Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
แบบแผนสุขภาพ (Functional health patterns) - Coggle Diagram
แบบแผนสุขภาพ
(Functional health patterns)
ความหมายของแบบแผนสุขภาพ
แบบแผน
พฤติกรรมของบุลคลที่ต่อเนื่องกัน ในเวลาหนึ่ง
แบบแผน
สุขภาพ
พฤติกรรมด้านสุขภาพของบุคคล ซึ่งเกิดขึ้นในช่วงเวลาหนึ่ง และมีผลต่อสุขภาพ
กรอบแนวคิดแบบแผนสุขภาพ
พัฒนาโดย มาร์จอรีย์ กอร์ดอน(Majory Gordon) ศาสตราจารย์ทางการพยาบาลที่วิทยาลัยบอสตัน(Boston College of Nursing)ประเทศสหรัฐอเมริกา
เป็นแนวคิดในการประเมินภาวะสุขภาพของบุคคล
ครอบครัวหรือชุมชน ทั้งในภาวะปกติและภาวะเจ็บป่วย ประเมินจากพฤติกรรมทั้งภายนอกและภายในมนุษย์จะมีภาวะสุขภาพที่ดีหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับความปกติ(function) หรือผิดปกติ (dysfunction) ของแบบแผนสุขภาพ มี 11 แบบแผน
องค์ประกอบของแบบแผนสุขภาพแต่ละแบบแผน
พฤติกรรมภายใน
คือ พฤติกรรมที่ไม่สามารถสังเกตเห็นได้ด้วยตาเปล่าหรือใช้เครื่องมือทางวิทยาศาสตร์ตรวจสอบได้โดยตรง เช่น กระบวนการคิด ความรู้ของบุคคลเกี่ยวกับสิ่งต่างๆ กระบวนการทำงานทางกาย หรือทางชีวภาพในระบบต่างๆ และเจตคติ ซึ่งประกอบด้วยความรู้สึก ความคิดเห็น ค่านิยมของบุคคล
พฤติกรรมภายนอก
คือการกระทำที่แสดงออกมาให้สังเกตเห็นได้ รับรู้ได้ หรือใช้เครื่องมือตรวจสอบได้ เช่น คำพูด กิริยา ท่าทาง การตรวจโดยใช้เครื่องมือทางการแพทย์ เช่น การตรวจวัดสัญญาณชีพ การเอกซเรย์ เป็นต้น การตรวจทางห้องปฏิบัติการ เช่น การตรวจเลือด การตรวจสิ่งคัดหลังต่างๆ
ปัจจัยส่งเสริมพฤติกรรมและอุปสรรค
พฤติกรรมภายนอก และพฤติกรรมภายใน จะมี
ความสัมพันธ์เกี่ยวข้องกัน พฤติกรรมภายในเป็นตัวกำหนดพฤติกรรมภายนอก
เช่น พฤติกรรมภายในมีความยินดี และพึงพอใจกับสิ่งที่ปรารถนา ก็จะแสดงออกมาเป็นพฤติกรรม
กระบวนการพยาบาล (Nursing Process)
1.การประเมิน
ภาวะสุขภาพ
2.การวินิจฉัย
การพยาบาล
3.การวางแผนการพยาบาล
4.การนำไปปฏิบัติ
5.การประเมินผล
การเก็บรวบรวมข้อมูล
การจัดระบบข้อมูล
การบันทึก
ข้อมูล
ข้อมูลอัตนัย (Subjective data)
คือ การซักประวัติจากผู้รับบริการหรือญาติ (ในกรณีที่ผู้รับบริการไม่สามารถให้ข้อมูลได้หรือให้ข้อมูลได้ไม่ครอบคลุม)
เช่น ผู้รับบริการชอบกินข้าวเหนียววันละ 3 มื้อ ชอบกินอาหารรสจัดโดยเฉพาะส้มตำ
ข้อมูลปรนัย (Objective data)
คือ ข้อมูลที่ได้จากการสังเกต การตรวจร่างกาย การตรวจทางห้องปฏิบัติการ และ การตรวจพิเศษ
