Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Jesus eta bere garaiko gizartea, GREKOZ, image, image, image, image, image…
Jesus eta bere garaiko gizartea
1. Palestina Jesusen garaian
Norbait hobeto ezagutzeko
(JESUS)
Non jaio
Lurraldea:
Palestina
Garaiko gizartea
Palestina Imperio Erromatarrek konkistatu zuen
Ponpeio jenerala hasi zen konkiztatzen k.a. 63an
Titok konkiztatu zuen Jerusalem k.o. 70ean
Konkista ostean Palestina banatu zen
Idumea
Samaria
Judea
Galilea
Trakonitida
Dekapolis
Perea
Konkistak Palestinari sortu zion
ONURAK
Komunikabide-sareak
Erabili ahal zituzten
Punta batetik bestera hitz egiteko
Onura handia merkatarientzat
Posta-sistema
Bizi egoera hobetu
herri-lan ugari
akueduktuak
Antzokiak
Termak
Iturriak
1 more item...
BETEBEHARRAK
Erromari zergak ordaintzea
Zuzeneko zergak
Ondasunen arabera kopuru bat ordaindu
Zeharkako zergak
Erosketa edo salmetetatik ordaindu beharreko ehuntekoa %
Heriotza-zigorrik ezin egin Erromatarren baimenik gabe
Epaiketak :check:
Erromatarren eta palestinaren artean
Gatazkak
Erromatarren joera
Kezkagarria gizarte-klase Juduentzat
1 more item...
Bakeak
Erromatarrek errespetatzen zituzten Juduak
Erlijioa
Larunbatak ospatzen zituzten
k.a. 30etik k.o. 14rarte
Oktavio Zesar Augustok agintzen zuenean
Juduek bakea izan zuten
Jesus jaio zen
2. Palestinaren antolakuntza politikoa
Jesusen bizitzarekiko zerikusia duten erakundeak
Herodes I.a Handia
Palestina Erromaren menpe
Herodes aginpen mugatua
Autonomia eskumenetarako
Erromako senatuek izendatu
Palestina osoko errege
K.a. 37tik K.o 4ra
politika-abileziaz jokatu
Erresumako mugak saintzeko
Soldaduez
Herri-lan garrantztzuak
Templuak
Berraiki
apaindu
Ubidez hornitu
Antzoki
Herrialde
Eraiki
Gotorleku
Kirol-estadioak
Oso krudela zen
Jesusi errugabe heriotza egin zion
Israelgo erregea deitzen zutelako
Hil zenean erresuma banandu
bere semeen artean
Erromatarrek gobernari giza utzi soilik
Pontzio Pilato
Judeako gobernari erromatarra
Jesusen gertaeretan agintzen egon zen
K.o. 26tik 37ra
Egitekoa
Palestinan zeuden zazpi administrasioak kontrolatzea
Apaisak eta apaizburuak izendatzea
Zergak kobratzea
Heriotzako epaiak baimentzea
Gizon
Biozgabea zen
Hilketa asko sortzen zituen
Ulerkor eta ikaratua
Jesusentzat
Jesusen heriotzan Juduen errua izan zen
Biltzar Nagusia (Sanedrina)
Juduen aginte-organo berezia
Bete boterea
Legegilea
Boterea egitea eta onartzea
Judiziala
Legeen aurkako delituak epaitzea
Betearazlea
Legea betetzea
Erromatarrak beraien gainean
Erromatarren baimen gabe ezer egin ez
Erlijio-mailako epaitegi lanak egin
Erlijio-dokrinak finkatu
Liturgi egutegia eratu
Herriko erlijio-bizitza arautu
71 kide
Apaiz nagusiak eta apaizak
Saduzeoak
Lege-maisuak
Fariseuak
Zaharrak
negozio-gizonak
aristokraziakoak
Apaiz nagusia gobernaburua zen
Herrialdea Erromaren kontrolpean gobernatu
Erlijio-egoera
zer sinetsi
Jainkoa
Legea
Herria
Fedeen kulturak
Jaiak egin :confetti_ball:
Templua adoratzea
Legea betetzea
Larunbata jai eguna
Sinagogara joatea
Politika-egoera
Erromako boterea
Errege txikiei ezker
Erromatar gobernuari esker
Juduen boterea
Sanedrinari esker
Palestina osoko erregea 34-4 k.a.
Herodes I Handia
Galilea eta Perea
Idumea eta Trakonitide
Judea eta Samaria
3. Palestinaren gizarte- eta erlijio-egituraketa
Gizarte egituraketa
Gizarte taldea antolatuta
Erlijio garrantzia
Politika
Goi-maila klasea
Apaiz nagusiak
Merkatari aberatzak
Lur-jabe handiak
Zerga-biltzaileen buruak
Erromatar buruak
Erdi-mailako klasea
Lege-maisuak
Zerga-biltzaileak
Artisauak
Apaizak
Behe-mailako klasea
Behartzuak
Esklaboak
Gaixoak
legenardunak
Herria
Abeltzainak
Arrantzaleak
Nekazariak
Behekoenetako klasea
Beraien bizia oso latza
Antolatuta
Jornalariak eta besteren konturako langileak
Langabezian bizitakoak
Esklabu juduak
Askatasunik gabe
Herrixketako artisau txikiak
Hainbat lan
Igeltseroak,...
