Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Phan Chu Trinh, Nguồn - Coggle Diagram

- - - - tước bỏ quyền lực đối nội và đối ngoại của chính quyền phong kiến Nhà Nguyễn chia Việt Nam thành ba xứ
        
        Bắc Kỳ
        
        Trung Kỳ
        
        Nam Kỳ
      - thực hiện ở mỗi kỳ một chế độ cai trị riêng.
      - câu kết với giai cấp địa chủ để bóc lột kinh tế và áp bức chính trị đối với Nhân dân Việt Nam.
      - áp đặt chính sách cai trị thực dân
  - - - đầu tư khai thác tài nguyên
      - xây dựng một số cơ sở công nghiệp
      - hệ thống đường giao thônG
      - bến cảng phục vụ chính sách khai thác thuộc địa.
      - thực hiện chính sách bóc lột, cướp đoạt ruộng đất để lập đồn điền
  - - - thi hành triệt để chính sách văn hóa nô dịch
      - gây tâm lý tự ti
      - khuyến khích các hoạt động mê tín dị đoan
      - Mọi hoạt động yêu nước của Nhân dân ta đều bị cấm đoán.
      - tìm mọi cách bưng bít, ngăn chặn ảnh hưởng của nền văn hóa tiến bộ trên thế giới vào Việt Nam
      - thi hành chính sách ngu dân để dễ bề cai trị.
  - - - đánh đuổi thực dân Pháp xâm lược, giành độc lập cho dân tộc, tự do cho Nhân dân: nhiệm vụ hàng đầu.
      - xóa bỏ chế độ phong kiến, giành quyền dân chủ cho Nhân dân
  - - - Triều đình: Phong trào Cần Vương
      - chấm dứt ở cuối thế kỷ XIX với cuộc khởi nghĩa của Phan Đình Phùng (năm 1896)
      - Sang đầu thế kỷ XX: không còn là khuynh hướng tiêu biểu nữa
      - Nông dân: khởi nghĩa Yên Thế của Hoàng Hoa Thám
    - - Phan Bội Châu
      - Phan Chu Trinh
      - khởi nghĩa Yên Bái do Nguyễn Thái Học
- - - - Phan Châu Trinh chủ trương tiến hành một phong trào Duy Tân nhằm vận động cải cách kinh tế, văn hoá, xã hội và gắn liền với việc động viên lòng yêu nước, căm thù giặc, đấu tranh cho dân tộc thoát khỏi ách thống trị của ngoại xâm.
      - Phan Châu Trinh chủ trương dùng những cải cách văn hóa, mở mang dân trí, nâng cao dân khí, phát triển kinh tế theo hướng tư bản chủ nghĩa trong khuôn khổ hợp pháp, làm cho dân giàu, nước mạnh, buộc thực dân Pháp phải trao trả độc lập cho nước Việt Nam.
    - - Phan Châu Trinh còn phản đối việc dùng vũ lực để giành độc lập dân tộc quốc như cầu viện bên ngoài “Bất bạo động, bạo động tắc tử, bất vọng ngoại, vọng ngoại giả ngu”
      - Khởi nghĩa vũ trang đã thất bại (phong trào cần vương, ...)
  - - - gửi thư cho Toàn quyền Beau ngày 15 tháng 8 năm 1906
        
        chỉ trích chính phủ Pháp không lo mở mang khai hóa cho dân mà chỉ lo thu thuế, do đó dân đã khổ càng khổ hơn.
        
        đề nghị chính phủ Đông Dương nên thay đổi thái độ đối với sĩ dân nước Nam, cải tổ mọi chính sách cai trị.
        
        gây tiếng vang lớn trong nhân dân, công khai nói lên tâm trạng bất mãn của dân chúng và khẳng định quyết tâm cải biến hiện trạng của đất nước.
      - “tự lực khai hóa” và tư tưởng dân quyền
        
        Phan Châu Trinh cùng Huỳnh Thúc Kháng, Trần Quý Cáp đi khắp tỉnh Quảng Nam và các tỉnh lân cận để vận động cuộc duy tân
        
        Khẩu hiệu: Khai dân trí, chấn dân khí, hậu dân sinh
        
        mục tiêu cải tạo con người và xã hội Việt Nam
        
        khuyến khích cải cách giáo dục
        
        bỏ lối học từ chương
        
        xóa mù chữ bằng cách phát động phong trào học Quốc ngữ
        
        mở mang công thương nghiệp
        
        chấn hưng công nghệ
        
        bỏ mê tín dị đoan
        
        thay đổi tập quán
        
        cắt tóc ngắn
        
        cắt ngắn móng tay
        
        ...
        
