Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
RỪNG XÀ NU Nguyễn Trung Thành - Coggle Diagram
RỪNG XÀ NU
Nguyễn Trung Thành
Tác giả
Tiểu sử
Nguyễn Văn Báu (1932)
Bút danh là Nguyên Ngọc
Sinh tại Quảng Nam
Trưởng thành trong cả kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ
Hiện nay ông vẫn tham gia hoạt động trong lĩnh vực văn hóa – giáo dục
Sự nghiệp sáng tác
Phong cách sáng tác:
mang đậm âm hưởng sử thi và cảm hứng lãng mạn
Chất thơ hoà quyện với thiên nhiên
Đề cao sức sống bất diệt và khả năng trỗi dậy phi thường của con người
Tác phẩm chính
Đất nước đứng lên (1954-1955)
Mạch nước ngầm (1960)
Rẻo cao (1961)
Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc (1961)
Rừng xà nu (1965)
Vị trí và tầm ảnh hưởng
Phó Tổng thư ký Hội nhà văn Việt Nam
Tổng Biên tập Báo Văn Nghệ
Cây bút xuất sắc để lại nhiều tác phẩm ghi dấu ấn đậm nét trong nền văn học
Tác phẩm
Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác
Được viết năm 1965 và in trong tập Trên quê hương những anh hùng Điện Ngọc
Được viết khi tác giả đang tham gia chiến đấu chống Mỹ cứu nước và hoạt động trên chiến trường Tây Nguyên anh hùng
Bố cục
Phần 1 (phần chữ nhỏ): Tnú sau ba năm theo cách mạng giờ về thăm làng
Phần 2 (còn lại): cụ Mết kể câu chuyện về cuộc đời của Tnú và người dân làng Xô Man
Tổng kết
Nội dung
Tái hiện câu chuyện về cuộc sống của người dân vùng Tây Nguyên
Đặt vấn đề dân tộc và thời đại:
muốn hoà bình phải đứng lên dũng cảm chiến đấu với kẻ thù
Nghệ thuật
Đặc sắc, đậm đà chất sử thi hùng tráng
Đề tài có ý nghĩa lịch sử
Bức tranh thiên nhiên hùng vĩ, hoành tráng
Nhân vật tiêu biểu vừa mang phong cách Tây Nguyên vừa mang phẩm chất của anh hùng thời đại
Giọng điệu và ngôn ngữ trang trọng, mang đậm sắc màu Tây Nguyên
Kết cấu vòng tròn: mở đầu, kết thúc là hình ảnh rừng xà nu
Cách thức trần thuật kể theo dòng hồi tưởng
Nội dung chính
Hình tượng cây xà nu
Hình tượng xuất hiện xuyên suốt toàn bộ tác phẩm
Có mối quan hệ chặt chẽ và gắn bó sâu sắc với mảnh đất Tây Nguyên
Có trong mối quan hệ hằng ngày:
bếp lửa đốt bằng cây xà nu, lửa mười đầu ngón tay Tnú tẩm bằng nhựa cây xà nu,...
Xuất hiện cả trong những sự kiện trọng đại:
Cụ Mết kể chuyện cho dân làng nghe,…
Ăn sâu vào suy nghĩ, tiềm thức của người dân Xô Man: sống cùng cây xà nu, chết cạnh cây xà nu
=> Mối quan hệ rất đặc biệt, gắn bó khăng khít và trở thành một phần máu thịt của dân làng Xô Man
Như một sinh thể, chịu sự tàn phá dữ dội của chiến tranh:
“cả rừng xà nu hàng vạn cây không cây nào là không bị thương,….”
Cây xà nu có sức sống mãnh liệt, sinh sôi, nảy nở rất nhanh và rất khỏe: “cạnh cây xà nu mới gục ngã đã có 4,5 cây con mọc lên”,…
Loại cây ham ánh sáng mặt trời:
giống như những con người Tây Nguyên luôn khao khát tự do và có một sức sống mãnh liệt
=> Biểu tượng của nỗi đau, bi thương, mất mát của những cuộc chiến tranh phi nghĩa
=> Biểu tượng cho sức sống mãnh liệt của con người Tây Nguyên, của cả dân tộc Việt Nam
Cây xà nu đã trở thành một phần máu thịt trong đời sống vật chất và tinh thần của người dân Tây Nguyên
Ẩn dụ, tượng trưng và gợi vẻ đẹp mang đậm tính sử thi, biểu tượng cho cuộc sống đau thương nhưng kiên cường và bất diệt
Hình tượng người anh hùng Tnú
Khi còn nhỏ
“Cầm một hòn đá, tự đập vào đầu, chảy máu ròng ròng”
Đi tiếp tế, liên lạc, bảo vệ cán bộ: “Xé rừng mà đi, lựachỗ thác mạnh mà bơi ngang ....như một con cá kình.”
Sống cạnh cán bộ cách mạng: được anh Quyết dạy chữ, có ý thức lớn lên tiếp bước anh Quyết làm cán bộ giỏi
Khi vợ con bị giặc tra tấn
Ông cụ không nhìn ra Tnú nữa. Ở chỗ hai con mắt anh bây giờ là hai cục lửa lớn.”
“Một tiếng hét dữ dội. Tnú nhảy xổ vào giữa bọn lính”
"Hai cánh tay rộng lớn như hai cánh lim chắc của anh ôm hặt lấy mẹ con Mai”
=> Hành động nhanh, mạnh đến mức
"Anh không biết đã làm gì”
Khi bị giặc đốt tay
Đau đến điên dại nhưng không kêu:
“Răng đã cắn nát môi anh rồi ...Anh Quyết nói: “Người cộng sản không thèm kêu van...”
Sau sự kiện nổi dậy của dân làng Xô Man và bi thươngnày, Tnú đã trở thành người chiến sĩ kiên cường, được dân làng cảm phục, ngưỡng mộ
Đôi bàn tay Tnú
Bàn tay khao khát học chữ để lớn làm cán bộ giỏi
“Đi ba ngày đường tới núi Ngọc Linh mang về một xà lét đầy đá trắng làm phấn”
Khi chữ không vào đầu, xấu hổ với Mai, Tnú “Cầm một hòn đá, tự đập vào đầu, chảy máu ròng ròng”
Bàn tay của tình yêu thương
Khi thoát ngục trở về làng, bàn tay Tnú đã nắm tay Mai, thay lời yêu. Cho họ nên vợ chồng
Ôm vợ con vào những giây phút cuối cùng: “Hai cánh tay rộng lớn Như hai cánh lim chắc của anh ôm chặt lấy mẹ con Mai.”
Bàn tay chứng tích đau đớn
và căm hờn với kẻ thù
“Bứt đứt hàng chục trái vả mà không hay” khi vợ con bị giặc tra tấn
Bị giặc bắt, quấn giẻ tẩm dầu Xà nu đốt cháy hai bàn tay, mười ngón tay cháy rừng rực như mười ngọn đuốc. Bàn tay chỉ còn hai đốt
=> Thổi bùng ngọn lửa căm Thổi bùng ngọn lửa căm hờn của dân làng
=> Dũng cảm, gan góc, mạnh mẽ, cá tính, pha chút hoang dại của núi rừng. Mang tinh thần, ý chí, tầm vóc của con người VN thời chống Mĩ
