Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Môn Triết Học - Coggle Diagram

- - - - IV. VAI TRÒ CỦA KHOA HỌC – CÔNG NGHỆ
        TRONG SỰ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI
        
        Khoa học
        
        Mặt tích cực của tri thức khoa học
        
        sâu sắc, có quy luật
        
        Cho phép thành công ngay cả khi điều kiện thayđổi
        
        a. Khái niệm khoa học
        
        là tri thức phải có luận cứ khoa học
        
        Là tri thức mang tính khách quan
        
        Tính hệ thống
        
        Ngôn ngữ khoa học
        
        Lịch sử
        
        GD91: Từ khi KH ra đời -> TK XV
        
        Trạng thái trứng nước
        
        10%
        
        Thời Trung cổ
        
        khoa học ko có điều kiện để phát triển
        
        TK XV -> giữa XX
        
        Thời kỳ 1
        
        Thời kỳ 2
        
        CM khoa học kỹ thuật lần 1
        
        1 more item...
        
        Giai đoạn 3
        
        Phát triển có trọng điểm
        
        Gợi ý ý tưởng tiểu luận: Vai trò của Triết học và Khoa học trong công cuộc hóa rồng của dân tộc, vượt bẫy thu nhập trung bình
        
        Lựa chọn đề tài tiểu luận:
        Vận dụng các quy luật
        của phép biện chứng duy vật
        vào con đường sự nghiệp
        của kỹ sư phần mềm
        
        Khoa học cơ bản
        
        Khoa học ứng dụng
        
        Cách mạng công nghiệp
        
        a. Khái niệm
        
        b. Lịch sử
      - 1. Sự ra đời
        
        Triết học
        
        2 nguồn gốc
        
        Xã hội
        
        Khi xã hội đã phân chia thành giai cấp
        
        Khi lao động đã phân chia thành lao động trí óc và lao động chân tay.
        
        Nguồn gốc nhận thức
        
        Khi năng lực tƣ duy của con ngƣời đã nhận thức đƣợc nội dung, bản chất của đối tƣợng và có khả năng khái quát hóa, trừu tƣợng hóa
        
        Triết học là hệ thống tri thức lý luận chung nhất của con người về thế giới, về vai trò con người trong thế giới
        
        Khoa học cụ thể
        
        Từ thời Phục hưng trở đi
        
        khoa học cụ thể đã ra đời và tách khỏi triết học
    - - Triết học Mác
        (Giai đoạn 1)
        
        CNDV lịch sử
        
        kinh tế chính trị học
        
        CNXH Khoa học
        
        Điều kiện KT-XH
        (giữa TK XVIII)
        
        áp bức-đấu tranh của giai cấp vô sản
        
        Chưa có lý luận dẫn đường
        
        Tiền đề lý luận
        
        quan điểm duy vật (Feuerbach)
        
        phép biện chứng (Hegel)
        
        Tiền đề KHTN
        
        3 phát minh quan trọng
        
        hệ định luận bảo toàn
        
        Thuyết tiến hóa
        
        Thuyết tế bào
        
        thời kỳ hình thành
        
        thời kỳ phát triển
      - Mác-Lênin
        (GĐ 2)
        
        3 thời kỳ
        
        đưa ra định nghĩa, tổng kết thành tựu khoa học
        
        sau CMT10 Nga
        
        Vừa du nhập vào Nga
    - - 3 hình thức lịch sử
      - 3 Quy luật cơ bản của PBCDV
        
        khái niệm "quy luật"
        
        phân loại quy luật
        
        Quy luật thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập
        (Quan trọng nhất -
        luật mâu thuẫn)
        
        Tóm tắt nội dung của luật
        
        Thống nhất & đấu tranh
        
        Mâu thuẫn bên trong
        
        Tùy vào phạm vi xem xét
        
        Mâu thuẫn bên ngoài
        
        3 tính chất
        
        khách quan,
        phổ biến,
        đa dạng phong phú
        
        mâu thuẫn là nguồn gốc của vận động & phát triển
        
        ý nghĩa
        
        tìm ra mâu thuẫn,
        phân loại mâu thuẫn,
        đánh giá tầm quan trọng
        
        Bên trong vs Bên ngoài
        
        Cơ bản vs ko cơ bản
        
        Chủ yếu vs thứ yếu
        
        Đối kháng vs ko đối kháng
        
        chủ động tạo ra điều kiện cần để
        giải quyết mâu thuẫn
        
        QL từ thay đổi về lượng-> thay đổi về chất và ngược lại
        (QL lượng-chất)
        
