Tuần 8- Nhóm 8- KHXH
Kĩ thuật XYZ
Khái niệm
Kỹ thuật XYZ là một kỹ thuật làm việc nhóm nhằm phát huy tính tích cực của mỗi thành viên trong nhóm, trong đó mỗi nhóm có X thành viên, mỗi thành viên cần đưa ra Y ý kiến trong khoảng thời gian Z. Mô hình thông thường mỗi nhóm có 6 thành viên, mỗi thành viên cần đưa ra 3 ý kiến trong khoảng thời gian 5 phút, do vậy, kỹ thuật này còn gọi là kỹ thuật 635.
Ưu điểm
Huy động sự tham gia của các nhóm thành viên
Hạn chế
cần dành nhiều thời gian cho hoạt đông nhóm , nhất là quá trình tổng hợp ý kiến đánh giá
Lưu ý
Số lượng thành viên trong nhóm nên tuân thủ đúng quy tắc để tạo tính tương đồng về thời gian, giáo viên quy định thời gian và theo dõi thời gian cụ thể
Dụng cụ
Giấy, bút cho các thành viên
Cách thực hiện
Mỗi nhóm 6 người, mỗi người viết 3 ý kiến trên một tờ giấy trong vòng 5 phút về cách giải quyết 1 vấn đề và tiếp tục chuyển cho người bên cạnh;
Tiếp tục như vậy cho đến khi tất cả mọi người đều viết ý kiến của mình, có thể lặp lại vòng khác;
Con số X-Y-Z có thể thay đổi;
Sau khi thu thập ý kiến thì tiến hành thảo luận, đánh giá các ý kiến
Kích thích tư duy, khả năng huy động vốn hiểu biết
Học sinh được thảo luận, trao đổi,chia sẻ, lắng nghe ý kiến của thành viên khác
Tạo không khí học tập sôi nổi
Tác dụng
làm cho người học tham gia tích cực vào quá trình học tập
Khai thác, chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm cho học sinh
Tạo không khí hợp tác học tập
nhận thức và sàng lọc những kiến thức đã đặt ra
Ví dụ: Khi dạy bài : Phòng cháy khi ở nhà ( TNXH lớp 3)
Giáo viên giao cho học sinh nhiệm vụ: "nêu các biện pháp phòng cháy mà em biết"
Giáo viên chia thành các nhóm, mỗi nhóm 4 học sinh
Giáo viên yêu cầu các em mỗi người viết 3 ý kiến của mình về nhiệm vụ được giao trong vòng 3 phút
Sau khi các em đã viết xong thì tiến hành thảo luận, đánh giá ý kiến của các bạn và đưa ra kết luận chung
Phương pháp dạy học dự án
Đặc trưng cơ bản
Người học là trung tâm của quá trình dạy học
Dự án tập trung vào những mục tiêu học tập quan trọng gần với các chuẩn
Dự án đươc định hướng theo câu hỏi khung chương trình
Dự án đòi hỏi các hình thức đánh giá đa dang và thường xuyên
Dự án có tính liên hệ với thực tế
Người học thể hiện sự hiểu biết của mình thông qua sản phẩm và quá trình thực hiện
Công nghệ hiện đại hỗ trợ và thúc đẩy việc học của người học
Kĩ năng tư duy là yếu tố không thể thiếu trong phương pháp dạy học dự án
ưu điểm, nhược điểm
ưu điểm
nhược điểm
Phát triển năng lực tự đánh giá
phát triển kĩ năng phát hiện và giải quyết vấn đề
Rèn luyện năng lực cộng tác làm việc
Rèn luyện tính bền bỉ, kiên nhẫn
Phát triển khả năng sáng tạo
Phát huy tính tự lực, tính trách nhiệm
Kích thích động cơ, hứng thú học tập của người học
Gắn lí thuyết với thực hành, tư duy với hành động, nhà trường và xã hội
Mặt khác, DHDA đòi hỏi về cơ sở vật chất tư liệu tham khảo..nên ở những nơi còn thiếu và yếu về các phương tiện dạy học thì khó triển khai DHDA
DHDA không phù hợp trong việc truyền thụ tri thức lý thuyết mang tính trìu tượng , hệ thống
