Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
6.gaia MUSIKA ETA MUSIKAREN ADIERAZPEN GRAFIKOA - Coggle Diagram
6.gaia
MUSIKA ETA MUSIKAREN
ADIERAZPEN GRAFIKOA
3.Musika kaligrafia
Nota irudi baten zatiak
3 zati: burua, plika
eta kortxetea
Beltzak eta biribilak kortxeterik EZ
Biribilak burua soilik
Plikak: gora edo behera begira
Si (sol giltzan) notak gora edo behera begira dezakete, plika pentagramaren erdian dagoelako.
Gora edo behera
Gora
baxuak
Behera
altuak
Burua eta kortxetea jartzeko modua
Plika gora begira dagoenean, burua
eskuinaldean jarri behar da.
plika behera begira dagoenean, burua ezkerraldean
jarri behar da.
Kortxetea beti plikaren eskuinaldean jarri
Plikaren luzera eta noten banaketa
Plikaren luzeera pentagrama
baino pixka bat txikiagoa izan behar da.
Konpaseko noten banaketa
horizontala proporzionatua izan behar da.
1. Noten aurretik
Musika Sumerian eta
Egipton
Musika frogarik zaharrena
sumeriarrena da
3.500 urteko taula idatzita bat da
Poema erlijioso bat da
Mesopotamian garatu zen
Egipto
Antzinako Egipton musika
adierazteko era bat
Kironomia
Eskuak eta besoak erabiliz egindako keinuak
adierazten dituzte musika notak
Grezia klasikoko soinuak
Notazio alfabetikoa
Hitzak erabiliz idatzi musika
Soinua adierazteko alfabeto bat zeukaten,
hitz horiek musikatu nahi zutenean testuaren gainean jartzen zituzten.
Pneumak
Notak pneumenetan jatorria
Erdiaroan erabiltzen zen.
Puntuak, makilatxoak eta lerro makotuak
jartzen dira testuan (musika piezarena).
Zeinu honi esker, abeslariek melodiak ikasi ahal zituzten.
Txostena: notazio alfabetikoa
Gizakia duela mende askotik soinuen iraupena eta altuera zeinuen bidez adierazten saiatu da.
Notak adierazteko ere bai alfabeto hizkiak erabili izan ditu.
Antzinako Greziako notazio alfabetikoa
Greziarrak antzinean hizkiak erabiltzen zituzten musika adierazteko.
HIzki bat akorde bakoitzarentzat
Jazz eta rock partituretan, akordeak hizki batez erabiliz laguntzen die melodiari.
Hizkien eta akordeen baliokideak
A=la
B=si
C=do
D=re
E=mi
F=fa
G=sol
Marmolezko partitura
Grezia klasikoko musika nola zen jakin ahal dezakegu orain arte gordetako musika zatiei esker
Berrogei bat musika testu dira; papiroetan, harrian edota marmolean zizelkatukoak.
Arkeolomusikologoek deskodetu dituzte horiek guztiak
Horietako bat:
Seikilosen epitafoa
Hileta kantu bat da
Euterpe deitutako emakume baten hilobaren gaineko marmolezko zutabe batean zizelkatuta dago.
2. Notak eta haien historia
Antzara lumekin idatzita
XV. mendean inprenta asmatu zuten arte,
musika eskuz idazten zen.
Lan hori profesional batzuk egiten
zuten:
kopiatzaileek
Hilabeteak edo urteak behar zituzten
eskribu bat egiteko, eta marrazki koloredunekin apintzen zituzten hauek.
Antzara luma eta tintontzia
erabiltzen zuten idazteko.
Luma honek erabiltzea eragiten
zuen kodex zaharretako notak karratuak izatea.
Hau ekarri:
notazio karratua
,
gregorianoa ere deitua
Tetragramatik pentagramera
Soinuaren altuera zehetasun gehiagorekin
adierazteko, hainbat lerro horizontal erabiltzen hasi ziren.
Lau lerro erabiltzen dira (gregorianoan),
hau da:
tetragrama
bat.
XVII. mendearen hasieran, musika notazioa gaurkoaren antzekoa zen.
Johann Sebastian Bach-ek
nota biribilak
erabiltzen zituen,
pentagrama
batean.
Kantu misteriotsu eta sakona
Gregorianoa
Eliza katolikoaren kantu ofiziala
Gregorio I.a aita santuaren oroipenetan hartu
izena VI. mendean
Musikaren ezagutza handia egin
eta ahalegin asko egin muika erlijiosoaren
alde.
Entzunaldiaren gida
Gregorianoa
Ahots musika erlijioso sakratua
Musika trenarik EZ
Testua latinez eta hots bakarrez entonatzen da
Fraide guztiak melodia bera abestu
Melodia
silabikoa
Silaba bakoitza nota bat dauka