Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ON TAP GIUA KI II - Coggle Diagram

- - - - Đối tượng KL: Dùng điều chế các kim loại yếu.
      - Phương thức điều chế: Dùng dòng điện một chiều khử ion kim loại yếu trong dung dịch muối của nó.
      - 2ZnSO4 + 2H2O -> 2Zn + 2H2SO4 + O2
    - - Dựa vào công thức Farađây
    - - Đối tượng KL: KL có mức độ hoạt động mạnh
      - Phương thức điều chế: Dùng dòng điện một chiều khử ion kim loại trong chất điện li nóng chảy (muối halogenua, oxit, hidroxit).
- - - - Kim loại kiềm thổ thuộc nhóm IIA của bảng tuần hoàn, gồm những nguyên tố Be, Mg, Ca, Sr, Ba, Ra.
      - Cấu hình electron lớp ngoài: ns2.
    - - Kim loại kiềm thổ có màu trắng bạc, có thể dát mỏng.
      - Nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi của các kim loại kiềm thổ tương đối nhỏ , tuy cao hơn kim loại kiềm nhưng vẫn tương đối thấp.
    - - Các kim loại kiềm thổ có năng lượng ion hóa tương đối nhỏ, vì vậy kim loại kiềm thổ có tính khử mạnh. Tính khử tăng dần từ Be đến Ba.
        M → M2+ + 2e
      - Tác dụng với phi kim
        
        Kim loại kiềm thổ khử phi kim thành ion âm.
        
        2Ca + O2 → 2CaO
      - Tác dụng với axit
        
        Với HCl , H2SO4 loãng: khử ion H+ thành khí H2
        Ca + 2HCl → CaCl2 + H2↑
        
        Với HNO3, H2SO4 đặc, nóng thì N+5→N-3, S+6→S-2
        Ví dụ: 4Mg + 10HNO3 →4Mg(NO3)2+ NH4NO3+3H2O
      - Tác dụng với H2O (ở t⁰ thường)
        
        Ca + 2H2O → Ca(OH)2 + H2↑
  - - - Tính chất vật lí: Ca(OH)2 còn gọi là vôi tôi, là chất rắn màu trắng, ít tan trong nước.
        Ca(OH)2 → Ca2+ + 2OH-
      - Tính chất hóa học: tính chất của bazơ nên hấp thụ dễ dàng khí CO2 tạo ra kết tủa nên dùng để nhận biết khí CO2.
        Ca(OH)2 + CO2 → CaCO3 ¯ + H2O
      - Ứng dụng: Ca(OH)2 dùng sản xuất amoniac, clorua vôi, vật liệu xây dựng…
    - - Tính chất vật lý: CaCO3 là chất rắn, màu trắng, không tan trong nước
      - Tính chất hóa học: Tính chất của muối
        
        Phản ứng nhiệt phân: CaCO3 → CaO + CO2
        
        Ở nhiệt độ thường, CaCO3 tan trong nước khi có CO2
        CaCO3+ CO2 + H2O ↔ Ca(HCO3)2
        
        Trạng thái tự nhiên, ứng dụng: Trong tự nhiên, CaCO3 tồn tại ở các dạng đá vôi: dùng làm vật liệu xây dựng, sản xuất vôi, xi măng…; đá hoa: dùng trong mĩ thuật; Đá phấn: dùng phụ gia trong kem đánh răng…
    - - Trong tự nhiên, canxi sufat tồn tại muối ngậm nước CaSO4.2H2O gọi là thạch cao sống.
        CaSO4.2H2O →(đk: 160⁰C) CaSO4.H2O + H2O
      - Thạch cao khan là CaSO4.
      - Thạch cao dùng điều chỉnh tốc độ đông cứng của xi măng. Thạch cao nung dùng đúc tượng, đúc khuôn, bó bột khi gãy xương…
  - - - Nước cứng là nước có chứa nhiều ion Ca2+ và Mg2+.
      - Tính cứng tạm thời là tính cứng gây nên bởi các muối Ca(HCO3)2 và Mg(HCO3)2. Tính cứng tạm thời sẽ mất đi khi đun nóng
        Ca(HCO3)2 → CaCO3 + CO2 + H2O
        Mg(HCO3)2 → MgCO3 + CO2 + H2O
      - Tính cứng vĩnh cửu là tính cứng gây nên bởi các muối sufat, clorua của canxi và magie.
      - Tính cứng toàn phần gồm tính cứng tạm thời và tính cứng vĩnh cửu.
    - - Trong giặt giũ : làm cho vải mau mục , tốn nhiều xà phòng.
      - Trong nấu nướng : làm thức ăn lâu chín ,giảm mùi vị.
      - Trong sản xuất : tạo lớp cặn trong nồi hơi , tốn nhiên liệu và thời gian, không an toàn.
    - - Nguyên tắc làm mềm nước cứng là làm giảm nồng độ Ca2+ & Mg2+ trong nước cứng.
      - Phương pháp kết tủa
        
