Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Case study Substance induced psychosis - Coggle Diagram
Case study
Substance induced psychosis
ข้อมูลพื้นฐาน
PH
มีโรคทางระบบทางเดินหายใจ เป็นโรคหอบหืด โรคระบบทางกาย เป็นโรคความดันโลหิตสูง รักษาที่โรงพยาบาลอยุธยา
เคยสูบบุหรี่ ดื่มสุรา สูบกัญชา และบารากุแต่ตอนนี้เลิกแล้ว
ด้านจิตใจ
เคยประกอบอาชีพ พนักงานบริษัท 2 ปี แต่ปัจจุบันไม่ได้ประกอบอาชีพ (ว่างงาน)
มีรายได้จากครอบครัว 80,000 บาท/เดือน
หากมีอาการเจ็บป่วยทางร่างกายเล็กน้อยจะซื้อยามารับประทานเอง หากไปโรงพยาบาลพี่สาวจะเป็นคนพาไป
การรับประทานยาไม่สม่ำเสมอ
อาการสำคัญ
CC: รู้สึกหงุดหงิด อาละวาด 1 วันก่อนมา รพ.
PI : 20 ปีก่อน เริ่มสูบบุหรี่ ดื่มสุรา และยาดอง ขณะอยู่โรงเรียนประจําชายล้วน
18 ปีก่อน เริ่มหันมาสูบกัญชา บารากุ และดมกาว ขณะเรียนมหาวิทยาลัย
17 ปีก่อน เริ่มใช้ยาบ้า ยาไอซ์ จากการชักชวนของเพื่อนในมหาวิทยาลัย
2 เดือนก่อนมา เริ่มหันมาใช้ยาบ้า ยาไอซ์มากขึ้น ตลอดทั้งกลางวันกลางคืน และไม่อยากออกจากห้องหลายๆ วัน
1 เดือนก่อนมา เริ่มมีพูดคนเดียว หัวเราะคนเดียว เห็นภาพหลอน เดินแก้ผ้ารอบบ้าน เริ่มไม่ดูแลสุขภาพอนามัย อาบน้ําไม่สะอาด ไม่รับประทานอาหาร
1 สัปดาห์ก่อนมา เริ่มมีอาการหงุดหงิด จะทําร้ายพี่ชาย และคนทําความสะอาดบ้าน และเริ่มมีอาการหนักขึ้น
1 วันก่อนมาโรงพยาบาล รู้สึกหงุดหงิด อาละวาด จะทําร้ายบิดา พี่สาวและเจ้าหน้าที่ตํารวจนํามาส่งสถาบันกัลยาณ์ราชนครินทร์
ประวัติสุขภาพของครอบครัว
แบบแผนสุขภาพ 11 แบบแผน
แบบแผนที่ 6 สติปัญญาและการรับรู้
ผู้ป่วยใช้คําพูดเหมาะสม สบตาขณะสนทนา มีพฤติกรรมว่อกแว่กบ้าง พูดไปเรื่อย ถาม-ตอบรู้เรื่องได้ใจความ ตอบตรงคําถามบ้างและไม่ตรงคําถามบ้าง พฤติกรรมไม่สอดคล้องกับคําพูดที่แสดงออกมา
ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
เสี่ยงต่อการทําร้ายตนเองและผู้อื่น เนื่องจากมีอาการหวาดระแวง
การเผชิญกับความเครียดและการตัดสินใจไม่มีประสิทธิภาพ
แบบแผนที่ 7 การรับรู้ตนเองและอัตมโนทัศน์
ผู้ป่วยมีความพึ่งพอใจในหน้าตา และรูปร่างของตนเอง อาบน้ําหวีผม ร่างกายสะอาด มีการสวมใส่เสื้อผ้าปิดบังอวัยวะที่ส่งผลต่อภาพลักษณ์ ขณะอยู่ รพ.ผู้ป่วยมีการเปรียบเทียบตนเองกับพี่สาวเวลาซักถามประวัติ
แบบแผนที่ 5 การพักผ่อน นอนหลับ
ผู้ป่วยขณะอยู่ที่บ้านนอนไม่หลับต้องกินยาเป็นประจํา ขณะอยู่บ้านไม่ทำกิจกรรมอะไรเลย อยู่เฉยๆ นิ่งๆ ไม่คิดอะไร ขณะอยู่ รพ. นอนหลับได้ ทำกิจกรรมอ่านหนังสือพิมพ์ ปั่นดินน้ํามัน พูดคุยกับผู้ป่วยท่านอื่น
แบบแผนที่ 8 บทบาทและสัมพันธภาพ
ผู้ป่วยมีบทบาทและสัมพันธ์ภาพลดลงเนื่องจากใช้สารเสพติดและอาการป่วยทางจิตของตน ขณะอยู่โรงพยาบาลไม่มีเพื่อนหรือคนในครอบครัวมาเยี่ยม
แบบแผนที่ 4 กิจกรรมและการออกกำลังกาย
ผู้ป่วยไม่ได้ประกอบอาชีพ พักอาศัยอยู่กับบิดาและพี่สาว โดยมีย่าเป็นผู้เลี้ยงดู สามารถทํากิจวัตรประจําวันได้เอง ขณะอยู่บ้านมีการเดินแกว่งแขนทุกวัน วันละ 30 นาที 1 ครั้ง/วัน หายใจ 20 ครั้ง เสียงปอดปกติ ชีพจร 80 ครั้ง/นาที จังหวะสม่ำเสมอ No murmur ความดันโลหิต 110/70 mmHg.