DHDA cần nhiều thời gian và công sức chuẩn bị nên không thể tiến hành một cách thường xuyên trong chương trình môn học
DHDA yêu cầu phải thay đổi thói quen dạy học cũ của GV và HS
Một số lưu ý
Phát triển các kĩ năng giao tiếp và tư duy
Các dự án học tập thường được thực hiện theo nhóm, trong đó có sự cộng tác làm việc và sự phân công công việc giữa các thành viên trong nhóm
HS được tham gia chọn đề tài, nội dung học tập phù hợp với khả năng và hứng thú cá nhân, HS phải tham gia các tình huống
Dự án học tập cần góp phần gắn việc học tập trong nhà trường với thực tế đời sống. Có sự kết hợp giữa nghiên cứu lí thuyết và vận dụng lí thuyết vào thực hành, thực tiễn
Nhiệm vụ dự án cần chứa đựng những vấn đề voiws trình độ và khả năng của học sinh
Nội dung dự án có kết hợp trí thực của nhiều lĩnh vực hoặc môn học khác nhau nhằm giải quyết một vđề mang tính phức hợp, nội dung phải bám sát nội dung bài học
Sản phẩm của dự án không giới hạn trong những thu hoạch lí thuyết, sản phẩm này có thể sử dụng, công bố, giơi thiệu
Nội dung gắn với thực tiễn
Khái niệm
Dạy học theo dự án là một hình thức dạy học , trong đó HS dưới sự điều khiển và giúp đỡ của GV tự lực giải quyết một nhiệm vụ học tập mang tính phức hợp không chỉ về mặt lý thuyết mà đặc biệt về mặt thực hành , thông qua đó tạo ra các sản phẩm thực hành có thể giới thiệu , công bố được.
Quy trình thực hiện
Bước 1: lập kế hoạch
Khơi gợi hứng thú
Lựa chọn chủ đề
xây dựng tiểu chủ đề
lập kế hoạch các nhiệm vụ học tập
Bước 2: Thực hiện dự án
Thảo luận với các thành viên khác
Thu thập thông tin
Xử lí thông tin
Trao đổi và xin ý kiến GV hướng dẫn
Bước 3: Tổng hợp kết quả
rút ra bài học kinh nghiệm sau khi thực hiện dự án
xây dựng sản phẩm
trình bày sản phẩm
Ví dụ: chủ đề: Con người và sức khỏe
Bước 1: Lập kế hoạch Cho học sinh tìm hiểu về bệnh béo phì Tìm hiểu nguyên nhân, tác hại, cách phòng chống bệnh béo phì
Bước 2: Thực hiện dự án GV chia nhóm. HS làm việc theo nhóm. tìm thông tin và chọn lọc thông tin. HS có thể tìm trong sách báo, tìm thông tin trên mạng internet... Trình bày nguyên nhân và tác hại bệnh béo phì -Dinh dưỡng hợp lí để phòng bệnh béo phì
Bước 3: Tổng hợp kết quả GV triển khai tiêu chí đánh giá Các nhóm thuyết trình và trình bày sản phẩm GV và HS cùng nhận xét đánh giá theo các tiêu chí
Kĩ thuật động não
Khái niệm
là 1 kỹ thuật dạy học tích cực, thông qua thảo luận nhằm huy động những ý tưởng mới mẻ, độc đáo về 1 chủ đề của mọi thành viên tham gia thảo luận, các thành viên tham gia cổ vũ 1 cách tích cực, không hạn chế ý tưởng nhằm tạo ra 1 cơn
lốc ý tưởng
Cách tiến hành
xác định vấn đề cần giải quyết
đặt ra "luật"
chia nhóm, bầu ra nhóm trưởng và thư kí
bắt đầu động não
kết thúc buổi làm việc
không thành viên nào có quyền đòi hỏi hay cản trở, đánh giá, phê bình hay thêm bớt vào ý kiến, từ vựng nêu ra hay giải đáp của thành viên khác. xác định rằng không có câu trả lời nào là sai
tất cả câu trả lời, các ý kiến đều được thư ký ghi lại
rưởng nhóm có nhiệm vụ điều khiển buổi làm việc
vạch ra thời gian cho buổi làm việc và ngưng khi hết giờ
