Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
BÀI TẬP TUẦN 10 - Coggle Diagram
BÀI TẬP TUẦN 10
Phương tiện dạy học KHXH ở tiểu học
Tranh ảnh
Khái niệm:
Là những tranh vẽ hay ảnh chụp được sử dụng làm phương tiện dạy học. Bao gồm những ảnh chụp và hình vẽ hoặc tranh ảnh trong sách báo, tạp chí,..được sử dụng làm phương tiện dạy học.
Ví dụ: Bài 23: Tìm hiểu cơ quan hô hấp-lớp 2 bộ kết nối
Tác dụng
Gợi sự chú ý, ham thích
Giới thiệu môn, bài học mới
Cách sử dụng
Hướng dẫn HS tìm ra mối liên hệ giữa các sự vật hiện tượng trong tranh
Tạo cho HS có điều kiện quan sát tỉ mỉ
Hướng dẫn HS quan sát kĩ bằng các câu hỏi định hướng
HS báo cáo kết quả mà mình quan sát được
Phân loại
Phân chia theo nguồn gốc
Phân chia theo nội dung
Sách giáo khoa
Khái niệm:
là tài liệu chính có tác dụng cụ thể hóa chương trình giáo dục, đảm bảo cung cấp cho học sinh một hệ thống kiến thức, kĩ năng phù hợp với mục đích và yêu cầu mà các môn học đề ra, là nguồn tri thức quan trọng nhất đối với học sinh.
Đặc điểm
Do được biên soạn công phu bởi một tập thể các nhà khoa học nên sách được trình bày đảm bảo tính khoa học, sư phạm và phù hợp với đặc điểm tâm sinh lí của gọc sinh tiểu học.
Phương pháp làm việc
Phần lớn các hình ảnh trong bài là nguồn tri thức nên cần tổ chức cho học sinh quan sát, thực hành, liên hệ thực tế để hiểu bài.
Trong trường hợp có nhiều cách ứng xử trước một tình huống, GV phải hướng dẫn học sinh lựa chọn cách giải quyết tốt nhất.
Cuối một số bài, có phần yêu cầu học sinh vẽ hoặc trò chơi, giáo viên nên giúp các em khắc sâu kiến thức và phát triển trí tưởng tượng.
Căn cứ vào biểu tượng trước các câu hỏi ở mỗi bài để nhận ra các hoạt động học tập.
Thành phần
Kênh hình: Gồm tranh ảnh, sơ đồ, bản đồ, bảng số liệu, bảng tổng kết kiến thức,...
Kênh chữ: bao gồm phần thông tin, hệ thống câu hỏi, yêu cầu đối với học sinh.
Tỉ lệ giữa kênh chữ và kênh hình thay đổi từ lớp 1 đến lớp 5. Số lượng kênh hình giảm từ lớp 1 đến lớp 5 để phù hợp với trình độ nhận thức của học sinh.
Hệ thống kí hiệu: Các kí hiệu có vài trò kép: vừa cung cấp thông tin vừa hướng dẫn các hoạt động học tập.
Mô hình
Khái niệm
Là loại phương tiện thuộc nhóm trực quan hình tượng nhằm cung cấp những kinh nghiệm giả tạo qua việc phản ánh cấu trúc không gian thực của đối tượng nghiên cứu.
Sử dụng
Bước 2 : Giới thiệu cho học sinh mục đích quan sát, chỉ dẫn cách thức quan sát, những trọng tâm cần quan sát
Bước 3: Quan sát mô hình, trình bày
Bước 1: Lựa chọn vị trí đặt mô hình sao cho học sinh ở các vị trí khác nhau có thể quan sát được dễ dàng
Bước 4: GV kết luận
Lưu ý
Có cần thiết hay không? Hay có thể vận dụng vật thật
Các chi tiết quan trọng có đúng hay không
Thích hợp với mục đích học tập và thời gian giảng dạy
Mô hình có bền chắc đảm bảo an toàn hay không
Ví dụ: Bài 23: Tìm hiểu cơ quan hô hấp-lớp 2 bộ kết nối
VIDEO
Khái niệm
Là phương tiện dạy học thuộc nhóm trực quan cung cấp thông tin, nội dung bài học qua một đoạn video, clip
sử dụng
trong dạy học các môn khoa học xã hội lớp 1,2,3
môn lịch sử và địa lý lớp 4,5.
