Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Chu anh Quốc - Coggle Diagram

- - - - Nhóm IA (trừ hiđro), nhóm IIA, nhóm IIIA (trừ bo) và một phần của các nhóm IVA, VA, VIA
      - Các nhóm B (từ IB đến VIIIB)
      - Họ lantan và actini
    - - Nguyên tử:electron ở lớp ngoài cùng (1, 2 hoặc 3e)
      - tinh thể:
        
        Mạng tinh thể lục phương: Be, Mg, Zn,...
        
        Mạng tinh thể lập phương tâm diện: Cu, Ag, Au, Al,...
        
        Mạng tinh thể lập phương tâm khối: Li, Na, K, V, Mo,...
    - - Trạng thái lỏng và rắn, các nguyên tử kim loại liên kết với nhau bằng một kiểu liên kết hóa học riêng gọi là liên kết kim loại
      - Liên kết kim loại là liên kết được hình thành giữa các nguyên tử và ion kim loại trong mạng tinh thể do sự tham gia của các electron tự do
  - - - Ở điều kiện thường, các kim loại đều ở trạng thái rắn (trừ Hg), có tính dẻo, dẫn điện, dẫn nhiệt và có ánh kim
      - Giải thích
        
        Tính dẻo: dễ rèn, dễ dát mỏng và dễ kéo sợi
        
        Tính dẫn điện: e chuyển động tự do trong kim loại sẽ chuyển động thành dòng có hướng từ cực âm đến cực dương
        Kim loại dẫn điện tốt nhất là Ag, sau đó đến Cu, Au, Al, Fe,...
        
        Tính dẫn nhiệt: vùng nhiệt độ cao có động năng lớn, chuyển động hỗn loạn,nhanh chóng sang vùng có nhiệt độ thấp hơn, truyền năng lượng cho các ion dương ở vùng này nên nhiệt lan truyền được từ vùng này đến vùng khác
        Thường các kim loại dẫn điện tốt cũng dẫn nhiệt tốt
        
        Ánh kim: Các electron tự do trong tinh thể kim loại phản xạ hầu hết những tia sáng nhìn thấy được, do đó kim loại có vẻ sáng lấp lánh gọi là ánh kim
    - - Tính chất hóa học chung của kim loại là tính khử
      - Td Phi kim
        
        Tác dụng với clo
        
        Tác dụng với oxi 0 --> -2
        
        Tác dụng với lưu huỳnh 0 --> -2
        
        Phản ứng cần đun nóng (trừ Hg)
      - Td Dung dịch axit
        
        Với dung dịch HCl, H2SO4 loãng
        H+ trong HCl H2SO4 -->H2
        
        Với dung dịch HN03, H2S04 đặc
        kim loại (trừ Pt, Au) khử N+5 và S+6 xuống oxi hóa thấp thấp hơn
      - Td Nước
        
        Kim loại nhóm IA và IIA (trừ Be, Mg) có tính khử mạnh,
        có thể khử được H2O ở nhiệt độ thường
        
        Kim loại có tính khử yếu hơn chỉ khử được H2O ở nhiệt độ cao như Fe, Zn,
        
        không khử được như Ag, Au,...
      - Td Muối
        
        Kim loại mạnh hơn có thể khử được ion của kim loại yếu hơn trong dung dịch muối thành kim loại tự do
      - Dãy điện hóa của kim loại
        
        Cặp oxi hóa - khử
        
        Nguyên tử kim loại dễ nhường electron để trở thành ion kim loại
        
        Ion kim loại có thể nhận electron để trở thành nguyên tử kim loại
        
        Dãy điện hóa của kim loại
  - - - Hợp kim được sử dụng rộng rãi trong các ngành kinh tế quốc dân.
      - Những hợp kim nhẹ, bền, chịu được nhiệt độ cao và áp suất cao dùng để chế tạo tên lửa, tàu vũ trụ, máy bay, ô tô,...
      - Những hợp kim có tính bền hóa học và cơ học cao dùng để chế tạo các thiết bị trong ngành dầu mỏ và công nghiệp hóa chất.
      - Những hợp kim cứng và bền dùng để xây dựng nhà cửa và cầu cống.
      - Những hợp kim không gỉ dùng để chế tạo các dụng cụ y tế, dụng cụ làm bếp,...
  - - - Ăn mòn hóa học : là quá trình oxi hóa - khử, trong đó các electron của kim loại được chuyển trực tiếp đến các chất trong môi trường.
        Nhiệt độ càng cao, kim loại bị ăn mòn càng nhanh.
      - Ăn mòn điện hóa học : là quá trình oxi hóa - khử, trong đó kim loại bị ăn mòn do tác dụng của dung dịch chất điện li và tạo nên dòng electron chuyển dời từ cực âm đến cực dương.
      - Ăn mòn điện hóa học hợp kim
        của sắt trong không khí ẩm :
        
