Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
OKOLICZNOŚCI WYŁĄCZAJĄCE ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNĄ - Coggle Diagram
OKOLICZNOŚCI WYŁĄCZAJĄCE ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNĄ
okoliczności wyłączające byt przestępstwa
brak czynu
psychicznie sterowane, kierowane wolą
przymus bezwzgldny (vis absoluta) wyłącza czyn!
ale nie vis compulsiva (przymus względny - np. grozenie bronia)
wiek lub niepoczytalność nie wyłączają czynu, jedynie winę
niewypełnienie istoty czynu zabrionionego (pierwotna legalność)
określenie: przedmiotu, podmiotu, strony podmiotowej i strony przedmiotowej
nie z każdym dobrem prawnym możemy postępować jak chcemy - patrz życie - i wtedy nawet jeśli występuje zgoda to jest to karalne
wypełnienie znamion czynu zabronionego przy braku bezprawności (kontratypy)
kontratypy - okoliczności wyłączające bezprawność, usprawiedliwienie dokonania przestępstwa, funkcja kontratypu: wtórna legalizacja czynów
założenia kontratypizacji:
istnienie kolizji dóbr prawnych
opłacalność społeczna poświęcanego dobra
w kk 3 okoliczności wyłączające bezprawność:
obrona konieczna
stan wyższej konieczności
ryzyko nowatorstwa
obrona konieczna
chronione dobro może być dobrem kogoś innego albo nawet dobrem powszechnym
zamach bezpośredni, bezprawny, rzeczywisty
a obrona współmierna i konieczna, intencjonalna
obrona konieczna przysługuje przed niezawinionym czynem zabronionym osoby niepoczytalnej!
w przypadku zamachu urojonego, gdzie "atakowany" uznaje, że jest to rzeczywiste stosuje się art. 29 kk, okoliczność wyłączająca WINĘ
pozbawienie życia człowieka w wyniku obrony koniecznej jest legalne tylko, gdy jest bezwzględnie konieczne
bójka z art. 158 kk - nie można powołać się na obronę konieczną, chyba, że interwenient - działanie przeciw bójce, nie pomoc jednej ze stron (chyba, że jedna ze stron ma zauważalną przewagę)
wobec legalnych działań policjanta obrona konieczna nie przysługuje
eksces
intensywny
można w razie przekroczenia powołać się na fakt, że osoba zaatakowana może mieć bardzo duże trudności z racjonalną oceną sytuacji
ochrona miru domowego - można przekroczyć, chyba, że rażące
ekstensywny
stan wyższej konieczności
albo kontratyp (wyłącza bezprawność - jeśli dobro poświęcane jest niższej wartości) albo wyłącza tylko winę - jeśli poświęcone jest dobro, które nie przedstawia wartości oczywiście wyższej
nie chodzi tu o naruszenie dobra prawnego napastnika (tak w obronie koniecznej), a o poświęcenie jakiegokolwiek innego dobra w celu uniknięcia niebezpieczeństwa. tu poświęcane jest dobro podmiotów trzecich :)
źródłem niebezpieczeństwa może być człowiek, zwierzę, siły przyrody itd.
jest subsydiarny (w przeciwieństwie do ok), więc musi to być jedyny sposób na uniknięcie niebezpieczeństwa
!!przeciwko zachowaniu podjętemu w ramach swk będącemu okolicznością wyłączającą bezprawność nie przysługuje obrona konieczna! - w przypadku tych, które wyłączają winę przysługuje (bo są nielegalne)
TK: jeśli dla ratowania życia 5 osób konieczne jest poświęcenie życia 1 osoby to kolidują dobra tej samej wartości, więc swk uchyla jedynie winę
zasada wyłączenia - nie może powołać się na stan wyższej konieczności ktoś, kto poświęca dobro, które jest zobowiązany chronić - np. strażak
ryzyko nowatorstwa
działanie w celu przeprowadzenia eksperymentu
spodziewana korzyść ma istotne znaczenie
zasadne są celowość, sposób przeprowadzenia eksperymentu, oczekiwanie korzyści
zgoda uczestnika
kontratyp karcenia małoletnich
nie może naruszać godności dziecka
karcenie związane z zachowaniem, kara proporcjonalna do wagi przewinienia
uprawniony tylko opiekun dziecka
znikoma szkodliwość społeczna
brak winy przy realizacji czynu zabrionionego
nieletniość
co do zasady 17 lat, ALE - 15 lat możliwe, jeśli jedno z "poważnych" przestępstw - ustawodawca uważa, że już 15-latek powinien wiedzieć, że się np. nie zabija
nieletni - max. 2/3 górnej granicy ustawowego zagrożenia przewodzianej kary
niepoczytalność
poczytalność ograniczona
zawinienie na przedpolu czynu zabrionionego
błąd co do faktu
błąd co do kontratypu lub okoliczności wyłączającej winę
błąd co do prawa
stan wyższej konieczności
klauzula dobrego samarytanina
okoliczności wyłączające karalność