Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Ra quyết định và giải quyết vấn đề - Coggle Diagram
Ra quyết định và giải quyết vấn đề
Quy tắc cơ bản
Vấn đề hay dấu hiệu?
Quy mô vấn đề < nỗ lực xử lý thì chỉ là dấu hiệu chứ chưa phải vấn đề thực sự
Người có năng lực xử lý vấn đề từ chối làm -> dấu hiệu có 1 vấn đề lớn hơn phía sau
Cố gắng giải quyết 1 vấn đề lặp đi lặp lại nhưng chưa thành công -> chỉ là dấu hiệu, chưa tìm ra vấn đề thực sự
Rào cản cảm xúc đang chặn cách giải quyết vấn đề
Vấn đề kiểu mẫu có thể dự đoán
Vấn đề vẫn tổn tại
Tổ chức lo lắng căng thẳng
Giải quyết dc cái này thì sinh ra cái khác lấp vào ngay
Có bao nhiêu loại vấn đề
Vấn đề ko rõ nguyên nhân
Cần đặt câu hỏi cho đến khi ko trả lời dc để tìm nguyên nhân
Vấn đề với nguyên nhân ko rõ ràng ko liên quan
Tìm ra ý tưởng mới, giải pháp
Vấn đề với phải pháp mà chúng ta dự đoán được kết quả
Vấn đề với giải pháp mà chúng ta không dự đoán được kết quả
Vấn đề với giải pháp cần ưu tiên
Nhìn nhận đúng vấn đề
Tìm vấn đề cốt lõi, không mặc định chấp nhận vấn đề ban đầu
Nhìn vấn đề từ nhiều góc độ liên quan
Tìm hiểu cách đặt vấn đề của mọi người
Phát hiện và phân tích các giả định bị chi phối bởi định kiến
Đặt mình vào địa vị người khác
Sử dụng 5Why để tìm ra gốc rễ vấn đề
Đặt câu hỏi tại sao 5 lần (Lean production - SX tinh gọn)
Đánh giá vấn đề với 6 mũ tư duy
Mũ trắng: thông tin, dữ liệu khách quan
Đã có thông tin j, cần thông tin j, thiếu thông tin j?
Mũ đỏ: cảm xúc, dự cảm
Cảm giác lúc này? Trực giác mách bảo điều j?
Mũ đen: điểm yếu, sự bất hợp lý, vấn đề tồn tại
Rắc rối? Khó khăn? Nguy cơ tiềm ẩn
Mũ vàng: tích cực, lạc quan
Điểm thuận lợi, mặt tích cực của vấn đề, có khả năng thực hiện không
Mũ xanh lá cây: sáng tạo
Những cách thức, giải pháp khác có thể thực hiện
Mũ xanh da trời: tổng hợp ý kiến, chủ trì
Đạt được cái j? Bắt đầu hành động được chưa? có cần thêm thời gian, dữ liệu j không?
Giải quyết vấn đề theo 7 bước Toyota
Nhận định vấn đề sơ bộ (ghi nhận vấn đề, cái j của ai ở đâu khi nào loại j, bao nhiêu)
Làm rõ vấn đề (làm việc các bên liên quan, đi tận nơi, xem trực tiếp)
Định vị khu vực và điểm nguyên (Vị trí vấn đề, cảm quan về nguyên nhân)
Tìm điểm khời nguồn trực trặc (nguyên nhân gốc rễ - 5Why)
Biện pháp đối phó
Đánh giá kết quả
Chuẩn hóa quy trình
Sử dụng bản đồ tư duy để giải quyết vấn đề
Mục tiêu -> vấn đề -> giải pháp -> công việc
Ra quyết định hiệu quả
Điều gì khiến cho việc ra quyết định thiếu hiệu quả
Tạo điểm tựa và điều chỉnh
không chối bỏ bẫy điểm tựa
Chuẩn bị quan điểm cá nhân trước các số dc đưa ra
Đặt nhiều câu hỏi
Không đưa điểm tựa khi tìm kiếm quan điểm độc lập
Tự tin thái quá
Tìm ý kiến tham khảo
Bảo người đó giải thích điều gì khiến họ tự tin như vậy
Chi phí chìm (thời gian, tiền bạc)
Giúp họ nhận ra chi phí chìm
Giải thích ai cũng có thể phạm sai lầm nhưng ko được từ sai lầm này kéo theo sai lầm khác
Xu hướng tìm bằng chứng xác nhận
tự vấn bản thân
Tìm người khách quan để đánh giá giúp
Suy luận chủ quan
điều j rõ ràng
đâu là điểm khác biệt
điều j chưa rõ ràng
điều j được phỏng đoán
điều j tương tự với sự kiện trong quá khứ
Các biến số cần xem xét khi đưa ra quyết định
Chi phí
Lợi ích
Tác động tài chính
Biến số vô hình (danh tiếng, độ trung thành...)
Thời gian
Tính khả thi
Nguồn lực
Rủi ro
Đạo đức (vi phạm pháp luật...)