        Đun sôi nước để chuyển muối HCO3- thành CO32- sau đó loại bỏ kết tủa.
        Ca(HCO3)2 →(to) CaCO3↓+CO2↑+H2O
        
        Dùng dung dịch Ca(OH)2 vừa đủ sau đó lọc bỏ kết tủa.
        Ca(HCO3)2 + Ca(OH)2 → 2CaCO3 ↓+ H2O
        
        Nước có tính cứng vĩnh cửu và tạm thời: dùng dd Na2CO3 hoặc Na3PO4
        CaCl2+ Na2CO3 → CaCO3↓+ 2NaCl
        MgSO4 + Na2CO3 → MgCO3↓+ Na2SO4
      - Phương pháp trao đổi ion: cho nước cứng đi qua chất trao đổi ion (cationit) sau đó các ion Ca2+ & Mg2+ sẽ bị giữ lại và thay vào đó là ion Na+ hoặc H+ ta được nước mềm
    - - Ta dùng dd muối chứa CO32- sẽ tạo ra kết tủa. Sục khí CO2 dư vào dd, kết tủa bị hoà tan chứng tỏ có mặt Ca2+hoặc Mg2+.
      - Ca2+ + CO32- → CaCO3
        CaCO3 + CO2 + H2O → Ca(HCO3)2 (tan)
- - - - Kim loại kiềm thuộc nhóm IA của bảng tuần hoàn, gồm các nguyên tố: liti (Li), natri (Na), kali (K), rubiđi (Rb), và franxi (Fr).
      - Cấu hình electron nguyên tử : ns1
    - - Các kim loại kiềm có màu trắng bạc và có ánh kim, dẫn điện tốt, nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi thấp, khối lượng riêng nhỏ, độ cứng thấp.
      - Các kim loại kiềm có mạng tinh thể lập phương tâm khối.
    - - Các nguyên tử kim loại kiềm có năng lượng ion hoá nhỏ, vì vậy kim loại kiềm có tính khử rất mạnh.
        M → M+ + 1e
      - Tác dụng với phi kim
        
        Tác dụng với oxi
        
        Khí cháy trong oxi: 2Na + O2 → Na2O2 (natri peoxit)
        
        Nhiệt độ thường: 4Na + O2 → 2Na2O (natri oxit)
        
        Tác dụng với clo : 2K + Cl2 → 2KCl
      - Tác dụng với axit
        
        Tất cả các kim loại kiềm đều nổ khi tiếp xúc với axit và phản ứng xảy ra rất mãnh liệt.
        
        2Na + 2HCl → 2NaCl + H2
      - Tác dụng với nước
        
        Kim loại kiềm khử nước dễ dàng ở nhiệt độ thường, giải phóng khí hiđro.
        
        2K + 2H2O → 2KOH + H2
    - - Khử ion của kim loại kiềm trong hợp chất bằng cách điện phân nóng chảy hợp chất của chúng
      - M+ + e → M
      - Ví dụ : 2NaCl →(đk : đpnc) 2Na + Cl2
  - - - Chất rắn, không màu, dễ nóng chảy (tnc = 322⁰C), hút ẩm mạnh (dễ chảy rữa), tan nhiều trong nước.
      - Khi tan trong nước, NaOH phân li hoàn toàn thành ion:
        NaOH → Na+ + OH-
      - Tác dụng với axit, oxit axit và muối
        HCl + NaOH → NaCl + H2O
        H+ + OH- → H2O
    - - Chất rắn, màu trắng, ít tan trong nước.
      - Phản ứng phân huỷ: 2NaHCO3 →(to) Na2CO3 + CO2 + H2O
      - NaHCO3 là hợp chất lưỡng tính
        