เช่น ท่าทางเหนื่อยอ่อนเพลีย ขอบตาดำคล้ำ หาวนอนบ่อยๆ
คลำพบก้อนบริเวณหน้าท้อง
เป็นการนำข้อมูลที่เก็บรวบรวมได้มาจัดเป็นหมวดหมู่ ตามกรอบแนวคิดหรือทฤษฎีทางการพยาบาล
ได้จากการซักประวัติ ตรวจร่างกาย การตรวจทางห้องปฏิบัติการ การตรวจพิเศษต่างๆ
แบบแผนสุขภาพของกอร์ดอน
แบบแผนการรับรู้สุขภาพและการดูแลสุขภาพ
(Health Perception-Health Management Patterns)
พฤติกรรมการส่งเสริมสุขภาพ การป้องกันความเจ็บป่วย การดูแลรักษา และการฟื้นฟูสภาพร่างกาย ความเข้าใจของบุคคลต่อภาวะสุขภาพของตนเองและของผู้ที่ตนรับผิดชอบ ความรู้ในการดูแลสุขภาพของตนเอง รวบรวมโดยการซักประวัติและการตรวจร่างกาย
แนวทางการประเมินการรับรู้ภาวะสุขภาพและการดูแลสุขภาพ
การซักประวัติ
การรับรู้สุขภาพของตนเองหรือบุคคลที่รับผิดชอบทั้งอดีตและปัจจุบันเป็นอย่างไร ถูกต้องหรือไม
การตรวจร่างกายประจำปี
การรับประทานยาเป็นประจำและเหตุผลที่รับประทานยา
ประวัติการแพ้สารต่างๆ เป็นต้น
การดูแลความสะอาดของร่างกายตนเอง
การตรวจร่างกาย
สังเกตการปฏิบัติตนขณะเจ็บป่วยของผู้ป่วย หรือการได้รับการดูแล
จากครอบครัว ท่าทางการเดิน การลุกนั่ง การเคลื่อนไหวแขนขา
ตัวอย่างคำถามแบบแผนการรับรู้ภาวะสุขภาพและการดูแลสุขภาพ
เช่น รับรู้ผลกระทบของภาวะเจ็บป่วยต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิตเป็นอย่างไร
ทราบไหมว่าเป็นโรคอะไร ทราบวิธีการดูแลตนเองหรือไม่ ถ้าทราบดูแลตนเองอย่างไร
เคยใช้ยาหรือสารเสพติดอะไรเป็นประจำ
ตัวอย่างข้อมูลแบบแผนการรับรู้ภาวะสุขภาพและการดูแลสุขภาพ
ข้อมูลอัตนัย - สุขภาพร่างกายแข็งแรงดี
สามารถเดินไปทำกิจวัตรประจำวันได้ปกติ
การทำกิจวัตรประจำวันไม่สะดวก เดินไม่สะดวกปวดขา
ทั้งสองข้าง
ข้อมูลอัตนัย - ผู้ป่วยปฏิเสธการสูบบุหรี ผู้ป่วยรู้สึกตัวดี ท่าทางอ่อนเพลีย เป็นคนอารมณ์ดี จิตใจดี ชอบช่วยเหลือผู้อื่น
แบบแผนด้านโภชนาการและการเผาผลาญอาหาร
(Nutritional-Metabolism Patterns)
ประเมินพฤติกรรมการรับประทานอาหาร ประเมินการทำงานของร่างกาย ปัจจัยต่างๆ ที่มีอิทธิพลต่อการได้รับสารอาหาร
แนวทางการประเมินแบบแผนโภชนาการและการเผาผลาญสารอาหาร
การซักประวัต
อุปนิสัยในการรับประทานอาหาร กินอาหารเป็นเวลาหรือไม่ ลักษณะอาหารหรือขนมที่ชอบ ประวัติการเป็นโรคเกี่ยวกับระบบทางเดินอาหาร ปัญหาในการรับประทานอาหาร ประวัติการเพิ่มหรือลดของน้ำหนักตัวจากปกติ
ชนิด และปริมาณน้ำที่ดื่มในหนึ่งวัน
การตรวจร่างกาย
สังเกตพฤติกรรมการรับประทานอาหาร ปริมาณและลักษณะอาหารที่รับประทาน
