Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
หน่วยที่ 8 การพยาบาลผู้ป่วยที่มีความผิดปกติทางโลหิตวิทยา - Coggle Diagram
หน่วยที่ 8 การพยาบาลผู้ป่วยที่มีความผิดปกติทางโลหิตวิทยา
ระบบโลหิตวิทยา
ไขกระดูก
yellow marrow (adipose)
red marrow
ผลิตเซลล์เม็ดเลือด พบในกระดูกที่มีลักษณะแบน
หรือรูปร่างที่ไม่ปกติ
red blood cells, RBCs
white blood cells, WBCs
platelets
ไขกระดูกจะสร้างเซลล์ต้นกำเนิด (stem cell) ที่ทําหน้าที่ในการสร้างเม็ดเลือดแต่ละชนิด
เลือด
องค์ประกอบของเลือด
ส่วนน้ำเลือด
น้ำ
โปรตีน
อิเลคโตไลท์
โปรตีนในพลาสมา
อัลบูมิน
รักษาแรงดันออนโคติก
โกลบูมิน
ขนส่งสาร ป้องกันการติดเชื้อ โปรตีนหลักของแอนติบอดี้
ไฟบริโนเจน
ช่วยให้เลือดแข็งตัว
เซลล์เม็ดเลือด
เม็ดเลือดขาว
ป้องกัน ต่อต้านสิ่งแปลกปลอมต่าง ๆ
สร้างขึ้นที่ไขกระดูก (Granulocytes, Monocytes, and Some lymphocytes) และต่อมน้ำเหลือง
แบ่งเป็น
Polymorphonuclear granulocyte
neutrophils
granulocytes มากสุด
50-70%
ตอบสนองต่อการอักเสบและการติดเชื้อเฉียบพลัน
segmented neutrophil(เต็มที่) band
cell (ยังไม่เต็มที่)
อักเสบหรือติดเชื้อ neutrophils สูงขึ้น
กลไกในการป้องกันหรือต่อต้านสิ่งแปลกปลอม
2 more items...
เป็นด่านแรก ป้องกันการติดเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อรา
และจุลชีพอื่นๆ ที่ก่อให้เกิดการอักเสบภายในร่างกาย แสดงออกในรูปของหนอง
basophils
น้อยกว่า 1 %
หลั่งHistamine ซึ่งเป็นสารที่ก่อให้เกิดอาการภูมิแพ้อยางรุนแรง
เกาะติด IgE antibody แล้วปล่อยสารเคมีต่างๆออกมา
eosinophils
ตอบสนองต่อการการติดเชื้อจากพยาธิ ปฏิกิริยาภูมิแพ้ ป้องกันการอักเสบเฉพาะที่
non granular leukocytes
monocytes
2 – 8%
phagocytosis ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
จับกินเชื้อโรคและสิ่งแปลกปลอมที่เข้ามาสู่เซลล์ก่อน
lymphocytes
20-40%
ภูมิต้านทานของร่างกาย แบ่งออกเป็น cellular and humoral immune response
แบ่งเป็น
2 more items...
มีอายุประมาณ 4-5 วัน อยูในกระแสเลือดประมาณ 6-8 ชั่วโมง
เกล็ดเลือด
แข็งตัวของเลือดและการอักเสบ รักษาความมั่นคงของผนังหลอดเลือดฝอย อุดซ่อมแซมรูเปิด
Stem cell ผ่านเซลล์ตั้งต้น คือ Megakaryocytes
มีชีวิตอยู่ประมาณ 6-10 วัน
แข็งตัวใช้เวลา 5-10 นาที
เม็ดเลือดแดง
ไม่มีนิวเคลียส Biconcave นุ่ม Pliable ยืดหยุ่น มีผลต่อการไหลเวียน microcirculatory
องค์ประกอบ: ฮีโมโกลบิน (สายโกลบิน และฮีม: ธาตุเหล็ก)
โมเลกุลของฮีโมโกลบินจับตัวกับออกซิเจน
เรียกว่า Oxyhemoglobin
เม็ดเลือดแดง Immature เรียกว่า Reticulocytes
เจริญภายใน 48 ชม.
