Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ÔN TẬP GIỮA KÌ 2 - Coggle Diagram

- - - - nhóm IA, gồm các ng tố : Li,Na,K,Rb,Cs,Fr
      - Nguyên tử của hầu hết các nguyên tố kim loại có số electron lớp ngoài cùng ít (1, 2, 3e)
      - trong các hợp chất , ng tố k.loại kiềm có số oxh +1
    - - nhóm IIA gồm: Be,Mg,Ca,Sr,Ba,Ra
      - trong các h/chat ng tố kim loại kiềm xó số oxh +2
  - - - có màu trắng bạc , có ánh kim
      - dẫn điện tốt, nhiệt độ nóng chảy và nhiêt độ sôi thấp, khối lượng riêng nhỏ , độ cứng thấp
    - - có màu trắng bạc hoặc xám nhạt
      - nhiệt độ nóng chảy và nhiệt độ sôi tương đối thấp (trừ Be)
      - độ cứng : k.loại IA<k.Loại IIA<AI
      - khối lượng riêng nhỏ , nhẹ hơn Al( trừ Ba)
  - - - có tính khử mạnh , tăng dần từ liti đến xesi
        
        M---> (M+ ) +e
      - tác dụng với phi kim
        
        1.1: tác dụng với oxi
        
        natri cháy trong khí oxi khô--> natri peoxit(Na2O2)
        
        2Na+O2--->Na2O2
        
        1.2: tác dụng với clo
        
        4K+Cl2--->2KCl
      - tác dụng với axit
        
        k.loại kiềm tác dụng với muối +H2
        
        2Na+2HCl--->2NaCl+H2(k)
        
        tất cả các kim loại kiềm đều nổ khi txuc với axit
      - tác dụng với nước
        
        k.loại kiềm khử nước dễ dàng ở nđộ thường
        
        2K+H2O--->2KOH+H2(k)
        
        k.loại kiềm pứ mãnh liệt với nước, toả ra nhiều nhiệt
    - - có tính khử mạnh ( kém k.loại kiềm), có tính khử tăng dần từ beri đến bari
      - 1.tác dụng với phi kim
        
        khử dễ dang các ng tử pkim thành ion âm
        
        2Mg+O2--t0--> 2MgO
      - 2.tác dụng với axit
        
        2.1: td với HCl,H2SO4 loãng
        
        khử dễ dàng ion H+ của oxit thành H2(k)
        
        td với HNO3,H2SO4đ
      - td với nước
        
        beri k tan trong nc ở đk thường hoặc đun nóng
        
        Mg khử chậm nước ở nđộ thường
        
        Ca,Sr,Ba td với nc ngay đk thường --> dd kiềm
  - - - điện phân nóng chảy muối halogenua tương ứng
      - 2NaCl--đpnc--> 2Na+Cl2
    - - trong tự nhiên kim loại kiềm thổ chỉ tồn tại ở dạng hợp chất
      - điện phân nóng chảy muối halogenlua tương ứng
        
        CaCl2--đpnc-->Ca+Cl2
  - - - hợp kim Na-K: dễ nóng chảy - chất dẫn nhiệt ở 1 số lò pứ
      - hợp kim Li-Al: siêu nhẹ - kĩ thuật hàng không
      - Cesi: dễ mất electron - chế tạo tế bào quang điện
    - - magie: chế tạo hợp kim siêu nhẹ
      - khác: khử tách oxh, lưu huỳnh ra khỏi thép
  - - - tính chất vật lí : là chất rắn màu trắng , tan đươc trong nước
      - tính chất hoá học: là 1 oxit bazo
        
        td với nước : toả nhiệt
        
        CaO+H2O--->Ca(OH)2 ( nc vôi trong)
        
        td với axit ----> muối +nc
        
        CaO+2HCl--->CaCl2+H2O
        
        td với oxit axit
        
        CaO+CO2--->CaCO3
    - - là chất rắn mà trắng , ít tan trong nước
      - tính chất hoá học
        
        td với axit--->muối+nc
        
        Ca(OH)2+2HCl--->CaCl2+H2O
        
        td với axit
        
        Ca(OH)2+CO2-->CaCO3+H2O
        
        td với muối
        
        Ca(OH)2+K2CO3--->CaCO3 +2KOH
      - ứng dụng
        
        khử chua đất
        
        chế tại vữa xây nhà
        
        dùng tẩy trắng và khử trùng , chế tạo clorua vôi
    - - không tan trong nước, màu trắng
      - trong tự nhiên canxi cacbonat tồn tại ở dạng đấ vôi, đá hoa
      - tính chất hoá học
        
        pứ nhiệt phân
        
        CaCO3--t0-->CaO+CO2(k)
        
        td với axit
        
        CaCO3+2HCl--->CaCl2+H2O+CO2(k)
        
        pứ thuận gt sự xâm thực của nc mưa và đá vôi ; pứ nghịch gt sự hthanh thạch nhũ trong hang độg
      - ứng dụng
        
        àm vật liệu xây dựng : xi măng, thuỷ tinh...
        