สังเกตอาการต่างๆ ที่เกิดขึ้นจากการมีปัญหาการรับประทานอาหาร
ประเมินภาวะโภชนาการว่าอ้วน ท้วม ปกติ หรือผอม จากดัชนีมวลกาย (BMI)
การตรวจทางห้องปฏิบัติการและการตรวจพิเศษ เช่นการตรวจเลือด
การตรวจอัลตร้าซาวด์ช่องท้อง (Ultrasound)
ตัวอย่างคำถามแบบแผนโภชนาการและการเผาผลาญสารอาหาร
เช่น มีเบื่ออาหารไหม
น้ำที่ดื่มเป็นประจำมีอะไรบ้าง ปริมาณเท่าใด
มีปัญหาการกลืน การเคี้ยว หรือถูกจำกัดอาหารไหม
ตัวอย่างข้อมูลแบบแผนโภชนาการและการเผาผลาญสารอาหาร
ข้อมูลอัตนัย - รับประทานอาหารวันละ 3 มื้อ ตรงเวลา ปริมาณ 1 ทัพพีต่อครั้ง ไม่รับประทาน ของหมักดอง อาหารที่รับประทานเป็นประจำ : ข้าว อาหารอีสาน เช่น น้ าพริก ปลา ผักต่างๆ
ข้อมูลปรนัย - ผู้ป่วยรับประทานอาหารเอง ทางปาก
การตรวจร่างกาย : น้ำหนัก 68 กิโลกรัม ส่วนสูง 160 เซนติเมตร BMI = 26.56 กก/ มม.
อุณหภูมิร่างกายในระหว่าง 24 ชม. ที่ผ่านมาอยู่ในช่วง : 36.8-37.3 องศาเซลเซียส
แบบแผนการขับถ่ายของเสีย(Elimination Patterns)
ประเมินกระบวนการขับถ่าย
ลักษณะ ปริมาณ จำนวนครั้งงของของเสียทุกประเภทที่ออกจากร่างกาย ปัจจัยเสี่ยงและอุปสรรคต่อการขับถ่าย การปรับตัวเพื่อแก้ไขปัญหา
การซักประวัติ
เช่น แบบแผนการขับถ่ายปัสสาวะ
ปัญหาการขับถ่ายปัสสาวะและวิธีการแก้ไข
ปัจจัยส่งเสริม และปัจจัยที่เป็นอุปสรรคต่อแบบแผนการขับถ่ายปัสสาวะปกติ
ประวัติการเจ็บป่วยด้วยโรคที่เกี่ยวข้องกับระบบทางเดินปัสสาวะหรือไต และประวัติการใช้ยาต่างๆ
การตรวจร่างกาย
เช่น สังเกตสี ปริมาณ ลักษณะปัสสาวะที่ขับออกมาจากผู้ป่วย
ตรวจดูลักษณะท้อง
ตรวจปัสสาวะ
ตรวจร่างกายทั่วไปที่เกี่ยวข้องกับปัญหาของระบบทางเดินปัสสาวะ
ตัวอย่างข้อมูลแบบแผนการขับถ่าย
ข้อมูลอัตนัย - เช่น แบบแผนการขับถ่ายปัสสาวะ ก่อนการเจ็บป่วยครั้งนี้ วิถีทาง : ปัสสาวะเอง ความถี่ : กลางวัน 4 ครั้ง กลางคืน 3 ครั้ง
อาการผิดปกติของการขับถ่ายปัสสาวะ : เมื่ออยู่บ้าน ปัสสาวะแสบขัด กลั้นปัสสาวะไม่ค่อยได้
วิธีแก้ไข : ถ้ารู้สึกปวดปัสสาวะต้องรีบไปเข้าห้องน้ำทันที
ข้อมูลปรนัย - เช่น จำนวนปัสสาวะใน 24 ชม. : ปัสสาวะประมาณ 900 cc . /วัน ลักษณะปัสสาวะ : สีเหลือง ใส จ านวนและลักษณะของอาเจียน : ไม่มีอาเจียน
แบบแผนด้านการมีกิจกรรมและการออกกำลังกาย
(Activity-Exercise Patterns)
ประเมินระดับความสามารถในการประกอบกิจกรรมต่างๆในชีวิตประจำวัน ผลกระทบที่เกิดจากการเจ็บป่วยต่อการประกอบกิจกรรมและการออกกำลังกาย ความรู้สึกที่เกิดขึ้นเมื่อไม่สามารถท ากิจกรรมที่ตนเองต้องการ หรือไม่สามารถปฏิบัติตามคำแนะนำได้เนื่องด้วยข้อจำกัดต่างๆ