สร้างที่ไขกระดูก ต้องใช้ วิตามินบี 12 กรดโฟลิก โปรตีน เอนไซม์และแร่ธาตุ เช่น เหล็ก และ ทองแดง
กระตุ้นด้วยฮอร์โมน Erythropoietin จากไต
ไหลเวียนอยู่ในกระแสเลือดประมาณ 120 วัน
ทำลายโดย Macrophage
กระบวนการสร้างเม็ดเลือด
เซลล์ต้นกำเนิด (Stem cell)
Embryonic stem cell
Adult stem cell
Lymphoid stem cell and myeloid stem cell
พัฒนาเป็นเซลล์เม็ดเลือดแต่ละชนิด Hematopoiesis
ม้าม
สร้างเม็ดเลือดแดงเมื่อทารกอยูในครรภ์
ทําลายเม็ดเลือดแดงที่มีอายุมากหรือที่ผิดปกติ
เก็บสํารองเซลล์เม็ดเลือดแดงและเกล็ดเลือด
ดึงธาตุเหล็กจากฮีโมโกลบินที่ได้จากการทําลายเม็ดเลือดแดง กลับมาสร้างเม็ดเลือดใหม่
สร้างแอนติบอดี้ ต่อต้านเชื้อโรค
กรองแบคทีเรีย
ตับ
กรอง และผลิตสารที่ช่วยในกลไกการแข็งตัวของเลือด
เก็บสะสมเหล็กที่เกินความต้องการ
ผลิต hepcidin ทําหน้าที่ในการควบคุมสมดุลของเหล็ก
ต่อมน้ำเหลือง
เคลื่อนย้ายโปรตีนจากช่องว่างระหว่างเนื้อเยื่อ ควบคุมปริมาตรและแรงดันภายในเนื้อเยื่อ
การประเมินสภาพในระบบโลหิตวิทยา
ประวัติการเจ็บป่วย
ประวัติการเจ็บป่วยในครอบครัว
ถ่ายทอดทางพันธุกรรม
Himophilia
เลือดออกง่าย หยุดยาก ออกบ่อย หรือปริมาณมาก
ภาวะดีซ่านหรือภาวะโลหิตจางที่เกิดขึ้นในญาติพี่น้อง
การใช้ยาและสารเคมี
การใช้ยาเคมีบําบัด เกิดภาวะ neutropenia
เม็ดเลือดขาวนิวโทรฟิลตํ่า น้อยกว่า 1000 ตัว/มม3
ยาแอสไพริน และ ibuprofen มีผลให้ความสามารถในการแข็งตัวของเลือดลดลง เลือดออกง่าย หยุดยาก
การมีไข้
อาการแสดงที่สำคัญของมะเร็งต่อมน้ำเหลืองและมะเร็งเม็ดเลือดขาว
เหงื่ออกตอนกลางคืน
การเหนื่อยล้าและหมดแรง
ประเมินยาก
ซักถามผู้ป่วย
มีผลต่อการปรับตัว
การตรวจร่างกาย
ผิวหนัง
Petechiae, Ecchymoses, and Purpura: Thrombocytopenia
อาการดีซ่าน
สีเยื่อบุตา ลิ้น กระพุ้งแก้ม ริมฝีปาก เล็บ
Iron deficiency anemia
Hodgkin’s disease
ศีรษะ
ตาเหลือง ภาวะซีดที่ศีรษะและคอ การมองเห็น คลำต่อมน้ำเหลือง
ทรวงอก
คลําบริเวณ Sternum and Ribs ประเมิน Tenderness ฟังเสียงปอด
หน้าท้อง
เคาะและคลำ
หลังและขา
อาการปวด ผิดรูป
ต่อมน้ำเหลือง
คลำ ดูขนาด ลักษะ กดเจ็บ
ระบบประสาท
Hodgkin disease อาจมีอาการของ Dementia
ประเมินสภาวะจิตใจ
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
Hemoglobin and Hematocrit
การตรวจฮีโมโกลบินเป็ นการวัดจํานวน ฮีโมโกลบินในเลือด
