Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
5.Lithiasis (Urinary obstruction) - Coggle Diagram
5.Lithiasis (Urinary obstruction)
พยาธิสภาพ
1.การอุดกั้น(Obstruction)
นิ่วที่อุดกั้นที่ Infundibulum ทำให้เกิด Hydrocaliosis
นิ่วที่อุดกั้นที่ ureteropelvic junction (UPJ) ทําใหเ้กิด hydronephrosis
นิ่วที่อุดกั้นที่ท่อไตทําให้เกิด hydrouerter และ hydronephrosis
2.การติดเชื้อ (Infection)
มีการคั้งค้างของน้ำปัสสาวะตามส่วนต่างๆในทางเดินปัสสาวะและภาวะ hydronephrosis
ทําให้เนื้อไตถูกเบียด ความ หนาของเนื้อไตบางลงและพบ polymorphs และ round cells จํานวนมาก
สาเหตุ
เกลือแคลเซียม Calcium stones (75%) ซึ่งพบว่า เกิดจากสาเหตุดังต่อไปนี้ซึ่งมักจะรวมกับ oxalate นิ่ว ชนิดนี้เห็นได้จาก x-ray
เกลือ Struvite (magnesium ammonium phosphate) Stones (15%)นิ่วชนิดนี้เห็นได้จาก x-rayธรรมดานิ่วจะมีลักษณะเหมือนเขากวาง staghorn เกิดในผู้ป่วยที่มีทางเดินปัสสาวะอักเสบเรื้อรัง
เกลือ Uric acid stones (6%) เกิดจากที่รับประทานอาหารที่มี purine สูง
เกลือ Cystine stones (2%) เกิดจากความผิดปกติของร่างกายในการดูดซึมสาร Cys tine
การรักษา
การผ่าตัด
Extracorporeal shock wave lithotripsy (ESWL)ใช้คลื่นเสียงความถี่สูงส่งพลังผ่านผิวหนังไปสู่ก้อนนิ่ว ทําให้ก้อนนิ่วแตกออกเป็นก้อนเล็กๆ สลายนิ่ว โดยขนาดของนิ่ว ต้องไม่เกิน 2.5 ซม
2 . Ureteroscopy โดยการสวนส่องกล้องแล้วใช้ตะกร้า คล้องเอานิ่ว ในท่อไตออกโดยเฉพาะที่มีขนาดน้อยกว่า 5 mmและอยูต่ากว่ากระดูกสะโพก
3 . Open nephrostomy ไม่ค่อยนิยมทํากันแล้ว
4 . Percutaneous nephrolithotomy คือการเจาะเข้าไปยัง กรวยไตและนํานิ่ว ออกมาในกรณีที่ใช้ ESWL แล้วไม่ได้ผลหรือ เป็นนิ่ว ชนิดcystine stonesหรือนิ่ว ขนาดใหญ่
การรักษาด้วยยา
ยาที่ใช้รักษานิ่วที่เกิดจากเกลือแคลเซียม
ยาที่ใช้รักษานิ่วที่เกิดจาก oxalates
ยาที่ใช้รักษานิ่วที่เกิดจากกรดยูริก
ยาที่ใช้รักษานิ่ว Struvite Stones
ยาที่ใช้รักษา Cystine Stones
การพยาบาล
การประเมินการพยาบาล
การซักประวัติเกี่ยวกับปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ ประวัติการเป็นนิ่วในครอบครัวการรับประทานอาหาร ยา ปริมาณน้ำดื่ม โรคประจําตัว เป็นต้น
อาการสําคัญที่นํามาโรงพยาบาล ได้แก่ อาการปวด ลักษณะ ตําแหน่ง ความรุนแรงของอาการปวด เป็นต้น
ลักษณะของปัสสาวะ จํานวน สี ความผิดปกติของการขับถ่ายปัสสาวะ การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ เป็นต้น
การตรวจร่างกายในระบบที่เกี่ยวข้อง เช่น การคลํา-เคาะไต การตรวจต่อมลูกหมากในผู้ชาย เป็นต้น
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ ได้แก่ U/A, U/C, Blood chemistry เป็นต้น
การตรวจทางรังสี เชน่ Plain KUB, Intravenous Pyelogram (IVP), CT abdomen เป็นต้น
อาการ
ปัสสาวะขัด
ระคายเคืองเวลาปัสสาวะ
ปวดเอวและปวดร้าวลงมาบริเวณอวัยวะเพศ อาจจะมีอาการคลื่นไส้อาเจียน
ปวดเอวโดยที่ไม่มีอาการปวดร้าวไปบริเวณขาหนีบ