        Phan Chu Trinh vs Phan Bội Châu
  - - - nhà cầm quyền Pháp tại Paris đã gọi Phan Châu Trinh và Phan Văn Trường (một luật sư, nhà báo người Việt chống thực dân) phải đi lính
      - hai ông phản đối với lý do không phải là công dân Pháp
      - Mấy tháng sau, chính quyền khép tội hai ông là gián điệp của Đức để bắt giam Phan Văn Trường giam ở lao Cherchemidi và Phan Châu Trinh bị giam ở Paris, kể từ tháng 9 năm 1914
    - - Ngày 29 tháng 5 năm 1925, Phan Châu Trinh cùng nhà cách mạng trẻ Nguyễn An Ninh xuống tàu rời nước Pháp
      - tháng 12/1925, bệnh tình ông trở nặng
      - túc trực thường xuyên cạnh Phan Châu Trinh là Nguyễn An Ninh, Phan Văn Trường, Nguyễn Sinh Sắc, Huỳnh Thúc Kháng.
      - Đang lúc Phan Châu Trinh nằm trên giường bệnh, thì hay tin ông Ninh vừa bị mật thám Pháp đến vây bắt tại nhà vào lúc 11 giờ 30 trưa ngày 24 tháng 3 năm 1926
      - Ngay đêm hôm đó, lúc 21 giờ 30, ông qua đời tại khách sạn Chiêu Nam Lầu và được đem quàn tại Bá Huê lầu, số 54 đường Pellerin, Sài Gòn
      - Hưởng dương 54 tuổi
      - Trăn trối: “Độc lập của dân tộc ta sau này sở cậy có Nguyễn Ái Quốc.”
    - - ông bị kết án “trảm giam hậu, lưu tam thiên lý, ngộ xá bất nguyên” (nghĩa là tội chém nhưng chỉ giam lại, đày xa ba ngàn dặm, gặp ân xá cũng không cho về), rồi đày đi Côn Đảo ngày 4 tháng 4 năm 1908.
      - Phan Châu Trinh bị bắt ở Hà Nội, giải về Huế.
      - Phan Châu Trinh cùng nhiều thành viên trong phong trào Duy Tân bị nhà cầm quyền buộc tội đã khởi xướng phong trào chống thuế nên đều bị bắt.
- - - - Thức tỉnh tinh thần tự lực tự cường
      - giác ngộ được quyền lợi của mình
      - xoá bỏ nọc độc chuyên chế
      - “Không cần hô hào đánh Pháp, chỉ nên đề xướng dân quyền, dân đã giác ngộ quyền lợi của mình, bấy giờ mới có thể dần dần mưu tính đến việc khác."
    - - Bỏ lối học tầm chương trích cú
      - mở trường dạy chữ Quốc ngữ
      - kiến thiết khoa học thực dụng
      - bài trừ hủ tục, xa hoa, tuyên truyền lối sống tiết kiệm, văn minh.
    - - phát triển kinh tế
      - chỉ con đường làm ăn cho dân
        