การตรวจฮีมาโตคริท คือ อัตราส่วนระหว่างปริมาตรเม็ดเลือดแดงกับปริมาตรเลือดทั้งหมด
Red blood cell indices
การตรวจ MCV ประเมินขนาดเม็ดเลือดแดงเฉลี่ย
MCH and MCHC ตรวจปริมาณ ฮีโมโกลบินในเม็ดเลือดแดง
ค่าของMCHC ถูกต้องมากกว่า เนื่องจากวัดปริมาณฮีโมโกลบินจากปริมาตรเลือดทั้งหมด
Hemoglobin Electrophoresis
ประเมินความผิดปกติของฮีโมโกลบิน
วินิจฉัยแยกโรค Sickle cellanemia, Aplastic anemia, Thalassemia and other rare hemoglobinopathies
Reticulocyte count
จํานวนเม็ดเลือดแดงที่เจริญเติบโตไม่
เต็มที่
Peripheral blood smear
ประเมินลักษณะของเม็ดเลือด สี
ขนาด รูปร่างและองค์ประกอบ
Iron studies
ระดับธาตุเหล็กในเลือด บ่งชี้ความเข้มข้นของธาตุเหล็กที่สามารถจับตัวกับTransferrin
สาเหตุและชนิดของภาวะโลหิตจาง
Coagulation studies
ประเมินความสามารถในการแข็งตัวของเลือด โดยวัด
เป็นจํานวนวินาที
การตรวจพิเศษ
Bone marrow aspiration
ประเมิน ความผิดปกติของเซลล์เม็ดเลือด ติดตามการทํางานของไขกระดูก ความผิดปกติของการสร้างเม็ดเลือด และติดตามผลการตอบสนองต่อการรักษา
Bone marrow biopsy
กระทําต่อเมื่อมีความต้องการชิ้นเนื้อไขกระดูกที่มีขนาดใหญ่
ความผิดปกติของเม็ดเลือดขาว
Acute Lymphoblastic
leukemia(ALL)
อาการแสดง
ภาวะโลหิตจาง
เลือดออกง่ายหยุดยาก
ต่มน้ำเหลืองโตผิดปกติ
ติดเชื้อง่าย
Blood smear จะพบ Lymphoblasts
ระดับฮีมาโตคริตจำนวนเกล็ดเลือดลดลง
การวินิจฉัย
ตรวจพบ Lymphoblastในไขกระดก>30%
การรักษา
ระยะนำ ใช้ยาหลายชนิดร่วมกัน
vincristine, anthracycline, steroid
ระยะทำลายเซลล์มะเร็ง เข้าสู่ระยะสงบ
ตรวจไม่พบ blast or <5%
ระยะรักษาสภาพ ป้องกันในระบบประสาทส่วนกลาง
ให้ทางไขสันหลัง หรือฉายรงสีที่ไขสันหลัง/สมอง
Acute Myelogenous
leukemia(AML)
อาการแสดง
เกิดจากไขกระดูกล้มเหลว
ซีด เหนื่อยง่าย พบบ่อยที่สุด
ไข้ จากการติดเชื้อ โดยเฉพาะคนที่ ANC ต่ำ
เลือดออกง่าย ผิวหนังแขนขาเป็น petechiae
เกิดจาก leukemia cell infiltration
Papule กระจายทั่วผิวหนัง
ช่องปากเกิด macroglossia
ตับม้ามโต
การวินิจฉัย
ตรวจ blast จากเลือด/ไขกระดก
ตรวจ cytochemistry
ใช้ WHO classification ระบุ20%ของ
nucleated cellในไขกระดูกเป็น blast cells
การรักษา
ใช้ยาเคมีบำบัด cytarabine, Doxorubicin Daunorubicin
