Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA Nguyễn Minh Châu - Coggle Diagram
CHIẾC THUYỀN NGOÀI XA
Nguyễn Minh Châu
KHÁI QUÁT CHUNG
Tác giả
Văn xuôi hiện đại Việt Nam
Cây bút xuất sắc của nền văn học sử thi thời kháng chống Mĩ
những nhà văn mở đường tinh anh và tài năng nhất của văn học Việt Nam
Phản ánh quá trình vận động, phát triển của văn xuôi VN ở trước và sau 1975
thể hiện sự thấu hiểu với số phận con người trong cuộc mưu sinh nhọc nhằn
Phong cách sáng tác
Trước 1975: chiến đấu cho quyền sống của dân tộc
Sau 1975: chiến đấu cho quyền sống của từng con người
Tác phẩm
Truyện ngắn xuất sắc giai đoạn sáng tác thứ 2 của tác giả
In trong tập Bến quê
Nhan đề
Ý nghĩa biểu tượng
Bao gồm đối tượng quan sát (thuyền) và cự li quan sát (ngoài xa)
Cự li quan sát khác nhau cho kết quả khác nhau
Sự đối lập tàn nhẫn giữa ngoại cảnh và hiện thực cuộc sống
khơi gợi cách nhìn cuộc sống của người nghệ sĩ với nghệ thuật và con người.
Hoàn cảnh sáng tác
sáng tác vào tháng 8/1983
Sau kháng chiến chống Mỹ thắng lợi
giai đoạn đổi mới của cả dân tộc
NGƯỜI ĐÀN BÀ
Lai lịch
Không tên tuổi, cách gọi phiếm định
Con của gia đình có điều kiện
Nhưng về sau nghèo khổ
Được người đàn ông lấy làm vợ
Dáng vẻ
Ngoài 40
Dáng đi chậm chạp như bà già
Cao lớn, thô kệch, rỗ mặt
Mặc cảm, tự ti
Hình ảnh người lao động lam lũ
Hoàn cảnh sống
ba ngày một trận nhẹ, năm ngày một trận nặng
Nghèo túng, đông con
Sống trên con thuyền chật hẹp
Những đau khổ chồng chất
Nỗi vất vả của cuộc sống mưu sinh
Tình trạng sống bấp bênh đói nghèo tăm tối
ăn cây xương rồng luộc chấm muối
bế tắc vì hơn chục con người chen chúc trên thuyền
nhục nhã vì tình trạng thất học, bạo lực nặng nề
Nạn nhân của tấn bi kịch gia đình
chịu những trận đòn tàn bạo của chồng
lo sợ con cái bị tổn thương
Không muốn cho con chứng kiến cảnh mình bị đánh
đau đớn khi chứng kiến con trai căm ghét đánh lại bố
Bài học, suy ngẫm
Cuộc chiến chống ngoại xâm và cuộc chiến chống đói nghèo, bạo lực
Giành quyền độc lập vs quyền sống của con người
Vẻ đẹp tâm hồn
Lòng vị tha, nhân hậu
Thấu hiểu, cảm thông cho nỗi khổ sở của chồng
Hiểu cuộc sống vất vả đã biến chất người chồng
Chịu những trận đòn làm dịu bớt nỗi khổ sở trong lòng chồng
Mang mặc cảm khi sinh nhiều con
Tình mẫu tử, đức hy sinh
đàn bà ở thuyền chúng tôi phải sống cho con chứ không thể sống cho mình
Chịu sự tàn ác của chồng để làm ăn nuôi nấng con
xin chồng đưa mình lên bờ mà đánh
gửi thằng Phác lên rừng sống với ông ngoại
vừa đau đớn, xấu hổ, nhục nhã
Khi để con chứng kiến cảnh tàn bạo
Khi không che chắn nổi cho tuổi thơ con được trong sáng
niềm vui hiếm hoi
khi chứng kiến con cái được ăn no
Sự sâu sắc của người từng trải
con mắt như đang nhìn suốt cả cuộc đời mình, có sự thâm trầm trong việc hiểu thấu các lẽ đời
Giúp Đẩu và Phùng hiểu rõ và xót thương
người đàn bà ở thuyền thì hạnh phúc không quan trọng bằng sự sống, sự tồn tại
Sức mạnh kiên cường
ý thức sâu sắc về thân phận
chịu đựng tất cả những khó khăn
đau đớn cả về tinh thần và thể xác trong bi kịch gia đình
che chắn cho sự bình yên của gia đình
Cảm xúc, ngôn ngữ
Cảm xúc
Cam chịu, nhẫn nhục
Giàu lòng tự trọng, sự hy sinh
Yêu thương con cái
Ngôn ngữ
khiêm nhường
rạch ròi, rõ ràng
Đại diện cho sự từng trải
CÁC NHÂN VẬT KHÁC
Đẩu
Đại diện cho công lý
Từ sự giận dữ, bất bình --> ngạc nhiên --> vỡ lẽ, bất lực và chua chát
