Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Hình thức và phương tiện dạy học_KHTN - Coggle Diagram

- - - - là HTTCDH mà đối tượng tiếp nhận kiến thức là toàn bộ học sinh trong lớp học. Theo HTTCDH này, hoạt động trong giờ học chủ yếu là GV, HS làm it và tiếp nhận thông tin một cách thụ động.
    - - GV làm việc nhiều, HS it làm việc và nhận thức thụ động.
      - HS phải quan sát, tiếp thu phần lớn kiến thức giản tiếp qua tranh, ảnh và ngôn ngữ, ít có điều kiện thực hành, vận dụng kiến thức.
      - HS cả lớp ít có điều kiện làm việc với các phương tiện học tập cá nhân để suy nghĩ, phát huy tính tích cực của bản thân trong học tập.
    - - Không sử dụng HTTCDH này trong toàn bộ tiết học, chỉ nên sử dụng ở đầu, cuối tiết học hoặc trong các trường họp kiểm tra, đặt vấn đề vào bãi mới, hướng dẫn học ở nhà, bổ sung và mở rộng kiến thức, giả thích noặc minh họa, tổng kết bài học.
      - Bằng lời nói, câu hỏi hấp dẫn, GV phải đảm bảo sự thu hút của toàn bộ học sinh ở mọi vị trí trong lớp học.
      - Cần kết hợp HTTCDH cả lớp với các HTTDH khác
      - GV cũng cần lưu ý đến những em HS cần được quan tâm để đản bãi HS đều lĩnh hội được hết nội dung của bãi.
      - Khi dạy học cả lớp, GV phải luôn đứng ở vị trí mà mọi HS trong lớp có thể nhìn thấy rõ nhất. Những hướng dẫn của GV phải rõ ràng, mạch lạc và đầy đủ thông tin.
    - - Giúp GV có điều kiện cung cấp lượng kiến thông tin nhiều hơn, đối tượng tiếp nhận thông tin là HS cũng lớn hơn, phù hợp với hình thức dạy học theo trường, lớp hiện nay.
      - Tạo điều kiện thuận lợi để GV truyền thụ thông tin một cách hệ thống, logic.
      - GV dễ điều hành và quản lí lớp
      - GV dễ sử dụng các phương tiện dạy học hiện có dễ thực hiện dạy theo chương trình, hạn chế lệ thuộc vào môi trường xung quanh.
      - Trong một thời gian ngắn, GV có thể thông báo được nhiều kiến thức.
  - - - Là cách thức hoạt động của giáo viên và học sinh. Trong đó, dưới sự hướng dẫn và tổ chức của giáo viên, học sinh được tham gia trực tiếp vào các hoạt động thực tiễn khác nhau qua đỏ phát triển năn lực thực tiễn, phẩm chất nhân cách và phát huy tiềm năng sáng tạo của HS
    - - Bước 1. HS tiếp nhận nhiệm vụ và giáo viên đưa ra là những yêu cầu, vấn đề cần tìm hiểu của hoạt độn trải nghiệm.
      - Bước 2. Trải nghiệm
      - Bước 3 Chia sẻ phản hồi
      - Bước 4. Tổng hợp liên hệ kinh nghiệm với những vấn đề thực tế
      - Bước 5: Vẫn dụng.