คนแก่อาจทนไมไหว ต้องเปลี่ยนเป็น hydroxyurea ประสิทธิภาพลดลง
Bone marrow transplant
เคมีบำบัด สงบโรคได้ 50-75%
Chronic Lyphoblastic
leukemia(CLL)
อาการแสดง
อ่อนเพลีย อ่อนล้า มีผื่นคนที่ผิว
โลหิตจาง เกล็ดเลือดต่ำ ต่อมน้ำเหลือง ม้ามโต
เม็ดเลือดขาวสูง เลือดข้น หนืด
เจาะไขกระดูก พบLymphocytes จำนวนมาก
การรักษา
ใช้ยาเคมีบำบัด chlorambucil,Glucocorticoid
ฉายรังสีที่ Thymus/Spleen
Chronic Myelogenous
Leukemia(CML)
อาการแสดง
อ่อนเพลย อ่อนล้า เบื่ออาหาร น้ำหนักลด ม้ามโต
เลือดออกง่ายหยุดยาก ติดเชื้อ การอักเสบของเยื่อบุช่องปาก
การวินิจฉัย
WBC ดูการเพิ่มของ eosinophil&basophil
Genetic karyotyping
การรักษา
ใช้ยาเคมีบำบัด Hydroxyurea&Busulfan
ควบคุมการเพิ่มของ BWC
ใช้ interferon-alpha แต่มีผลข้างเคียงสูง ให้ใช้ยา paracetก่อน
การพยาบาล
เสี่ยงต่อการติดเชื้อ เพราะมีระดับ Netrophilsต่ำ
ให้การพยาบาลแบบ Aseptic technique
แยกผู้ป่วย
ทำความสะอาดผู้ป่วย
จัดอาหารปรุงสุก เลี่ยงอาหารรสจัด
ความผิดปกติของเม็ดเลือดแดง
ภาวะโลหิตจาง
อาการ
Hypovolemia&Hypoxemia
อ่อนเพลีย ซึม สับสน ผิวหนังเย็นชื้น
ความดันต่ำ หัวใจ/ชีพจรเต้นเร็ว
การดูแลรักษา
Acute blood loss: ให้เลือด/ธาตุเหล็กเสริม
เลี่ยง whole blood ให้ Pack red cell
Chronic blood loss: ให้เลือดทดแทน
ให้เลือดมักใช้ในรายที่อาการรุนแรง
การพยาบาล
เช็คความถูกต้อง ให้พยาบาล 3 คน ดูชื่อ กรุ๊ปเลือด ชนิดเลือด เลขกำกับ
สังเกตอาการเมื่อรับเลือด
ให้อาหารที่ธาตุเหล็กผสม
ตรวจ Fecal occult blood screeningประจำปี
โลหิตจางจากการสร้างเม็ดเลือดแดงน้อย (Alastic anemia)
พยาธิ/สาเหตุ
ส่วนใหญ่มักเกิดจาก
ได้รับยาต้านเนื้องอก
ติดเชื้อ ปนเปื้อนสารเคมี
เซลล์ต้นกำเนิดบาดเจ็บ
ผิดปกติตั้งแต่เกิด
เม็ดเลือดขาวลดลง เกล็ดเลือดต่ำ
เหนื่อยล้า ใจสั่น หายใจลำบาก
เป็นผู้ป่วย Granulocytopenia
การตรวจวินิจฉัย
ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ พบ Pancytopenia
ตรวจพิเศษ ตรวจไขกระดูก เจาะไขกระดูก
การรักษา
เปลี่ยนถ่ายไขกระดูก
การกดภูมิต้านทาน
การพยาบาล
ป้องกันการติดเชื้อ
จัดเตียง ห้อง อุปกรณ์ต่างๆ แยก
ดูแลสุขอนามัย
ประเมินการติดเชื้อ
ป้องกันการเลือดออก
เลี่ยงฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อ
เลี่ยงการกระแทก หกล้ม