แบบแผนที่ 9 เพศและการเจริญพันธุ์
ผู้ป่วยทราบวิธีป้องกันโรคทางเพศ โดยการใช้ถุงยางอนามัย ไม่หมกมุ่นทางเพศ ไม่มีความต้องการทางเพศขณะเจ็บป่วย
แบบแผนที่ 3 การขับถ่าย
ผู้ป่วยปัสสาวะวันละ 5 ครั้ง สีเหลืองใสไม่มีตะกอน อุจจาระวันละ 1 ครั้ง ลักษณะ สีเหลืองใส อ่อนนุ่ม
แบบแผนที่ 10 การปรับตัวและการทนต่อความเครียด
ผู้ป่วย ก่อนการเจ็บป่วยเป็นคนเงียบๆสามารถเข้ากับคนอื่นๆได้ ขณะเจ็บป้วยมีพฤติกรรมขี้โมโห ใจร้อน
แบบแผนที่ 2 อาหารและการเผาผลาญอาหาร
ผู้ป่วยทานรับประทานอาหารธรรมดา 3 มื้อ/วัน ดื่มน้ำวันละ 1,500 - 3,000 ml/day น้ำหนัก 77 kg ส่วนสูง 168 cm BMI 27.28 kg/m2 ผิวหนังมีความชุ่มชื้น มีความยืดหยุ่น ไม่มีบวม ผมสั้น ไม่มีรังแค เล็บสั้น สะอาด ตามองเห็นปกติ ไม่มีฟันผุ ไม่มีเหงือกอักเสบ ลักษณะท้อง รูปร่างกลมรี หน้าท้องไม่โต คลําไม่พบก้อนในท้อง ตับไม่โต ม้ามไม่โต ไม่มีต่อมน้ําเหลืองโต ต่อมไธรอยด์ คลําไม่พบก้อน ต่อมไธรอยด์ไม่โต
แบบแผนที่ 11 คุณค่าและความเชื่อ
ผู้ป่วยให้ความร่วมมือในการรักษาและกิจกรรมการพยาบาลที่ขัดต่อความเชื่อและค่านิยม ถ้ามีพยาบาลมากระตึ้นสามารถทำกินกรรมได้
แบบแผนที่ 1 การรับรู้และการดูแลสุขภาพ
ผู้ป่วยมีรูปร่างท้วม ผิวคล้ํา ผมสั้น สีดํา มีหนวดเครา ใบหน้าสะอาด เหงื่อออกมาก มีกลิ่นตัว เล็บมือเล็บสะอาด แต่งกายด้วยชุดผู้ป่วยของสถาบันกัลยาณ์ราชนครินทร์สะอาดเรียบร้อย มีการรับรู้สุขภาพเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพตนเองไม่ดี จากการใช้สารเสพติด เคยสูบบุหรี่วันละ 3-4 มวน/วัน ให้ความร่วมมือในการรักษาพยาบาล สามารถปฏิบัติตามคําแนะนําได้
ข้อวินิจฉัยการพยาบาล
เสี่ยงต่อการกลับไปใช้ยาซ้ำ เนื่องจากขาดทักษะในการปฏิเสธ
เสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดหัวใจและสมอง เนื่องจากขาดการตระหนักรู้ในการดูแลตนเอง
Psychodynamic Analytic
PredisposingFactors
Psycho
ผู้ป่วยบอกว่าเป็นคนเงียบๆ
บิดามารดาอาละวาดที่ผู้ป่วยนําเงินไปซื้อยาเสพติด
บิดามารดาหย่าร้าง ย่าเป็นคนเลี้ยงดู
พี่สาวตําหนิผู้ป่วย เมื่อขอยาไปซื้อยาเสพติด
Social
มีการแยกตัวอยู่คนเดียว
ครอบครัวมีฐานะปานกลาง
ถูกชักจูงจากเพื่อนในชุมชนในการเริ่มดื่มสุราและยาดอง
ไม่ตั้งใจเรียน
ไม่ได้ทํางาน ไม่มีรายได้เป็นของตัวเอง
เปลี่ยนงานบ่อย
Bio