      - Bước 6 Đánh giá
    - - Giúp Hồ hình thành những biểu tượng rõ ràng về thế giới xung quanh
      - Dễ giáo dục tình cảm, thái độ đối với môi trường cho HS
      - HS có điều kiện gần gũi và hiểu biết thêm về thiên nhiên Là cơ hội để các em bộc lộ cá tính, năng khiếu, sở trường, hình thành thói quen hợp tác, tương trợ học hỏi lẫn nhau
    - - Cần lưu ý các thủ thuật lỗi cuốn sự chú ý của HS
      - Cần lưu ý khâu ổn định tổ chức HS khi đi, về từ lớp tới địa điểm học tập và cả khi trong học tập để đảm bảo hưu qua của giờ học và sự an toàn của Hồ
      - Cần tìm hiểu kĩ tướng địa điểm nơi tổ chức lớp học
      - cần xác định trong tâm kiến thức của bài học
    - - Môi trường có thể tác động đến kết quả học tập và sức khỏe của giáo viên và học sinh
      - Khó quản lý học sinh
      - Tốn thời gian ổn định tổ chức lớp
    - - GV nêu nhiệm vụ "Một ngày làm nông dân"
        Yêu cầu: HS học cách trồng và chăm sóc cây hoặc hoa nhỏ trang trí bồn cây
        Địa điểm: Khuôn viên trường
      - HS tiến hành trải nghiệm
      - GV đi xem xét từng bạn và chọn ra bạn trồng tốt và đẹp nhất
      - HS chia sẻ cảm nhận và rút ra bài học, kinh nghiệm
      - HS về vận dụng trang trí chậu cây trong nhà
      - GV đánh giá
  - - - Tạo điều kiện gần gũi, hiểu biết thêm về thiên nhiên, từ đó có ý thức bảo vệ thiên nhiên và môi trường sống xung quanh.
      - Giúp mở rộng vốn hiểu biết mở rộng tầm nhìn của HS, gây hứng thú học tập
      - Giúp HS thấy được sự vật hiện tượng trong môi trường Tự nhiên – Xã hội phức tạp, đa dạng, phong phú hơn nhiều so với những điều đã được học. Những lí thuyết trên sách vở. Từ đó mở rộng tầm nhìn, vốn hiểu biết của HS, gây hứng thú học tập.
    - - Bước 1: Ổn định tổ chức lớp, giới thiệu khái quát về địa điểm tham quan, phổ biến nội qui, qui định.
      - Bước 2: Tổ chức cho HS tham quan
      - Bước 3: Thảo luận chủ đề tham quan
      - Bước 4: Kết luận, đánh giá
    - - Hình thức dạy học tham quan là tổ chức dạy học ngoài trời giúp HS tìm hiểu những sự vật hiện tượng có liên quan đến bài học trong chương trình.
    - - Tạo điều kiện để HS tiếp xúc với thiên nhiên, XH xung quanh nhằm vừa giúp các em có những biểu tượng sinh động cụ thể, vừa bổ sung, mở rộng kiến thức ra cả hoạt động bên ngoài nhà trường. Các em có điều kiện vận dụng kiến thức đã học tập vào đời sống.
      - Giúp HS có điều kiện tiếp cận thực tiễn để nhận thức các quy tắc giao tiếp XH, tuân thủ pháp luật, nâng cao ý thức tập thể, tinh thần tương trợ trong cộng đồng.
      - Tham quan tạo ra hình thức vận động cơ thể, thay dổi môi trường góp phần giáo dục thể chất cho HS
    - - GV khó có thể quản lí tốt được HS.
        
        Môi trường có thể tác động đến việc tham quan của HS.
    - - Tìm hiểu trước địa diểm, chọn thời gian và thời tiết thích hợp để việc đi lại của HS được thuận lợi.
      - Dự kiến trước các tình huống có thể xảy ra và biện pháp khắc phục.
      - Qui định về kỉ luật, an toàn khi đi trên đường và nơi đến tham quan.
      - Phổ biến trước nhiệm vụ học tập cho cả lớp.
      - Cuối đợt GV tóm tắt kết quả tham quan.
      - Ví dụ
  - - - Là hình thức tổ chức dạy học chú ý tới hoạt động của một cá thể học sinh
    - - Tâm lí học hiện đại chỉ ra rằng, chỉ có hoạt động tích cực của cá nhân mới là cơ sở của sự hoàn thành toàn bộ nhân cách của học sinh, vì vậy người ta coi trọng việc cá thể hóa học tập.
      - Dạy học cá nhân tạo ra sự bình đẳng để mỗi học sinh có thể phát triển theo năng lực và sở trường của mình.