แนวทางการประเมินแบบแผนกิจกรรมและการออกกำลังกาย
การซักประวัติ
เช่น ความสามารถในการปฏิบัติกิจวัตรประจำวันว่าสามารถทำอะไรได้บ้าง กิจกรรมในงานอาชีพหนักเบาอย่างไร การออกกำลังกาย ชนิดของการออกกำลังกาย
การตรวจร่างกาย
เช่น สังเกตความสามารถในการทำกิจกรรมต่างๆ ประเมินความสามารถในการเคลื่อนไหวของแขนขา ตรวจวัดสัญญาณชีพ
ตัวอย่างข้อมูลแบบแผนกิจกรรมและการออกกำลังกาย
ข้อมูลอัตนัย - ความทนต่อการทำกิจกรรม ก่อนการเจ็บป่วยครั้งนี้ : ทำกิจกรรมต่างๆ เล็กๆน้อยๆ จะรู้สึกเหนื่อยง่าย การรับประทานอาหาร : รับประทานอาหารได้เอง การทำความสะอาดปากและฟัน : ทำได้เอง
ข้อมูลปรนัย - การออกกำลังกายขณะอยู่โรงพยาบาล : ออกกำลังกายบนเตียงโดยกายบริหารทุกเช้า การรับประทานอาหาร :รับประทานอาหารได้เอง การเคลื่อนไหวบนเตียง/การเดิน : ลุกนั่งบนเตียงได้เอง แต่เวลาเดินต้องมีคนพยุงเนื่องจากปวดขาทั้ง 2 ข้า
แบบแผนการนอนหลับพักผ่อน (Sleep-rest Pattern)
เป็นแบบแผนเกี่ยวกับการนอนหลับ การพักผ่อน ปัญหาเกี่ยวกับการนอน ปัจจัยส่งเสริม ปัจจัยเสี่ยง และอุปสรรคต่อแบบแผนการนอน
แนวทางการประเมินแบบแผนการพักผ่อนนอนหลับ
การซักประวัติ
เช่น พฤติกรรมการนอน ประวัติเกี่ยวกับอุปนิสัยการนอน
พฤติกรรมหรือสิ่งที่ช่วยทำให้นอนหลับได้ง่าย
พฤติกรรมการผ่อนคลาย
มีการใช้ยานอนหลับหรือไม
การตรวจร่างกาย
สังเกตหน้าตาว่านอนหลับพักผ่อนเพียงพอหรือไม
ตัวอย่างข้อมูลแบบแผนการพักผ่อนนอนหลับ
ข้อมูลอัตนัย - ตามปกตินอนหลับกลางวัน : วันละ 3 ชั่วโมง นอนกลางคืน วันละ 8 ชั่วโมง กิจกรรมที่ปฏิบัติเป็นประจำก่อนนอน : ดูทีวี
ข้อมูลปรนัย - อาการแสดงของการนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ (อ่อนเพลีย หน้าตาอิดโรย ขอบตาคล้ำ หาวนอนบ่อย หงุดหงิด : ผู้ป่วยมีท่าทางอ่อนเพลีย หน้าตาไม่สดชื่น หาว
แบบแผนสติปัญญาและการรับรู้ (Cognitive-perceptual Pattern)
การรับรู้ความรู้สึกและการตอบสนอง การรับรู้สิ่งเร้าและการตอบสนองต่อสิ่งเร้าด้านการรับรู้ความรู้สึก ได้ยิน รับรส มองเห็น รู้สึกทางผิวหนัง รู้สึกความเจ็บปวด ความสามารถทางสติปัญญาความสามารถและพัฒนาการทางสติปัญญาเกี่ยวกับความคิด ความจำ ความสามารถในการตัดสินใจ
แนวทางการประเมินแบบแผนสติปัญญาและการรับรู้
การซักประวัติ
เช่น ความรู้สึกทั่วไป สุขสบายหรือไม่สุขสบาย