ได้รับเอทิลแอลกอฮอล์จากสุราและยาดอง ตั้งแต่อายุ 15 ปี
ได้รับสารแอมเฟตามีนจากยาบ้า ยาไอซ์ ตั้งแต่อายุ 22 ปี
ได้รับสารนิโคตินจากการสูบบุหรี่ บารากุ ตั้งแต่อายุ 20 ปี
ได้รับสารไฮโดรคาร์บอนจากการดมกาว ตั้งแต่อายุ 20 ปี
Precipitating Events
Conflict
ขาดความอบอุ่น
ไม่ได้รับความรักตั้งแต่เด็ก
ต้องการความรัก
ถูกเพื่อนชักจูงใช้สารเสพติด
Substance
ดื่มสุราวันละ 2 ขวด
เสพยาบ้า วันละ 10 เม็ด ยาไอซ์ วันละ 1 กรัม
สูบบุหรี่ 3 – 4 มวน/วัน
Traumatic
บิดามารดาแยกทางกันตั้งแต่เด็ก
ผู้ป่วยทําร้ายร่างกายคนอื่น
Defense Mechanism
Reaction Formation
เริ่มดื่มสุรา ยาดอง สูบบุหรี่ กัญชา ดมกาว ยาบ้าและยาไอซ์
Identification
เลียนแบบพฤติกรรมโมโหร้ายจากบิดา
Displacement
รู้สึกหงุดหงิด อาละวาด จะทําร้ายบิดา พี่ชายข้างบ้าน และคนทําความสะอาดบ้าน
Fantasy
เริ่มมีพูดคนเดียว หัวเราะคนเดียว เห็นภาพหลอน เดินแก้ผ้ารอบบ้าน เริ่มไม่ดูแลสุขภาพอนามัย
Repression
บิดามารดาแยกทางกัน ขาดความรักขาดความอบอุ่น
Signs and Symptoms
แยกตัวอยู่คนเดียวพูดคนเดียว หัวเราะคนเดียว เห็นภาพหลอน เดินแก้ผ้ารอบบ้าน หงุดหงิด อาละวาด ทําร้ายร่างกายบิดา
Diagnosis
Substance induced psychosis
การรักษา
25/2/65
:check:Perphenazine(8) 1x2 oral p.c., 1 x hs
:check:Haloperidol 5 mg IM at ER
:check:ACA(2)1x pc เช้า, 1x prn for EPS
:no_entry:Amlodipine(10) 1x pc เช้า (off)
:check:Haloperidol 5 mg IM prn for severe agitation
26/2/65
:check:Perphenazine(16)1xเช้า,1 x hs
:no_entry:off Amlodipine(10)
:no_entry:Off perphenzaine
:check:Amlodipine(5) 1xเช้า
เปรียบเทียบพยาธิสภาพของโรคกับพยาธิสภาพที่พบในผู้ป่วย
1.ประเภทออกฤทธิ์กระตุ้นประสาท
กระตุ้นการทำงานของสมอง หัวใจ ทำให้หัวใจเต้นแรงและเร็ว ความดันเลือดขึ้นสูง ไม่หลับไม่นอนหากเสพมากทำให้มีอาการหงุดหงิด กระวนกระวาย หวาดระแวง ก้าวร้าว อาละวาด ทำร้ายผู้อื่น ยาเสพติดประเภทนี้ได้แก่ ยาบ้า ยาอี ยาไอซ์ ยาเลิฟ โคเคน เป็นต้น
ผู้ป่วยใช้ยาบ้า ยาไอซ์
2 เดือนก่อนใช้ยาบ้า ยาไอซ์มากขึ้นทั้งวันทั้งคืน ไม่ออกจากห้องหลายวัน
1 เดือนก่อน เริ่มพูดคนเดียว หัวเราะคนเดียว เห็นภาพหลอน เดินแก้ผ้ารอบบ้าน
1 สัปดาห์ก่อน เริ่มมีอาการหงุดหงิด จะทำร้ายพี่ชายข้างบ้าน และคนทำความสะอาดบ้าน และมีอาการหนักขึ้น