ป้องกันการอ่อนล้า
เลี่ยงการยกของหนัก
จัดช่วงเวลาพักผ่อนให้เหมาะสม
Iron deficiency anemia
สาเหตุ/พยาธิ
ความไม่สมดุลของการรับและเสีย
Chronic blood loss
ปุ่มรับรสแบน ลิ้นเลี่ยน
ธาตุเหล็กต่ำ
การรักษา
ค้นหาสาเหตุ
ให้ธาตุเหล็กทดแทน
การพยาบาล
สัเกตุสีอุจจาระ สีดำหรือน้ำตาลเข้ม
ทานยา Ferrous sulfate
ฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อแบบ Z technique
Vitamin B12 deficiency
anemia
สาเหตุ/พยาธิ
สูญเสียความรู้สึกเกี่ยวกับการเคลื่อนไหว
ชาปลายมือปลายเท้า ผิดปกติที่ไขสันหลัง รีเฟล็กซ์ลดลง
หงุดหงิด อ่อนเพลีย สับสน
การวินิจฉัย
Serum vitamin B12<100 u/m
ทดสอบ Schilling test ได้ผลบวก
การรักษา
ให้วิตามิน B 12 ฉีดยาเข้ากล้ามเนื้อ
ให้ยารูปรับประทาน
การพยาบาล
ลดอาหารหมักดอง
สักเกตอาการผู้ป่วย
Folic acid deficiency anemia
สาเหตุ/พยาธิ
การเปลี่ยนแปลงของเม็ดเลือดแดง
อ่อนเพลีย ท้องอืด เจ็บลิ้น
การวินิจฉัย
ระดับโฟเลทน้อยกว่า 4 นาโนกรัม
Schilling testปกติ
การรักษา
ทานกรดโฟลิกทอดแทนวันละ 1 มิลลิกรัม 3 เดือน
สักเกตอาการผู้ป่วย
การพยาบาล
ทานยาที่มีกรดโฟลิก
เลี่ยงการปรุง ทานอาหารต้ม นึ่ง
ภาวะเลือดข้น(Polycythemia)
สาเหตุ/พยาธิ
เลือด หนืด ข้น ไหลเวียนช้า
Thrombus รวมกันที่ผนังของหลอดเลือด
เกิดลิ่มเลือดในกระแสเลือด
การรักษา
ลดจำนวนเกล็ดเลือดโดยที่ Phlebotomy or Venesection
ให้ยากดการทำงานของไขกระดูก
การพยาบาล
ให้สารน้ำที่เพียงพอ
เจาะเลือดตามแผนการรักษา
วัดความดันโลหิต
ดูเลือดตามผิวหนัง เลือดกำเดา ถ่ายเป็นเลือด
G6PD
สาเหตุ/พยาธิ
ความผิดปกติของเอนไซม์ โดยโครโมโซม x
ยา สารเคมี การติดเชื้อ
การวินิจฉัย
เจาะเลือดตรวจ
การรักษา
การให้เลือด ผ่าตัดม้าม ให้ Folic acid and Iron
การพยาบาล
ดูอาการดีซ่าน ปัสสาวะสำน้ำปลา/สัโค้ก ปวดท้อง ปวดหลัง เลี่ยงการกระตุ้นมี่ทำให้เม็ดเลือดแดงแตก
Thalassemia
อาการ
ซีด เติบโตช้า เหนื่อนง่าย หัวใจทำงานหนัก ต่อมไร้ท่อทำงานผิดปกติ กระดูกใบหน้าผิดปกติ จมูกแบน ฟันเหหยิน ลูกตาห่าง
แบ่งตามการถ่ายทอดพันธุกรรม
ผู้ป่วยที่เป็นโรค
ยีนผิดปกติ2ข้าง ถ่ายทอดความผิดปกติข้างใดข้างหนึ่งให้ลูก
ผู้ป่วยที่เป็นพาหะ
ถ่ายทอดให้ลูก ให้ยีนข้างที่ปกติหรือผิดปกติให้ลูก
การรักษา
ให้เลือด ให้ยาขับเหล็ก ผ่าตัดม้าม เปลี่ยนถ่ายไขกระดูก
การพยาบาล