các tiến hành
Bước 1 : GV cho Hs quan sát đoạn video đã chuẩn bị
Bước 2 : Hs quan sát và nhận xét
Bước 3 : GV đưa ra nhận xét và kết quả
Ví dụ
Mẫu vật thật
Các hình thức dạy học KHTN ở TH
Dạy học cá nhân
Khái niệm
Là hình thức tổ chức dạy học chú ý tới hoạt động của một cá thể
học sinh
Tác dụng
Tâm lí học hiện đại chỉ ra rằng, chỉ có hoạt động tích cực của cá nhân mới là cơ sở của sự hoàn thành toàn bộ nhân cách của học sinh, vì vậy người ta coi trọng việc cá thể hóa học tập
Dạy học cá nhân tạo ra sự bình đẳng để mỗi học sinh có thể phát triển theo năng lực và sở trường của mình.
Dạy học cá nhân giúp đỡ học sinh kém theo kịp chương trình học tập bằng cách gợi ý, tháo gỡ khó khăn trong cách làm bài ,đồng thời tạo điều kiện để học sinh giỏi học giỏi hơn nữa bằng các gợi ý, hướng dẫn các bài tập phát triển, các bài tập nâng cao nhằm đáp ứng nhu cầu đào tạo người tài cho đất nước
Lưu ý
Để thực hiện có hiệu quả, ngoài nghệ thuật phối hợp, điều hành hợp lí các hoạt động của lớp, không thể thiếu sự đóng góp của các tài liệu, phương tiện dạy học, đặc biệt là phiếu học tập, tuy nhiên cần sử dụng hợp lí các loại phiếu học tập
Khi dạy học cá nhân, giáo viên nên nói vừa đủ để hai người nghe, không làm ảnh hưởng tới học sinh khác và cần khuyến khích người học trình bày ý kiến của mình
Thời gian hướng dẫn cho một cá nhân không nên kéo dài (chỉ từ 3 đến 5 phút) để có điều kiện học cho số đông cả lớp
Ví dụ
Bài 30 : Làm thế nào để biết có không khí ?
Giáo viên có thể giao cho học sinh phiếu thực hành
Nhiệm vụ: Nhấn chìm một chiếc chai rỗng có đậy nút kín xuống đáy một chậu nước, quan sát và trả lời câu hỏi: Hiện tượng gì xảy ra khi mở nút chai? Tại sao có hiện tượng như vậy?
Thí nghiệm chứng tỏ điều gì?
Dạy học cả lớp
Ưu điểm
GV dễ điều hành và quản lí lớp.
GV dễ sử dụng các phương tiện dạy học hiện có để thực hiện bài dạy theo chương trình, ít lệ thuộc và môi trường xung quanh.
Phù hợp với hình thức tổ chức dạy học theo trường, lớp ở trường tiểu học hiện này.
Trong một thời gian ngắn có thể thông báo được nhiều kiến thức.
Nhược điểm
HS phải quan sát, tiếp thu phần lớn kiến thức gián tiếp qua tranh, ảnh và ngôn ngữ, ít có điều kiện để thực hành, vận dụng kiến thức.
HS cả lớp ít có điều kiện làm việc với các phương tiện học tập cá nhân để suy nghĩ, ít có điều kiện để thực hành, vận dụng kiến thức.
GV làm việc nhiều, HS ít làm việc và nhận thức thụ động.
Khái niệm
Là hình thức tổ chức dạy học mà đối tượng tiếp nhận kiến thức là toàn bộ HS trong lớp học. Theo hình thức tổ chứ này, GV là người hoạt động chủ yếu, HS làm việc ít và tiếp nhận thông tin một cách thụ động.
Hình thức này thường sử dụng ở đa số tiết học, đặc biệt là đầu tiết.
Lưu ý
Phối hợp hình thức dạy học đồng loạt cả lớp với các hình thức dạy học theo nhóm và cá nhân.
Nên hướng vào các hoạt động định hướng nhiệm vụ học tập, HS trình bày báo cáo, GV bổ sung, kết luận vấn đề sau mỗi phần hoặc cuối bài học. Ngoài ra hình thức này cần thiết khi GV sử dụng các PPDH như: kể chuyện, thuyết trình giải thích một vấn đề khó hoặc tiến hành tiết học kiểm tra.
Dạy học theo nhóm
Nhược điểm
Áp dụng phương pháp này bị hạn chế bởi không gian chật hẹp của lớp học dễ gây ồn, ảnh hưởng tới các lớp học khác.
Do thời gian hạn định của tiết học, nếu tổ chức không hợp lí sẽ làm mất thời gian, bài dạy khó hoàn thành.
