Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

CHƯƠNG 7: ĐƯỜNG LỐI XÂY DỰNG, PHÁT TRIỂN VĂN HÓA VÀ GIẢI QUYẾT CÁC VẤN ĐỀ…

- - - - Đại chúng hóa (chống mọi chủ trương, hành động làm cho văn hóa phản lại hoặc xa rời quần chúng).
      - Khoa học hóa (chống lại tất cả những gì làm cho văn hóa phản tiến bộ, trái khoa học).
      - Dân tộc hóa (chống lại mọi ảnh hưởng của văn hóa nô dịch và thuộc địa).
      - Nền văn hóa Việt Nam có tính chất dân tộc về hình thức, dân chủ, về nội dung :
        
        3/9/1945, trong phiên họp đầu tiên của Hội đồng chính phủ đã thông qua 6 nhiệm vụ cấp bách của Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, trong đó có 2 nhiệm vụ thuộc về văn hóa là chống nạn mù chữ và giáo dục lại tinh thần nhân dân.
        
        Đầu 1946, Ban TW vận động đời sống mới được thành lập và tổ chức cuộc vận động thực hiện đời sống mới nhằm giáo dục lại tinh thần của nhân dân.
        
        Đường lối Văn hóa kháng chiến dần dần được hình thành trong các văn kiện: Chỉ thị “Kháng chiến kiến quốc” của Ban thường vụ TW Đảng (11/1945), Báo cáo “Chủ nghĩa Mác và văn hóa Việt Nam” của Trường Chinh (7/1948), Bức thư về “Nhiệm vụ văn hóa Việt Nam trong công cuộc cứu nước và xây dựng nước hiện nay” Trường Chinh (16/11/1946).
    - - Tích cực bài trừ nạn mù chữ, mở Đại học và Trung học, cải cách việc học theo tinh thần mới, bài trừ cách dạy nhồi sọ.
      - Xây dựng nền văn hóa dân chủ mới Việt Nam có tính chất dân tộc, khoa học, đại chúng mà khẩu hiệu lúc này là Dân tộc, Dân chủ (nghĩa là yêu nước và tiến bộ).
      - Xác định mối quan hệ giữa văn hóa và cách mạng giải phóng dân tộc, cổ động văn hóa cứu quốc.
      - Giáo dục lại nhân dân, cổ động thực hành đời sống mới.
      - Phát triển cái hay trong văn hóa dân tộc, học cái hay, cái tốt của văn hóa thế giới.
    - - Thành tựu:
        
        Nền văn hóa dân chủ mới – văn hóa cứu quốc đã bước đầu được hình thành và đạt nhiều thành tựu trong kháng chiến và kiến quốc. Xóa bỏ dần những mặt lạc hậu, lỗi thời trong di sản văn hóa phong kiến và văn hóa nô dịch của thực dân Pháp, bước đầu xây dựng nền văn hóa dân chủ mới có tính chất dân tộc, khoa học, đại chúng. Phát triển hệ thống giáo dục, cải cách phương pháp dạy học, thực hành rộng rãi đời sống mới, bài trừ hủ tục, lạc hậu. Động viên nhân dân tham gia tích cực vào cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược.
        
        Trong những năm 1955 – 1986, công tác tư tưởng và văn hóa đã đạt được những thành tựu to lớn, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách
        mạng cả nước. Trình độ văn hóa chung của xã hội đã được nâng lên một cách đáng kể. Lối sống mới đã trở thành phổ biến, người với người sống có tình nghĩa, đoàn kết thương yêu nhau.
      - -Hạn chế và nguyên nhân:
        
        Công tác tư tưởng văn hóa thiếu sắc bén, thiếu tính chiến đấu. Sự suy thoái về đạo đức, lối sống có chiều hướng phát triển.
        
        Việc xây dựng thể chế văn hóa còn chậm. Đời sống văn học, nghệ thuật còn có những mặt bất cập. Một số công trình văn hóa vật thể và phi vật thể truyền thống có giá trị không được quan tâm bảo tồn, lưu giữ, thậm chí bị phá hủy, mai một.
        
        Chiến tranh cùng với cơ chế quản lý kế hoạch hóa tập trung, quan liêu, bao cấp và tâm lý bình quân chủ nghĩa đã làm giảm động lực phát triển văn hóa, giáo dục, kìm hãm năng lực tự do sáng tạo.
  - - - Từ Đại hội VI đến XI Đảng ta đã hình thành từng bước nhận thức mới về đặc trưng của nền văn hóa mới cần xây dựng, về chức năng, vai trò, vị trí của văn hóa trong phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.
      - Đại hội VI (1986) của Đảng xác định khoa học – kỹ thuật là một động lực to lớn thúc đẩyquá trình phát triển kinh tế - xã hội, có vị trí then chốt trong sự nghiệp xây dựng CNXH. - Đại hội VII (9/1991) lần đầu tiên đưa ra quan niệm nền văn hóa Việt Nam có - đặc trưng: tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
        
        Từ Đại hội VII đến Đại hội XI, Đảng luôn xác định văn hóa là nền tảng tinh - thần của xãhội và coi văn hóa vừa là mục tiêu vừa là động lực của phát triển.
        
        Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII (7/1998) đưa ra 5 quan điểm cơ bản chỉ đạo quá trìnhphát triển văn hóa trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa nước.
        
        Hội nghị Trung ương 9 khóa IX (1/2004) xác định thêm “phát triển văn hóa đồng bộ vớiphát triển kinh tế”
        
        Hội nghị trung ương 10 khóa IX (7/2004) đã nhận định về sự biến đổi của văn hóa trongquá trình đổi mới.
        