        khẩn hoang làm vườn
        
        lập hội buôn
        
        sản xuất hàng nội hoá.
    - - cổ động việc chấn hưng thực nghiệp
      - lập hộ kinh doanh phát triển các nghề thủ công nghiệp (mở lò rèn, xưởng mộc), làm vườn.
    - - mở các trường học theo lối mới
      - dạy chữ Quốc ngữ
      - môn học mới
    - - tổ chức những buổi diễn thuyết kêu gọi sự thay đổi để tiến bộ hơn, phù hợp trong giao lưu buôn bán
      - ngăn chặn các tệ nạn rượu chè, thuốc phiện…
      - thành lập các trường duy tân lan rộng ra nhiều tỉnh thành khác như Đông Kinh Nghĩa Thục với nội dung và phương pháp mới.
  - - - phong trào cách mạng vô sản phát triển mạnh mẽ
      - Cách mạng Tháng Mười Nga thắng lợi
      - chủ nghĩa xã hội đang trở thành hiện thực và mong ước của hàng triệu con người trên trái đất.
- - - - Đánh đuổi thực dân Pháp
      - khôi phục nước Việt Nam.
    - - Vận động quần chúng tranh thủ sự giúp đỡ của nước ngoài (Nhật Bản)
      - tổ chức bạo động đánh đuổi thực dân Pháp giành độc lập
      - xây dựng chế độ Quân chủ lập hiến
    - - Bạo động vũ trang
    - - “Cứu nước để cứu dân”
    - - Tháng 5 – 1904thành lập Duy Tân hội tại Quảng Nam
      - 1905 – 1908: tổ chức phong trào Đông Du, đưa thanh niên Việt Nam sang học tập tại Nhật Bản. Chủ trương dựa vào Nhật Bản để chống Pháp nhưng không thành Phan Bội Châu về Xiêm chờ thời cơ.
      - Năm 1911: Cách mạng Tân Hợi ở Trung Quốc bùng nổ. Phan Bội Châu về Trung Quốc lập ra Việt Nam Quang phục Hội (1912) chủ trương đánh Pháp, thành lập nước Cộng hoà Dân quốc Việt Nam. Hoạt động: trừ khử, tiêu diệt tên đầu xỏ, tay sai của chúng. Tuy nhiên cũng không thành công
      - Ngày 24 -12 -1913, Phan Bội Châu bị giới quân phiệt Trung Quốc bắt giam ở nhà tù Quảng Đông.
    - - Khuấy động tinh thần yêu nước
      - cổ vũ tinh thần dân tộc
      - tập hợp lực lượng kháng Pháp hùng mạnh.
    - - không thấy được tham vọng và bản chất của đế quốc Nhật.
      - quá tin vào Nhật và sự giúp đỡ của Nhật
      - Phan Bội Châu đã quên mất bản chất của một nước đế quốc là họ sẵn sàng trở mặt, thỏa hiệp khi đụng đến quyền lợi của họ.
  - - - Đánh đổ phong kiến
      - thực hiện cải cách xã hội “khai thông dân trí, chấn hưng dân trí, phát triển dân sinh”
    - - Gương cao ngọn cờ dân chủ
      - cải cách xã hội
      - cứu nước bằng phương pháp nâng cao dân trí, dân quyền
      - vạch trần chế độ phong kiến thối nát
      - đòi Pháp sửa đổi chính sách cai trị thuộc địa
    - - Cải cách ôn hòa (thông qua cải cách kinh tế, văn hóa, giáo dục, xã hội)
    - - “Cứu dân để cứu nước”
    - - Năm 1906, Phan Châu Trinh cùng một số sĩ phu yêu nước tiến bộ khởi xướng cuộc vận động Duy tân ở Trung Kì.
        
        Kinh tế
        
        cổ động việc chấn hưng thực nghiệp
        
        lập hộ kinh doanh phát triển
        
        các nghề thủ công nghiệp (mở lò rèn, xưởng mộc), làm vườn.
        
        Giáo dục
        
        mở các trường học theo lối mới
        
        dạy chữ Quốc ngữ, môn học mới.
        
        Xã hội
        
        tổ chức những buổi diễn thuyết kêu gọi sự thay đổi để tiến bộ hơn, phù hợp trong giao lưu, buôn bán,
        
        ngăn chặn các tệ nạn rượu chè, thuốc phiện… thành lập trường Đông Kinh Nghĩa Thục, nội dung và phương pháp đổi mới
      - Năm 1908 diễn ra phong trào chống sưu thuế khắp các tỉnh miền Trung huy động hàng vạn người tham gia đấu tranh chống lại thực dân Pháp và chính quyền phong kiến tay sai
        
        Pháp thẳng tay đàn áp phong trào. Năm 1908, Phan Châu Trinh bị bắt và bị đày ở Côn Đảo.
      - -Năm 1911, Phan Châu Trinh bị đưa sang Pháp.
    - - Cổ vũ tinh thần yêu nước, phát động phong trào chống thuế
      - lập nhiều trường… giáo dục tư tưởng chống lại các hủ tục phong kiến.
    - - Biện pháp ôn hòa, xu hướng dựa vào Pháp để “Khai dân trí, chấn dân khí, hậu dân sinh”, để từ đó giành lại chủ quyền cho đất nước, tự do, hạnh phúc cho nhân dân.