ดูแลให้เลือด สนับความต้องการ ให้กำลังใจ ห้ามทานยาบำรุงเลือด
ระบบน้ำเหลือง
Hodgkin’s lymphoma
สาเหตุ/พยาธิ
ทางฟิสิกสื:การดูดซึมรังสี ได้รับการแผ่รังสีมากเกินไป
ทางเคมี:วัตถุทางเคมีต่างๆ
ภูมิคุ้มกันโรค:ประสิทธิภาพความสามารถภูมิคุ้มกันลดลง
กรรมพันธุ:ืเกิดเนื้องอกต่อมน้ำเหลือง
การติดเชื้อ:EBV,HYLV,HCV,Herpes virus
อ่อนล้า เพลีย เบื่ออาหาร มีไข้ เหงื่อออกตอนกลางคืน
คันตามร่างกาย ต่อมน้ำเหลืองโต คอ รักแร้ ขาหนีบ
การวินิจฉัย
ตรวจหาชิ้นเนื้อจากต่อมน้ำเหลือง ย้อมแบบด้วย hematoxylin&eosin ตรวจหาเซลล์มะเร็ง
Reed-Sternberg cells เป็นตัวบ่งบอกของ HKL
CT scan or PET scan chest and whole abdomen
การรักษา
Chemotherapy
ยาที่ให้ไปออกฤทธิ์ทลายเซลล์มะเร็ง
ฉายรังสีอย่างเดียว เคมีบำบัดอย่างเดียว เคมีบำบัดร่วมฉายแสงกับรังสี
ผลข้างเคียง คลื่นไส้อาเจียน ผมร่วง เจ็บปาก เจ็บคอ ท้องผูก ท้องเสีย ท้องอืด
เม็ดเลือดลดน้อยลง ร่างกายมีภูมิคคุ้มกันต่ำลง ติดเชื้อง่าย
ระมัดระวังการกินอาหาร ต้องสุกสะอาด
มีไข้ต้องรีบพบแพทย์ ไม่ทานยาเอง
ตามเม็ดเลือดขาว Absolipute neutrophil count/ได้รับยากระตุ้น
Radiation
เจ็บคอ เยื่อยบุปากอักสบ
เลี่ยงอาหารร้อนจัด เผ็ดจัด เปรี้ยวจัด ดื่มน้ำมากๆ บ้วนปากบ่อยๆ แปรงฟันด้วยขนแปรงอ่อน
ผิวหนัง
ห้ามเช็ด ล้าง ลบรอยหมึกที่แพทย์ยึดไว้ ห้ามทาครีม น้ำมัน แป้ง ไม่ใช้มีดโกน สวมเสื้อผ้าอ่อนนุ่ม เลี่ยงการแกะเกา แสงแดดจัด
เบื่ออาหาร ความต้านทานโรคต่ำ ซีด เลือดออกง่าย อ่อนเพลีย
Target drug,
Antibody therapy
Steroid
Stem cell transplantation
Autologous
stem cell transplant
Allogenic
stem cell transplant
เลือดแทนที่จะใช้เซลล์ต้นกำเนิดจากไขกระดูก
Non-Hodgkin’s lymphoma
สาเหตุ/พยาธิ
การติดเชื้อโรค
EBV: สัมพันธ์กับโรค Burkitt’s lymphoma, NK/T-cell lymphoma, primary CNS lymphoma
H. Pylori: สัมพันธ์กับโรค extranodal marginal zone lymphoma
HCV: สัมพันธ์กับโรค splenic marginal zone lymphoma
การกำจัดเชื้อ H. Pylori, HCV, HTLV-1
ภูิมิต้านทานต่ำ
Acquired immune deficiency syndrome
Post-transplant
การสัมผัสสารก่อมะเร็ง
สารเคมีต่างๆ
เคยได้รับเคมีบำบัด
การวินิจฉัย
ซักประวัติ/ตรวจร่างกาย กำหนด PS,B symptoms
ตรวจ CBC Different count
Bone marrow aspiration& biopsy: Lymphocyte proliferation
CT scan