        Tóm tắt nội dung quy luật
        
        sự khác nhau trong
        sự biến đổi của lượng
        (tốc độ, độ lớn...)
        do chất quy định
        
        Chất là gì? Lượng là gì?
        
        phân biệt nó với cái khác
        
        cách thức của sự vận động & phát triển
        
        Ý nghĩa
        
        tự giác, tích cực tích lũy về lượng
        
        tránh nôn nóng, đốt cháy giai đoạn
        
        phải tạo/xóa bỏ điều kiện để bước nhảy xảy ra theo nhu cầu
        
        QL phủ định của phủ định
        
        khuynh hướng của sự vận động & phát triển
        
        Tóm tắt
        
        hình xoáy ốc đi lên
        
        chu kỳ, lặp lại như cái ban đầu
        nhưng phát triển hơn
        
        Phủ định là gì?
        
        phủ định sạch trơn
        & phủ định biện chứng
        
        đặc trưng của
        phủ định biện chứng
        
        ý nghĩa & vận dụng
        
        tầm quan trọng của tính kế thừa
        
        thái độ đúng đối với cái hiện tại và cái mới
        
        vai trò quyết định của nguyên nhân bên trong,
        năng lực nội tại
        
        tính chất phức tạp của quá trình phát triển
      - thống nhất giữa TGQDV & phương pháp biện chứng
      - 6 phạm trù
        (tự tìm hiểu)
    - - Biện chứng giữa Tồn tại xã hội & Ý thức xã hội
        
        TTXH
        
        là toàn bộ yếu tố thuộc lĩnh vực vật chất trong đời sống xã hội
        
        yếu tố cơ bản
        
        Môi trường tự nhiên, hoàn cảnh địa lý
        
        dân cư
        
        phương thức sản xuất (vai trò quyết định)
        
        Mối quan hệ
        
        Tồn tại xã hội quyết định ý thức xã hội
        
        quyết định nội dung phản ánh của
        ý thức xã hội.
        
        Khi tồn tại xã hội thay đổi thay đổi -> sớm muộn ý thức xã hội cũng sẽ thay đổi
        
        Ý thức xã hội có tính độc lập tƣơng đối
        
        Ý thức xã hội có thể vƣợt trƣớc
        tồn tại xã hội.
        
        Ý thức xã hội thƣờng lạc hậu hơn so với tồn tại xã hội.
        
        Ý thức xã hội có tính kế thừa
        
        Các hình thái ý thức xã hội
        tác động lẫn nhau.
        
        Ý thức xã hội có thể tác động
        trở lại tồn tại xã hội
        
        Ý thức xã hội
        
        toàn bộ đời sống tinh thần của XH
        
        là sự phản ánh tồn tại XH
        
        Cấu trúc
        (2 cách tiếp cận)
        
        Chiều dọc: theo trình độ phát triển YTXH
        
        Ý thức đời thường -> Ý thức lý luận
        
        (Tâm lý xã hội -> hệ tư tưởng)
        
        Chiều ngang: Tiếp cận theo nội dung
        
        Các hình thái ý thức xã hội
        
        Ý thức đạo đức
        
        Ý thức khoa học
        
        Ý thức pháp quyền
        
        Ý thức thẩm mỹ
        
        Ý thức chính trị
        
        Ý thức tôn giáo
        
        Ý nghĩa PPL
        
        Nhận thức những hiện tƣợng tinh thần phải
        xuất phát từ những yếu tố vật chất.
        
        Muốn thay đổi đời sống tinh thần thì cùng giáo dục phải thay đổi các quan hệ vật chất, điều kiện sinh hoạt vật chất.
        