Đặc điểm của phương án khả thi
Thiết thực: giải quyết được cái j,
Khả thi
Phổ thông (xây dựng rộng rãi và là phương án độc lập)
Phong phú vừa đủ
Quy trình ra quyết định hiệu quả
Thiết lập bối cảnh thành công
Nhìn nhận vấn đề hợp lý
Đề xuất các phương án
Đánh giá các phương án
Chọn phương án khả thi nhất
Quyết định tốt hơn, quyết định ít đi
Chứng mệt mỏi vì quyết định xuất hiện khi có quá nhiều lựa chọn, mệt mỏi vì thể trạng
nghỉ ngơi, ăn uống
Sử dụng bảng trao đổi để ra quyết định tốt hơn
đặt các yếu tố chính của giải pháp cạnh nhau và theo độ ưu tiên để dễ so sánh
Quy luật có /không
dùng khi phải ra QĐ quan trọng nhưng ko có thời gian suy tính kỹ càng
Sử dụng ma trận xác định mức độ ưu tiên để ra QĐ
Liệt kê các mục tiêu
Xác định mức độ ưu tiên
Xác định điểm từng phương án
Tính tổng để xác định phương án có điểm số tốt nhất
Sử dụng biểu đồ cây để ra QĐ
Càng nhiều nhánh thì càng dễ đánh giá phân tích cụ thể
Biểu diễn trực quan phương hướng thay thế và kết quả của chúng
Hiệu quả cho các QĐ đầu tư, tài chính
Mô hình 4 phần trong việc ra QĐ
Hiệu ứng chắc chắn (cho những lợi ích/tổn thất có xác suất cao xảy ra)
Hiệu ứng xác suất (cho những lợi ích/tổn thất có xác suất thấp xảy ra)
Luật dừng lại
tính cứng nhắc, tuân thủ vô điều kiện
giới hạn cố định
giới hạn linh động (Nếu... thì)
Tư duy rành mạch, kết quả tốt hơn
Những chi tiết "Nổi trội" làm mờ mắt bạn
Hiệu ứng nổi trội
Vượt qua lỗi thành kiến hồi tưởng
hiện tượng "tôi đã bảo rồi mà"
Ghi nhật kí về những dự đoán của bạn và kiểm nghiệm sau này
Đọc báo 10-15 năm trước
Lỗi ảo tưởng thiết kế
Thêm 1 điều kiện phải đáp ứng thì khả năng xảy ra sẽ thấp hơn
xảy ra khi 1 tập con có vẻ lớn hơn tập tổng thể
Mô hình thiên nga đen
luôn nghi ngờ những thứ chắc chắn nhất
xu hướng bám vào những thứ dễ bị lung lay nhất
thảm họa khủng khiếp nhất thì đến bất ngờ nhất
Sẽ có sự kiện mà hầu hết mọi người nghĩ không thể xảy ra nhưng thực tế nó vẫn xảy ra
Song đề tù nhân
cách tiếp cận để hiểu hành vi cá nhân - nhóm trong tình huống mâu thuẫn
Áp dụng trong lĩnh vực kinh tế
Tại sao lựa chọn lại làm phân tán mục tiêu chính
Việc có nhiều lựa chọn biến nhiệm vụ của chúng ta từ hành động để đạt được mục tiêu trở thành nhiệm vụ ra quyết định xem mình chọn lựa chọn nào
Cần đặt và xem lại mục tiêu khi có nhiều lựa chọn
Cẩn trọng khi khởi đầu quá tốt đẹp
Nếu giỏi hơn người khác trong thời gian dài thì có thể bạn có tài năng
Càng có nhiều kẻ cạnh tranh thì khả năng thành công do may mắn càng nhiều
Trực giác của chuyên gia
Quyết định nhận thức mồi
Trải nghiệm tình huống
Phân tích tình hình
Hành động và thực hiện quyết định
trực giác khi nào đáng tin
Làm việc trong môi trường có đủ tính quy luật (lính cứu hỏa, cờ vua ...)
Một cơ hội có thể học hỏi những quy luật này thông qua luyện tập chăm chỉ
trực giác không đáng tin
Môi trường không có tính quy luật (chứng khoán, chính trị...)
Giới hạn khả năng trong lĩnh vực hẹp
Ảo tưởng kế hoạch
không phải nhà quy hoạch bẩm sinh
Tư duy mơ mộng
tập trung quá nhiều vào bản thân dự án mà bỏ qua tác nhân bên ngoài
phòng tránh
chuyển tập trung vào yếu tố bên trong (tham khảo dự án khác đã đc thực thi
thực hiện sớm phiên họp trước khi chết: mọi thứ sẽ trở nên ntn
Ảo tưởng kế hoạch xảy ra
Đánh giá cao Thời lượng và lợi ích
Đánh giá thấp chi phí và rủi ro
lỗi tư duy là ra các quyết định gây bất lợi cho chính chúng ta