Lưu ý
Khuyến khích số lượng các ý tưởng;
Cho phép sự tưởng tượng và liên tưởng
Liên hệ với những ý tưởng đã được trình bày;
Không đánh giá và phê phán trong quá trình thu thập ý
tưởng của các thành viên
Ưu nhược điểm
Nhược điểm
Ưu điểm
- Dễ thực hiện
- Không tốn kém
- Sử dụng được hiệu ứng cộng hưởng, huy động tối đa trí
tuệ của tập thể - Huy động được nhiều ý kiến
- Tạo cơ hội cho tất cả thành viên tham gia
- Có thể đi lạc đề, tản mạn
- Có thể mất thời gian nhiều trong việc chọn các ý kiến thích hợp
- Có thể có một số HS "quá tích cực", số khác thụ động
KT 3 lần 3
Khái niệm
Cách tiến hành
Học sinh mỗi bạn viết ra 3 điều tốt, 3 điều chưa tốt, 3 đề nghị cải tiến
HS được yêu cầu cho ý kiến phản hồi về một vấn đề nào đó
Phương pháp tiến hành thảo luận
Nội dung thảo luân
Lưu ý
nội dung câu hỏi cần có định hướng rõ ràng, cụ thể
Câu hỏi đảm bảo phải bám sát nội dung, có tính khoa học, tính logic, tính hệ thống, tính thực tế
khi chuẩn bị câu hỏi, GV phải có đáp án rõ ràng, chuẩn bị
chu đáo
biết phối hợp với các kĩ thuật khác
Tác dụng
đem lại hứng thú cho HS
học sinh đề xuất được nhiều phương án =>đa dạng câu trả
lời
nâng cao chất lượng dạy học
Sau khi thu thập ý kiến thì xử lý và thảo luận về các ý kiến phản hồi.
là một kỹ thuật lấy thông tin phản hồi nhằm huy động sự tham gia tích cực của HS
KT hỏi tới cùng
Khái niệm
Đặt câu hỏi là một trong những kỹ năng hêt sức hữu ích mà Gv cần phát triển. Người đặt câu hỏi phải có kỹ năng và hiểu biết thì mới có thể diễn đạt câu hỏi một cách rõ ràng, chính xác, tung ra câu hỏi đúng thời điểm để đem lại hiểu quả tối đa và khai thác câu trả lời để đặt câu hỏi tiếp theo
Cách tiến hành
Chuẩn bị: Xác định mục đích, lựa chọn nội dung, Chọn địa điểm, thời gian tiến hành, chuẩn bị hệ thống câu hỏi
GV tiến hành hỏi HS
HS đặt câu hỏi ngược lại
HS rút ra nhận xét, GV đưa ra kết luận
Lưu ý
Người đặt câu hỏi cũng phải có kỹ năng và hiểu biết thì mới có thể diễn đạt câu hỏi một cách rõ ràng chính xác, tung ra câu hỏi đúng thời điểm để đem lại hiệu quả tối đa, và khai thác câu trả lờiđể đặt câu hỏi tiếp theo
Dừng lại sau khi đặt câu hỏi khoảng 3-5s
Phản ứng với câu trả lời sai của học sinh: ko chê bai chỉ trích hay phạt gây ức chế tư duy của a học sinh cần khuyến khích các em tiếp tục trả lời
tích cực hóa tất cả học sinh
phân phối câu hỏi cho cả lớp
Tránh nhắc lại câu hỏi của mình và tự trả lời câu hỏi của mình
Tránh nhắc lại câu hỏi cho học sinh
Ưu, nhược điểm
Ưu điểm
Khám phá tri thức mới, tạo điều kiện
cho HS tham gia vào quá trình dạy học
Kiểm tra, đánh giá được kiến thức kĩ năng của HS
Kích thích,dẫn dắt HS suy nghĩ
Thu thập mở rộng thêm thông tin kiến thức
Nhược điểm
Lớp học đễ bị ồn
HS hỏi lạc đề,sai nội dung bài học
Mất nhiều thời gian
Kết quả không được như GV hướng tới
Tác dụng
Giúp GV có những phản hồitức thì về hiểu biết của HS, kịp
thời có giải pháp khắc phục những sai lầm, khó khăn của
HS.
Thu thập, mở rộng thông tin, kiến thức
Kích thích, dẫn dắt HS suy, kỹ năng của HS và sự quan tâm, hứng thú của các em đối với nội dung học tập.