      - Dạy học cá nhân giúp đỡ học sinh kém theo kịp chương trình học tập bằng cách gợi ý, tháo gỡ khó khăn trong cách làm bài ,đồng thời tạo điều kiện để học sinh giỏi học giỏi hơn nữa bằng các gợi ý, hướng dẫn các bài tập phát triển, các bài tập nâng cao nhằm đáp ứng nhu cầu đào tạo người tài cho đất nước
    - - Để thực hiện có hiệu quả, ngoài nghệ thuật phối hợp, điều hành hợp lí các hoạt động của lớp, không thể thiếu sự đóng góp của các tài liệu, phương tiện dạy học, đặc biệt là phiếu học tập, tuy nhiên cần sử dụng hợp lí các loại phiếu học tập
      - Khi dạy học cá nhân, giáo viên nên nói vừa đủ để hai người nghe, không làm ảnh hưởng tới học sinh khác và cần khuyến khích người học trình bày ý kiến của mình
      - Thời gian hướng dẫn cho một cá nhân không nên kéo dài (chỉ từ 3 đến 5 phút) để có điều kiện học cho số đông cả lớp
    - - Bài 30 : Làm thế nào để biết có không khí ?
        
        Giáo viên có thể giao cho học sinh phiếu thực hành
        
        Nhiệm vụ: Nhấn chìm một chiếc chai rỗng có đậy nút kín xuống đáy một chậu nước, quan sát và trả lời câu hỏi: Hiện tượng gì xảy ra khi mở nút chai? Tại sao có hiện tượng như vậy? Thí nghiệm chứng tỏ điều gì?
  - - - Là hình thức dạy học trong nhóm tạo điều kiện cho mỗi thành viên đều được hoạt động tích cực, không thể ỷ lại một vài người năng động và nổi trội hơn.
      - Các thành viên trong nhóm giúp nhau tìm hiểu vấn đề trong không khí thi đua với các nhóm khác.
      - Kết quả làm việc của mỗi nhóm sẽ đống góp vào kết quả chung của cả lớp.
    - - HS dễ học hỏi lẫn nhau, từng em có thể bộc lộ ý kiến của mình và nghe ý kiến của các bạn khác cùng hoàn thành nhiệm vụ hạn chế sự tiếp nhận thụ động từ GV. Hiệu quả dạy học sẽ cao.
      - Bằng cách nói ra những điều đang nghĩ, mỗi HS có thể nhận rõ trình độ nhận thức của mình với bài học và thấy mình cần học hỏi thêm những gì.
      - HS biết cách trình bày ý kiến của mình, biết nghe và lựa chọn để tiếp nhận ý kiến người khác và tập dượt chỉ huy người khác.
      - GV có điều kiện quan sát theo dõi giúp đỡ cho các hoạt động của HS.
    - - Áp dụng phương pháp này bị hạn chế bởi không gian chật hẹp của lớp học dễ gây ồn, ảnh hưởng tới các lớp học khác.
      - Do thời gian hạn định của tiết học, nếu tổ chức không hợp lí sẽ làm mất thời gian, bài dạy khó hoàn thành.
    - - Cần đa dạng các hình thức học tập, không nên tổ chức hoạt động nhóm trong cả tiết học.
      - Cần lựa chọn nội dung, chủ đề phù hợp, tránh hình thức (quá dễ hoặc mất nhiều thời gian).
      - Các nhóm chỉ trình bày ý kiến trước lớp khi đã trao đổi thống nhất giữa các thành viên trong nhóm.
      - Trong hoạt động nhóm, tư duy tích cực, rèn luyện kĩ năng của HS phải được phát huy và rèn luyện năng lực hợp tác giữa các thành viên trong tổ chức lao động.
      - GV cần linh hoạt trong việc chia nhóm sao cho thuận tiện trong việc theo dõi tổ chức học tập theo nhóm, vừa giúp các em ở các trình độ khác nhau có thể trao đổi với nhau.
    - - Thảo luận một chủ đề
      - Ôn tập và tổng kết kiến thức
      - Tìm hiểu, điều tra một đề tài.
