Không chia nhóm quá đông, chỉ từ 2 - 4 HS hoặc hai bàn ghép lại.

Không nên cho HS biết trước kiến thức bài học một cách tiêu cực mà để cho HS tự khám phá ra chúng.

Không để HS sử dụng SGK để trả lời câu hỏi, HS sẽ có thói quen ỉ lại, không chịu suy nghĩ, tìm tòi.

Chỉ đánh giá bằng điểm số là chưa đủ; cần phối hợp đánh giá: năng lực quan sát, tư duy, khả năng suy luận, kỹ năng thí nghiệm, sử dụng ngôn ngữ, tham gia tích cực trong giờ học.

Biểu tượng HS đưa ra đúng hoặc sai, GV không đánh giá, không đưa câu trả lời. GV gợi ý, đặt câu hỏi dẫn dắt HS đi tìm câu trả lời.

Lựa chọn hoạt động phù hợp. Không nhất thiết hoạt động nào cũng áp dụng PP BTNB.

Quá trình học sinh thực hành, GV theo dõi, quan sát HS đang nghĩ gì để nắm được tình hình.

Kích thích phát triển tư duy, thông qua việc động não để giải quyết vấn đề, HS được làm quen với việc nghiên cứu khoa học, nếp suy nghĩ độc lập sáng tạo, biết liên hệ và sử dụng những kiến thức đã có trong việc lĩnh hội kiến thức mới

Rèn luyện cho HS phương pháp học tập, phát triển ở các em kỹ năng phát hiện và tiến hàng quá trình giải quyết vấn đề.

Là PPDH giáo viên đặt ra những tình huống có vấn đề, điều khiển học sinh phát hiện vấn đề, hoạt động tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo để giải quyết vấn đề, từ đó kiến tạo tri thức, rèn luyện kỹ năng và đạt được các mục đích dạy học

Việc tổ chức tiết học hoặc một phần của tiết học theo phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề đòi hỏi phải có nhiều thời gian hơn so với các phương pháp thông thường

Phương pháp này đòi hỏi GV phải đầu tư nhiều thời gian và công sức, phải có năng lực sư phạm tốt mới suy nghĩ để tạo ra được nhiều tình huống gợi vấn đề và hướng dẫn tìm tòi để phát hiện và giải quyết vấn đề

Nội dung dạy học phải có tính vấn đề mới lựa chọn phương pháp dạy học này

Cho HS phát hiện và giải quyết vấn đề đối với một bộ phận nội dung học tập, có thể có sự giúp đỡ của GV với mức độ nhiều ít khác nhau. HS được học không chỉ ở kết quả mà điều quan trọng hơn là cả quá trình phát hiện và giải quyết vấn đề

HS chỉnh đốn lại, cấu trúc lại cách nhìn đối với bộ phận tri thức còn lại mà họ đã lĩnh hội không phải bằng con đường phát hiện và giải quyết vấn đề, thậm chí có thể cũng không phải nghe GV thuyết trình phát hiện và giải quyết vấn đề

Tỉ trọng các vấn đề người học phát hiện và giải quyết vấn đề so với chương trình tùy thuộc vào đặc điểm của môn học, vào đối tượng HS và hoàn cảnh cụ thể

Tỉ trọng phần nội dung được dạy theo cách để phát hiện và giải quyết vấn đề không choán hết toàn bộ môn học những cũng phải đủ để người học biết cách thức, có kĩ năng giải quyết vấn đề và có khả năng cấu trúc lại tri thức, biết nhìn toàn bộ nội dung còn lại dưới dạng đang trong quá trình hình thành và phát triển theo cách phát hiện và giải quyết vấn đề

Vấn đề / tình huống phải gần gũi với cuộc sống thực của HS

Vấn đề / tình huống có thể diễn tả bằng kênh chữ hoặc kênh hình, hoặc kết hợp cả hai kênh chữ và kênh hình hay qua tiểu phẩm đóng vai của HS

Vấn đề/ tình huống phải chứa đựng những mâu thuẫn cần giải quyết, gợi ra cho HS nhiều hướng suy nghĩ, nhiều cách giải quyết vấn đề

HS cần xác định rõ vấn đề trước khi đi vào giải quyết vấn đề

Cần sử dụng phương pháp động não để HS liệt kê các cách giải quyết có thể có

Các nhóm HS có thể giải quyết cùng một vấn đề/ tình huống hoặc các vấn đề / tình huống khác nhau, tuỳ theo mục đích của hoạt động

Cách giải quyết tối ưu đối với mỗi HS có thể giống hoặc khác nhau

GV cần tìm hiểu đúng cách tạo tình huống gợi vấn đề và tận dụng các cơ hội để tạo ra tình huống đó, đồng thời tạo điều kiện để HS tự lực giải quyết vấn đề

Đây là phương pháp dạy học phát triển được khả năng tìm tòi, xem xét dưới nhiều góc độ khác nhau. Trong khi phát hiện và giải quyết vấn đề, HS sẽ huy động được tri thức và khả năng cá nhân, khả năng hợp tác, trao đổi, thảo luận với bạn bè để tìm ra cách giải quyết vấn đề tốt nhất

Thông qua việc giải quyết vấn đề, học sinh được lĩnh hội tri thức, kĩ năng và phương pháp nhận thức (“giải quyết vấn đề” không còn chỉ thuộc phạm trù phương pháp mà đã trở thành một mục đích dạy học, được cụ thể hóa thành một mục tiêu là phát triển năng lực giải quyết vấn đề, một năng lực có vị trí hàng đầu để con người thích ứng được với sự phát triển của xã hội)

Phương pháp dạy học này góp phần tích cực vào việc rèn luyện tư duy phê phán, tư duy sáng tạo cho học sinh. Trên cơ sở sử dụng vốn kiến thức và kinh nghiệm đã có học sinh sẽ xem xét, đánh giá, thấy được vấn đề cần giải quyết

Phương pháp dạy học này đòi hỏi giáo viên phải đầu tư nhiều thời gian và công sức, phải có năng lực sư phạm tốt mới suy nghĩ để tạo ra được nhiều tình huống gợi vấn đề và hướng dẫn tìm tòi để phát hiện và giải quyết vấn đề.

Việc tổ chức tiết học hoặc một phần của tiết học theo phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề đòi hỏi phải có nhiều thời gian hơn so với các phương pháp thông thường. Hơn nữa, theo Lecne: “Chỉ có một số tri thức và phương pháp hoạt động nhất định, được lựa chọn khéo léo và có cơ sở mới trở thành đối tượng của dạy học nêu vấn đề”.

Bước 1: Nghiên cứu kĩ mục tiêu, nội dung bài học để lựa chọn nội dung đáp ứng được tình huống có vấn đề

Bước 2: Phân tích nội dung, liên hệ với những kiến thức học sinh đã biết, đã được học để giải quyết mâu thuẫn

Bước 3: Hoàn thiện tình huống có vấn đề và dự kiến các hướng học sinh có thể đưa ra quyết định

Bước 4: Tiếp nhận tình huống, phân tích vấn đề, nội dung của tình huống xác định nhiệm vụ cần thực hiện

Bước 5: Học sinh huy động kiến thức liên quan và đưa ra những giả thuyết

Bước 6: Dựa vào tri thức đã có để lập luận, nghiên cứu thêm thông tin mới để khẳng định hay bác bỏ giả thuyết, phương án đã đề xuất, trình bày giải pháp

Bước 7: Nhận xét, đánh giá để lựa chọn phương án tối ưu và rút ra kết luận