Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
RỪNG XÀ NU Nguyễn Trung Thành - Coggle Diagram
RỪNG XÀ NU
Nguyễn Trung Thành
KHÁI QUÁT
Tác phẩm
sáng tác đầu năm 1965
ở khu căn cứ của chiến trường miền Trung Trung Bộ
cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước
tái hiện một thời kì lịch sử của cách mạng miền Nam
phản ánh khí thế hào hùng trong phong trào đồng khởi
khái quát chân lí lịch sử, thuyết phục con đường giải phóng của nhân dân
Tác giả
gắn bó mật thiết với Tây Nguyên
cây bút văn xuôi
khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn
nguồn cảm hứng: tình yêu quê hương đất nước
Tác phẩm mang giá trị khái quát lịch sử, nhân dân, đất nước, cách mạng
RỪNG XÀ NU
Bức tranh thiên nhiên hùng vĩ
Đồi xà nu, rừng xà nu nối tiếp tới chân trời
sức mạnh thiên nhiên lớn lao và hoang dại
hình nhọn mũi tên lao thẳng lên bầu trời
ưỡn tấm ngực lớn của mình ra che chở cho làng
Hương thơm ngào ngạt, sắc màu lộng lẫy
cảm nhận bằng cả thị giác, khứu giác và xúc giác
thiên nhiên thơ mộng và hùng vĩ
Số phận đau thương bởi bom đạn
hầu hết đạn đại bác những ngọn đồi xà nu
Rừng, làng là đối tượng hủy diệt trực tiếp của bom đạn
không có cây nào không bị thương
Cấu trúc phủ định: tính chất tuyệt đối
Tăng thêm sự thảm khốc
Nhân hoá: sinh thể sống
Nhiều sắc thái đau đớn
Sự xót xa cho cây non
Như trẻ thơ chưa đủ sức
Cái đau dữ dội của cây trưởng thành
Vết thương đau nhức nhối
Như một sinh linh sống, tăng cảm giác xót thương
Số phận dân làng Xô Man
tiếng kêu khóc dậy cả làng
Như rừng xà nu, từ già đến trẻ ai cũng gánh chịu nỗi đau
Vết thương của xà nu = người dân, Tnú
Khắc hoạ nỗi đau, căm hận
Sức sống kiên cường
Loài cây khao khát sống
Trong rừng ít có loài cây nào sinh sôi nảy nở khỏe như vậy
Nó phóng lên rất nhanh để tiếp lấy ánh nắng
Tựa những người dân Tây Nguyên yêu tự do, ngang tàn, mạnh mẽ
một cây xà nu mới ngã gục đã có bốn năm cây con mọc lên
đạn đại bác không giết nổi chúng
không có cây gì mạnh bằng cây xà nu đất ta. Cây mẹ ngã, cây con mọc lên.
các cây non: sức sống bất diệt
sức sống bất diệt, phi thường của thiên nhiên và con người
Gợi sự nối tiếp kiên cường của các thế hệ làm cách mạng
Thanh niên: anh Xút bị treo cổ, anh Quyết
Người già đi: bà Nhan bị giết
Người trẻ: Tnú, Mai, Dít
Cán bộ là Đảng, Đảng còn, núi nước này còn
sức chiến đấu, là sức mạnh chống trả bất khuất của xà nu
hoà vào khí thế chống giặc của dân làng
suốt đêm nghe cả rừng Xô Man ào ào rung động
Gắn bó mật thiết với con người
Tầng nghĩa cụ thể
Đuốc, dầu, nhựa, khói, lửa: cuộc sống hằng ngày
Ngọn lửa xà nu
duy trì sự sống cho dân làng
cháy giần giật ngôi nhà làng
đỏ rực, ấm nóng trong bếp
Cùng đánh giặc
Ngọn lửa Xà nu soi sáng tìm giáo mác
lửa xà nu soi rõ xác giặc
Đốt lửa lên !
Cuộc chiến oanh liệt, hào hùng
Tầng nghĩa tượng trưng
Miêu tả song hành với con người
Dùng ngôn ngữ nói về sinh thể sống như con người
bị chặt đứt ngang nửa thân mình
vết thương bầm lại, đen và đặc quyện thành từng cục máu lớn
vết thương của chúng chóng lành như trên một thân thể cường tráng
Sự mạnh mẽ, cường tráng
Nỗi đau đớn của người dân
Miêu tả con người = cây xà nu
ngực căng như một cây xà nu lớn
giọt máu đẫm từ sáng đến chiều thì tím thâm lại như nhựa xà nu
sự hòa nhập với nhau trong cả sự mạnh mẽ cường tráng và những bất hạnh, đau thương
Nhận xét
Vừa là đối tượng miêu tả, vừa là phương tiện biểu hiện
Phép liên tưởng ứng chiếu song hành
Nỗi đau, phẩm chất cao đẹp con người TN
TNÚ
Gắn bó với xà nu
Học viết chữ
đốt khói xà nu xông bản nứa đen kịt
xà nu chứng kiến kỉ niệm yêu thương trong cuộc đời anh
giặc quấn giẻ tẩm dầu xà nu lên mười đầu ngón tay
mười đầu ngón tay thành mười ngọn đuốc
– ngọn đuốc xà nu
chứng kiến sự trưởng thành của Tnú
chứng nhân lịch sử trong cuộc chiến đấu oanh liệt, hào hùng
Là quê hương của anh
Lai lịch
Người con của làng Xô Man, dân tộc Strá
Cha mẹ mất sớm
Được dân làng bao bọc nuôi dưỡng
Đời nó khổ nhưng bụng nó sạch như nước suối làng ta
Đôi bàn tay của Tnú
Khi lành lặn
Bàn tay gan góc
cầm một hòn đá, tự đập vào đầu, chảy máu ròng ròng
Bàn tay cần mẫn nhặt đá trắng làm phấn viết
Bàn tay mưu trí dũng cảm xé rừng, lội suối liên lạc cho cán bộ cách mạng
Bàn tay tín nghĩa, trung thành: không chỉ đường cho giặc khi được cởi trói
Bàn tay nói thay lời yêu thương: nên duyên vợ chồng với Mai
Bàn tay căm giận:
bứt đứt hàng chục trái vả
khi vợ con bị tra tấn
Bàn tay căm thù: lao vào cứu vợ con, đánh giặc
Khi bị đốt
thổi bùn lên ngọn lửa căm hờn của dân làng Xô Man
mười ngón tay cháy rừng rực như mười ngọn đuốc
Hai bàn tay bị quấn giẻ tẩm dầu xà nu
Dù được dập tắt
Mỗi ngón tay còn lại 2 đốt
Chứng tích đau đớn và căm hờn với kẻ thù
Chân lí:
Chúng nó đã cầm súng, mình phải cầm giáo!