ปัญหาเกี่ยวกับความรู้สึกตัว ประวัติการได้รับยาบางชนิดซึ่งมีผลต่อความคิด ความจำ หรือทำให้มีอาการสับสน
การตรวจร่างกาย
ประเมินระดับความรู้สึกตัว สังเกตลักษณะทั่วไป เช่น รูปร่าง ลักษณะ หน้าตา ท่าทาง การแต่งกาย การดูแลสุขอนามัยทั่วๆ ไป พฤติกรรมที่แสดงออก
ตัวอย่างข้อมูลแบบแผนสติปัญญาและการรับรู้
ข้อมูลอัตนัย - เช่น คุณมีความผิดปกติเกี่ยวกับการรับรู้หรือไม่ อย่างไร การสัมผัส : ผู้ป่วยรับรู้ถึงการรับสัมผัสได้ดี การมองเห็น : ผู้ป่วยมีตา 2 ข้างมัว ความสามารถในการมองเห็นไม่ชัดเจน
ข้อมูลปรนัย - เช่น ระดับความรู้สึกตัว การรับรู้วัน เวลา สถานที่ บุคคล : ผู้ป่วยสามารถบอกวัน เวลา วันที่
สถานที่ และบุคคลได้ ลักษณะสีหน้า และการแสดงออกถึงความไม่สุขสบาย : สีหน้าที่แสดงออกถึงความเจ็บปวด
แบบแผนการรับรู้ตนเองและอัตมโนทัศน์(Self perception–Self concept Pattern)
ความคิด ความรู้สึกของบุคคลที่มีต่อตนเอง (อัตมโนทัศน์) การมองตนเองเกี่ยวกับรูปร่าง หน้าตา ความพิการ (ภาพลักษณ์) ความสามารถ คุณค่า เอกลักษณ์ และความภูมิใจในตนเอง ตลอดจนปัจจัยส่งเสริม ปัจจัยเสี่ยง และปัจจัยอุปสรรคที่มีผลต่อการรับรู้ตนเองและอัตมโนทัศน
แนวทางการประเมินแบบแผนการรับรู้ตนเองและอัตมโนทัศน
การซักประวัติ
เช่น ความรู้สึกต่อตนเองเกี่ยวกับภาพลักษณ์โดยทั่วไป รู้สึกว่าอ้วน ผอม สูงหรือเตี้ยเกินไป
ความรู้สึกต่อตนเองเกี่ยวกับการสูญเสียอวัยวะจากการเป็นโรค การผ่าตัด หรือการเกิดอุบัติเหต
ความรู้สึกต่อตนเองเกี่ยวกับความภาคภูมิใจในตนเอง ความพอใจในตนเอง
การตรวจร่างกาย
สังเกตความสนใจตนเองของผู้ป่วย
การแต่งกาย บุคลิกภาพ
การกล่าวถึงตนเอง
การสังเกตปฏิกิริยาตอบสนองหรือพฤติกรรมที่แสดงออกต่อการเปลี่ยนแปลงหรือสูญเสีย
ตัวอย่างข้อมูล
แบบแผนการรับรู้ตนเองและอัตมโนทัศน์
ข้อมูลอัตนัย - คุณรู้สึกต่อรูปร่างหน้าตาตนเองอย่างไร ก่อนการเจ็บป่วย : รู้สึกว่าหน้าตาตนเองสดใส มีน้ ามีนวล ขณะเจ็บป่วย : รู้สึกว่าหน้าตาเศร้าหมอง ไม่มีชีวิตชีวา ผมไม่ได้หวี เหนื่อย อ่อนเพลี
ข้อมูลปรนัย - พฤติกรรมแสดงความสนใจในรูปร่าง หน้าตาต่อตนเอง : ผู้ป่วยไม่ได้มีพฤติกรรมที่แสดงความสนใจในรูปร่างหน้าตา ลักษณะพฤติกรรมที่แสดงออกขณะสนทนา : ผู้ป่วยให้ความสนใจขณะซักถามดี มีการสบตา และพูดด้วยน้ าเสียงที่ดี
แบบแผนบทบาทและสัมพันธภาพ (Role-relationship Pattern)