        Đối với tri thức khoa học:
        
        Phải tôn trọng tri thức khoa học
        
        phải làm chủ tri thức khoa học
        
        Phải truyền bá tri thức khoa học
        
        chống tư tưởng duy tâm,
        
        chống chủ nghĩa kinh nghiệm
        
        chống xem thường học tập
      - vận dung các quy luật vào nghiên cứu xã hội
      - Học thuyết hình thái
        kinh tế-xã hội
        
        Cơ sở để xây dựng học thuyết
        
        hoạt động sản xuất của cải vật chất giữ vai trò quyết định sự tồn tại của xã hội
        
        a. Phạm trù “Hình thái kinh tế – xã hội”
        
        b. Cấu trúc của Hình thái Kinh tế-xã hội
        
        Lực lượng SX
        
        cấu thành phương thức SX
        
        Cách thức sản xuất ra
        của cải vật chất
        
        c. Mối quan hệ giữa lực lƣợng sản xuất và
        quan hệ sản xuất
        
        2 more items...
        
        d. Ý nghĩa phƣơng pháp luận
        
        2 more items...
        
        Toàn bộ các yếu tố tham gia vào
        quá trình sản xuất
        
        Người lao động
        
        vai trò quyết định vì là chủ
        thể của các yếu tố còn lại.
        
        Tƣ liệu sản xuất
        
        Tƣ liệu lao động
        
        2 more items...
        
        Đối tƣợng lao động
        
        Luôn biến đổi theo chiều hướng hoàn thiện
        
        yếu tố động, mang tính cách mạng
        
        con người vs tự nhiên
        
        Quan hệ sản xuất
        
        Quan hệ sở hữu tƣ liệu sản xuất
        
        vai trò quyết định,
        cơ bản, đặc trưng
        
        Tư nhân
        
        công cộng
        
        Quan hệ quản lý & phân công lao động
        
        tổ chức, điều khiển
        
        vai trò thúc đẩy, kìm hãm
        
        Quan hệ phân phối sản phẩm
        
        lợi ích, động lực, thái độ
        
        người vs người
        
        Cơ sở hạ tầng
        &
        Kiến trúc thƣợng tầng
        
        Cơ sở hạ tầng
        
        toàn bộ những quan hệ sản
        xuất tạo nên kết cấu kinh tế của xã hội
        
        QHSX thống trị
        
        QHSX tàn dư
        
        QHSX mầm mống
        
        Mối quan hệ
        
        cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thƣợng tầng
        
        2 more items...
        
        kiến trúc thƣợng tầng tác động trở lại cơ sở hạ tầng
        
        2 more items...
        
        Kiến trúc thƣợng tầng
        
        là quan điểm, hệ tƣ tƣởng
        & các thiết chế tƣơng ứng
        
        Hệ tƣ tƣởng: Các học thuyết, lý luận, hệ thống các quan điểm
        
        Thiết chế tƣơng ứng: Các tổ chức ngƣời và phƣơng tiện vật chất
        
        Ý nghĩa:
        
        Xã hội là một chỉnh thể có cấu trúc phức tạp,
        trong đó sản xuất vật chất là cơ sở tồn tại và phát triển của xã hội
        
        phƣơng thức sản xuất giƣ̃ vai trò quyết định
        đối với toàn bộ đời sống xã hội.
        
        sự phát triển của xã hội là quá trình
        lịch sử – tự nhiên nối tiếp nhau
        
        tuân theo những quy luật khách quan
        
        Để xã hội phát triển, phải đầu tư vào cả 3 yếu tố:
        
        LLSX
        
        QHSX
        
        Kiến trúc thượng tầng
        
        là học thuyết về các mối liên hệ giữa các lĩnh vực trong đời sống con người, trong những giai đoạn cụ thể.
        
        Tuân theo những quy luật chi phối sự vận động và phát triển của xã hội
        
        Sản xuất vật chất giữ vai trò quyết định
      - TRIẾT HỌC MÁC-LÊNIN TRONG GIAI ĐOẠN
        HIỆN NAY
  - - - Triết học Trung Quốc
        
        Thời Tam Đại
        
        Các học thuyết chia thành 6 phái lớn (Lục Gia)
        
        Nho Gia
        
        Tứ thư & Ngũ kinh
        
        Đề cập nhiều nội dung
        
        Thuyết Chính danh
        
        Hiểu về Danh
        
        2 more items...
        