        chất phụ gia
    - - tcvl: chất rắn màu trắng , ít tan trong nước
      - phân loại
        
        thạch cao sống: CaSO4.2H2O
        
        thạch cao nung: CaSO4.H2O
        
        thạch cao khan :CaSO4=> k tan trong nc
      - ứng dụng
        
        thạch cao nung
        
        bó bột khi gãy xương
        
        đúc tượng,đúc các mẫu chi tiết trang trí nội thất....
        
        thạch cao sống
        
        sxuat xi măng
  - - - nước cứng tạm thời : là nước cứng chứa Ca(HCO3)2,Mg(HCO3)2
      - tính tạm thời:do muối CaCl2,MgCl2,CáO4,MgSO4 gây ra
      - tính cứng toàn phần
    - - làm xà phòng ít bọt
      - làm giảm hương vị khi nấu ăn, pha trà.....
    - - ngtac: giảm nồng độ ion Ca2+,Mg2+
      - phương pháp kết tủa
      - phương pháp trao đổi ion
- - - - điều chế kim loại hoạt động trung bình: Ni,Sn,Pb,Zn,Fe,Cr
      - Nguyên tắc: Khử ion trong hợp chất ở nhiệt đọ cao bằng các chất khử như C, CO,H2 haowjc các kim lạoi hoạt động :Al
    - - Nguyên tắc khử ion kim loại trong dd có tính khử mạnh
      - PbO+H2--t0--> Pb+ H2O
      - Điều chế kim loại yếu sau H,Ag,Cu
    - - Điện phân nóng chảy
        
        Nguyên tắc :là phương pháp khử các ion kim loại bằng dòng điện
        
        Điều chế các kim loại hoạt động mạnh: K,Al,Na,Mg
      - Điện Phân dung dịch
        
        Nguyên tắc: Là phương pháp điện phân dung dịch muối của kim loại.
        
        Điều chế các k,loại hoạt động trung bình và yếu: Zn,Cr,Fe,Ni,...
    - - m: khối lượng chất thu được ở điện cực (g)
      - A: khối lượng mol của chất thu được ở điện cực
      - n: số e mà ng tử hoặc ion đã cho (hoặc nhận )
      - I: cường độ dòng điện (ampe)
      - F: hằng số Faraday (F=96500t (s) )
      - t: thời gian điện phân (s)
- - - - Nhôm( AL) ở ô số 13 , thuộc nhóm IIIA, chu ki 3
      - 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1
      - Dễ nhường 3 electron hóa trị nên có số oxi hóa +3 trong các hợp chất
    - - kim loại màu trắng bạc, nóng chảy ở 660oC, khá mềm, dễ kéo sợi, dễ dát mỏng.
      - kim loại nhẹ, dẫn điện và dẫn nhiệt tốt (tốt hơn sắt nhưng kém hơn đồng)
    - - Là kim loại có tính khử mạnh , chỉ sau kim loại kiềm và kiềm thổ , dễ bị oxh thành ion dương Al-->Al(3+)+3e
      - 3.1. Tác dụng với phi kim
        
        Nhôm dễ dàng khử các phi kim thành ion âm.
        
        1.1 : tác dụng với halogen
        
        Bột nhôm tự bốc cháy khi tac dụng với khí clo
        
        2Al + 3Cl2 ➜ 2AlCl3
        
        1.2 : tác dụng với oxi
        
        Bột nhôm cháy trong không khí với ngọn lửa sáng chói, tỏa nhiều nhiệt.
        
        4Al + 3O2--t0--> 2Al2O3
        
        Do có một lớp màng Al2O3 rất mỏng và bền bảo vệ nên nhôm bền trong không khí ở nhiệt độ thường
      - 3.2 . Tác dụng với axit
        
        Nhôm khử dễ dàng ion H+ trong dung dịch HCl và H2SO4 loãng tạo thành khí H2:
        
        2Al +6HCl --->2AlCl3+3H2↑
        
        Nhôm tác dụng mạnh với dung dịch HNO3 loãng, HNO3 đặc, nóng và H2SO4 đặc, nóng
        
        AL+4HNO3(loãng)--t0->AL(NO3)2+NO(khí)+2H2O
        
        Nhôm thụ động bởi dung dịch axit HNO3 đặc, nguội hoặc H2SO4 đặc, nguội.
      - 3.3. Tác dụng với oxit kim loại
        
        Ở nhiệt độ cao, Al khử được nhiều ion kim loại trong oxit
        
        Al +Fe2O3--t0->Al2O3+2Fe pư nhiệt nhôm
        
        điều chế lượng nhỏ sắt nóng chảy khi hàn đường ray
      - 3.4. Tác dụng với nước
        
        Nếu phá bỏ lớp oxit trên bề mặt nhôm (hoặc tạo thành hỗn hống Al - Hg), thì nhôm sẽ tác dụng với nước ở nhiệt độ thường.
        
