Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ระบบสืบพันธุ์ (Reproductive System) - Coggle Diagram
ระบบสืบพันธุ์
(Reproductive System)
ระบบสืบพันธุ์เพศหญิง (Femalereproductivesystem)
อวัยวะสืบพันธุ์ภายนอกของเพศหญิง
เนินหัวเหน่า (Mons pubis)
มีหน้าที่ป้องกัน การกระแทกของกระดูกหัวหน่าว (Pubicbone)ในขณะร่วมเพศ และสร้างกลิ่นทางเพศ (Pheromone) จากต่อมสร้างกลิ่นที่อยู่ในผิวหนังของหัวหน่าว
แคมใหญ่(Labiamajora)
• มีลักษณะเป็นกลีบเนื้อนูนเ
•เทียบเท่ากับ Scrotum ของเพศชาย
แคมเล็ก (Labiaminora)
• ด้านล่างจะมารวมกันเป็นFourchette
ทำหน้าที่ล้อมรอบและปกปิดรูเปิดของ
ท่อปัสสาวะและช่องคลอด
• ด้านบนจรดเป็นหนังหุ้มClitoris เรียกว่า frenulum
คลิตอริส (Clitoris)
•เทียบได้กับอวัยวะเพศชายคือ Penis
•เป็นก้อนเนื้อเล็กๆอยู่ตอนบนของแคมเล็ก (Labiaminora)และใต้ต่อmonspubis
•ภายในประกอบด้วยเนื้อเยื่อที่แข็งตัวได้(Erectiletissue)
Vestibule
เป็นบริเวณตั้งแต่ clitorisจนถึงfourchette
และอยู่นอกhymenมีช่องสำคัญๆมาเปิดคือ
vagina urethral orifice และ bartholin duct
Bartholin gland
เป็นต่อมที่สำคัญ ที่หน้าที่ขับเมือก สีเหลืองข้นๆออกมา ช่วยหล่อลื่นช่องคลอด ระหว่างร่วมเพศ
Skene’s glands หรือ paraurethral gland
เป็นช่องเปิดเล็กๆ2ช่องเทียบเท่ากับต่อมลูกหมากในเพศชาย
เยื่อพรหมจารี (Hymen)
เป็นเยื่อที่ยืดได้ปิดปากช่อง คลอดเกือบหมดเว้นช่องเล็กๆไว้ ตรงกลางเพื่อให้ประจำเดือน ผ่าน
ฝีเย็บ(Perineum)
• ทำหน้าที่พยุงอวัยวะภายในอุ้งเชิงกราน
• ประกอบด้วยperinealbody กล้ามเนื้อ levatorani,Externalanalsphincter,
Superficial transverse perinesl
อวัยวะสืบพันธุ์ภายในของเพศหญิง
ช่องคลอด (Vagina)
• มีหน้าที่เป็นทางผ่านของเชื้ออสุจิเข้าภายในและเป็นทางผ่านของเด็ก ขณะคลอด
• เยื่อบุภายในช่องคลอดสามารถสลายตัวเกิดระดูขาวปกติในช่องคลอด
มดลูก(Uterus)
• อยู่ใน Pelvic cavity ด้านหน้าเป็น urinary bladder ด้านหลังเป็น rectum
มดลูกแบ่งออกเป็น4ส่วน
▪ยอดมดลูก (Fundus)
▪ตัวมดลูก (Bodyหรือcorpus)
▪ Isthmus
▪ปากมดลูก (Cervix )
ผนังของมดลกู
Uterinearteryเป็นแขนงมาจากinternallilacateries
Ovarian artery เป็นแขนงมาจาก abdominal artery
เอ็น (Ligament)ที่ยึดมดลูก (Uterus)
Broad ligament
Round ligament
Uterosacral ligament
Transverse cervical ligament หรือ (Cardinal ligament)
ปากมดลูก (Cervix)
•Internal os เปิดเข้าสู่โพรงมดลูก
•External os ยื่น เข้าไปในช่องคลอด
ท่อรังไข่ หรือปีกมดลูก(Uterine หรือ Fallopian tube)
Interstitial portion (Cornu)
Ampulla
Infundibulum
Isthmus
ทำหน้าที่เก็บเซลล์ไข่ที่หลุดออกจากรังไข่เป็นบริเวณที่เกิดการปฏิสนธิ และนำเซลล์ไข่ แล้วเดินทางเข้าสู่โพรงมดลูก
รังไข่ (Ovary)
สร้างไข่ (Ovum)
สร้างฮอร์โมน2ชนิดคือ EstrogenและProgesterone
ทำหน้าที่สร้างเซลล์ไข่ (Oogenesis) และสร้างฮอร์โมนเพศหญิง
▪สร้างเดือนละ1ใบจากเซลล์ไข่ต้งัต้นโอโอโกเนีย(Oogonia)
▪รังไข่ชั้นนอก (cortex) - Primodial follicle - Primary follicle - Secondary follicle - Graffian follicle - Corpus luteum
▪รังไข่ชั้นใน (medulla) - เส้นเลือดและเส้นประสาท
เอ็น (ligament)ที่ยึด ovaryกับ uterus
Mesovarium
Ovarian ligament
Suspensory ligament of ovary
ระบบสืบพันธุ์เพศชาย (Male genital organ)
อวัยวะสืบพันธุ์ ภายนอกของเพศชาย (external genital organs)
ถุงอัณฑะ (Scrotum)