Kĩ thuật lược đồ dòng thời gian
Khái niệm: Lược đồ dòng thời gian là một kĩ thuật dạy học chủ yếu trong môn lịch sử lớp 4,5 giúp học sinh hệ thống kiến thức từ các sự kiện một cách logic và dễ nhớ
Cách tiến hành
Sắp xếp các sự kiện cần thể hiện trên dòng thời gian
Vẽ lược đồ
Điền các mốc quan trọng lên lược đồ
Sắp xếp các sự kiện vào lược
Học sinh dựa vào lược đồ để đọc các thông tin cần hướng tới
Giáo viên nhân xét, kết luận và đánh giá
Ưu điểm
dễ học, dễ nhớ
HS có thể tự hệ thống hoá các kiến thức rõ ràng
Hệ thống logic
Tư duy khái quát vấn đề
Nhược điểm
Nhiều sự kiện trong 1 thời điểm có thể gây lẫn
Nếu học sinh không trình bày khoa học thi HS nhìn sẽ rồi, khó nắm bắt thông tin cần thiết
Ví dụ: 3 cuộc kháng chiến chống quân Mông Nguyên
B1: Sắp xếp các sự kiện
B2: Về lược đồ
B3: ghi cột mốc lên lược đồ
B4: Điền các sự kiện lên lược đồ
B5: Ghi lại kết quả các trận đánh lên lược đồ
Kĩ thuật xoắn ốc
K/n: Là kĩ thuật dạy học nơi đầu tiên là nội dung cơ bản của bài học ( chưa chi tiết ) trong quá trình học tập càng nhiều chi tiết được giới thiệu đồng thời chúng có liên quan đến những điều cơ bản được nhấn mạnh nhiều lần để giúp ghi nhớ lâu dài
Cách tiến hành
Vẽ mô hình xoắn ốc vào giấy hoặc bảng
Đưa ra chủ đề cần giải quyết và yêu cầu học sinh chọn 1 vị trí trên đường xoắn ốc để viết chủ đề đó
HS theo dõi, nhận xét và bổ sung ý kiến cho bạn bằng cách viết tiếp ý kiến cả mình trên đường xoắn ốc
GV nhận xét, đánh giá và đưa ra kết luận
Ưu điểm
Kích thích thẩm mĩ và quyền tự do lựa chọn vị trí viết
Gây hứng thú cho HS tạo không khí lớp sôi nổi
Phát triển tư duy sáng tạo khả năng chọn lọc kiến thức và trình bày của HS
Phát triển năng lực hợp tác trong học tập cho HS , quan sát ý kiến của bạn viết trước và tiếp tục bổ sung cho bạn cò thiếu ý tránh được việc bị trùng lặp ý
Dễ thưc hiện không tốn kém
Nhược điểm
Bài trình bày có thể không sắp xếp tuần tự các ý nên khó kiểm soát đủ ý
Vòng xoắn nhiều sẽ bị nhìn lộn xộn thiếu mĩ quan
Kĩ thuật băng chuyền
K/n: Là một trong những kĩ năng hết sức hữu ích mà GV cần phát triển. Người đặt câu hỏi phải có kĩ năng và hiểu biết thì mới có thể diễn đạt câu hỏi đúng thời điểm để đem lại hiệu quả tối đa và khai thác câu trả lời để đặt câu hỏi tiếp theo
Mục đích
- Kích thích dẫn dắt học sinh suy nghĩ, khám phá tri thức mới tạo điều kiện cho HS tham gia vào quá trình dạy học
- Kiểm tra, đánh giá kiến thức, kĩ năng của HS và sự quan tâm hứng thú của các em đối với nội dung học tập
- giúp GV có những phản hổi tức thì về hiểu biết của HS , kịp thời có giải pháp khắc phục những sai lầm khó khăn của HS
- Thu thập, mở rộng thông tin kiến thức
Ưu điểm
Xác định mục đích
Lựa chọn nội dung
Chọn địa điểm, thời gian tiến hành
chuẩn bị hệ thống câu hỏi
GV tiến hành hỏi HS
HS đặt câu hỏi ngược lại
HS ruts ra nhận xét
GV đưa ra kết luận
Ưu điểm
Kích thích thẩm mĩ và quyền tự do lựa chọn vị trí viết
Gây hứng thú cho HS tạo không khí lớp sôi nổi
Phát triển tư duy sáng tạo khả năng chọn lọc kiến thức và trình bày của HS
Phát triển năng lực hợp tác trong học tập cho HS , quan sát ý kiến của bạn viết trước và tiếp tục bổ sung cho bạn cò thiếu ý tránh được việc bị trùng lặp ý
Dễ thưc hiện không tốn kém
Nhược điểm
Bài trình bày có thể không sắp xếp tuần tự các ý nên khó kiểm soát đủ ý
Vòng xoắn nhiều sẽ bị nhìn lộn xộn thiếu mĩ quan