        Nghị quyết Đại hội XI của Đảng yêu cầu xây dựng văn hóa phải hài hòa với phát triển kinhtế.
        
        Đại hội XII gắn nhiệm vụ xây dựng văn hóa, con người với nhiệm vụ xây - dựng và pháttriển đất nước, gắn xây dựng mội trường văn hóa với xây dựng con người, bước đầu hình thành những giá trị mới về con người với các phẩm chất về trách nhiệm xã hội, ý thức công dân, dân chủ, chủ động, sáng tạo, khát vọng vươn lên.
    - - Hai là nền văn hóa mà chúng ta xây dựng là nền văn hóa tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc
        Tiên tiến là yêu nước và tiến bộ mà nội dung cốt lõi là ý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội theo chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh nhằm mục tiêu tất cả vì con người
      - Văn hóa có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc bồi dưỡng phát huy nhân tố con người và xây dựng xã hội mới
        
        Văn hóa là mục tiêu của phát triển
        
        Nên văn hóa Việt Nam đương đại với những giá trị mới sẽ là một tiền đề quan trọng để đưa nước ta hội nhập sâu rộng và toàn diện hơn vào nền kinh tế thế giới
        
        Hàm lượng văn hóa trong các lĩnh vực đời sống con người càng cao bao nhiêu thì khả năng phát triển kinh tế xã hội càng hiện thực và bền vững bấy nhiêu
        
        Văn hóa là sợi chỉ đỏ xuyên suốt toàn bộ lịch sử của dân tộc nó làm nên sức sống mãnh liệt giúp cộng đồng dân tộc Việt Nam vượt qua sóng gió và thác ghềnh để không ngừng phát triển
        
        Một là văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội vừa là mục tiêu vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội và hội nhập quốc tế
      - Ba là nền văn hóa Việt Nam là nền văn hóa thống nhất mà đa dạng trong các cộng đồng các dân tộc Việt Nam. Việt Nam có hơn năm mươi dân tộc anh em các dân tộc đều có những giá trị và bản sắc văn hoá riêng. Các giá trị và sắc thái đó bổ sung cho nhau làm phong phú nền văn hóa Việt Nam và cũng cố sự thống nhất dân tộc
      - Bốn là xây dựng và phát triển văn hóa là sự nghiệp chung của toàn dân do Đảng lãnh đạo trong đó đội ngũ trí thức giữ vai trò quan trọng
      - Năm là giáo dục và đào tạo cùng với khoa học và công nghệ được coi là quốc sách hàng đầu
      - Sáu là văn hóa là một mặt trận xây dựng và phát triển văn hóa là một sự nghiệp cách mạng lâu dài đòi hỏi phải có ý chí cách mạng và sự kiên trì thận trọng
    - - Giáo dục và đào tạo có bước phát triển đáng kể trình độ dân trí được nâng cao
      - Cơ sở vật chất kĩ thuật của nền văn hóa mới trong những năm vừa qua bước đầu được xây dựng quá trình đổi mới tư duy về văn hóa về xây dựng con người và nguồn nhân lực có bước phát triển vượt bậc, môi trường văn hóa có những biến tích cực mở rộng hợp tác quốc tế về lĩnh vực văn hóa
      - Khoa học và công nghệ có bước phát triển phục vụ tốt cho sự phát triển kinh tế xã hội
      - Văn hóa phát triển việc xây dựng nếp sống văn minh và đời sống văn hóa cả nước có nhiều tiến bộ
- - - - Khuyến khích mọi người dân làm giàu theo pháp luật, thực hiện có hiệu quả mục tiêu xóa đói giảm nghèo.
      - Bảo đảm cung ứng dịch vụ công thiết yếu, bình đẳng cho mọi người dân, tạo việc làm và thu nhập, chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
      - Phát triển hệ thống y tế công bằng và hiệu quả.
      - Xây dựng chiến lược quốc gia về nâng cao sức khỏe và cải thiện giống nòi.
      - Thực hiện tốt các chính sách dân số kế hoạch hóa gia đình.
      - Chú trọng các chính sách ưu đãi xã hội.
      - Đổi mới cơ chế quản lý và phương thức cung ứng các dịch vụ công cộng
  - - - Kết hợp các mục tiêu kinh tế với các mục tiêu xã hội.
      - Xây dựng và hoàn thiện thể chế gắn kết tăng trưởng kinh tế với tiến bộ, công bằng xã hội trong từng bước và từng chính sách phát triển
      - Chính sách xã hội được thực hiện trên cơ sở phát triển kinh tế, gắn bó hữu cơ giữa quyền lợi và nghĩa vụ, giữa cống hiến và hưởng thụ.
      - Coi trọng chỉ tiêu GDP bình quân đầu người gắn với chỉ tiêu phát triển con người (HDI) và chỉ tiêu các lĩnh vực xã hội.
  - - - Thống nhất chính sách kinh tế với chính sách xã hội.
      - Thiết lập cơ chế, chính sách đề các thành phần kinh tế và người lao động đều tham gia tạo việc làm.
      - Khuyến khích mọi người làm giàu hợp pháp đi đôi với tích cực xóa đói giảm nghèo.
      - Xây dựng một cộng đồng xã hội đa dạng, trong đó các giai cấp, các tầng lớp nhân dân đều có nghĩa vụ, quyền lợi chính đáng, đoàn kết chặt chẽ, góp phần xây dựng nước Việt Nam giàu mạnh.
      - Thực hiện phân phối theo kết quả lao động và hiệu quả kinh tế, đồng thời phân phối theo mức đóng góp các nguồn lực khác vào sản xuất – kinh doanh và thông qua phúc lợi xã hội.