        2Al + H2O--->Al(OH)3↓+2H2
        
        Nhôm không tác dụng với nước, dù ở nhiệt độ cao là vì trên bề mặt của nhôm được phủ kín một lớp Al2O3 rất mỏng, bền và mịn, không cho nước và khí thấm qua.
      - 3.5: Tác dụng với dung dịch kiềm
        
        Nhôm oxit là oxit lưỡng tính nên lớp màng mỏng Al2O3 trên bề mặt nhôm tác dụng với dung dịch kiềm tạo ra muối tan
        
        Al2O3+2NaOH--->NaAlO2+H2O
        
        Khi không còn màng oxit bảo vệ, nhôm tác dụng với nước tạo ra Al(OH)3 và giải phóng khí H2
        
        2Al+6H2O--->2AL(OH)3+3H2↑
        
        Al(OH)3là hidroxit lưỡng tính nên tác dụng tiếp với dung dịch kiềm
        
        Al(OH)2+NAOH--->NaAlO2+2H2O (natri aluminat)
        
        Từ các pt trên,ta có pthh :2Al+2NaOH+2H2O--->2NaAlO2+3H2↑
    - - trong công nghiệp , nhôm đc sản xuất bằng phương pháp điện phân nhôm oxit nóng chảy
      - Nguyên liệu
        
        Quặng boxit Al2O3.2H2O làm sạch nguyên liệu để thu được Al2O3 nguyên chất
      - Điện phân nhôm oxit nóng chảy
        
        chuẩn bị chất điện li nóng chảy , hoà tan AL2O3 trong criolit nóng chảy
        
        khí oxi ở nhiêt độ cao đốt cháy cực dương là cacbon sinh ra các hh khí CO,CO2.Do vậy trong quá trình đphan pải hạ thấp dần cực dương
        
        2Al2O3--đpnc--> 4Al+3O2
        
        vai trò criolit
        
        hạ nhiệt độ nóng chảy của hỗn hợp từ 2050 độ C xuống 900 độ c
        
        lm tăng tính dẫn điện của hỗn hợp
        
        tạo ra hỗn hợp có tỉ trọng nhỏ nổi lên trên ngăn cản k cho nhôm sinh ra tiêp xúc vs không khí
    - - 4.1: ứng dụng
        
        ưu điểm : nhẹ, bền đối với không khí và nước nên dùng làm vật liệu chế tạo máy bay , oto ,tên lửa.....
        
        có màu trắng bạc đẹp nên dùng trong xây dựng nhà cửa , trang trí nội thất
        
        dẫn điện ,dẫn nhiệt tốt , dùng làm dây cáp dẫn điện
        
        Chế tạo hỗn hợp tecmit (Al và Fe2O3) được dùng để hàn gắn đường ray.
      - 4.2: Trạng thái tự nhiên
        
        Nhôm là kim loại hoạt đọng mạnh nên trong tự nhiên chỉ tồn tại ở dạng hợp chất như : đất sét(Al2O3.2SiO2.2H2O), mica(K2O.Al2O3.6SiO2),criolit(3NaF.AlF3).,boxit(Al2O3.2H2O)
  - - - Tính chất vật lí : là chất rắn màu trắng, không tan trong nước nóng chảy ở 2050 độ C
      - Tinh chất hóa học
        
        Al2O3 là oxit lưỡng tính, tác dụng với axit,vùa tác dụng với bazo
        
        Al2O3 tác dụng với axit:
        
        Al2O3 + 6HCl → 2AlCl3 + 3H2O
        
        Al2O3 tác dụng với dung dịch kiềm
        
        Al2O3 + 2NaOH →2NaAlO2 +H2O
    - - Tính chất vật lí: Là chất kết tủa keo, màu trắng, không tan trong nước, dễ bị nhiệt phân hủy
        
        2Al(OH)3---t0-->Al2O3+3H2
      - Tính chất hóa học:
        
        Al(OH)3 là hidroxit lưỡng tính
        
        Tác dụng với dung dịch axit
        
        Al(OH)3+ 3HCl ---> AlCl3 + 3H2O
        
        Tác dụng với dung dịch bazơ:
        
        Al(OH)3+NaOH → NaAlO2+ 2H2O
      - Điều chế:Cho muối nhôm phản ứng với dung dịch NH3 hoặc muối Na2CO3
        
        2AlCl3 + 3Na2CO3 + 3H2O → 2Al(OH)3↓ + 6NaCl + 3CO2↑
    - - Muối nhôm sunfat khan tan trong nước à tỏa nhiệt do bị hiđrat hóa.
        
        phèn chua
        
        K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O hay viết gọn là KAl(SO4)2.12H2O.
        
        Phèn nhôm
        
        thay ion K+ bằng ion Na+ hoặc NH4+
      - Ứng dụng:
        
        Dùng trong ngành thuộc da, công nghiệp giấy, chất cầm màu trong ngành dệt vải, làm trong nước…
    - - Cho từ từ dd NaOH dư vào dung dịch, nếu thấy có kết tủa keo xuất hiện rồi tan trong dd NaOH thì chứng tỏ có ion Al3+
        
        Al3+ + 3OH- > Al(OH)3↓
        
        Al(OH)3 + OH-dư ----> AlO2- + 2H2O