        Điều kiện xảy ra sự ăn mòn điện hóa học gồm 3 điều kiện sau:
        
        Các điện cực phải khác nhau về bản chất, có thể là cặp 2 kim loại khác nhau hoặc cặp kim loại với phi kim,...
        
        Các điện cực phải tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp với nhau qua dây dẫn.
        
        Các điện cực cùng tiếp xúc với một dung dịch chất điện li
      - Trong tự nhiên, sự ăn mòn kim loại xảy ra phức tạp, có thể xảy ra đồng thời cả quá trình ăn mòn điện hóa học và ăn mòn hóa học
    - - Phương pháp bảo vệ bề mặt : Dùng những chất bền vững đối với môi trường để phủ ngoài mặt những đồ vật bằng kim loại như bôi dầu mỡ, sơn, mạ, tráng men,...
      - Phương pháp điện hóa : Nối kim loại cần bảo vệ với một kim loại hoạt động hơn để tạo thành pin điện hóa và kim loại hoạt động hơn bị ăn mòn, kim loại kia được bảo vệ
- - - - thuộc nhóm IA gồm Li Na K Rb Cs
    - - màu trắng bạc và có ánh kim, dẫn điện tốt, nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi thấp, khối lượng riêng nhỏ, độ cứng thấp
    - - Tác dụng với oxi
        
        Natri cháy trong khí oxi khô tạo ra natri peoxit (Na2O2), trong không khí khô ở nhiệt độ thường tạo ra natri oxit (Na2O)
        
        Tác dụng với clo
        2k + cL2 --> 2KCl
      - Tác dụng với axit
        
        Kim loại kiềm khử mạnh ion H+ trong dung dịch axit HCl và H2SO4 loãng thành khí hiđro
        
        Tất cả các kim loại kiềm đều nổ khi tiếp xúc với axit
      - Tác dụng với nước
        
        Kim loại kiềm khử nước dễ dàng ở nhiệt độ thường, giải phóng khí hiđro
        
        Vì các kim loại kiềm dễ tác dụng với nước, với oxi trong không khí nên để bảo quản, người ta ngâm chìm các kim loại kiềm trong dầu hỏa
    - - Ứng dụng
        
        Dùng chế tạo hợp kim có nhiệt độ nóng chảy thấp
        
        Hợp kim liti - nhôm siêu nhẹ, được dùng trong kĩ thuật hàng không
        
        Xesi được dùng làm tế bào quang điện
      - Trạng thái tự nhiên
        
        kim loại kiềm không có ở dạng đơn chất mà chỉ tồn tại ở dạng hợp chất
        
        nước biển có chứa một lượng tương đối lớn muối NaCl
        
        Đất cũng chứa một số hợp chất của kim loại kiềm ở dạng silicat và aluminat
      - Điều chế
        
        Vì ion kim loại kiềm rất khó bị khử nên phải dùng dòng điện (phương pháp điện phân).
        
        Quan trọng nhất là điện phân muối halogenua của kim loại kiềm nóng chảy.
    - - Natri hiđroxit (NaOH)
        
        hay xút ăn da là chất rắn, không màu, dễ nóng chảy (tnc = 322oC), hút ẩm mạnh (dễ chảy rữa), tan nhiều trong nước và tỏa ra một lượng nhiệt lớn
        
