Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Neoplasia 065 นายเมธาวิน ใจสุทธิ์ 1B - Coggle Diagram
Neoplasia
065 นายเมธาวิน ใจสุทธิ์ 1B
เนื้องอก
เจริญขึ้นมาไม่สัมพันธ์กับเนื้อเนื่อปกติ
เจริญอยู่ตลอดเวลาแม้ไม่มีสิ่งกระตุ้น
สารพันธุกรรมเปลี่ยนแปลงถาวร
parenchyma + stroma
parenchyma = องค์ประกอบหลัก
stoma = connective tissue,
blood vessle, framework
คล้ายเนื้อเยื่อปกติที่เป็นต้นกำเนิด
มีขอบเขต
Connective
tissue แยกจากเนื้อเยื่อปกติ
บางชนิดอาจจะไม่มี Fibrous capsules
การเรียกชื่อจะเติมคำว่า“– oma” - Fibroma, Leiomyoma
เนื้องอกบางชนิดประกอบด้วยเซลล์มากกว่า 1 ชนิด
Mixed tumor หรือ Pleomorphic adenoma
= Myxoid stroma+Epithelial sheets
Teratoma = Ectoderm+ Mesoderm and Endoderm
มะเร็ง
เพิ่มจำนวนเซลล์อย่างควบคุมไม่ได้
รุกรานไปยังเนื้อเยื่อปกติ = invasion
แพร่ไปยังอวัยวะอื่น = metastasis
แพร่กระจายไปตาม Body cavities - มะเร็งรังไข่
แพร่กระจายไปตามกระแสน้ำเหลือง(พบบ่อยที่สุด )
แพร่กระจายไปตามกระแสเลือด(พบมากในกลุ่มที่เป็นมะเร็งของ
Mesenchymal cells)
บางชนิดที่มีอัตราการเจริญเติบโตช้า
ก็อาจจะพบว่ามีFibrous capsules
บอกขอบเขตของเนื้องอกได้ยาก
กลุ่ม Mesenchym จะเติมคำว่า
“– sarcoma” หลังต่อชื่อ
– Fibrosarcoma, Liposarcoma
กลุ่มเยื่อบุ ( Epithelium )จะ
เติมคำว่า“– carcinoma”
Oncogenes คือยีนที่เป็นสาเหตุของมะเร็ง
พัฒนามาจากProtooncogenes
TNM
T ขนาดของก้อน
Tis มะเร็งระยะต้นๆ
T0 ไม่มีหลักฐานของก้อน
Tx ไม่สามารถประเมินได้
T1,2,3,4 ขนาดเล็กไปใหญ่
N ต่อมน้ำเหลือง
N1,2,3 จำนวน/ตำแหน่ง
Nx ไม่สามารถประเมินได้
N0 ไม่พบมะเร็งในต่อมน้ำเหลือง
M การแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น
Mx ไม่สามารถประเมินได้
M0 ไม่พบการแพร่กระจาย
M1 แพร่กระจาย
ลักษณะเฉพาะของเนื้องอก
Differentiation
Well differentiation
ใกล้เคียงกับเซลล์หรือเนื้อเยื่อต้นกำเนิด
Benign Tumor เนื้องอกไม่ร้ายแรงที่ไม่
พบมีการแทรกหรือรุกราน
Malignant neoplasm
Poorly differentiation
แตกต่างจากเซลล์หรือเนื้อเยื่อปกติ
Moderately differentiation
ก่ำกึ่งระหว่าง 2 ชนิด
Lack of differentiation, Anaplasia
ถ้าลักษณะรูปร่างเปลี่ยนแปลงมากจน
ไม่สามารถบอกเซลล์ต้นกำเนิดได้เลย
Malignant neoplasm
แตกต่างจากเซลล์ต้นกำเนิด
บางครั้งไม่สามารถบอกเซลล์
ต้นกำเนิดได้เลย
Rate of Growth
benign โตช้ากว่า malignant ยิ่งมี Poor differentiation ก็จะมีอัตราการโตที่เร็วมากยิ่งขึ้น
อัตราการเจริญเติบโตของเนื้องอกก็ไม่จำเป็นที่จะต้องคงที่ตลอด
ปัจจัยที่มีผล
ภูมิศาสตร์และสิ่งแวดล้อม
อายุ
พันธุกรรม
เป็นโรคหรือมีความผิดปกติ
บางอย่างที่เป็นต้นกำเนิดของเนื้องอก
สารเคมีก่อมะเร็งเป็นตัวกระตุ้นในระยะเริ่มต้น
ออกฤทธิ์ก่อมะเร็งได้เลย หรือ Direct-acting
compound
ผ่านขบวนการเมตาบอลซึ่มก่อนจึงจะมีฤทธิ์ก่อมะเร็งได้หรือ
Indirect-acting compound (Procarcinogen) (ส่วนใหญ่)
รังสีก่อมะเร็ง
เชื้อโรคที่ก่อมะเร็ง
DNA virus
HPV
EBV เซลล์เม็ดเลือดขาวลิมโฟ
ซัย ชนิด B
HBV การติดเชื้อไวรัสชนิดนี้ที่ตับแบบเรื้อรัง
RNA virus
HTLV I เซลล์เม็ดเลือดขาวลิมโฟซัย ชนิด T