralysis
  - - - ความผิดปกติของ Otolith หรือมีการเสื่อมของกระดูกคอ กระดูกคองอกไปกดหลอดเลือดสมอง
    - - ตรวจร่างกาย
        
        ยืนทรงตัวไม่ได้
      - ซักประวัติ
        
        เวียนหัว คลื่นไส้ อาเจียน
    - - แนะนำนอนพักศรีษะสูง ห้ามเคลื่อนไหว
      - สอนบริหารศีรษะ Head balance exercise
    - - เสี่ยงต่ออันตรายจากอุบัติเหตุเนื่องจากไม่สามารถเคลื่อนไหวได้ปกติจากอาการเวียนศีรษะ
  - - - เกิดจากแมลง วัตถุเล็กๆ หรือน้ำเข้าไปในหู แมลงถ้ายังไม่ตายมันจะบินไปมาจนชนกับแก้วหู จะทำให้ปวดและรำคาญอย่างมาก
    - - ซักประวัติ
        
        ประวัติว่าหูอื้อ ปวดหู มีเสียงแมลงดิ้นในหู
      - ตรวจร่างกาย
        
        ในเด็กจะเห็นว่าเอามือมาจับใบหูบ่อยๆ และร้องกวน ตรวจหูจะพบสิ่งแปลกปลอมในช่องหู
    - - ถ้าแมลงเข้าหูให้ใช้น้ำหยอดเข้าไปในหู แมลงจะลอยออกมากับน้ำ ถ้าเป็นแมลงที่กัดแน่นจนเจ็บหู เช่น มด ควรใช้แอลกอฮอล์ 70% หยอดลงไปฆ่าให้แมลงตายเสียก่อนแล้วใช้ ear forceps คีบออก ขณะคีบสิ่งแปลกปลอมในช่องหู ผู้ป่วยต้องนั่งนิ่งๆ
  - - - เกิดจากโรคของหูชั้นในหรือจากการผิดปกติของเส้นประสาทสมองคู่ที่ 8 (auditory nerve) ทำให้หูตึงสูญเสียการได้ยินจากหูชั้นใน (inner ear deafness) อาจเป็นแต่กำเนิดตั้งแต่อยู่ในครรภ์ หูชั้นในอักเสบ
      - การได้รับความกระทบกระเทือนซึ่งมีผลทำลาย auditory nerve จากการประกอบอาชีพซึ่งได้รับเสียงดังมากๆ อยู่เสมอ
    - - ซักประวัติ
        
        ประวัติการได้ยินค่อยๆลดลง หูอื้อ เวียนหัว
      - ตรวจร่างกาย
        
        การนำเสียงทางกระดูกดีกว่าอากาศ
      - ตรวจพิเศษ
        
        การเปลี่ยนแปลงของกราฟนำเสียงผ่านอากาศ ขณะกราหนำเสียงผ่านกระดูกปกติ
    - - เกิดความบกพร่องการได้ยิน
        
        แนะนำการใช้เครื่อง
- - - - ได้รับสารที่ระคายเคือง พบในคนทำงานอุตสาหกรรมที่มีฝุ่นละอองและสิ่งระคายเคือง
    - - ซักประวัติ
        
        มีอาการคัดจมูกข้างที่เป็น มีเลือดกําเดาออกบ่อยๆ หรือมีหนอง ไหลออกมา มีอาการฟันโยก หลุดปวดฟันมาก แก้มบวมมาก แก้มและฟันบนชา อ้าปากไม่ขึ้น ขากรรไกรแข็ง รับประทานอาหารไม่ได้
      - ตรวจร่างกาย
        
        ตรวจตาพบลูกตาถูกดันออกมา เห็นภาพซ้อน
      - ตรวจพิเศษ
        
        CT Scan
    - - ผ่าตัดร่วมรังสีรักษา โดยการตัด Maxillary sinus
      - ควักลูกตาออก(Orbital Exenteration)
    - - เสี่ยงต่อภาวะการพร่องของสารน้ำและสารอาหารเนื่องจากความไม่สมดุลของสารน้ำในร่างกายและการเสียเลือดออกทางช่องจมูก
        
        ป้องกันภาวะเพิ่มแรงดันในช่องจมูกซึ่งทำให้เลือดออกจากแผลผ่าตัดได้ ไม่ควรไอ จามแรงๆ หรือไอ จามแบบเปิดปาก
        
        ตรวจสอบดูภาวะการมีเลือดออกจากช่องจมูก ดูเลือดซึมที่แผล การมีเลือดไหลลงคอ แผลบวม
        
        หลีกเลี่ยงการออกกำลังกาย ยกของหนักใน 10-14 วันหลังผ่าตัด
      - เกิดภาวะการหายใจที่ไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากภาวะช่องจมูกบวมหรืออุดตัน
        