        NaOH phân li hoàn toàn thành ion khi trong nước
        
        tác dụng được với oxit axit, axit và muối
        
        được dùng để nấu xà phòng, chế phẩm nhuộm, tơ nhân tạo, tinh chế quặng nhôm trong công nghiệp luyện nhôm và dùng trong công nghiệp chế biến dầu mỏ
      - Natri hiđrocacbonat (NaHCO3)
        
        chất rắn màu trắng, ít tan trong nước, dễ bị nhiệt phân hủy tạo ra Na2CO3 và khí CO2
        
        có tính lưỡng tính
        
        được dùng trong công nghiệp dược phẩm
      - Natri cacbonat (Na2CO3)
        
        chất rắn màu trắng, tan nhiều trong nước
        
        ồn tại ở dạng muối ngậm nước Na2CO3.10H2O
        
        là muối của axit yếu (axit cacbonic)
        
        là hóa chất quan trọng trong công nghiệp thủy tinh, bột giặt, phẩm nhuộm, giấy, sợi,...
      - Kali nitrat (KNO3)
        
        là những tinh thể không màu, bền trong không khí, tan nhiều trong nước
        
        được dùng làm phân bón (phân đạm, phân kali)
        
        được dùng để chế tạo thuốc nổ
  - - - Nhôm (Al) ở ô số 13, thuộc nhóm IIIA, chu kì 3
      - [Ne]3s23p1.
    - - kim loại màu trắng bạc, nóng chảy ở 660oC, khá mềm, dễ kéo sợi, dễ dát mỏng
      - . Có thể dát được những lá nhôm mỏng 0,01 mm dùng làm giấy gói kẹo, gói thuốc lá,...
      - Nhôm là kim loại nhẹ (D = 2,7 g/cm3), dẫn điện tốt (gấp 3 lần sắt, bằng 2/3 lần đồng) và dẫn nhiệt tốt (gấp 3 lần sắt)
    - - Tác dụng với phi kim
        
        Tác dụng với halogen
        Bột nhôm tự bốc cháy khi tiếp xúc với khí clo
        
        Tác dụng với oxi
        Khi đốt, bột nhôm cháy trong không khí với ngọn lửa sáng chói, tỏa nhiều nhiệt.
      - Tác dụng với axit
        
        Nhôm khử dễ dàng ion H+ trong dung dịch HCl và H2SO4 loãng thành khí H2
        
        Nhôm tác dụng mạnh với dung dịch HNO3 loãng, HNO3 đặc, nóng và H2SO4 đặc, nóng
        Al khử N+5 h S+6 xuống oxihoa thấp hơn
        
        Nhôm bị thụ động bởi dung dịch axit HNO3 đặc, nguội hoặc H2SO4 đặc,
      - Tác dụng với oxit kim loại
        
        Ở nhiệt độ cao, Al khử được nhiều ion kim loại trong oxit.
      - Tác dụng với nuớc
        
        Nếu phá bỏ lớp oxit trên bề mặt nhôm (hoặc tạo thành hỗn hống Al - Hg), thì nhôm sẽ tác dụng với nước ở nhiệt độ thường
      - Tác dụng với dung dịch kiềm
        
        Al2O3 là oxit lưỡng tính nên lớp màng mỏng Al2O3 trên bề mặt nhôm tác dụng với dung dịch kiềm tạo ra muối tan.
        
        Khi không còn màng oxit bảo vệ, nhôm sẽ tác dụng với nước tạo ra Al(OH)3 và giải phóng khí H2
    - - Ứng dụng
        
        dùng làm vật liệu chế tạo máy bay, ô tô, tên lửa, tàu vũ trụ
        
        xây dựng nhà cửa và trang trí nội thất
        
        làm dây dẫn điện thay cho đồng
        
        dùng hàn đường ray
      - Trạng thái tự nhiên
        
        là kim loại hoạt động mạnh nên trong tự nhiên chỉ tồn tại ở dạng hợp chất
        
        là nguyên tố đứng hàng thứ ba sau oxi và silic về độ phổ biến trong vỏ Trái Đất
        
        Hợp chất của nhôm có mặt khắp nơi
        
        đất sét (Al2O3.2SiO2.2H2O)
        
        , mica (K2O.Al2O3.6SiO2)
        
        , boxit (Al2O3.2H2O),
        
        criolit (3NaRAlF3)
    - - sản xuất bằng điện phân nhôm oxit nóng chảy
      - Nguyên liệu
        
        Quặng boxit Al2O3.2H2O