อาการ
ต่อมน้ำเหลืองโต รักแร้ ขาหนีบ โต ไข้สูง 38 องศา เบื่ออาหาร เหงื่ออกตอนกลางคืน ซีด คัน เจาะไขกระดูกพบ lymphocyteจำนวนมาก
การรักษา
ผ่าตัด
เหลือต่อมน้ำเหลืองเพียงที่เดียว ทำร่วมกับรังสี เคมี
รังสีบำบัด
เคมีบำบัด
การพยาบาล
ก่อนได้รับเคมีบำบัด
ตรวจสภาพจิตใจ ร่างกาย วัดสัญญาณชีพ ตรวจ CBC, LFT,BUN, Cr, Uric Acid, Electrolyte, Calcium
ขณะที่ได้รับ
สังเกตอาการผิดปกติ
ภายหลังได้รับ
ให้คำแนะนำ การพักผ่อน ออกกำลังกาาย ทานอาหารที่เหมาะสม รักษาความสะอาก เลี่ยงที่แออัด
ป้องกันการติดเชื้อ
แยกของใช้ แยกห้อง จำกัดคนเข้า ทานอาหารปรุงสุกใหม่ งดดอกไม้เยี่ยม เลี่ยงผักผลไม้สด เปลือกบาง
Mucositis (mouth ulcer)
บ้วนปากด้วยน้ำเกลือบ่อยๆ ให้ยาทาปาก เลี่ยงอาหารรสจัด ร้อนจัด
ผิดปกติของเกล็ดเลือด
Thrombocytopenia
สาเหตุ
การสร้างได้ลดลง (Aplastic anemia, luekemia, รังสีรักษา)
การทำลายเกล็ดเลือด (drug, Alc, virus, autoimmune)
Sign&symptoms
Petechiae, Purpura, Ecchymoses
เลือดออกตามไรฟัน
Diagnosis
ซักประวัติ ตรวจร่างกาย ตรวจเลือด ไขกระดูก
การรักษา
การใช้ยาบางชนิด
Prednisolone
Platelet
ยากระตุ้นเกล็ดเลือด
การพยาบาล
ให้สารประกอบเลือดตามแผนการรักษา ป้องกันอุบัติเหตุ ป้องกันเลือดออกตามไรฟัน
Disseminated intravascular
Coagulation (DIC)
สาเหตุ
ติดเชื้อ ภาวะที่ tissue thromboplastinสู่กระแสเลือด
แอนติเจน-ปฏิกิริยา แอนติบอดิ
Sign&symptoms
Underlying disease, Multiple organ failure
Petechiae, Purpura, Ecchymoses
เลือดออกปกติ
Diagnosis
Thrombocytopenia
Screening PTT, PT, TT นานกว่าปกติ
มีFibrin degradation product (FDP) เกิดขึ้น
การรักษา
factor เช่น Fresh frozen plasma,
platelet,cryoprecipitate, and fresh whole blood
การให้ Heparin
การพยาบาล
ให้สารประกอบเลือดตามแผนการรักษา ป้องกันอุบัติเหตุ
Hemophilia
พยาธิ
ความผิดปกติของ factor VIII gene อยู่บนแขนยาวของ X-chromosome
ตำแหน่งที่ Xq 28 factor IX อยู่บนตำแหน่ง Cq 27
Sign&symptoms
เลือดออกในข้อ ปวด บวม รู้สึกตึงๆในข้อ เคลื่อนไหวข้อลดลง
Diagnosis
APTT ยาวกว่าปกติ แต่มีPTปกติ
การรักษา
Cryprecipitate Fibrinogen
FFP
Prophylactic therapy
การพยาบาล
ให้สารประกอบเลือดตามแผนการรักษา ประคบเย็น/อุ่น บรรเทาปวด ป้องกันอุบัติเหตุ บริหารข้อ