        Tác dụng với axit: NaHCO3 + HCl → NaCl + CO2 + H2O
        
        Tác dụng với bazơ: NaHCO3 + NaOH → Na2CO3 + H2O
- - - - Nhôm thuộc ở ô số 13, thuộc nhóm IIIA, chu kì 3 của bảng tuần hoàn.
      - Cấu hình electron : [Ne]3s23p1 à3 e hóa trị à số oxi hóa +3 trong hợp chất.
    - - Nhôm là kim loại màu trắng bạc, dễ kéo sợi, dát mỏng
      - Nhôm là kim loại nhẹ, dẫn điện tốt, dẫn nhiệt tốt.
    - - Nhôm có tính khử mạnh, chỉ sau KL kiềm và kiềm thổ.
        Al → Al3+ + 3e
      - Tác dụng với phi kim: khử nguyên tử phi kim thành ion âm.
        
        Tác dụng với oxi: 4Al + 3O2 →(to) 2Al2O3
        Tác dụng với halogen: 2Al + 3Cl2 → 2AlCl3
      - Tác dụng với axit
        
        Nhôm khử H+ trong axit HCl và H2SO4 loãng thành khí H2
        2Al +6H+ → 2Al3+ + 3H2
        
        Nhôm tác dụng với HNO3 loãng, HNO3 đặc nóng, H2SO4 đặc nóng tạo các sản phẩm khử tương ứng.
        2Al + 6H2SO4 (đặc)→(to) Al2(SO4)3 + 3SO2 + 6H2O
        
        Chú ý: Nhôm bị thụ động bởi HNO3 đặc nguội, H2SO4 đặc nguội.
      - Tác dụng với oxit kim loại
        
        Nhôm khử oxit của kim loại có tính khử yếu hơn
        Al + Fe2O3)→(to) Al2O3 + Fe
        TQ: Al + M2On →(to) Al2O3 + M
      - Tác dụng với nước
        
        Bề mặt nhôm có lớp oxit bền không cho nước và khí thấm qua.
        
        Phá hủy lớp oxit nhôm người ta dùng Hg để tạo hỗn thống (Al – Hg) thì tác dụng với nước .
        
        2Al + 6H2O → 2Al(OH)3 + 3H2O
      - Tác dụng với dung dịch kiềm giải phóng khí H2
        
        2Al + 2NaOH + 2H2O → 2NaAlO2 + 3H2O
    - - Trạng thái tự nhiên: tồn tại dưới dạng hợp chất
      - Sản xuất: Phương pháp là điện phân nóng chảy nhôm oxit với xúc tác criolit để giảm nhiệt độ nóng chảy từ 2050oC xuống 900oC.
        2Al2O3 →(đk: t⁰, criolit) 4Al + 3O2
  - - - Tính chất
        
        Al2O3 là chất rắn, màu trắng, không tan trong nước và không tác dụng với nước, t⁰nc=2050⁰C.
        
        Tính chất hóa học: nhôm oxit là oxit lưỡng tính
        
        Tác dụng với dung dịch axit:
        Al2O3 + 6HCl → 2AlCl3 + 3 H2O
        
        Tác dụng với dung dịch bazơ:
        Al2O3 + 2NaOH → 2NaAlO2 + H2O
      - Ứng dụng: sản xuất nhôm, làm đồ trang sức, xúc tác trong tổng hợp hữu cơ.
    - - Là chất kết tủa keo, màu trắng. Không tan trong nước, trong dd CO2, NH3 nhưng tan được trong môi trường H+ và OH- mạnh.
      - Al(OH)3 là hidroxit lưỡng tính.
      - Tác dụng với dung dịch axit:
        Al(OH)3+ 3HCl → AlCl3 + 3H2O
      - Tác dụng với dung dịch bazơ:
        Al(OH)3+NaOH → NaAlO2+ 2H2O
    - - Muối nhôm sunfat khan tan trong nước à tỏa nhiệt do bị hiđrat hóa.
      - Phèn chua: K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O hay viết gọn: KAl(SO4)2.12H2O. Dùng trong ngành thuộc da, công nghiệp giấy, chất cầm màu trong ngành dệt vải, làm trong nước…
    - - Cho từ từ dd NaOH dư vào dung dịch, nếu thấy có kết tủa keo xuất hiện rồi tan trong dd NaOH thì chứng tỏ có ion Al3+:
        Al3+ + 3OH- → Al(OH)3↓
        Al(OH)3 + OH-dư →AlO2- + 2H2O