Ban đầu nhất quyết áp dụng pháp luật để bảo vệ công lý
Nhận ra lòng tốt của mình là phi thực tế
Là một chánh án huyện
Phác
Suy nghĩ xốc nổi
Dũng cảm và yêu thương mẹ
Sẵn sàng đánh lại bố để bảo vệ mẹ
Tuyên bố
nó còn có mặt thì mẹ nó không bị đánh
Lòng tự tôn cao, không muốn ai biết chuyện nhà mình
Lầm lì, gai góc, ngông cuồng
Đại diện cho tình thương
Người đàn ông
Là nạn nhân của số phận nghèo khổ
Bị biến chất do áp lực cuộc sống
Lời mắng độc địa
Mày chết đi cho ông nhờ
Vừa đáng thương, vừa đáng trách
PHÙNG
Lai lịch
Nghệ sĩ nhiếp ảnh
Tài hoa, đam mê, trách nhiệm với nghề
Suy nghĩ, ngôn ngữ
Tình tế, nhạy cảm
Niềm yêu thích cái đẹp mãnh liệt
Nhìn đời bằng con mắt lý tưởng, một chiều
Chịu thay đổi suy nghĩ, chấp nhận cái sai
Ngôn ngữ nội tâm, sâu sắc
Người nghệ sĩ dũng cảm đấu tranh với cái xấu
Say mê cái đẹp
Rung động trước cảnh thuyền và biển
Có trách nhiệm với nghề
Dũng cảm bảo vệ công lý, chống lại cái ác
Đánh lại người đàn ông
Ngạc nhiên trước tình cảnh tàn bạo
Cùng Đẩu khuyên bảo người đàn bà ly hôn
Biết nhìn nhận chân lý cuộc sống
Thấu hiểu câu chuyện của người đàn bà và đàn ông hàng chài
Thất vọng --> Ngạc nhiên --> Bất bình --> Cảm thông
Nghệ thuật chân chính bắt ngồn từ cuộc sống
văn học và đời sống là hai vòng tròn đồng tâm mà tâm điểm là con người
Tôn trọng quyết định của người đàn bà
Đại diện cho cái đẹp
NGHỆ THUẬT
Nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật chân thực
Xây dựng cốt truyện gần gũi
Lối viết giản dị, nhiều dư vị với triết lý nhân sinh
thể hiện mối quan hoài thường trực của nhà văn với số phận con người trong cuộc sống đời tư – thế sự
TÌNH HUỐNG TRUYỆN
Cái đẹp tuyệt đỉnh của ngoại cảnh
Được giao nhiệm vụ, Phùng đi chụp tấm ảnh cảnh biển
Điều kì diệu của nghệ thuật bất chợt đến
bức tranh mực tàu của một danh họa thời cổ
cái đẹp cổ điển, chuẩn mực
vẻ đẹp đơn giản và toàn bích
vẻ đẹp nguyên sơ, thuần khiết
Cái đẹp đem đến cảm xúc mãnh liệt cho người nghệ sĩ
bản thân cái đẹp chính là đạo đức
Sự giác ngộ về sức mạnh kì diệu của cái đẹp, của nghệ thuật đối với con người
Sự thật trớ trêu, tàn nhẫn
Chiếc thuyền tiến lại gần, bi kịch thường ngày xảy đến
Người chồng đánh đập vợ tàn nhẫn
Đứa con trai đánh bố để bênh vực mẹ
Người mẹ nhẫn nhục trước trận đòn khùng khiếp
Nghịch lí đau đớn đưa đến những nhận thức sâu sắc, mới mẻ cho người nghệ sĩ về cách nhìn với hiện thực cuộc đời
Phát hiện ở Toà án
Từ nhìn thấy --> nghe thấy
Trận bão biển
Tình huống nhận thức
hình ảnh một nghệ sĩ bối rối vì vừa nhận ra những nghịch lí trớ trêu, những bất lực của cuộc đời
không chỉ khi đứng trước cái đẹp, người ta mới quên đi cái xấu, cái ác để say đắm hướng thiện
đau khổ của con người trong cuộc sống đời thường là nhỏ bé, không đáng kể --> họ quên đi hoặc chấp nhận
GIÁ TRỊ NHÂN ĐẠO
Cách nhìn cuộc sống
không phải bao giờ cái đẹp cũng thống nhất với cái thiện
không phải bao giờ cái bên ngoài cũng là sự thể hiện bản chất thật bên trong
Thấu hiểu, xót thương cho số phận bất hạnh
quí trọng những vẻ đẹp dẫu là khuất lấp trong tâm hồn
Trách nhiệm của người nghệ sĩ với nghệ thuật và con người
Không thể tách rời nghệ thuật với hiện thực
Tư chất của người nghệ sĩ
Rung động trước cái đẹp
tình yêu sâu nặng với con người
đủ sự sắc sảo, tinh tế để nhìn ra những mảng khuất tối
sự dũng cảm và bản lĩnh trung thực để khám phá và phản ánh những hiện thực