ngón tay còn 2 đốt cũng bắn súng được
Từ biệt dân làng, đi bộ đội giải phóng
Cầm súng chiến đấu
Tìm những thằng Dục để trả thù
Chúng nó thằng nào cũng như thằng Dục
Bóp cổ tên chỉ huy đồn địch
dùng đèn pin soi thẳng để kẻ thù nhìn thấy bàn tay trừng phạt, căm hờn
Nhận xét
Thể hiện mọi cảm xúc căm hờn, yêu thương, quyết liệt
Số phận, tâm hồn, tính cách, con đường đi của Tnú
Vẻ đẹp con người Tây Nguyên
Tình yêu quê hương, gia đình
Niềm sung sướng khi gặp lại dân làng
nhớ tên từng người trong lòng
tâm trạng của một con người có sự gắn bó
tình yêu tha thiết với gia đình, vợ con
Tinh thần, ý chí kiên cường vượt qua bi kịch
Tnú không cứu được vợ con!
Tầm vóc con người VN khi chống Mỹ
Có ý thức nối tiếp anh Quyết làm cán bộ giỏi
Học chữ, bảo vệ cán bộ Đảng
Nghe theo lời dạy của già làng
lí tưởng và sự trung thành với Đảng, với cách mạng gắn liền với tình yêu quê hương
Trực tiếp cầm súng chiến đấu với kẻ thù
Gan góc, mạnh mẽ
Cầm đá đập vào đầu khi học chữ thua Mai
Tay không nhảy vào cứu vợ con
Không kêu lên khi bị đốt chát ngón tay:
Người cộng sản không thèm kêu van
Hình bóng dũng sĩ, bản trường ca hào tráng của Tây Nguyên xưa
Hoang dại của núi rừng
Hành động nhanh và mạnh tới
mức anh không biết đã làm gì
Sức mạnh điên cuồng
Bài học cuộc đời
sự dũng cảm, tình yêu và ý chí bất khuất, kiên cường
sức mạnh tinh thần và thể chất phi thường
bạo lực phản cách mạng chỉ có thể bị tiêu diệt bằng bạo lực cách mạng
dân làng đã cầm giáo mác đứng lên chống lại súng đạn
lửa xà nu sẽ chỉ soi rõ xác giặc
Tnú hồi sinh với một sức mạnh trả thù
Hình ảnh người em gái giống Mai
Nhận xét
phẩm chất ưu tú của cộng đồng
có cá tính riêng đặc sắc.
ca ngợi lòng yêu nước, căm thù giặc và tinh thần chiến đấu kiên cường
điển hình cho số phận và con đường đấu tranh của nhân dân Tây Nguyên
CỤ MẾT
Ngoại hình
quắc thước… mắt vẫn sáng vẫn sáng và xếch ngược
vết sẹo ở má bên phải vẫn láng bóng…ngực căng như một cây xà nu lớn…
sắc sảo, kiên nghị, vững chai, tiềm tàng sức mạnh thể chất
có sức lôi cuốn, thuyết phục mạnh mẽ với cộng đồng
Cách nói
Như ra lệnh, dứt khoát, quyết đoán
không bao giờ khen, khi vừa ý nhất cũng chỉ nói: Được!
yêu cầu cao ở người khác cũng như chính mình
coi trọng mọi người và tự trọng với bản thân
tiếng nói ồ ồ, dội vang
Nghe rõ chưa các con, rõ chưa, nhớ lấy, ghi lấy!
tiếng nói tha thiết trang nghiêm
Tâm hồn, tính cách
sự gắn bó máu thịt với quê hương
Trái tim trĩu nặng tình yêu thương với dân làng
kiên cường, vững chai như một cây xà nu lớn
chỗ dựa tin cậy của dân làng
GIÁ TRỊ NHÂN ĐẠO
tình yêu cuộc sống
kiên cường đấu tranh chống lại giặc
NGHỆ THUẬT
Ẩn dụ, nhân hoá, so sánh
Phép liên tưởng ứng chiếu song hành
Bút pháp miêu tả + khuynh hướng sử thi và lãng mạn