Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บท 2 โรคติดต่อ&เขตร้อน, :star:จำชื่อโรคด้วย! - Coggle Diagram

- - - - ระยะ1. leptospiremic phase
        
        4-7 วัน : ไข้สูงทันที ปวดศีรษะ :warning:ปวดกล้ามเนื้อหลัง น่อง ต้นคอ
      - ระยะ2 immune phase
        
        มีไข้ประมาณ 1 week แล้วำข้ลด 1-2 วัน แล้วมีไข้ขึ้นใหม่
    - - Anicteric leptospirosis
        
        ไม่มีภาวะดีซ่าน No jaundice
        
        ไม่รุนแรง หายเองได้
      - Icteric leptospirosis (Weil's disease)
        
        มีภาวะดีซ่าน jaundice ตัวเหลืองตาเหลือง
        
        ภาวะรุนแรงสุด คือ Weil's disease มีอาการไข้สูง ตับและไตวาย
    - - ซักประวัติสำคัญมาก!
      - รักษา
        
        Doxycycline q 12 hr. 7วัน
  - - - P.vivax และ P.ovale จับไข้ q 3 วัน
      - P.malarria จับไข้ q 4 วัน
      - P.falciparum จับไข้ >3-7 วัน
    - - Metabolic acidosis
      - pneumonia
      - Hypoglycemia น้ำตาลต่ำ
      - pulmonary edema
    - - blood smear = thick film + thin film
    - - Chloroquine ยาต้านมาลาเรีย
    - - Acute renal failure = Black water fever
      - Pulmonary edema
      - Hyperthermia = Tempสูง
  - - - ระคายเคืองต่อผนังของท่อน้ำดีและก.อุดกั้นของท่อน้ำดี
    - - อาการอ่อนๆ
        
        ท้องอืด ท้องเฟ้อ จุกเสียด
      - ปานกลาง
        
        มีการอักเสบของท่อน้ำดี (Cholangitis) อาจเป็นๆหายๆ
      - ไม่มีอาการ
        
        ตรวจพบพยาธิจากอุจจาระ
      - รุนแรงมาก
        
        พบภาวะแทรกซ้อน ตับแข็ง ม้ามโต มะเร็งในท่อน้ำดี อาจทำให้เสียชีวิต
    - - ภาวะแทรกซ้อน
        
        มะเร็งท่อน้ำดี
        
        ใช้ก.ผ่าตัด
        
        Portal hypertension
        
        ท้องมาน
      - จำเพาะกับโรค
        
        Praziquanel (Biltricide)
      - ตามอาการ
        
        ให้ antibiotic ฆ่าเชื้อ
    - - ไม่อึเรี่ยราด
      - ทำลายหอยที่เป็น primary host
      - เลิกทานอาหารดิบ
  - - - รุนแรง
        
        ท้องมาน
        
        หากไม่ได้รับก.รักษา จะเสียชีวิตด้วยภาวะขาดอาหาร หรือโรคแทรกซ้อนอื่นๆ
      - เล็กน้อยถึงปานกลาง
        
        อุจจาระเหลวหยาบ เบื่ออาหาร
    - - ถ่ายพยาธิ โดยใช้ยาถ่ายพยาธิ
        
        Niclosamide, Bitoscanate, Praziquantel
    - - อุจจาระที่นำมาใช้ต้องเติมสารเคมี เช่น ผงปูนขาว ลงไป เพื่อทำลายไข่พยาธิ
      - ไม่ทานพืชน้ำดิบๆ
- - - - เกิดจากเชื้อ Salmonella typhi
    - - Salmonella paratyphi A, B, C
    - - ไม่รุนแรง
        
        Cotrimoxazole
      - รุนแรง
        
        Ciprofloxacin
        
        if ดื้อยา
        
        Ceftriaxone / ofloxacin
    - - พบเชื้อในอุจจาระและปัสสาวะ เมื่อมีการเท่านั้น!
      - ไข้สูงลอย หนาวสั่น
    - - ตรวจเลือด อุจจาระ
      - ตรวจน้ำเหลือง
        
