Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Lithiasis (Urinary obstruction) - Coggle Diagram
Lithiasis (Urinary obstruction)
พยาธิ
1.การอุดกั้น (Obstruction)
นิ่วที่อุดกั้น ที่ infundibulum ทำใหเ้กิด hydrocalicosis
นิ่วที่อุดกั้น ที่ureteropelvic junction (UPJ) ทำใหเ้กิด hydronephrosis
นิ่วที่อุดกั้น ที่ท่อไตทำให้เกิด hydrouerter และ hydronephrosis
2.การติดเชื้อ(Infection)
มีการคั่งค้างของน้ำ
ปัสสาวะตามส่วนต่างๆในทางเดินปัสสาวะและภาวะ hydronephrosis
ทำให้เนื้อไตถูกเบียด ความ
หนาของเนื้อไตบางลงและพบ polymorphs และ round cells จำนวนมาก
สาเหตุ
เกลือแคลเซียม Calcium stones (75%) ซึ่งพบว่าเกิดจากสาเหตุดังต่อไปนี้ซึ่งมักจะรวมกับ oxalate นิ่วชนิดนี้เห็นได้จาก x-ray
เกลือ Struvite (magnesium ammonium phosphate) Stones (15%)นิ่วชนิดนี้เห็นได้จาก x-ray ธรรมดานิ่วจะมีลักษณะเหมือนเขากวาง staghorn เกิดในผู้ป่วยที่มีทางเดินปัสสาวะอักเสบเรื้อรัง
เกลือ Uric acid stones (6%) เกิดจากที่รับประทานอาหารที่มี purine สูง
อาการและอาการแสดง
ปวดเอวโดยที่ไม่มีอาการปวดร้าวไปบริเวณขาหนีบ
ระคายเคืองเวลาปัสสาวะ
ปัสสาวะขัด
ปัสสาสะน้อย แต่บ่อย
การรักษา
การผ่าตัด
3 . Open nephrostomy . ไม่ค่อยนิยมทำกันแล้ว
2 . Ureteroscopy . โดยการสวนส่องกล้องแล้วใช้ตะกร้าคล้องเอานิ่วในท่อไตออกโดยเฉพาะที่มีขนาดน้อยกว่า5 mmและอยู่ต่ำกว่ากระดูกสะโพก
Extracorporeal shock wave lithotripsy (ESWL) .ใช้คลื่นเสียงความถี่สูงส่งพลังผ่านผิวหนังไปสู่ก้อนนิ่วทำให้ก้อนนิ่วแตกออกเป็นก้อนเล็กๆ สลายนิ่วโดยขนาดของนิ่วต้องไม่เกิน 2.5 ซม
4 . Percutaneous nephrolithotomy. คือการเจาะเข้าไปยังกรวยไตและนำนิ่วออกมาในกรณีที่ใช้ESWLแล้วไม่ได้ผลหรือเป็นนิ่วชนิดcystine stonesหรือนิ่วขนาดใหญ่
การรักษาด้วยยา
ยาที่ใช้รักษานิ่วที่เกิดจากเกลือแคลเซียม
ยาที่ใช้รักษานิ่วที่เกิดจาก oxalates
ยาที่ใช้รักษานิ่วที่เกิดจากกรดยูริก
ยาที่ใช้รักษานิ่ว Struvite Stones
ยาที่ใช้รักษา Cystine Stones
การพยาบาล
การประเมินทางการพยาบาล
การซักประวัติเกี่ยวกับปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ ประวัติการเป็นนิ่วในครอบครัว การรับประทานอาหาร ยา ปริมาณน้ำดื่ม โรคประจำตัว เป็นต้น
อาการสำคัญที่นำมาโรงพยาบาล ได้แก่ อาการปวด ลักษณะ ตำแหน่ง ความรุนแรงของอาการปวด เป็นต้น
ลักษณะของปัสสาวะ จำนวน สี ความผิดปกติของการขับถ่ายปัสสาวะ การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ เป็นต้น
การตรวจร่างกายในระบบที่เกี่ยวข้อง เช่น การคลำ-เคาะไต การตรวจต่อมลูกหมากในผู้ชาย เป็นต้น
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ ได้แก่ U/A, U/C, Blood chemistry เป็นต้น
การตรวจทางรังสี เช่น Plain KUB, Intravenous Pyelogram (IVP), CT abdomen เป็นต้น
ความหมาย
ภาวะทางเดินปัสสาวะถูกอุดกั้นเกิดจากความผิดปกติที่เกิดขึ้นในอวัยวะที่เกี่ยวข้อง ที่พบเป็นสาเหตุของการอุดกั้นบ่อยที่สุดคือ นิ่ว (urinary stone) และในผู้ชายคือ ต่อมลูกหมากโต (Benign prostatichyperplasia: BPH) นิ่วในระบบทางเดินปัสสาวะ (urinary stones/calculi)