      - Tiến hành thí nghiệm
      - Tiến hành trò chơi.
      - Kiểm tra chéo giữa các nhóm theo tiêu chí do GV đưa ra.
- - - - Là phương tiện thuộc nhóm trực quan cung cấp thông tin,nội dung bài học thông qua video, clip
    - - Diến tả được quá trình của một hiện tượng hoặc sự kiện
      - Quan sát những sự vật, sự kiện mà chúng ta không hoặc khó quan sát được
      - Gây hứng thú học tập cho HS
    - - Bước 2: GV cho HS quan sát video đã chuẩn bị
      - Bước 3: HS quan sát và nhận xét
      - Bước 1: GV nêu mục đích quan sát video
      - Bước: Đưa ta nhận xét và KL
    - - Không nên chiếu video trong thời gian dài
      - Chọn lọc những đoạn video phù hợp với bài
  - - - Là mô hình thu nhỏ trong không gian để biểu thị một vật hoặc mô tả quá trình, sự kiện
    - - tạo được biểu tượng về sự vật, hiện tượng sống đầy đủ
      - Thể hiện sự chuyển động của các sự vật, hiện tượng trong không gian
    - - Bước 2: Giới thiệu mục đích, hướng dẫn quan sát
      - Bước 3: Quan sát mô hình
      - Bước 1: Lựa chọn vị trí đặt mô hình sao cho học sinh dễ quan sát
    - - Mô hình tĩnh: bộ xương,...
      - Mô hình động: Chuyển động của trái đất
    - - Giúp HS tìm ra mối liên hệ giữa các sự vật, hiện tượng
      - Tạo cơ hội để các em quan sát tỉ mỉ, các em nói ra được kết quả mà mình quan sát được
  - - - Mẫu vật khô: sâu bọ, côn trùng, bướm, ...
      - Mẫu vật ép: cây và một số bộ phận của cây nhỏ như lá, hoa, ..., một số loài bướm, ...
      - Mẫu vật ngâm: giun đũa, sán, ếch, ấu trùng, ... được ngâm trong dung dịch chống phân hủy
      - Mẫu vật nhồi: một số loài chim, thú, ...
    - - Là những phương tiện có nguồn gốc của vật thật nhưng được bảo quản qua thời gian bằng cách ngâm, phơi, ép hoặc nhồi, ...
    - - Giúp HS khai thác kiến thức, rèn luyện kĩ năng
      - Giúp HS thực hành tốt
    - - HS thực hành sử dụng mô hình và mẫu vật để khai thác kiến thức có sự hướng dẫn của GV
      - HS báo cáo kết quả, GV dùng mô hình, mẫu vật bổ sung và kết luận các ý chính
      - Giới thiệu mô hình, mẫu vật và đặt vấn đề cho bài học
  - - - Giúp HS dễ hình dung, nắm bắt kiến thức
      - Gây hứng thú học tập cho HS
      - Phát triển khả năng quan sát, trí tưởng tượng, tư duy và ngôn ngữ của HS
    - - Hướng dẫn HS tìm ra mối liên hệ giữa các sự vật, hiện tượng được đề cập đến trong tranh ảnh
      - GV tạo cơ hội để HS quan sát tỉ mỉ và tự nói ra những kết quả mà mình quan sát được
      - GV hướng dẫn HS quan sát kĩ tranh ảnh bằng các câu hỏi định hướng cụ thể (Em thấy được gì qua tranh, ảnh? Em có nhận xét gì về nó?)
    - - Không sử dụng tranh ảnh quá nhiều trong một tiết
      - GV cần khống chế thời gian sử dụng tranh ảnh
      - Tranh ảnh phải liên quan đến nội dung bài học
      - Sử dụng tranh ảnh đúng thời điểm
      - Đảm bảo tất cả HS đều quan sát được tranh ảnh
    - - Tranh là tác phẩm hội họa phản ánh hiện thực bằng đường nét và màu sắc
      - Ảnh là hình người, vật, phong cảnh thu được bằng khí cụ quang học (như máy ảnh)