        Chính danh
        
        2 more items...
        
        Ngũ luân
        
        6 more items...
        
        Thuyết Thiên mệnh
        
        Mối quan hệ con người và thế giới
        
        Khổng Tử (551-479 TCN)
        
        Tư Mã Đàm - Tư Mã Thiên
      - Triết học Ấn Độ Cổ-trung đại
        
        hướng nội, tâm linh
        
        4 đẳng cấp trong xã hội
        
        9 phái lớn
        
        Buddhism
        
        Tam tạng
        
        Tạng Luận
        
        Tạng Luật
        
        Tạng Kinh
        
        Nội dung cơ bản là tư tưởng giải thoát
        
        Quan niệm vũ trụ
        
        Quan niệm Con người
        
        Là duyên hợp của ngũ uẩn
        
        Bể khổ
        
        Tứ Diệu Đế
        
        4 more items...
        
        Một số nhận định
        
        TH về bình đẳng
        
        TH về từ bi, bác ái
        
        TH về giải thoát
        
        TH về đạo đức
        
        Vô thần
        
        Hướng nội
        
        Con đường du nhập vào Việt Nam
  - - - Phương Đông: truy tìm nội dung, bản chất của đối tượng nhận thức
      - phương Tây: philosophia - quý trọng kiến thức uyên thâm
      - là hệ thống tri thức lý luận chung nhất của con người về vũ trụ
        
        Tính lý luận
        
        Tính khái quát
        
        Tính hệ thống
      - về bản thân con người & vị trí trong thế giới
        
        vấn đề về con người, xã hội loài người
        
        Vị trí, vai trò con người trong thế giới
        
        vấn đề về thế giới
    - - MQH giữa ý thức-vật chất
        
        như thế nào là chủ nghĩa duy vật? CN Duy tâm?
        
        3 hình thức cơ bản CNDV & 2 Phái của CNDT?
        
        DT
        
        chủ quan
        
        duy ý chí
        
        duy tình cảm...
        
        khách quan
        
        DV
        
        CNDV biện chứng
        
        CNDV chất phác
        
        CNDV siêu hình
      - Con người có nhận thức được thế giới hay ko?
        
        phái Bất khả tri & Khả tri
        
        Phái hoài nghi
        
        phái Bất khả tri
        
        phái Khả tri
      - Mác: mối quan hệ giữa vật chất và ý thức trên lập trường duy vật
      - Thay đổi theo lịch sử
      - Là hạt nhân lý luận của thế giới quan
    - - Phép biện chứng
        
        PBC duy tâm
        (agnosticism)
        
        Canto
        
        Hegel
        
        những vấn đề cơ bản của phép biện chứng
        
        PBC duy vật
        
        Karl Marx & Engels
        
        Trên cơ sở kế thừa những nội dung hợp lý trên PBC của Heghen
        
        Nội dung
        
        3 quy luật
        
        2 nguyên lý
        
        NL về mối liên hệ
        
        Không có sự vật, hiện tượng nào tồn tại cô lập, tách rời khỏi những sự vật, hiện tượng khác. Nó phải nằm trong mối liên hệ với nhau
        
        Mối liên hệ: là sự tác động qua lại lẫn nhau, ràng buộc nhau, góp phần quy định sự tồn tại của nhau, chuyển hóa nhau của các sự vật, hiện tượng
        
        3 more items...
        
        NL về sự phát triển
        
        Vận động
        
        1 more item...
        
        Phát triển
        
        2 more items...
        
        Mọi sự vật không ngừng vận động trong khuynh
        hƣớng chung là phát triển.
        