บทบาท หน้าที่ ความรับผิดชอบ การติดต่อสื่อสารและการมีสัมพันธภาพกับ บุคคลทั้งภายในครอบครัวและสังคม รวมทั้งปัจจัยส่งเสริม ปัจจัยเสี่ยงหรือปัจจัยอุปสรรคต่อการปฏิบัติตามบทบาทหน้าที่และการสร้างสัมพันธภาพ รวมทั้งการเปลี่ยนแปลงบทบาทอันเนื่องมาจากความเจ็บป่วย
แนวทางการประเมินแบบแผนบทบาทและสัมพันธภาพ
การซักประวัติ
เช่น หน้าที่ความรับผิดชอบของผู้ป่วยและสมาชิกคนอื่นๆ ต่อครอบครัว
สิ่งที่เป็นอุปสรรคต่อการสร้างสัมพันธภาพที่ดี
สัมพันธภาพของผู้ป่วยกับครอบครัว เพื่อนร่วมงาน เพื่อนบ้าน
การตรวจร่างกาย
สังเกตพฤติกรรมต่างๆ หรือท่าทางที่แสดงออกต่อครอบครัวและบุคคลในครอบครัวแสดงต่อผู้ป่วย ลักษณะการโต้ตอบระหว่างผู้ป่วยกับบุคคลในครอบครัว รวมทั้งเพื่อน ผู้ร่วมงาน การมาเยี่ยมของคนในครอบครัวด้วย
ตัวอย่างข้อมูล
แบบแผนบทบาทและสัมพันธภาพ
ข้อมูลอัตนัย - บทบาทและสัมพันธภาพในครอบครัว จำนวนสมาชิกในครอบครัว : 5 คน ประกอบด้วยใครบ้าง : ตัวผู้ป่วยเอง, สามี, ลูกสะใภ้, หลาน 2 คนบทบาทและความรับผิดชอบต่อครอบครัว : ทำอาหาร เลี้ยงสัตว์ ทำสวน
ข้อมูลปรนัย - สัมพันธภาพของผู้ใช้บริการกับครอบครัว/เพื่อน/ผู้ร่วมงาน : มีสัมพันธภาพดี สัมพันธภาพของผู้ใช้บริการกับบุคลากรในทีมสุขภาพ : มีสัมพันธภาพดี
แบบแผนเพศสัมพันธุ์และการเจริญพันธุ์ (Sexuality- reproductive Pattern)
พัฒนาการตามเพศซึ่งมีอิทธิพลมาจากพัฒนาการด้านร่างกายและอิทธิพลของสังคม สิ่งแวดล้อม การเลี้ยงดู ลักษณะการเจริญพันธุ์ พฤติกรรมทางเพศและเพศสัมพันธ์
แนวทางการประเมินแบบแผนเพศและการเจริญพันธุ์
การซักประวัติ
เช่น การเจริญพันธ์ และการทำงานของระบบสืบพันธุ์
การมีเพศสัมพันธ์ ปัญหาเพศสัมพันธ์
การมีพฤติกรรมเสี่ยงต่อการเกิดโรคที่ติดต่อกันได้ทางเพศสัมพันธ์ การมีพฤติกรรมทางเพศที่ไม่เหมาะสม
การตรวจร่างกาย
สังเกตพฤติกรรมทางเพศจากลักษณะท่าทางที่แสดงออก ปฏิสัมพันธ์กับบุคคลอื่น
เพศหญิง ตรวจเต้านม ต่อมน้ำเหลือง อวัยวะเพศหญิง เพศชาย ตรวจอวัยวะเพศชาย ตรวจ
อาการและอาการแสดงของการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์
ตัวอย่างข้อมูล
แบบแผนเพศสัมพันธุ์และการเจริญพันธุ์
ข้อมูลอัตนัย - มีประจ าเดือนครั้งแรก 13 ปี ระยะห่างของการมีประจำเดือน 20 วัน ปริมาณประจำเดือน : 2 แผ่น/วัน อาการผิดปกติขณะมีประจำเดือน : ปวดท้อ
ข้อมูลปรนัย - ตรวจร่างาย ชาย : ลูกกระเดือก หนวด ขนตามร่างกาย หญิง : เต้านม สะโพก : มีเต้านม มีสะโพกผาย ลักษณะอวัยวะสืบพันธุ์ภายนอก : ไม่มีความผิดปกติ สะอาด ไม่มีกลิ่นอับชื้น
แบบแผนการเผชิญความเครียดและความทนต่อความเครียด
(Coping –stress tolerance Pattern)