Jose talde honetakoa
Ondoren
Emakumeak
Haurrak
Esklabu ez-juduak
Soldatapeko artzainak
Publikanoak
Azkenik
Eskekoak
Gaixoak
Gose eta gaixorik zeudenak
3 more items...
Nekazariak
Ozta-ozta bizi ziren bere lur apurrarekin
Inor ere ez hurbildu
pentsatzen zutelako
Jainkoak zigortu ziela
Jesus beraiengatik bizia arriskatzeko prest zegoen
Erlijio egituraketa
Erlijioak gizarte-politika arazoekin elkartuta
Biltzar nagusia (aginte gorena)
bere esku zituen erlijio-, politika- eta epai-aginpidea.
Jesusen harremanak erlijiosoekin
Haserretu zen
Salatu zituen
Apaiz nagusiak eta apaizburuak
Nortzuk?
Biltzar Nagusikoak (familia nobleenetarikoa)
Zer egin
Erromatar gobernariak izendatu
Zer?
Herriaren buru
Templuaren erantzunkizuna
Legea betearazteko ardura
Apaizak
Zer egin
Jainkoaren gurtza zaintzea
Herrietako apaizak
Lanbide desberdinetan bizi
Maila sozioekonomikoa soila
Saduzeoen gizarte-klasekoak
Kultur eginkizunak Jerusalemgo Templuan egin
Lebitarrak
Apaizak laguntzen zituzten
Maila sozioekonomiko soilena
Fariseoak
Herriaren gidari izpilitualak
uzte zutelako zirela
Jakintsu
zuhur
Erdi-mailakoak ziren
Beraien ondoan
Errabino
ASKO
Lege-maisu
Izenaren esanahia
Perssay
hitzetik dator
Bereziak esan nahi du
Bereziak beste herrietatik bereizteagatik
Harremanik ez eukitzeagatik
1 more item...
Beraien ideiak oinarritzen ziren legearekiko zintzotasunean
Saduzeoak
Izenaren esanahia
Salomonen egunetako apaizen jatorritik dator:
Sadoc
Gizartea
Goi mailakoak
Aristokraziakoak
Apaizak ondasun handien jabeak ziren
Erlijio-idiologia
Kontserbatzen zuten
Templuko legeak bizitzan egiten zituzten
Erromatarren laguntzaile politikan
Jesusen aurka zeuden
Zeloteak
Izenaren esanahia
ZELO hitzatik dator
Legeen fanatikoak zirelako
Legea betetzeko zelo gehiegirekin
Erlijioa
Jainkoarekin zeuden
Mesiasen zain
Erromatarrak beraien eskuetatik kentzeko
Politika
Erromatarren kontra borrokatzen
Estatu judu aske sortzeko
Gizarte-maila apalekoak
Esenioak
Izenaren esanahia
Jainkozaleak, isilak
esan nahi du
Monjeen antzekoak zirelako
Bizita
Latza
Gogorra
Gizarte-maila guztietakoak
Mesiasen zain fedeagaz
Politika
Mesiasen zain
Erromatarrak Palestinatik kentzeko
Baptistak
Jordan ibaiaren ondoan zeuden predikariak
Herria alda zezan esakatzen
Hauetako bat Jon Bataiatzailea
Helenistak
Bizi
Judeatik hurrun
Afrikako iparraldean
Mediterraneoaren ekialdean
Helenista izena Grekotik dator
Grekoz hitz egiten zutelako
Beraien sinagoga zuten hirietan
Grekoz otoitz
Grekoz biblia irakurri
4. Jesusen garaiko erlijio-erakundeak
LEGEA
Juduen bizitzeko era Jaunaren hitzekin laguntzen zuten
Hitzak larunbatean era ospetsu eta luzeetan irakurri
Larunbata Israelgoen jai eguna
Legeei kasu asko
JERUSALEMGO TEMPLUA
Templuak isugarria garrantztzuak ziren Israeldarrentzat
Jainkoa herriarekin zegoela adierazten zuen (erdi-erdian)
Munduko Juduak urtero joaten ziren
Templuan
Irakatsi
Salmoak abestu
Erre-opaariak eskaini
Sakrifizioak eskaini
Behartzuei lagundu
Dirua ematen
Janaria ematen
Altzorrak gordetzeko lekua zen
Erdigunea zenez
Merkatu-guneak jartzen zituzten
Otoitz egin ordez merkatua sortu zen
Jesus haserretu zen
Jende asko zegoenez
Jesus templura zijoan mezuak bidaltzera
Suntzitu eta berraiki zuten askotan
azkenean harresia bakarrik geratu zen
Orain Omar-en meskita dago
Titok desegin zuelako behin betiko
Salomon izan zen lehenengoa eraikiten
Sion mendian kokatuta
Jerusalemgo lekurik altuena
Templuko iharduneak
Erlijiozkoak
Jarduerak
Jainkoari salmoak abestu
Gune santu-santua
Zaindu
Sartu Jainkoari barkamena eskatzeko
Esku hartutakoak
Apaizburuak
Abereak erre-opari eskaini
Esku hartutakoak
Apaizek, lebitarrek eta herriak
Liburu santuak irakatsi
Esku hartutakoak
Lege-maisuek eta apaisek
bakarkako otoitza
Esku hartutakoak
Herria
Gizartekoak
Jarduerak
Dirua bildu behartsuei limosna emoteko
Esku hartu
Apaizek, lebitarrek eta herriak.