        จัดท่านอนศีรษะสูง 40-45 องศา หลังผ่าตัด 48 hr. ประคบร้อนที่จมูก
      - เสี่ยงต่อการติดเชื้อจากการมีของเหลวค้างในช่องจมูก
        
        บ้วนปากด้วยน้ำเกลือ / น้ำยาผสมHydrogen peroxide กับน้ำ / น้ำเกลือ 1:1
  - - - การสูบบุหรี่ และดื่มแอลกอฮอล์ และการระคายเคือง
    - - ซักประวัติ
        
        มีแผลเรื้อรัง / ก้อนที่อวัยวะในช่องปาก ปวดชา เจ็บกราม กลืนลำบาก อ่อนเพลีย
      - ตรวจร่างกาย
        
        ต่อมน้ำเหลืองที่คอโต / พบก้อนเนื้ออวัยวะในช่งปากและมีเลือดออก
      - ตรวจพิเศษ
        
        ตัดชิ้นเนื้อส่งตรวจ
    - - เคมีบำบัด
      - ใช้ความเย็นจัดจี้
      - รังสีรักษา
      - ผ่าตัด
    - - เสี่ยงต่อการติดเชื้อบริเวณแผลผ่าตัดเนื่องจากมีแผลผ่าตัดและท่อระบายต่างๆ
        
        ทำความสะอาดแผลด้วย sterile technique
        โดยเลือกทำแผลผ่าตัดก่อนแล้วทำแผลที่มีท่อระบายทีหลัง
  - - - การอักเสบเรื้อรังของจมูก
    - - ซักประวัติ
        
        คัดจมูก จาม น้ำมูกไหล ไอ หายใจทางปาก สูญเสียการรับกลิ่นและรส
      - ตรวจร่างกาย
        
        พบก้อนสีขาว เทา หรือเหลือง ผิวเรียบมัน มีขั้วออกจากด้านข้างของโพรงจมูก
    - - การผ่าตัด Nasal Polypectomy
    - - เสี่ยงต่อภาวะการพร่องของสรน้ำและอาหารเนื่องจากความไม่สมดุลของสารน้ำในร่างกายและการเสียเลือดออกทางช่องจมูก
        
        Check V/S ทุก 4 hr. ตรวจ hemoglobin และ hematocrit
      - เกิดภาวะหายใจที่ไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากภาวะช่องจมูกบวมหรืออุดตัน
        
        Check V/S ทุก 4 hr. ดื่มน้ำบ่อยๆ หากยังบวม ต้องหายใจทางปาก คอจะแห้งแสบคอ อาจต้องพ่นน้ำเกลือทาง Nebulizer
  - - - การกระแทกจากอุบัติเหตุบริเวณจมูก
      - ขณะคลอดจมูกถูกกดทับกับกระดูกเชิงกรานมารดา
      - มีการแตกหักของจมูก
        
        Fibrous tissue เจริญผิดปกติ
        
        กระดูกคดงอผิดรูป
    - - ซักประวัติ
        
        แน่น คัดจมูก หายใจไม่สะดวก นอนกรท ปวดศีรษะ มีน้ำหนองไหลและเวียนศีรษะร่วม
    - - ผ่าตัด Septoplasty หรือ SMR
    - - เสี่ยงต่อภาวะ Hypovolemic shock จากการสูญเสียเลือดออกทางช่องจมูก
        
        ประคบเย็นเพื่อลดอาการปวดและห้ามเลือด ใส่สำลีหรือpacking กดห้ามเลือดไว้อย่างน้อย 10 นาที
        
        ใช้เครื่องพ่นความชื้น (Humidifier) พ่นความชื้นเข้าสู่ช่องจมูกโดยใช้น้ำเกลือปราศจากเชื้อหรือใช้ลำลีขุบขี้ผึ้งเพื่อหล่อลื่นในช่องจมูก เพื่อลดอาการแห้งระคายเคืองขณะที่มีการหายใจผ่านช่องจมูก
        
        ตรวจสัญญาณชีพและผลการตรวจทางห้องปฏิบัติการ เพื่อป้องกันภาวะซีดจากการสูญเสียเลือด
        
        ห้ามแคะจมูกหรือสั่งน้ำมูกแรงๆ เพื่อป้องกันเลือดออก
      - อาจเกิดภาวะการหายใจไม่มีประสิทธิภาพเนื่องจากภาวะการบวมในช่องจมูก
        
        จัดท่านอนศีรษะสูง
        
        ให้ยาลดอาการบวมและแก้ปวด