Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Văn bản:"Viếng lăng Bác" - Coggle Diagram

- - - - Quê hương địa đạo
      - Mắt sáng học trò
      - Có đâu như mùa xuân
      - Như mây mùa xuân
  - - - Bài thơ “Viếng lăng Bác” được sáng tác năm 1976, sau khi cuộc kháng chiến chống Mỹ kết thúc thắng lợi, đất nước thống nhất, lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng vừa khánh thành, Viễn Phương ra thăm miền Bắc, vào lăng viếng Bác.
      - Bài thơ được in trong tập “Như mây mùa xuân” xuất bản năm 1978.
      - Thể thơ: Tự do
      - PTBĐ; Miêu tả+biểu cảm
      - Bố cục văn bản: 4 phần
        
        Khổ 2: Cảm xúc khi hòa vào dòng người vào lăng viếng Bác.
        
        Khổ 3: Cảm xúc khi ở trong lăng.
        
        Khổ 4: Cảm xúc khi rời lăng.
        
        Khổ 1: Cảm xúc khi đến lăng Bác
    - - Bài thơ để lại trong lòng bạn đoc những cảm xúc sâu lắng và tha thiết với những hình ảnh ẩn dụ độc đáo và những biện pháp tu từ đặc sắc, Viễn Phương đã thể hiện một hồn thơ rất riêng
      - Qua bài thơ, tác giả đã thay nhân dân miền Nam nói riêng và nhân dân cả nước nói chung dâng lên bác niềm cảm xúc chân thành, lòng tôn kính thiêng liêng. Bài thơ sẽ tiếp tục sống trong lòng người đọc, gợi nhắc cho những thế hệ trẻ kế tục thành quả rực rỡ của CM sống sao cho xứng đáng với sự hy sinh của một con người vĩ đại mà rất nỗi giản dị.
    - - "Viếng lắng Bác" là một hình ảnh đẹp về hình ảnh thơ, hay về cảm xúc... gây xúc động sâu xa trong lòng người đọc.
      - Bằng cách sử dụng điêu luyện những biện pháp tu từ một cách sáng tạo, tác giả đã thể hiện tình cảm ngọt ngào, đằm thắm mà rất giản dị, chân thành đối với Bác
      - Xin nguyện như Viễn Phương, sống một cuộc đời đẹp đẽ để trở thành những bông hoa dâng lên Bác
    - - Giọng thơ phù hợp với tình cảm cảm xúc, giọng điệu vừa nghiêm trang, vừa sâu lắng, vừa đau xót thiết tham xen lẫn niềm tự hào thể hiện đúng tâm trạng xúc động khi vào viếng lăng Bác
      - Giọng điệu ấy đươc tạo bởi nhiều yếu tố
        
        Thể hiện nhịp thpư, từ ngữ,hình ảnh
        
        Thể thơ 8 chữ, gieo vần linh hoạt, nhịp chậm thể hiện sự nghiêm trang, thành kính.
        
        Khổ cuối nhịp nhanh hơn nhờ các điệp ngữ thể hiện mong muốn thiết tha của nhà thơ
        
        HÌnh ảnh sáng tạo, vừa thực, vừa ảo, mang ý nghĩa ẩn dụ biểu tượng.
      - Bài thơ giàu chất suy tưởng và trữ tình đằm thắm, diễn tả niềm xúc động, thành kính. Cảm xúc của bài thơ được cộng hưởng với tình cảm thiêng liêng Bác giành cho nhân dânh miền Nam và tình cảm của dân tộc đối với Người. Nhà thơ đã nói hộ những tình cảm của chúng ta, của dân tộc gửi tới vị cha già kính yêu của dân tộc.
- - - - Bác ngủ thanh thản giữa vầng trăng sáng dịu hiền
      - Ánh sáng dịu nhẹ trong lăng gợi sự liên tưởng thật thú vị: "Ánh trăng"
      - Những vần thơ của Bác tràn đấy ánh trăng, trăng luôn có mặt cùng Bác trên chặng đường CM, giờ đây trăng cũng đến bầu bạn với Bác bên giác ngủ ngàn thư của Người. Với hình ảnh vầng trăng, nhà thờ còn muốn tạo ra một hệ thống hình ảnh vũ trụ để ví với Bác. Hình ảnh "vầng trăng dịu hiền" lại gợi cho ta nghĩ đến tâm hồn cao đẹp, trong sáng của Bác. Người có lúc như mặt trời ấm áp, cso lúc dịu hiền như ánh trăng rằm. Đó cũng là sự biểu hiện rực rỡ, vĩ đại cao siêu của con người và sự nghiệp của Bác
      - Đặc sắc nghệ thuật cần chú ý:
        
