Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA - Coggle Diagram
CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA
Tìm hiểu chung
Tác giả
Cuộc đời
Nhà văn quân đội, trưởng thành trong 2 cuộc kháng chiến
Tâm huyết, luôn trăn trở về số phận nhân dân & trách nhiệm của người cầm bút
Sự nghiệp
Tiểu thuyết
Truyện ngắn
Truyện viết cho thiếu nhi
Đặc điểm
Trước 1975: sử thi khuynh hướng lãng mạn
Sau 1975: cảm hứng thế sự với đạo đức & triết lý nhân sinh
Tác phẩm
Sáng tác tiêu biểu của văn học VN giai đoạn 1975 đến hết TK XX
HCST: kết thúc cuộc kháng chiến chống Mĩ
Mang xu hướng NT chung của văn học thời kì đổi mới
Viết năm 1983. In trong tập "Bến quê" (1985)
Tình huống truyện
Phóng viên Phùng tới bờ biển chụp cảnh buổi sáng trong sương mù
Nhan đề
Bao gồm cả đối tượng & cự li quan sát
Sự đối lập tàn nhẫn giữa ngoại cảnh & hiện thực csong
Đọc hiểu văn bản
Hai phát hiện của người nghệ sĩ nhiếp ảnh
Phát hiện thứ nhất
Một "cảnh đắt trời cho": cảnh tượng tuyệt đẹp, bức họa diều kì mà thiên nhiên & csong ban tặng cho con người
"Sản phẩm" quý hiểm mà không phải lúc nào người nghệ sĩ cũng "chộp" được
Cảnh tượng ấy giống như "một bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ"
=> Buổi mờ sớm trên biển
Phùng
Bối rối
Trong trái tim như có gì bóp thắt vào
Cảm thấy vừa khám phá chân lí của sự hoàn thiện
=> Vẻ đẹp dung dị, quen thuộc, mà tinh tế, tuyệt mĩ của thiên nhiên, csong đời thường
Phát hiện thừ hai
Khi chiếc thuyền cập bến
Người đàn bà xấu xí, thô kệch, lam lũ, mệt mỏi
Người đàn ông to lớn, vẻ độc dữ
Cảnh bạo hành gia đình tàn nhẫn: chồng đánh vợ dã man, người vợ cam chịu nhẫn nhục, con đánh bố
Phùng
Kinh ngạc, đứng há hốc mồm ra nhìn
Vứt máy ảnh xuống đất, chạy nhào tới
=> Anh không thể ngờ rằng đằng sau vẻ đẹp kì diệu của tạo hóa lại có cái ác, cái xấu đến không tin được
Ý nghĩa
Cùng thời điểm, cùng người quan sát nhưng khi thay đổi góc nhìn, khoảng cách thì hiện ra 2 bức tranh tương phản, chứa đựng nghịch lí đau đớn của cuộc đời
Không phải bao giờ cái bên ngoài & bên trong cũng đồng nhất
Cái nhìn cuộc đời phải là cái nhìn từ xa, có khoảng cách. Muốn hiểu cuộc đời phải thâm nhập vào cuộc đời
Câu chuyện người đàn bà hàng chài
Nội dung câu chuyện
Chánh án Đẩu khuyên bảo người đàn bà nghèo khổ ấy từ bỏ lão chồng vũ phu
Người đàn bà từ chối sự giúp đỡ & đánh đổi bằng mọi giá để không phải bỏ lão chồng vũ phu
Lí do
Thứ 1: Lão chồng là chỗ dựa quang trọng trong cuộc đời của người đàn bà, nhất là khi biển động, phong ba
Thứ 2: Chị còn phải nuôi những đứa con
Thứ 3: Trên thuyền có những lúc vợ chồng con cái sống hòa thuận, vui vẻ
Thái độ của Đẩu & Phùng
Đẩu như có một cái gì đó mới vừa vỡ lẽ ra
=> Cuộc đời người đàn bà này không hề đơn giản bởi trong hoàn cảnh này, cách hành xử của chị ta dường như không thể khác. Giải pháp "bỏ chồng" không ổn
Thói vũ phu của người đàn ông hàng chài
Đẩu: nhìn dưới góc độ pháp luật
Phùng: nhìn dưới góc độ lí lịch, thành phần