Nazioko eta dirudunen altxorrak gorde
Esku hartu
Apaizek, lebitarrek eta herriak.
Merkataritzakoak
Jarduerak
Abereak saltzea erre-oparientzat
Esku hartu
Merkatariek, herriak eta diru-trukatzaileek
Politakakoak
Jarduerak
Biltzar Nagusien bilerak
Esku hartu
Biltzar Nagusiko kideak
SINAGOGA
Juduen otoitz biltokia zen
3 aldiz egunean
Arratzaldez
Egun bukaeran
Goizean
Larunbatetan
Otoitz egiten zuten
Beraien judu-aitorpenak edo kredoak
Shema
Irakurtzen zuten
Hamar aginduak
Legearen pasarte bat
Bibliako beste zati batzuk
Salmoak abesten zituzten
Errabinoek kritikatzen zuten
Eskola-zerbitzua
Idazten eta irakurtzen irakatzi Errabinoek
Biblia testuliburua
Interesa zutenak
Gehiago geratu biblia kritikatzeko
Herri askotan sinagoga
Gizonen topalekua zen
Eztabidak eta adoskuntzak egiteko herriari buruz
Jerusalemen
Hiru nabe angeluzuzenez osatuta
Gela batean armairuan Legea (Tora) gordeta zegoen
Jesus sarritan joan zen
Nazaret
Sinagogatara
Kafarnaum
JAIAK
Erlijio-kutsuak
Bazkoa
Noiz,
hebreos
Nizan-en 14-ean
Noiz, gurean
Martxo-apirilean
Ospatzeko familiaz
Bildotsa jaten zuten salmoak abestu bitartean
Zergatik
Basamortuko zeharkaldia
Ospatu :tada:
Jainkoari
Abere-taldeentzako babesa eskatu
Abere taldeetan
Larreetan eramateko aroaren hasiera
Egiptoko irteera
Mendekoste
Noiz,
hebreos
Bazkoatik 50 egunera
Zergatik
Jainkoak herriarekin hamar aginduen legea egiteagatik
Sinai mendian
Urte berria
Noiz,
hebreos
Tisri-ren 1-ean
Noiz, gurean
Irailan
Zergatik
Rosh Hashana eguna (Urte burua) ospatzen delako
Juduek mundua eta gizakiaren sorrera ospatzen dute
Espiazioa
Noiz,
hebreos
Tisri-ren 10-ean
Noiz, gurean
Irailean
Apaizburua Tenpluko parte santu-santuan sartu
Erre-oparia eskaini
Zergatia
Judaismoan egun sakratuen amaiera adierazten du
Berpizkunde kristau igande jaiaren antzekoa
Etxola-jaiak
Noiz,
hebreos
Tisri-ren 15etik 21era
Noiz, gurean
Irail-urrian
Zuhaitz-adarrez etxolak egin hiriaren ingurnean
Prozesioa Siloe iturriraino
Apaizak aurretik
Herria zuhaitz-adarrekin atzetik
Zergatia
Israeldarrek basamortuan egondakoaz gogoratu
Jainkoari eskerra emon uztanbilako frutagatik
5 Israelgo erlijio-giroa
Israel herria k.a. v. mendean nazio-nortasunaren sinbolo gabe geratu
Mesias gabe ☹
Gizon-emakume askok Erromatarren aginpetik askatutakoaren zain
MESIAS
Saminak ezabatzen
Gaixoak sendatzen
Erromatarrak
Lider politikoak
Herriaren beldur
Beraien kontra matxinatzeko beldur
Apaizak
Mesias itxaron :red_cross:
Buruaskiak sentitu
Baptistak
Herriari benetako erlijioara gogoratutako profetak.
Fariseoak
Herriak Legea betetzean Mesias etorriko zela
Herria
Erromatik salbatzeko norbaiten zain
Zeloteak
Erromatik salbatzeko eta erlijio juduarentzako erregearen zain
Esenioak
Hainbat Mesien zain
Profeta
Apaiza
Gudaria
Bakoitzak Mesiasi buruz desberdin pentsatzen zuen
Jesus hildakoan denak lur-jota zeuden
Pasarte askotan kontatzen da Mesias bizi-ereduz jarraitzen zutela.
GREKOZ
Sapatua