        6 cặp phạm trù
        
        PBC chất phác/tự phát
        
        thời Cổ Đại,
        ngây thơ chất phác;
        từ quan sát trực tiếp
        
        Là học thuyết về các mối liên hệ, sự vận động và phát triển
      - PP siêu hình
        
        Cô lập đối tượng, tách rời nhau
        
        Tĩnh trạng, không biến đổi
      - PP biện chứng
        
        Nhận thức đối tượng trong các mối liên hệ
        
        Trong trạng thái động
  - - - 3 thời kỳ
    - - nền kinh tế tiểu nông lúa nước
      - chưa thành hệ thống
      - thế giới quan năng duy tâm, tôn giáo
      - Đạo gia
        
        Đạo giáo
        
        Đạo phù thủy & đạo thần tiên
        
        Tam Giáo
  - - - Phái Miletus
        
        Thales(624-547TCN)
      - Thuyết nguyên tử
      - Thời Trung Cổ
        
        Kinh viện,Thần học,
        Phục vụ tôn giáo
        
        Niềm tin vào Thiên Chúa Giáo
        
        Thời Phục Hưng
        (TK 15-16)
        
        Giai cấp tư sản, TBCN
        
        Thuyết Nhật Tâm
        
        Thời Cận Đại
        
        CN Duy Vật
        
        Đề cao vai trò của trí tuệ
        
        Thời Hiện Đại
        
        Chủ nghĩa Hiện sinh
        
        Tính độc đáo tuyệt đối của con người
        
        Freud: Phân tâm học
        
        Chủ nghĩa Thực dụng: tuyệt đối hóa vai trò của kinh nghiệm
    - - 3 nhà Triết học tiêu biểu
        
        Hegel
        
        Logic học, Phép biện chứng trên quan điểm duy tâm khách quan
        
        những vấn đề cơ bản của phép biện chứng
        
        Mối liên hệ sự vận động và phát triển, trên lập trường CN Duy tâm
        
        Triết học tự nhiên: là hiện thân của ý niệm
        
        Triết học Tinh thần
        
        Feuerbach
        
        Duy vật về tự nhiên
        
        Duy tâm về xã hội: tình yêu có thể giải quyết được tất cả các vấn đề xã hội
        
        Kant
- - - - lực lượng sx
        quan hệ sx
        
        qhsx này tạo nên kết cấu kinh tế hay cơ sở hạ tầng của xã hội
        
        cơ sở hạ tầng
        kiến trúc thượng tầng
    - - QL quan hệ SX phù hơp Trình độ phát triển của LLSX
      - QL cơ sở hạ tầng quyết định kiến trúc thượng tầng
    - - thực hiện những cuộc cách mạng trên tất cả các yếu tố tạo nên hình thái KT-XH
        
        Về CS hạ tầng
        
        Xây dựng nền kinh tế thị trường nhiều thành phần, định hướng XHCN.
        Phát huy tối ưu các quan hệ SX trong xã hội
        
        sự nghiệp CNH là cuộc cách mạng về lực lượng SX
        
        Củng cố & phát triển hệ tư tưởng Khoa học cách mạng và Nhân văn (CN Mac-Lenin, Tư tưởng HCM)
        
        Xây dựng bộ máy Đảng & Nhà nước vững mạnh
        
        Củng cố phát triển kiến trúc thượng tầng
  - - - mỗi hình thức gắn với thời gian biểu hiện nào? Đặc trưng? Đánh giá hình thức?
    - - NL về mối liên hệ phổ biến
      - NL về sự phát triển
      - Trình bày 3 ý nghĩa cơ bản của việc nghiên cứu 2 nguyên lý này
        
        Quan điểm lịch sử cụ thể
        
        Quan điểm phát triển
        
        Quan điểm toàn diện
  - - - TTXH là gì?
        
        Biểu hiện cơ bản TTXH
      - vai trò của các yếu tố của TTXH
    - - là gì?
      - Cách tiếp cận đến cấu trúc của YTXH
      - Có thể đề cập đến tính giai cấp
    - - TTXH quyết định YTXH
      - Tính độc lập tương đối của YTXH
        
        kế thừa
        
        các hình thái tác động nhau
        
        đi trước
        
        tác động ngược trở lại ttxh theo 2 hướng
        
        lạc hậu
  - - - Những kết luận này quay trở lại phục vụ cho các khoa học cụ thể
      - Định hướng về thế giới quan và PPL để các KH cụ thể có thể đạt được những thành tựu tối ưu