Phác: nhìn bằng con mắt trẻ thơ, thơ ngây, thương mẹ & căm ghét bố
Người đàn bà hàng chài: nhìn với con mắt thương xót & thấu hiểu
Đối với người ngoài thì người đàn ông gây ra đau khổ. Nhưng với cái nhìn của người vợ thì hình ảnh đó chứa đầy sự thương cảm
Câu chuyện giúp Phùng vỡ lẽ ra
Về người đàn bà hàng chài: Vẻ ngoài xấu xí, thô kệch, dáng điệu lam lũ, rách rưới, cam chịu đáng thương lại là tâm hồn vị tha, giàu đứng hy sinh, chắt chiu hạnh phúc, sâu sắc trải đời
Về người đàn ông: Là kết quả, sự đẽo gọt thô sư của tạo hóa, là nạn nhân của cuộc sống khốn khổ, nặng nhọc, dữ dội, là tội phạm gieo đau thương cho người thân của mình
Về 2 chị em thằng Phúc: Phúc thương mẹ mà điên cuồng cầm dao lao vào bố, chị tuốc con dao trong tay em, ngăn không cho nó làm trái luôn thường, đạo lí
Về chánh án Đẩu: Có lòng tốt, sẵn sàng bảo vệ công lí nhưng chưa đi sâu vào đời sống nhân dân. Lòng tốt & luật pháp phải đặt vào hoàn cảnh cụ thể, không thể áp dụng với mọi đối tượng
Tấm ảnh được chọn trong bộ lịch
Ảnh đen trắng
Nghệ thuật: Màu hồng của ánh sương mai
Cuộc đời: Người đàn bà vùng biển
Nghệ thuật bắt nguồn từ csong, vì csong của con người
Nghệ thuật phản ánh csong làm sao không bỏ quên số phận cá nhân
Những hình ảnh biểu tượng
Chiếc thuyền ngoài xa
Vẻ đẹp phong cách sông nước & sinh hoạt của người dân chài
Hình ảnh tượng trưng cho kiếp sống lênh đênh trôi nổi trên sông nước, cuộc đời của người dân nghèo
Bãi xe tăng hỏng
Biểu tượng cho chiến thắng giặc Mĩ
Cuộc chiến chống đói nghèo
Tấm ảnh nghệ thuật
Đầu tác phẩm: là tấm ảnh đẹp
Cuối tác phẩm: vẻ đẹp nghệ thuật hài hòa trong vẻ đẹp cuộc đời qua bóng dáng người đàn bà
Nhân vật người đàn bà hàng chài
Sự thấu hiểu, xót thương & âu lo
Dáng vẻ lúng túng, sợ sệt lúc ở tòa án
Lam lũ, đau khổ sau 1 đêm nhọc nhằn, mưu sinh & trước một trận đòn nhục nhã, ê chề
Cách xưng hô: quý toà - con >< các chú - chị
Thái độ: lam lũ, khổ sở >< sâu sắc, trải đời
Đói, nỗi lo cơm áo gạo tiền, dáng hình thằng con giống y hệt bố
Niềm tin
Nhân hậu, bao dung, giàu lòng vị tha & đức hi sinh
Với người chồng vũ phu
Thấu hiểu, cảm thông với những u uất trong lòng chồng
Chịu đựng những trận đòn như 1 cách giúp người chồng vơi bớt đi những khổ sở dồn nén chất chứa trong lòng
Mang mặc cảm tội lỗi "giá tôi đẻ ít đi ... luộc chấm muối"
Với những đứa con
Ý thức sâu sắc tình mẫu tử
Thương con, bảo vệ con mà xin chồng đánh mình ở trên bờ, gửi con trai lên núi với ông ngoại
Tình mẫu tử cũng là nguyên nhân cho những đau đớn tột cùng của người mẹ
Tình mẫu tử được thể hiện qua nước mắt mà còn niềm vui
Sự sâu sắc của người từng trải
Giúp Đẩu & Phùng hiểu ra những nghiệt ngã của cuộc đời
Giúp họ nhận ra tình trạng luẩn quẩn, bế tắc trong csong của ngư dân & chính sác của nhà nước chưa thực tế với csong
Cuộc sống trên biển cần một người đàn ông
Quan niệm, tư tưởng sâu sắc
Người đàn bà không tên: đại diện cho những người vô danh, khốn khổ trong csong tầm thường
Kiên cường vượt lên số phận không phải vì mình mà vì những người thân yêu