1 วันก่อนมา หูแว่ว รู้สึกหงุดหงิด อาละวาด จะทำร้ายบิดา
ประเภทออกฤทธิ์กดประสาท
ยาเสพติดประเภทนี้ได้แก่ อุ่น มอร์ฟิน เฮโรอีน ยานอนหลับ ยาระงับประสาท เครื่องดื่มมีนเมาทุกชนิด รวมทั้งสารระเหย เช่น ทินเนอร์ แลกเกอร์ กาว เบนซิน ออกฤทธิ์กดการทำงานของกล้ามเนื้อ ศูนย์ควบคุมการหายใจและสมองส่วนควบคุมความคิด ทำให้เชื่องซึม ง่วงสะลึมสะลือ ปฏิกิริยาตอบโต้ช้าควบคุมตนเองไม่ได้ มือสั่น ขนลุก คลื่นไส้ ตัดสินใจผิดพลาด หากขาดยาจะมีอาการกระวนกระวาย ทำร้ายผู้อื่น
อายุ 15 ปี ผู้ป่วยเริ่มดื่มสุราและยาดอง จากการชักชวนจากกลุ่มเพื่อนในชุมชนและพฤติกรรมการอยากลองของตนเอง ขณะอยู่โรงเรียนประจำชายล้วน
1 สัปดาห์ก่อน เริ่มมีอาการหงุดหงิด จะทำร้ายพี่ชายข้างบ้าน และคนทำความสะอาดบ้าน และมีอาการหนักขึ้น
1 วันก่อนมา หูแว่ว รู้สึกหงุดหงิด อาละวาด จะทำร้ายบิดา
ประเภทออกฤทธิ์หลอนประสาท
ยาเสพติดประเภทนี้ได้แก่ ยาเค แอลเอสดี เห็ดขี้ควาย เป็นต้น มีผลต่อสมองส่วนการรับรู้ ทำให้การรับรู้ทาง ประสาทสัมผัสปรวนแปร ความจำระยะสั้นและความนึกคิดเสื่อม การกะระยะผิด ความรู้สึกเกี่ยวกับกาลเวลาเปลี่ยนไป หากเสพมากทำให้มีอาการประสาทหลอน รับรู้เสียงและภาพเปลี่ยนแปลงไป เช่น เห็นภาพหลอนได้ยินเสียงประหลาด หวาดผวา ป่วยเป็นโรคจิต
:no_entry: ผู้ป่วยไม่ได้ใช้สารเสพติดประเภทออกฤทธิ์หลอน
ประสาท
ประเภทออกฤทธิ์ผสมผสาน
ยาเสพติดประเภทนี้ได้แก่ เฮโรอีน กัญชา ออกฤทธิ์ผสมผสานทั้งกด กระตุ้นและหลอน ขึ้นอยู่กับขนาดและระยะเวลาของการเสพ ทำให้ หวาดระแวง ความคิดสับสน เห็นภาพลวงตา ควบคุม ตนเองไม่ได้ สุดท้ายจะกลายเป็นโรคจิต
อายุ 20 ปี เริ่มหันมาสูบกัญชา และบารากุ ขณะเรียนมหาวิทยาลัย
1 เดือนก่อน เริ่มพูดคนเดียว หัวเราะคนเดียว เห็นภาพหลอน เดินแก้ผ้ารอบบ้าน
1 สัปดาห์ก่อน เริ่มมีอาการหงุดหงิด จะทำร้ายพี่ชายข้างบ้าน และคนทำความสะอาดบ้าน และมีอาการหนักขึ้น
1 วันก่อนมา หูแว่ว รู้สึกหงุดหงิด อาละวาด จะทำร้ายบิดา
LAB
:red_cross:RBC Morphology Abnormal
:red_cross:Microcytosis Few
:red_cross:MCHC 36.1g/dl
:red_cross:Chloride 109 mmol/L
:red_cross:MCV 79.2 fl
:red_cross:Carbon dioxide 19 mmol/L
:red_cross:Absolute Neutrophil Count 6.04x103/ul
:red_cross:Free Thyroxine Hormone 0.91 ng/dl