ตัวอย่างข้อมูล แบบแผนการปรับตัวและการเผชิญความเครียด
ข้อมูลอัตนัย - ตามปกติมีอุปนิสัย และอารมณ์อย่างไร : เป็นคนชอบพูด ร่าเริง อารมณ์ดี การแสดงออกเมื่อมีเหตุการณ์ที่ท าให้ไม่พอใจ และวิธีการแก้ไข : เงียบ ไม่พูดกับใคร ชอบเก็บไว้คนเดียว
ข้อมูลปรนัย - ลักษณะพฤติกรรมการแสดงออกทางสีหน้า ลักษณะพฤติกรรมการแสดงออกทางสีหน้า
การรับรู้ลักษณะอารมณ์พื้นฐาน การรับรู้เกี่ยวกับความเครียดปฏิกิริยาของร่างกายเมื่อเกิดความเครียด วิธีการแก้ไขและการจัดการกับความเครียด ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดความเครียด ปัจจัยส่งเสริมและปัจจัยที่เป็นอุปสรรคต่อการปรับตัว
แนวทางการประเมินแบบแผนการปรับตัวและการเผชิญความเครียด
การซักประวัติ
เช่น สัมภาษณ์เกี่ยวกับลักษณะอุปนิสัยหรืออารมณ์พื้นฐานของผู้ป่วย
ข้อมูลทั่วไป เช่น อายุ การศึกษา อาชีพ รายได้ สถานภาพสมรส ความสัมพันธ์ในครอบครัว สิ่งแวดล้อมที่บ้าน
วิธีการจัดการความเครียด
การตรวจร่างกาย
ตรวจสอบพฤติกรรมที่บ่งชี้ถึงความเครียด ความ
เศร้า ความวิตกกังวล
แบบแผนค่านิยมและความเชื่อ (Value – belief Pattern)
ความเชื่อ ความศรัทธา ความมั่นคงเข้มแข็ง ทางด้านจิตใจ สิ่งที่มีคุณค่า มีความหมายต่อชีวิต สิ่งยึดเหนี่ยวทางด้านจิตใจ เป้าหมายในการด าเนินชีวิต ความเชื่อทางด้านสุขภาพ และการปฏิบัติตนตามความเชื่อ
แนวทางการประเมินแบบแผนคุณค่าและความเชื่อ
การซักประวัติ
เช่น ความเชื่อ ความผูกพัน ความศรัทธาที่มีต่อสิ่งต่างๆ
สิ่งสำคัญในชีวิต หรือสิ่งยึดเหนี่ยวทางจิตใจ อาจเป็นบุคคล วัตถุ สิ่งของ ศาสนา คุณงามความดี ค่านิยม ขนบธรรมเนียมประเพณี และวัฒนธรรม
ความหวังหรือเป้าหมายในชีวิต
การตรวจร่างกาย
สังเกตพฤติกรรมที่แสดงออกทางสีหน้า กริยาท่าทาง รวมทั้งการแสดงออกทางอารมณ์ สังเกตค าพูดของผู้ป่วยและญาติที่แสดงถึงการให้คุณค่าและการมีความเชื่อในด้านต่างๆ สังเกตการแสดงออกที่แสดงถึงความเชื่อต่างๆ
ตัวอย่างข้อมูลแบบแผนคุณค่าและความเชื่อ
ข้อมูลอัตนัย - ความเชื่อเกี่ยวกับสุขภาพและความเจ็บป่วย (อาหารแสลง/การปฏิบัติตน) : เชื่อว่าถ้ารับประทานกาแฟเยอะๆจะทำให้นอนไม่หลับ สิ่งที่มีค่าหรือมีความส าคัญในชีวิต : สามี ลูกหลาน
ข้อมูลปรนัย - การนำสิ่งที่นับถือบูชามาโรงพยาบาล ( ห้อยพระ ใส่เครื่องรางของขลัง ฯลฯ ) : ผู้ป่วยไม่ได้นำสิ่งที่บูชานับถือมาโรพยาบาลด้วย การปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนาและไสยศาสตร์ สวดมนต์