Lưu ý
Trong hoạt động nhóm, tư duy tích cực, rèn luyện kĩ năng của HS phải được phát huy và rèn luyện năng lực hợp tác giữa các thành viên trong tổ chức lao động.
Cần lựa chọn nội dung, chủ đề phù hợp, tránh hình thức (quá dễ hoặc mất nhiều thời gian).
Cần đa dạng các hình thức học tập, không nên tổ chức hoạt động nhóm trong cả tiết học.
Các nhóm chỉ trình bày ý kiến trước lớp khi đã trao đổi thống nhất giữa các thành viên trong nhóm.
GV cần linh hoạt trong việc chia nhóm sao cho thuận tiện trong việc theo dõi tổ chức học tập theo nhóm, vừa giúp các em ở các trình độ khác nhau có thể trao đổi với nhau.
Ưu điểm
Bằng cách nói ra những điều đang nghĩ, mỗi HS có thể nhận rõ trình độ nhận thức của mình với bài học và thấy mình cần học hỏi thêm những gì.
HS biết cách trình bày ý kiến của mình, biết nghe và lựa chọn để tiếp nhận ý kiến người khác và tập dượt chỉ huy người khác.
HS dễ học hỏi lẫn nhua, từng em có thể bộc lộ ý kiến của mình và nghe ý kiến của các bạn khác cùng hoàn thành nhiệm vụ hạn chế sự tiếp nhận thụ động từ GV. Hiệu quả dạy học sẽ cao.
GV có điều kiện quan sát theo dõi giúp đỡ cho các hoạt động của HS.
Một số hoạt động có thể dạy học theo nhóm
Tìm hiểu, điều tra một đề tài.
Tiến hành thí nghiệm
Ôn tập và tổng kết kiến thức
Tiến hành trò chơi.
Thảo luận một chủ đề
Kiểm tra chéo giữa các nhóm theo tiêu chí do GV đưa ra.
Khái niệm
Là hình thức dạy học trong nhóm tạo điều kiện cho mỗi thành viên đều được hoạt động tích cực, không thể ỷ lại một vài người năng động và nổi trội hơn.
Các thành viên trong nhóm giúp nhau tìm hiểu vấn đề trong không khí thi đua với các nhóm khác. .
Kết quả làm việc của mỗi nhóm sẽ đống góp vào kết quả chung của cả lớp.
Dạy học tham quan và trải nghiệm
Ưu điểm
Giúp HS có điều kiện tiếp xúc với thực tiễn để nhận thức các quy tắc nhận thức xã hội, tuân thủ pháp luật, nâng cao ý thức tập thể và tinh thần tương trợ trong cộng đồng.
Tham quan tạo ra hình thức vận động cơ thể, thay đổi môi trường, góp phần giáo dục thể chất cho HS
Tạo điều kiện để HS tiếp xúc với thiên nhiên, xã hội xung quanh vừa giúp các em vừa có biểu tượng sinh động cụ thể vừa bổ xung mở rộng nhận thức ra cả hoạt động bên ngoài nhà trường.
Lưu ý
Quy luật về kỷ luật, an toàn trên đường đi và nơi đến tham quan
Phổ biến trước nhiệm vụ học tập của cả lớp.
Dự kiến trước các tình huống bất lợi có thể xảy ra để có thể có kế hoạch khắc phục.
Cuối đợt giáo viên tóm tắt kết quả tham quan
Tìm hiểu trước địa điểm, chọn thời gian và thời tiết thích hợp để việc đi lại của HS thuận tiện
Khái niệm
là một hình thức tổ chức dạy học ngoài trời giúp cho HS tìm hiểu những sự vật và hiện tượng ó liên quan đến bài học trong chương trình.
Nhuợc điểm
GV tốn thời gian trong việc lên kế hoạch tổ chức, tìm địa điểm cũng như là ý nghĩa giáo dục của chuyến đi tham quan muốn hướng đến HS
Môi trường có thể tác động đến việc tham quan của HS
GV khó có thể quản lý tốt HS
Cách tiến hành
B3: Lập kế hoạch chu đáp cho tham quan
B4: Tiến hành tham quan
B2: Xác định rõ yêu cầu tham quan
B5: GV cho HS viết bài thu hoạch rồi báo cáo qua lớp
B1: lựa chọn đối tượng, địa điểm tham quan
B6: GV đưa ra nhận xét đánh giá những thu hoạch của HS và tổng kết.