        -Biện pháp nói giảm nói tránh --->Giảm nhẹ nỗi đau xót, niềm tin Bác còn sống mãi, như vừa chợp mắt sau bao công việc bộn bề, khi đất nước hòa bình
        
        Ẩn dụ "vầng trăng sáng dịu hiền: Ánh diện cho vầng trăng sáng như ánh trăng miền thôn quê dân dã, thể hiện tâm hồn sáng trong, thanh cao, nhân hậu của Bác --> Khẳng định, ca ngợi vẻ đẹp của bác, gợi một không khí trong lăng trang nghiêm thanh tĩnh, thơ mộng.
      - Tâm trạng xúc động của nhà thơ được biểu hiện bằng một hình ảnh ẩn dụ sâu xa: "Vẫn biêt trời xanh là mãi mãi". Bác đã đi xa nhưng đã hóa thân vào thiên nhiên đất trời của dân tộc, sống mãi trong sự nghiệp và tâm trí của nhân dân như bầu trời xanh vĩnh viễn ở trên cao. Dù vẫn tin như thế nhưng không thể không đau xót đã được nhà thơ biểu hiện rất cụ thể, trực tiếp "Mà sao nghe nhói ở trong tim". Nhịp thơ chậm, ngắt từng tiếng. đã diễn tả nỗi đau quặn thắt, tê tái sâu trong đáy sâu tâm hồn như hàng ngàn mũi kim đâm vao trái tim thổn thức khi đứng trước thi hài Người. Đó là sự rung cảm chân thành của nhà thơ.
  - - - Khổ thơ thứ hai được tạo nên từ những cặp câu với những hình ảnh thực và sóng đối
        
        HÌnh ảnh thực: Một mặt trời thiên nhiên rực rỡ vĩnh hằng hằng ngày đi qua trên lăng
        
        Câu "Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ", hình ảnh mặt trời ở câu này là ẩn dụ-đó chính là hình ảnh Bác Hồ. Bác mang lai ánh sáng độc lập tự do cơm no áo ấm cho người lao động.
        
        Thông qua hình ảnh ẩn dụ, tác giả vừa ca ngợi sự vĩ đại của Bác Hồ (như mặt trời), vừa thể hiện sự tôn kính biết ơn của nhân dân, của nhà thơ đối với Bác.
    - - HÌnh ảnh "Dòng người" là hình ảnh thực, ngày ngày dòng người đi trong nỗi xúc động, bồi hồi, trong lòng tiếc thương kính cẩn, trong long nặng trĩu nỗi nhớ thương
      - Nhịp thơ chậm, giọng thơ trầm như bước chân dòng người vào viếng lăng Bác.
      - Dòng người vào viếng lăng Bác kết thành những tràng hoa không chỉ là hình ảnh tả thực so sáng những dòng người xếp thành hàng dài vào lăng Bác trông như những tràng hoa vô tận, mà còn là ẩn dụ đẹp, sáng tạo của nhà thơ, cuộc đời họ đã nở hoa dưới ánh sáng của Bác.
      - Những bông hoa tươi thắm đã dâng lên Người những gì tốt đẹp nhất. Dâng "bảy mươi chính mùa xuân", hình ảnh ẩn dụ màn ý nghĩa tượng trung: Con người bảy mươi chín mùa xuân ấy đã sống một cuộc đời đẹp như những mùa xuân và đã làm ra những mùa xuân cho đất nước, cho con người.
  - - - Hình ảnh "hàng tre bát ngát"
        
        Hình ảnh hàng tre vừa mang tính chất tượng trưng, giàu ý nghĩa liên tưởng sâu sắc: Hàng tre là hình ảnh hết sức thân thuộc của làng quê, đất nước VN, đã trở thành biểu tượng của DT.
        