▪ไม่มีไขมันใต้ผิวลงมาจากหน้าท้อง
▪มีกล้ามเนื้อเรียบเรียกว่าDartosmuscleและCremastermascle
▪ช่วยปรับอุณหภูมิของอัณฑะ ให้ต่ำกว่าอุณหภูมของร่างกาย 3-5 องศาเซลเซียส
▪ภายในมีอัณฑะ(testis)และบางส่วนของspermaticcords
การทดสอบการหดตัวของถุงอัณฑะ(Cremastericreflex)
เป็นการทดสอบการทำงานของLumbar spinal nerve คู่ที่ 1-2 (L1-2)
องคชาต (Penis)
•Corpuscavernosumหรือcorporacavernosum2อันอยู่ทางด้านบน
•Corpus spongiosum 1 อันอยู่ทางด้านล่าง มี urethra ผ่านกลาง
อวัยวะสืบพันธุ์ภายในของเพศชาย (Internal genital organs)
อัณฑะ (Testis)
• มีลักษณะรูปไข่
•ขอบด้านหน้ากลมขอบหลังจะติดกับหลอดเก็บอสุจิ (Epididymis)
• มีผนังหุ้ม2ชั้นคือ
• Tunica vaginalis
• Tunica albuginea
• ภายในมีท่อสร้างอสุจิ (Seminiferous tubule)
ผนังของ Seminiferous tubule ประกอบด้วย
• Spermatogenic cell จะเจริญไปเป็น mature sperm (ตัวอสุจิ) •Interstitial cell หรือ Leydig’s cell ทำหน้าที่สร้างฮอร์โมนTestosterone •Sertoli cell ทำหน้าที่ ผลิตของเหลว ใช้หล่อเลี้ยงเซลล์อสุจิ •หน้าที่ของอัณฑะคือสร้างตัวอสุจิและฮอร์โมนเพศชาย
ท่อพักอสุจิ(Epididymis)
•วางตัวติดกับด้านหลังของอัณฑะ
•มีหน้าที่สำคัญ คือเก็บ sperm ไว้จนกว่าจะโตเต็มที่ เพื่อพร้อมที่จะหลั่งออก
ท่อนำอสุจิ(Vas deferens or Ductus deferens)
•เป็นท่อที่ต่อจากหางของ epididymis และมีส่วนที่พองออกเป็นกระเปราะเรียกว่า Ampulla of vas deferens)ซึ่งเป็นที่เก็บอสุจิก่อนปล่อยออกสู่ภายนอก
•เป็นที่เก็บอสุจิก่อนปล่อยออกสู่ภายนอก
ถุงพักอสุจิ(Seminal Vasicle)
•อยู่ด้านหลังกระเพราะปัสสาวะ
•ทำหน้าที่สร้างน้ำกาม(Semen)เพื่อเป็นอาหารมาเลี้ยง Sperm
ท่อฉีดอสุจิ (Ejaculatory Duct)
▪เปิดเข้าสู่Prostatic urethra ตรงบริเวณต่อมลูกหมาก
▪ทำหน้าที่บีบตัวเพื่อขับน้ำอสุจิ (Semen)
ต่อมลูกหมาก(ProstateGland)
• อยู่ด้านล่างกระเพาะปัสสาวะ และหลัง pubic symphysis
• มีหน้าที่สร้าง Prostate fluid ที่มีฤทธิ์เป็น ด่างอ่อนๆ
ต่อมน้ำเมือก (Bulbo-urethral Gland หรือ Cowper’s gland)
• มีรูปร่างกลมเท่าเมล็ดถั่ว •มีหน้าที่หลั่งสารเมือก เพื่อช่วยหล่อลื่นขณะร่วมเพศ และจะช่วยลดความเป็นกรดของน้ำปัสสาวะที่ค้างอยู่ในท่อ ปัสสาวะ
ตัวอสุจิ (Spermatozoa)
ส่วนกลาง (Body) เป็นส่วนคอมี Mitochondia จำนวนมาก
ส่วนหัว (Head) มีลักษณะกลมรี มีสารพันธุกรรมและAcrosome บรรจุเอนไซม์ที่ช่วยในการเจาะเข้าสู่ไข่ (Ovum)
ส่วนหาง (Tail) เป็ น Flagellum
สรีระ
การกำหนดเพศและความแตกต่างทางเพศของมนุษย์
เพศชาย
XY chromosome
↓
มีการแสดงออกของSRYgene
↓
มีการผลิตTDF
↓
กระตุ้น Primordial gonad
↓
Testes
📌
Sertoli cells
↓
หลั่งฮอร์โมนMIS
↓
ทำให้ท่อ Mullerian duct ฝ่ อ
❣️
Leydig cells
↓
หลงั่ฮอร์โมน Testosterone ↓
พฒั นา Wolffian ductและอวยัวะ เพศชายอื่น ๆ
เพศหญิง
XX chromosome
↓
ไม่มกีารแสดงออกของSRYgene
↓
ไม่มกีารผลติTDF
↓
กระตุ้น Primordial gonad
↓
Ovaries
📌
ไม่มีฮอร์โมนMIS
↓
พัฒนา Mullerian duct
↓ Vagina, Uterus, Fallopian tube
ไม่มีฮอร์โมน
Testosterone ↓
ทำให้ Wolffian duct ฝ่อเกิดการ พัฒนาไปเป็นและ อวัยวะเพศหญิง
อวัยวะสืบพันธ์ุระดับทุตยิภูมิ (Secondary sex organs, Accessory)
• ท่อต่าง ๆ (Various ducts), ต่อม (Glands), และอวัยวะเพศภายนอก (External genitalia)
อวัยวะสืบพันธ์ุระดับปฐมภูมิ (Primary sex organs, Gonads)
•สร้างเซลล์สืบพันธุ์(Gametes)→Testes(Male),Ovaries(Female)