        "Widal test"
      - ตรวจ WBC
    - - หัวใจและหลอดเลือด
        
        กล้ามเนื้ออักเสบ / อุดตันเส้นเลือดดำที่ขา
      - ปัสสาวะ
        
        โปรตีนในปัสสาวะ
      - ทางเดินอาหาร
        
        ตับอักเสบ
  - - - ติดต่อ
        
        ตรวจพบเชื้อ ต้องมีก.ควบคุม เพื่อไม่ให้เชื้อแพร่กระจายออกไป
      - ไม่ติดต่อ
        
        ตรวจไม่พบเชื้อ แต่แฝงอยู่ตลอดชีวิต
    - - ผิวหนัง
        
        ต้องใส่ถุงมือตลอด
    - - Clofazimine
      - Rifampicin
      - Dapsone
    - - ผิวหนัง
        
        แผลแตก / ตุ่มผื่น
      - เยื่อบุจมูก ปาก
        
        มีเสมหะ น้ำมูก น้ำลาย
    - - ทางประสาท
        
        จะไม่รู้สึกเจ็บ เพราะเส้นประสาทถูกทำลาย
      - ผิวหนัง
        
        วงด่างสีขาวจาง / วงด่างสีแดง
    - - ตรวจ serum หาantibody เพื่อหาได้รับเชื้อแต่ไม่มีอาการ
      - ตรวจ lepromin test : ตรวจหาภูมิระบบ CMI
    - - ลดอาการกำเริบ&พิการให้น้อยที่สุด
  - - - อหิวา จะหลั่ง Enterotoxin ทำให้หลั่ง NaCl & HCO3 ออกสู่ลำไส้ จึงมีการซับน้ำมากขึ้น
      - ปริมาณน้ำในร่างกายลดลง
    - - รุนแรง
        
        สีเหมือนน้ำซาวข้าว
      - อ่อน
        
        ถ่ายเป็นน้ำเหลว
    - - กำจัดเชื้ออหิวาให้หมดไป
        
        doxycycline
        
        norfloxacin
        
        tetracycline
      - ทดแทนสูญเสียน้ำ & electrolyte
        
        ควรได้รับน้ำโดยเร็วที่สุด
    - - เฝ้าระวังโรคอุจจาระร่วงอย่างใกล้ชิด
        
        แจ้งความโดยเร็ว
        
        แยกและกักกันโรค
  - - - หายใจ เอาสปอร์ของเชื้อเข้าไป
        
        สปอร์เข้าถุงลมแล้วถูก Macrophage จับเข้าสู่ต่อมน้ำเหลือง
      - ทานเนื้อสัตว์ที่เป็นโรค
      - ผิวหนัง จากบาดแผล
        
        มีตุ่มแดงคล้ายแมลงกัด "Escha"
    - - Penicillin, Tetracycline, Streptomycin
      - รีบรักษา ก่อนเชื้อสร้าง toxic
    - - หลีกเลี่ยงสัมผัสสัตว์ที่ป่วย
  - - - ระยะ 2 Excitatory phase
        
        ระยะนี้นานเป็นweek เวลาดื่มน้ำเกิดหดเกร็งกล้ามเนื้อ
      - ระยะ 3 อัมพาต Paralytic
        
        ร้อยละ 20 แสดงอัมพาต กล้ามเนื้ออ่อนแรง
        กลัวน้ำ ไหลเวียนโลหิตล้มเหลวและเสียชีวิตในที่สุด
      - อาการนำ Prodomal phase
        
        2- 10 วันแรก ไข้ต่ำ อ่อนเพลีย ปวดเมื่อย ตื่นกลัว กระสับกระส่าย
    - - ระวังไม่ให้น้ำลาย ถูกบาดแผลหรือเข้าสู่เรา
      - แยกผป.
    - - บีบเลือดออกจากแผลเบาๆ แล้วล้างแผลด้วยน้ำสะอาดและถูสบู่ จากนั้นใส่ยาที่แผล
      - หญิงตั้งครรภ์&เด็กเล็ก จะไวต่อเชื้อพิษสุนัขบ้ามาก