        Cây tre mang biểu tượng của tâm hồn thanh cao, sức sống bền bỉ kiên cường của dân tộc "xanh xanh VN... Bão táp mưa sa vẫn đứng thẳng hàng".
      - Bão táp mưa sa": ẩn dụ cho thử thách, khó khăn gian nan...
        -->Tác giả liên tưởng đến cả dân tộc VN đang quây quần về đây , bên Bắc, gắn bó với Người, canh giữ giấc ngủ cho Người
        +, Thán từ "ôi": Thể hiện niêm tự hào xen lẫn sự xúc động của tác giả.
  - - - -Kết cấu đầu cuối tương ứng, gây ấn tượng sâu sắc và dòng cảm xúc trọn vẹn
      - -Các câu thơ khuyết CN thể hiện mong muốn không chỉ của chính tác giả mà còn là ước nguyện của toàn dân VN
      - -HÌnh ảnh ẩn dụ "cây tre trung hiếu": thể hiện lòng kính yêu, sự thủy chung vô hạn với Bác, nguyện mãi đi theo con đường CM mà Người đã đi đường chỉ lối.
      - -Nhà thơ muốn được hóa thân, hòa nhập và cảnh đẹp bên lăng Bác làm con chim cất tiếng hót làm vui lăng Bác, muốn dâng hiến lên Người vẻ đẹp và niềm vui
      - -Phép liệt kê+hình ảnh gần giản dị giàu ý nghĩa: con chim hót, đóa hoa tỏa hương, cây tre trung hiếu.
      - -Phép liệt kê+hình ảnh giản dị giàu ý nghĩa con chim hót, đóa hoa tỏa hương, tha thiết, mãnh liệt
      - -Điệp từ " muốn làm"-->Thể hiện khát vọng, ước nguyện thiết tha, mãnh liệt
      - -Giọng thơ tha thiết
    - - -"Lời nói thương trào nước mắt"
        
        +,Cách nói giản dị,tình cảm sâu sắc
        
        +,Cảm xúc bịn rịn, mãnh liệt, không muốn rời xa
      - -Từ ngữ chỉ thời gian:"mai"+địa danh "miền Nam" Gợi ra sự chia xa về khoảng cách, gợi tấm lòng, tình cảm của con người miền Nam.
    - - Lớp nghĩa thực
        
        Tác giả muốn góp cuộc đời mình để làm đẹp cho cảnh quan quanh lăng, ao ước được hóa thân thành con chim để cất tiếng hót để làm vui lăng Bác, làm đóa hoa để đem lại sắc hương, tô điểm cho vườn hoa quanh lăng. Đặc biệt là ước nguyện "muốn làm cây tre trung hiếu" để nhập vào hàng tre bát ngát, tỏa bóng mát cho lăng
      - Lớp nghĩa ẩn dụ
        
        Khát vọng ở lại để canh giấc ngủ thiên thu cho người, Bảy tỏ biết ơn sâu sắc dành cho vị cha già của dân tộc, góp phần làm nên vẻ đẹp bất khuất, hiên ngang, trung hiểu của dân tộc VN.
        
        Hình ảnh cây trẻ có tính tượng trưng, một lần nữa nhắc lại khiến bài thơ có kết cấu đầu cuối tương ứng. Hình ảnh hàng tre quanh lăng Bác được lặp ở câu thơ cuối như mang thêm nghĩa mới, tạo ấn tượng sâu sắc, làm dòng cảm xúc được trọn vẹn.